មេរៀនទី ១០២
គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:២៣-៤៨
សេចក្ដីផ្ដើម
ព្យាការី យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានទទួលវិវរណៈដែលបានកត់ត្រានៅក្នុង គោលលទ្ធិ និងសេចក្ដីសញ្ញា ៩៨ នៅថ្ងៃទី ៦ ខែ សីហា ឆ្នាំ ១៨៣៣ ប្រហែលពីរសប្ដាហ៍បន្ទាប់ពីការបៀតបៀននៃពួកបរិសុទ្ធនៅរដ្ឋ មិសសួរី បានក្លាយជាអំពើហឹង្សា ។ វិវរណៈនេះផ្ដល់នូវការដឹកនាំសម្រាប់ពួកបរិសុទ្ធ ដែលត្រូវបានគេធ្វើបាប ។ នៅក្នុងវិវរណៈនោះ ព្រះអម្ចាស់បានបង្រៀនពួកបរិសុទ្ធពីរបៀបដែលពួកគេគួរឆ្លើយតបចំពោះសត្រូវរបស់ពួកគេ ។
យោបល់សម្រាប់ការបង្រៀន
គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:២៣-៣២
ព្រះអម្ចាស់បើកសម្តែងពីរបៀបដែលពួកបរិសុទ្ធ ត្រូវឆ្លើយតបនឹងការបៀតបៀន
មុនពេលចាប់ផ្ដើមរៀន សូមគូសជួរឈរបីជួរ នៅលើក្ដារខៀន ហើយសរសេរចំណងជើងដូចខាងក្រោមលើជួរនិមួយៗ ៖ ក្រឹត្យវិន័យនៃការសងសឹករបស់ព្រះអម្ចាស់ ( គ. និង ស. ៩៨:២៣–៣២ ); ក្រឹត្យវិន័យនៃសង្គ្រាមរបស់ព្រះអម្ចាស់ ( គ. និង ស. ៩៨:៣៣–៣៨ ); និង ក្រឹត្យវិន័យនៃការលើកលែងទោសរបស់ព្រះអម្ចាស់ (គ. និង ស. ៩៨:៣៩–៤៨ ) ។
សូមឲ្យសិស្សពិពណ៌នាពីរបៀបពីរបីយ៉ាងដែលមនុស្សអាចមានប្រតិកម្ម ពេលពួកគេត្រូវធ្វើឲ្យអន់ចិត្ត ឬយាយីដោយនរណាម្នាក់ ។ សូមពន្យល់ថា ក្នុងវិវរណៈដែលបានកត់ត្រាក្នុង គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ៩៨, ព្រះអម្ចាស់បានបង្រៀនពីគោលការណ៍ទាំងឡាយដែលអាចជួយយើងឲ្យដឹងពីរបៀបឆ្លើយតប ពេលយើងត្រូវបានយាយីដោយពាក្យសម្ដី ឬទង្វើរបស់មនុស្សដទៃ ។ សូមលើកទឹកចិត្តសិស្សឲ្យរកមើលគោលការណ៍នេះពេញមួយមេរៀននៅថ្ងៃនេះ ។
សូមរំឭកសិស្សថា វិវរណៈដែលបានកត់ត្រានៅក្នុង គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ៩៨ ត្រូវបានប្រទានឲ្យក្នុងឆ្នាំ ១៨៣៣ បន្ទាប់ពីការបៀតបៀននៃពួកបរិសុទ្ធក្នុងរដ្ឋ មិសសួរី បានក្លាយជាអំពើហឹង្សា ។ សូមសិស្សរំឭលពីភាពលម្អិតពីមេរៀនមុន អំពីការធ្វើបាបដែលពួកបរិសុទ្ធបានជួបប្រទះ ។
សូមឲ្យសិស្សចម្លងតារាងនៅលើក្ដារខៀន ចូលក្នុងសៀវភៅសរសេរ ឬសៀវភៅកំណត់ត្រាការសិក្សាព្រះគម្ពីររបស់ពួកគេ ។ សូមឲ្យសិស្សម្នាក់អាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:២៣-២៧ឲ្យឮៗ ។ សូមឲ្យសិស្សក្នុងថ្នាក់ផ្ទៀងតាម រកមើលអ្វីដែលព្រះអម្ចាស់បានបង្រៀនពួកបិរសុទ្ធអំពីការសងសឹក ។ សូមឲ្យពួកគេសរសេរការទូន្មានម្ដងហើយម្ដងទៀតរបស់ព្រះអម្ចាស់ដែលនៅក្នុង ខ ទាំងនេះ ។
-
តើឃ្លាស្ទួនគ្នាមួយណាដែលបង្រៀនអំពីការសងសឹក ? ( អ្នកអាចឲ្យយោបល់ថា សិស្សឲ្យគូសចំណាំឃ្លា « មិនជេរប្រមាថ » ហើយ « អត់ទ្រាំ » នៅក្នុង ខ ២៣-២៧ ) ។
-
តើព្រះអម្ចាស់បានសន្យាអ្វីខ្លះដល់ពួកបរិសុទ្ធ បើពួកគេអត់ទ្រាំនឹងការបៀតបៀន ហើយមិនសងសឹកវិញនោះ ?
