Ngaahi Tokoni Ako
Nīfai, Foha ʻo Līhaí


Nīfai, Foha ʻo Līhaí

Ko ha foha māʻoniʻoni ia ʻo Līhai mo Sēlai ʻi he Tohi ʻa Molomoná (1 Nīfai 1:1–4; 2:5). Naʻe maʻu ʻe Nīfai ha tui mālohi ki he folofola ʻa e ʻOtuá (1 Nīfai 3:7) peá ne hoko ai ko ha palōfita, tokotaha tauhi lekooti mo e takimuʻa maʻongoʻonga ki hono kakaí.

Ko e tohi 1 Nīfaí

ʻOku lahi pē ʻa e fakamatala ʻa e vahe 1 ki he vahe 18:8 ki he palōfita ko Līhaí mo hono fāmilí ʻi heʻenau ʻalu atu mei Selūsalemá. Naʻa nau fononga atu ʻi he ngaahi toafa mamaté kae ʻoua kuo nau aʻu atu ki he tahí. ʻOku fakamatala ʻa e 1 Nīfai 18:9–23 ki heʻenau folau ki he fonua ʻo e talaʻofá, ʻi hono fakahinohinoʻi kinautolu ʻe he ʻEikí, pea neongo ʻa e angatuʻu ʻa Leimana mo Lēmiuelá. ʻOku fakamatala ʻa e vahe 19–22 ki he taumuʻa ʻa Nīfai ki hono tauhi ʻo e ngaahi lekōtí (1 Nīfai 6:1–6; 19:18)—ke fakalotoʻi ʻa e kakai kotoa pē ke nau manatuʻi ʻa e ʻEiki ko honau Huhuʻí. Naʻá ne lau mei he tohi ʻa ʻĪsaiá (1 Nīfai 20–21) peá ne fakamatalaʻi ʻa e ngaahi pōpoaki ʻa ʻĪsaiá, ʻi he ʻamanaki ʻe maʻu ʻe he kakai kotoa pē ha ʻilo kia Sīsū Kalaisi ko honau Fakamoʻuí mo honau Huhuʻí (1 Nīfai 22:12).

Ko e tohi 2 Nīfaí

ʻOku tohi ʻi he vahe 1–4 ha niʻihi ʻo e ngaahi akonaki mo e ngaahi kikite fakaʻosi ʻa Līhai ki muʻa peá ne pekiá, pea kau ai ʻene ngaahi tāpuaki ki hono ngaahi fohá mo honau ngaahi hakó. ʻOku fakamatala ʻa e vahe 5 ki he ʻuhinga naʻe mavahe ai ʻa e kau Nīfaí mei he kau Leimaná. Naʻe hanga ʻe he kau Nīfaí ʻo langa ha temipale, pea nau akoʻi ʻa e fono ʻa Mōsesé mo tauhi ha ngaahi lekooti. ʻOku ʻi he vahe 6–10 ʻa e ngaahi lea ʻa Sēkope, ko e tehina ʻo Nīfaí. Naʻe fakamatala ʻa Sēkope ki he hisitōlia ʻo Siutá mo e Mīsaia naʻe kikiteʻi ʻe haʻú, pea naʻe toʻo ha niʻihi ʻo e ngaahi fakamatala ko iá mei he ngaahi tohi ʻa e palōfita ko ʻĪsaiá. Naʻe tohi ʻe Nīfai ʻi he vahe 11–33 ʻa ʻene fakamoʻoni kia Kalaisí, ʻa e fakamoʻoni ʻa Sēkopé, mo e ngaahi kikite ki he ngaahi ʻaho fakaʻosí, mo ha ngaahi vahe ʻe niʻihi mei he tohi ʻa ʻĪsaia ʻi he Fuakava Motuʻá.

Ko e peleti ʻa Nīfaí, Ngaahi