Ngaahi Tokoni Ako
Hokohoko Fakamataʻitohi ʻo e Ngaahi Kaveingá


Hokohoko Fakamataʻitohi ʻo e Ngaahi Kaveingá

Anga hono Ngāueʻakí. Ko e Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá ko ha hiki hokohoko fakamataʻitohi ia ʻo e ngaahi kaveinga ʻo e ongoongoleleí. ʻOku fakamatalaʻi nounou mai ai hono ʻuhinga ʻo e kaveinga taki taha, pea ʻomi ai mo e ngaahi potufolofola mahuʻinga taha ʻoku kau ki he kaveinga ko iá. ʻOku muʻomuʻa ʻi he potufolofola taki taha ha kiʻi fakalea nounou pe fakamatalaʻi fakanounou ʻo e potufolofolá. ʻOku hā atu ʻa e ngaahi potufolofolá ʻi he fakahokohoko ko ʻení: Fuakava Motuʻá, Fuakava Foʻoú, Tohi ʻa Molomoná, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakavá, mo e Mataʻitofe Mahuʻingá. ʻOku hanga ʻe he kiʻi fakatātā ko ʻení ʻo fakamatalaʻi ha sīpinga kaveinga ʻe taha:

ʻĪmisi
sīpinga

Fakamalaʻiá, Fakamalaʻiaʻí, Ngaahi Fakamalaʻiá

Ko e fakamalaʻiá ʻi he folofolá, ko hano fakahoko ia ʻo ha fono fakalangi ʻa ia ʻokú ne fakahoko ai pe ʻomi ha ngaahi tautea mo hono ngaahi nunuʻá ki ha meʻa, tangata pe fefine, pe ha kakai koeʻuhi ko haʻanau taʻe-māʻoniʻoni. Ko e ngaahi fakamalaʻiá ko hano fakahā ia ʻo e ʻofa fakalangi mo e fakamaau totonu ʻa e ʻOtuá. ʻOku lava ʻo fakahoko hangatonu mai ia mei he ʻOtuá pe lea ʻaki ia ʻe heʻene kau tamaioʻeiki kuo fakamafaiʻí. ʻOku ʻi ai ʻa e taimi ʻe niʻihi ko e ʻOtuá pē taha ʻokú ne ʻafioʻi hono ngaahi ʻuhinga kakato ʻo e ngaahi fakamalaʻiá. Ko e meʻa foki ʻe tahá, ʻoku hoko ha tuʻunga fakamalaʻia kiate kinautolu ʻoku nau talangataʻa fakahāhā ki he ʻOtuá pea nau fakamavaheʻi ai ʻa kinautolu mei he Laumālie ʻo e ʻEikí.

ʻOku lava ʻe he ʻEikí ʻo toʻo ʻa e ngaahi fakamalaʻiá koeʻuhi ko e tui ʻa ha toko taha pe kakaí kia Sīsū Kalaisi mo talangofua ki he ngaahi fono mo e ngaahi ouau ʻo e ongoongoleleí (ʻAlamā 23:16–18; 3 Nīfai 2:14–16; TT 1:3).

Lea Taʻefeʻungá

Ko e fakamalaʻiá ko hano ngāue ʻaki ia ʻo e faʻahinga lea ʻoku kapekape, taukae, pe taʻe-fakaʻapaʻapa.

Fakamalaʻiá

Fakaukú

ʻOku mataʻitohi matolu mo mataʻitohi lalahi ʻa e ngaahi kaveingá.

ʻOku ʻi ai ha fakaʻuhingaʻi nounou ʻo e kaveinga taki taha.

ʻOku ʻi ai ʻa e ngaahi kaveinga ʻe niʻihi ʻoku ʻi ai honau fakakongokonga iiki. ʻOku mataʻitohi faka-ʻĪtali ia.

ʻOku haʻi atu ʻi mui ʻa e ngaahi potufolofola ʻoku ʻi ai haʻanau fekauʻaki.

ʻOku ʻi ai ʻa e taimi ʻe niʻihi ʻoku ʻikai maʻu ʻa e fakamatala ki ha tefito ʻi he kaveinga ʻokú ke kumi ki aí. ʻOku hanga ʻe he foʻi lea ʻoku hiki fakamataʻitohi faka-ʻĪtali atu ko e vakai ki he, ʻo fakahinohinoʻi koe ki he kaveinga ʻe maʻu ai ʻa e fakamatala ko iá.

ʻOku ʻi ai ʻa e ngaahi kaveinga kehe ʻi he fakahinohinó he taimi ʻe niʻihi, ʻoku maʻu ai ha fakamatala fekauʻaki mo e kaveinga ʻokú ke ako ki aí. ʻOku hanga ʻe he lea mataʻitohi faka-ʻĪtali ko e vakai foki ki he, ʻo fakahinohinoʻi koe ki he ngaahi kaveinga ko iá.

ʻOku haʻi atu ʻi mui ʻa e ngaahi potufolofola te nau tokoniʻi koe ʻi hono fakamahinoʻi atu ʻa e ʻuhinga ʻo e kaveingá.

ʻOku muʻomuʻa ʻi he potufolofola taki taha ha kiʻi fakamatala nounou mei he folofolá pe ha fakamatala fakanounou ki he potufolofolá.

Kapau ʻoku muimui atu ha laine peheni ʻi he foʻi lea ʻoku mataʻitohi faka-ʻĪtali ko e vakai ki he (pe vakai foki ki he), ko hono fakamahinoʻi atu ia ʻoku maʻu ʻa e fakamatala ko iá ʻi ha konga fakamatala (“Ngataʻanga ʻo e māmaní”) ʻo e tefitoʻi kaveinga (“Māmaní”).