-
តើគោលការណ៍អ្វី ដែលយើងអាចរៀនមកពីព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះអម្ចាស់នៅក្នុង ខ ២៣-២៧ ? ( សូមជួយសិស្សឲ្យរកមើលគោលការណ៍ដូចខាងក្រោម ៖ បើយើងអត់ទ្រាំនឹងការធ្វើបាប ដោយគ្មានការសងសឹក ព្រះអម្ចាស់នឹងប្រទានរង្វាន់ដល់យើង ។ សូមឲ្យសិស្សសរសេរសេចក្ដីពិតនេះនៅក្នុងចំណងជើង ក្រឹត្យវិន័យរបស់នៃការសងសឹករបស់ព្រះអម្ចាស់ ) ។
សូមពន្យល់ថា ពេលក្រុមមនុស្សកំណាចប្រមូលផ្ដុំនៅឃុំ ចាកសុន រដ្ឋ មិសសួរី នៅថ្ងៃសៅរ៏ ទី ២០ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ១៨៣៣ ពួកគេចង់ធ្វើលើសពីការបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិទៅទៀត ។ ពួកគេក៏ព្យាយាមធ្វើបាបសមាជិកសាសនាចក្រផងដែរ ។ សូមឲ្យសិស្សអានកំណត់ត្រាប្រវត្តិសាស្ត្រខាងក្រោមនេះឲ្យឮៗ ហើយសូមឲ្យសិស្សក្នុងថ្នាក់ស្ដាប់រករបៀបដែលប៊ីស្សព អែតវើត ប៉ាទ្រិច និង ឆាលស៍ អាលែន ជាអ្នកប្រែចិត្តជឿអាយុ២៧ឆ្នាំមកពីរដ្ឋ ផែនសិលវេញ៉ា ឆ្លើយតបទៅនឹងការបៀតបៀននេះ ។
« មនុស្សកំណាចបានចាប់ប៊ីស្សព អែតវឺត ប៉ាទ្រិច និង ឆាលស៍ អេលែន ហើយបានអូសពួកគាត់កាត់ហ្វូងមនុស្សដែលកំពុងមានកំហឹងពុះកញ្ជ្រោល ហើយបានប្រមាថ ថែមទាំងបានធ្វើទុក្ខទោសដល់ពួកលោកនៅតាមផ្លូវទៅកាន់ទីលានសាធារណៈ ។ ជាជម្រើសទាំងពីរ ដែលបានផ្ដល់ដល់ពួកគាត់គឺ ពួកគាត់ត្រូវតែជ្រើសរើសបោះបង់ចោលសេចក្ដីជំនឿទៅលើ ព្រះគម្ពីរមរមន ឬ ជ្រើសរើសចាកចេញពីឃុំនោះ ។ ពួកគាត់ពុំបានជ្រើសរើសបដិសេធ ព្រះគម្ពីរមរមន ហើយក៏មិនបានជ្រើសរើសចាកចេញពីឃុំនោះដែរ ។ ដោយបានទទួលការអនុញ្ញាតឲ្យនិយាយ ប៊ីស្សព ប៉ាទ្រិច បានបន្លឺថា ពួកបរិសុទ្ធបានរងទុក្ខនឹងសេចក្ដីបៀតបៀននៅគ្រប់ជំនាន់ទាំងអស់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រពិភពលោក ហើយពួកគេមានឆន្ទៈដើម្បីរងទុក្ខដោយសារតែព្រះគ្រីស្ទ ដូចជាពួកបរិសុទ្ធនៅជំនាន់បុរាណបានធ្វើដែរ ដែលពួកគេពុំបានប្រព្រឹត្តអ្វីខុសទាល់តែសោះ ហើយបើសិនជាមនុស្សធ្វើទុក្ខទោសដល់ពួកគេ នោះនឹងបានធ្វើបាបដល់ជនឥតទោស ។ សំឡេងរបស់គាត់ត្រូវបានគ្របដណ្ដប់ដោយសំឡេងជ្រួលច្របល់នៃហ្វូងមនុស្ស មនុស្សជាច្រើនបានស្រែក ៖‹ ហៅព្រះឯងឲ្យរំដោះឯងទៅ … ! › បងប្អូនប្រុសទាំងពីរនាក់ គឺ ប៉ាទ្រិច និងអាលែន ត្រូវបានសម្រាតខោអាវចេញ ហើយត្រូវបានលាបដោយជ័រកៅស៊ូលាយជាមួយកំបោរស ឬអាស៊ីដដែលស៊ីសាច់ដទៃទៀត ហើយត្រូវបានចាក់រោមសត្វពីលើ ។ ពួកគេបានអត់ទ្រាំនឹងទង្វើឃោរឃៅ និងការធ្វើបាបនេះដោយការអត់ធ្មត់ និងភាពស្លូតបូត ដែលធ្វើឲ្យហ្វូងមនុស្សនៅស្ងៀម ហើយហាក់ដូចជាភ្ញាក់ផ្អើលនឹងអ្វីដែលពួកគេបានឃើញ ។ បងប្អូនប្រុសទាំងពីរត្រូវបានដោះលែងដោយស្ងៀមស្ងាត់ » ( B. H. Roberts, A Comprehensive History of the Church, ១:៣៣៣; សូមមើលផងដែរ Church History in the Fulness of Times Student Manual, 2nd ed. [Church Educational System manual],ឆ្នាំ ២០០៣,ទំព័រ ១៣៣ )
-
តើអ្វីដែលធ្វើឲ្យអ្នកចាប់អារម្មណ៍អំពី ឆាលស៍ អាលែន និងប៊ីស្សព ប៉ាទ្រិច ឆ្លើយតបនឹងការបៀតបៀន ?
