Ուսումնասիրման օժանդակ նյութեր
Ավետարաններ


Ավետարաններ

Չորս հիշատակարանները կամ վկայությունները՝ Հիսուսի մահկանացու կյանքի և նրա ծառայությանը վերաբերող իրադարձությունների մասին, որոնք գտնվում են Նոր Կտակարանի առաջին չորս գրքերում: Գրված լինելով Մատթեոսի, Մարկոսի, Ղուկասի և Հովհաննեսի կողմից՝ դրանք Քրիստոսի կյանքը հիշատակող վկայություններ են: Մորմոնի Գրքի 3 Նեփիի գիրքը շատ բաներով նման է Նոր Կտակարանի այդ չորս Ավետարաններին:

Նոր Կտակարանի գրքերն սկզբնապես գրվել էին հունարեն լեզվով: Ինչպես հունարենում, ավետարան բառը նշանակում է «բարի լուր»: Բարի լուրն այն է, որ Հիսուս Քրիստոսը քավություն է արել, որը մահից կփրկագնի մարդկությանը և ամեն մարդու կհատուցի իր գործերի համեմատ (Հովհ. Գ.16; Հռովմ. Ե.10–11; 2 Նեփի 9.26; Ալմա 34.9; ՎևՈՒ 76.69):

Ավետարանների համաձայնություն

Փրկչի ուսմունքները Մատթեոսում, Մարկոսում, Ղուկասում և Հովհաննեսում, ինչպես նաև վերջին օրերի հայտնությունները, կարելի է համեմատել միմյանց հետ հետևյալ կերպ.

Ավետարանների Համաձայնություն

Իրադարձություն

Մատթեոս

Մարկոս

Ղուկաս

Հովհաննես

Վերջին օրերի հայտնություններ

Հիսուսի տոհմաբանությունը

Ա.2–17

Գ.23–38

Հովհաննես Մկրտչի ծնունդը

Ա.5–25, 57–58

Հիսուսի ծնունդը

Բ.1–15

Բ.6–7

1 Նեփի 11.18–20; 2 Նեփի 17.14; Մոսիա 3.5–8; Ալմա 7.10; Հել. 14.5–12; 3 Նեփի 1.4–22

Սիմեոնի և Աննայի մարգարեությունները

Բ.25–39

Տաճար այցելելը (Զատկին)

Բ.41–50

Հովհաննեսի ծառայության սկիզբը

Գ.1, 5–6

Ա.4

Գ.1–3

Ա.6–14

Հիսուսի մկրտությունը

Գ.13–17

Ա.9–11

Գ.21–22

Ա.32–34

1 Նեփի 10.7–10; 2 Նեփի 31.4–21

Հիսուսի փորձվելը

Դ.1–11

Դ.1–13

Հովհաննես Մկրտչի վկայությունը

Ա.15–36

ՎևՈՒ 93.6–18, 26

Կանայի հարսանիքը (Հիսուսի առաջին հրաշքը)

Բ.1–11

Տաճարի առաջին մաքրումը

Բ.14–17

Նիկոդեմոսի հետ հանդիպումը

Գ.1–10

Սամարացի կինը ջրհորի մոտ

Դ.1–42

Հիսուսը մերժվում է Նազարեթում

Դ.13–16

Դ.16–30

Ձկնորսները կանչվում են՝ մարդկանց որսորդներ լինելու

Դ.18–22

Ա.16–20

Ուռկանները հրաշքով լցվում են

Ե.1–11

Հայրոսի աղջկան կենդանացնելը

Թ.18–19, 23–26

Ե.21–24, 35–43

Ը.41–42, 49–56

Տեռատես կնոջ բժշկումը

Թ.20–22

Ե.25–34

Ը.43–48

Տասներկուսին կանչելը

Ժ.1–42

Գ.13–19; Զ.7–13

Զ.12–16; Թ.1–2; ԺԲ.2–12, 49–53

1 Նեփի 13.24–26, 39–41; ՎևՈՒ 95.4

Որբևայրու որդուն կենդանացնելը

Է.11–15

Քրիստոսի ոտքերի օծումը

Է.36–50

ԺԲ.2–8

Փոթորիկը հանդարտեցնելը

Դ.36–41

Ը.22–25

Յոթանասունին կանչելը

Ժ.1

ՎևՈՒ 107.25, 34, 93–97

Դևերի լեգեոնին դուրս հանելը և խոզերի մեջ գցելը

Ե.1–20

Սարի վրայի քարոզը

Ե–Է

Զ.17–49

3 Նեփի 12–14

Հիսուսի առակները կարճ պատմություններ են, որոնք հասարակ առարկաները կամ իրադարձությունները համեմատում են ճշմարտության հետ: Հիսուսը հաճախ էր դրանք օգտագործում՝ հոգևոր ճշմարտություններ ուսուցանելու համար:

 Սերմնացանը.

ԺԳ.3–9, 18–23

Դ.3–9, 14–20

Ը.4–8, 11–15

 Որոմները.

ԺԳ.24–30, 36–43

ՎևՈՒ 86.1–7

 Մանանեխի հատիկը.

ԺԳ.31–32

Դ.30–32

ԺԳ.18–19

 Թթխմորը.

