Ngaahi Tokoni Ako
Laumālié


Laumālié

Ko e konga ia ʻo ha meʻa moʻui ʻa ia naʻe moʻui pē ia ki muʻa ʻi he fanauʻi fakamatelié, ʻa ia ʻokú ne nofoʻia ʻa e sino fakakakanó lolotonga ʻa e moʻui fakamatelié, pea ʻe toe moʻui mavahe pē ia hili ʻa e maté kae ʻoua ke aʻu ki he toetuʻú. Naʻe hoko ʻa e meʻa moʻui kotoa pē—ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá, fanga manú, mo e ʻakaú—ko e ngaahi laumālie ki muʻa ʻoku teʻeki ke ʻi ai ha faʻahinga meʻa moʻui ʻi he māmaní (Sēnesi 2:4–5; Mōsese 3:4–7). ʻOku fōtunga tatau pē ʻa e sino fakalaumālié pea mo e sino fakakakanó (1 Nīfai 11:11; ʻEta 3:15–16; T&F 77:2; T&F 129). Ko e laumālié ko e meʻa ia, ka ʻoku pelepelengesi mo haohaoa ange ia ʻi he ngaahi ʻelemēniti pe meʻa fakamatelié (T&F 131:7).

Ko e kakai kotoa pē ko ha foha pe ʻofefine ia ʻo e ʻOtuá, ʻa ia naʻe fanauʻi ia ko ha laumālie ki ha Ongo Mātuʻa Fakalangi ki muʻa pea toki fanauʻi mai kinautolu ki ha ongo mātuʻa fakamatelie ʻi he māmaní (Hepelū 12:9). ʻOku maʻu ʻe he tokotaha kotoa pē ʻi he māmaní ha sino fakalaumālie taʻe-faʻa-mate mo ha sino ʻo e kakano mo e hui. Pea hangē ko ia ko hono faʻa fakaʻuhingaʻi he taimi ʻe niʻihi ʻi he folofolá, ʻoku hoko ʻa e laumālié mo e sino fakakakanó ko e laumālie moʻui pe moʻoniʻi laumālié (Sēnesi 2:7; T&F 88:15; Mōsese 3:7, 9, 19; ʻĒpa. 5:7). ʻOku lava ʻa e laumālié ʻo moʻui taʻe ʻi ai ha sino fakakakano, ka ʻoku ʻikai lava ʻa e sino fakakakanó ʻo moʻui taʻekau ai ʻa e laumālié (Sēmisi 2:26). Ko e mate fakasinó ʻa hono fakamavaheʻi ʻo e laumālié mei he sinó. ʻE toe fakatahaʻi ʻi he toetuʻú ʻa e laumālié mo e sino ʻo e kakano mo e hui tatau mo ia naʻá ne maʻu ia ʻi heʻene hoko ko e tangata fakamatelié, pea ʻoku ʻi ai hona faikehekehe lalahi ʻe ua: ʻe ʻikai toe fakamavaheʻi ʻa kinaua, pea ʻe hoko ai ʻa e sino fakamatelié ʻo taʻe-faʻa-mate mo fakahaohaoaʻi (ʻAlamā 11:45; T&F 138:16–17).

Ko e laumālie ʻulí pe laumālie koví