Ngaahi Tokoni Ako
Kaumātuʻa


Kaumātuʻa

ʻOku lahi ʻa e ngaahi founga ʻoku fakaʻaongaʻi ai ʻa e foʻi lea kaumātuʻá ʻi he Tohi Tapú. ʻOku faʻa ʻuhinga ia ʻi he Fuakava Motuʻá ki he kakai tangata motuʻa ange ʻi ha faʻahinga, ʻa ia naʻe faʻa fakafalala kiate kinautolu ʻa e ngaahi meʻa ʻoku kau ki hono puleʻi ʻo e kakaí (Sēnesi 50:7; Siosiua 20:4; Lute 4:2; Mātiu 15:2). Naʻe hanga ʻe honau taʻu motuʻá mo ʻenau taukeí ʻo ngaohi ke mahuʻinga ʻenau ngaahi faleʻí. Naʻe ʻikai pehē ʻoku nau maʻu ʻa e lakanga fakataulaʻeikí ʻi honau tuʻungá.

Naʻe ʻi ai foki mo e kaumātuʻa naʻe fakanofo ʻi he Lakanga Taulaʻeiki Faka-Melekisētekí ʻi he taimi ʻo e Fuakava Motuʻá (ʻEke. 24:9–11). ʻOku hā ʻi he Fuakava Foʻoú pea ʻoku lau ʻa e kaumātuʻá ko ha lakanga ʻi he lakanga fakataulaʻeikí ʻi he Siasí (Sēmisi 5:14–15). Naʻe ʻi ai foki mo e kaumātuʻa naʻe fakanofo ʻi he lakanga fakataulaʻeikí ʻi he kau Nīfaí (ʻAlamā 4:7, 16; Molonai 3:1). ʻI he kuonga ko ʻení, naʻe hoko ʻa Siosefa Sāmita mo ʻŌliva Kautele ko e ongo ʻuluaki kaumātuʻa naʻe fakanofo (T&F 20:2–3).

ʻOku hoko he taimí ni ʻa e kaumātuʻá (pe ʻeletā) ko e hingoa ia ʻoku ʻai kiate kinautolu ʻoku nau maʻu ʻa e Lakanga Taulaʻeiki Faka-Melekisētekí. Hangē ko ʻení, ʻoku ui ʻa e kau faifekau tangatá ko e kau ʻeletā. ʻOku toe ui foki mo ha ʻAposetolo ko ha ʻeletā, pea ʻoku feʻunga ke ui ʻa e kau mēmipa ʻo e Kōlomu ʻo e Toko Hongofulu Mā Uá pe Ngaahi Kōlomu ʻo e Kau Fitungofulú ʻaki ʻa e hingoa ko iá (T&F 20:38; 1 Pita 5:1). Naʻe fakahā mai ʻi he fakahā ʻi he ngaahi ʻaho ki mui ní ʻa e ngaahi fatongia ʻo e kaumātuʻa kuo fakanofo ʻi he Siasí ʻi he ʻahó ni (T&F 20:38–45; 42:44; 46:2; 107:12).