ԺԳ.33

ԺԳ.20–21

 Արտի միջի գանձը.

ԺԳ.44

 Թանկագին մարգարիտը.

ԺԳ.45–46

 Ձկնորսի ուռկանը.

ԺԳ.47–50

 Տանտերը.

ԺԳ.51–52

 Կորած ոչխարը.

ԺԸ.12–14

ԺԵ.1–7

 Կորած դրամը.

ԺԵ.8–10

 Անառակ որդին.

ԺԵ.11–32

 Անշնորհակալ ծառան.

ԺԸ.23–35

 Բարի Սամարացին.

Ժ.25–37

 Անիրավ տնտեսը.

ԺԶ.1–8

 Հարուստը և Ղազարոսը.

ԺԶ.14–15, 19–31

 Անարդար դատավորը.

ԺԸ.1–8

 Բարի հովիվը.

Ժ.1–21

3 Նեփի 15.17–24

 Այգում աշխատողները.

Ի.1–16

Ժ.31

 Մնասները.

ԺԹ.11–27

 Երկու որդին.

ԻԱ.28–32

 Ամբարիշտ մշակները.

ԻԱ.33–46

ԺԲ.1–12

Ի.9–20

 Թագավորի որդու հարսանիքը.

ԻԲ.1–14

ԺԴ.7–24

 Տասը կույսերը.

ԻԵ.1–13

ԺԲ.35–36

ՎևՈՒ 45.56–59

 Քանքարները.

ԻԵ.14–30

 Ոչխարները, այծերը.

ԻԵ.31–46

Հինգ հազարին կերակրելը

ԺԴ.16–21

Զ.33–44

Թ.11–17

Զ.5–14

Հիսուսը քայլեց ջրի վրայով

ԺԴ.22–33

Զ.45–52

Զ.16–21

Քրիստոսի մասին Պետրոսի վկայությունը

ԺԶ.13–16

Ը.27–29

Թ.18–20

Պետրոսին խոստացվում են արքայության բանալիները

ԺԶ.19

Կյանքի հացի քարոզը

Զ.22–71

Հանգստության օրը կույր մարդուն բժշկելը

Թ.1–41

Կերպարանափոխումը, քահանայության բանալիները հանձնելը

ԺԷ.1–13

Թ.2–13

Թ.28–36

ՎևՈՒ 63.20–21; 110.11–13

Երեխաներին օրհնելը

ԺԹ.13–15

Ժ.13–16

ԺԸ.15–17

Տիրոջ աղոթքը

Զ.5–15

ԺԱ.1–4

Ղազարոսին կենդանացնելը

ԺԱ.1–45

Հանդիսավոր մուտքը

ԻԱ.6–11

ԺԱ.7–11

ԺԹ.35–38

ԺԲ.12–18

Դրամափոխներին տաճարից դուրս հանելը

ԻԱ.12–16

ԺԱ.15–19

ԺԹ.45–48

Որբևայրու լուման

ԺԲ.41–44

ԻԱ.1–4

Բանախոսություն Երկորդ Գալստի մասին

ԻԴ.1–51

ԺԳ.1–37

ԺԲ.37–48; ԺԷ.20–37; ԻԱ.5–38

ՎևՈՒ 45.16–60; ՋՍ–Մ 1.1–55

Տասը բորոտներին բժշկելը

ԺԷ.12–14

Հիսուսի վերջին Զատիկը, հաղորդության հաստատումը, հրահանգներ Տասներկուսին, աշակերտների ոտքերը լվանալը

ԻԶ.14–32

ԺԴ.10–27

ԻԲ.1–20

ԺԳ–ԺԷ

Հիսուսի տառապանքը Գեթսեմանիում

ԻԶ.36–46

ԺԴ.32–42

ԻԲ.40–46

2 Նեփի 9.21–22; Մոսիա 3.5–12; ՎևՈՒ 19.1–24

Հիսուսն է որթը

ԺԵ.1–8

Հուդայի մատնելը

ԻԶ.47–50

ԺԴ.43–46

ԻԲ.47–48

ԺԸ.2–3

Կայիափայի առաջ լսելը

ԻԶ.57

ԺԴ.53

ԻԲ.54, 66–71

ԺԸ.24, 28

Պիղատոսի առաջ լսելը

ԻԷ.2, 11–14

ԺԵ.1–5

ԻԳ.1–6

ԺԸ.28–38

Հերովդեսի առաջ լսելը

ԻԳ.7–10

Հիսուսին խարազանում և ծաղրում են

ԻԷ.27–31

ԺԵ.15–20

ԺԹ.1–12

Խաչելությունը

ԻԷ.35–44

ԺԵ.24–33

ԻԳ.32–43

ԺԹ.18–22

Հել. 14.20–27; 3 Նեփի 8.5–22; Ժ.9

Հարությունը

ԻԸ.2–8

ԺԶ.5–8

ԻԴ.4–8

Հիսուսի հայտնվելն աշակերտներին

ԺԶ.14

ԻԴ.13–32, 36–51

Ի.19–23

Հիսուսի հայտնվելը Թովմասին

Ի.24–29

Համբարձումը

ԺԶ.19–20

ԻԴ.50–53