Ngaahi Tokoni Ako
Liliu ʻa Siosefa Sāmitá (LSS)


Liliu ʻa Siosefa Sāmitá (LSS)

Ko hano fakaleleiʻi pe liliu ia ʻo e pulusinga ʻa Kingi Sēmisi ʻo e Tohi Tapú ʻi he lea faka-Pilitāniá, ʻa ia naʻe kamata ʻe he Palōfita ko Siosefa Sāmitá ʻi Sune ʻo e 1830. Naʻe fekau ia ʻe he ʻOtuá ke ne fai ʻa e liliú, pea naʻá ne lau ko ha konga ia ʻo hono ui ʻi heʻene hoko ko e palōfitá.

Neongo naʻe fakaʻosi ʻe Siosefa ha konga lahi ʻo e liliú ʻi Siulai 1833, ka naʻá ne kei fai atu pē hono fai hano ngaahi fakaleleiʻi ʻo e liliú mo teuteu ʻa e ngaahi tatau ki hono pulusí ʻo aʻu ki heʻene pekia ʻi he 1844. Neongo naʻá ne pulusi ha ngaahi konga ʻo e liliú ʻi heʻene kei moʻuí, ka naʻe mei lava pē ke ne fai ha ngaahi liliu kehe ki ai ʻo kapau naʻá ne moʻui ke pulusi ʻene ngāué kotoa. Naʻe hanga ʻe he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimuí Ni Hono Uá ʻo pulusi ʻa e ʻuluaki pulusinga ʻo e liliu naʻe fai ʻe Siosefa Sāmitá ʻi he 1867. Kuo nau toe pulusi mo ha ngaahi pulusinga kehe talu mei ai.

Naʻe ako ʻe he Palōfitá ha ngaahi meʻa lahi lolotonga ʻene fai ʻa e liliú. ʻOku ʻi ai ha ngaahi vahe lahi ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá naʻe maʻu ia tuʻunga ʻi heʻene ngāue ki he liliu leá (hangē ko e T&F 76, 77, 91, mo e 132). Naʻe toe fakahā mai foki ʻe he ʻEikí ha ngaahi fakahinohino pau kia Siosefa ʻo kau ki he liliú, ʻa ia naʻe tohi ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá (T&F 37:1; 45:60–61; 76:15–18; 90:13; 91; 94:10; 104:58; 124:89). Naʻe toʻo hangatonu mei he Liliu ʻa Siosefa Sāmitá ʻa e tohi ʻa Mōsesé mo e Siosefa Sāmita—Mātiú, ʻa ia ʻoku kau he taimí ni ki he Mataʻitofe Mahuʻingá.

Naʻe hanga ʻe he Liliu ʻa Siosefa Sāmitá ʻo toe fakafoki mai ha niʻihi ʻo e ngaahi meʻa mahinongofua mo mahuʻinga ʻa ia naʻe mole mei he Tohi Tapú (1 Nīfai 13). Neongo ʻoku ʻikai ko ha Tohi Tapu fakalao ia ʻa e Siasí, ka ʻoku hanga ʻe he liliu ko ʻení ʻo ʻomi ha ngaahi fakakaukau mahuʻinga ʻa ia ʻoku mahuʻinga ki hono ʻiloʻi ʻo e Tohi Tapú. ʻOku toe hoko foki ia ko ha fakamoʻoni ki he fakalangi ʻo e ui mo e ngāue ʻa e Palōfita ko Siosefa Sāmitá.