សូមសង្ខេប គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:២៨-៣២ ដោយពន្យល់ថា ព្រះអម្ចាស់បានទូន្មានពួកបរិសុទ្ធថា បើសត្រូវបានធ្វើទុក្ខទោសដល់ពួកគេបីដងដោយគ្មានការសងសឹកពីព្រះ ពួកគេគួរព្រមានសត្រូវនៅក្នុងព្រះនាមរបស់ព្រះអម្ចាស់កុំឲ្យធ្វើទុក្ខទោសពួកគេម្ដងទៀត ។ បើសត្រូវបន្តធ្វើបាបពួកគេបន្ទាប់ពីការព្រមាននេះ ពួកបរិសុទ្ធនឹងរាប់ជាសុចរិតហើយ « [ សង ]អ្នកនោះតាមការទាំងឡាយ ដែលគាត់ប្រព្រឹត្ត » ។ ប៉ុន្តែ ពួកបរិសុទ្ធក៏ត្រូវបានប្រាប់ផងដែរថា បើពួកគេលើកលែងឲ្យសត្រូវរបស់ពួកគេ ទោះជាចង់សងសឹកក៏ដោយ នោះពួកគេនឹងបានរង្វាន់វិញសម្រាប់សេចក្ដីសុចរិតរបស់ពួកគេ ។
គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:៣២-៣៨
ព្រះអម្ចាស់ពន្យល់អំពីពេលដែលសង្រ្គាមត្រូវបានរាប់ថាសុចរិត
សូមសូមឲ្យសិស្សពិចារណាថាពួកគេដឹងពីអ្វី ដែលព្រះអម្ចាស់បានមានបន្ទូលពីសង្គ្រាមឬអត់ ។ អ្នកក៏អាចសួរសំណួរដូចខាងក្រោម ៖
-
តើអ្នកគិតថា ក្រឹត្យវិន័យនៃសង្គ្រាមរបស់ព្រះអម្ចាស់ជាអ្វី ?
សូមឲ្យសិស្សម្នាក់អាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:៣២-៣៤ ឲ្យឮៗ ។ សូមឲ្យសិស្សក្នុងថ្នាក់ផ្ទៀងតាម ហើយរកមើលអ្វីដែលព្រះអម្ចាស់បានប្រាប់ព្យាការីសម័យបុរាណអំពីសង្រ្គាម ។
-
ស្របតាម ខ ៣៣តើក្រឹត្យវិន័យអ្វីដែលត្រូវបានប្រទានឲ្យព្យាការីសម័យបុរាណ ? ( នៅពេលសិស្សឆ្លើយតប សូមសរសេរចម្លើយរបស់ពួកគេនៅលើក្ដារខៀនក្រោមចំណងជើង ក្រឹត្យវិន័យនៃសង្គ្រាមរបស់ព្រះអម្ចាស់ ។ សូមចង្អុលបង្ហាញថា ព្រះអម្ចាស់បានប្រទានក្រឹត្យវិន័យជាពិសេសដល់ប្រជាជន ដែលរស់នៅក្នុងសម័យកាលខុសគ្នា និងក្នុងវប្បធម៌ខុសគ្នា ។ ទោះជាគោលការណ៍នៃក្រឹត្យវិន័យនេះពិតក្ដី សព្វថ្ងៃនេះយើងក៏ស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់ប្រទេសជាតិដែលយើងរស់នៅដែរ ) ។
-
តើព្យាការីសម័យបុរាណនឹងធ្វើអ្វីខ្លះ បើមាននរណាម្នាក់ប្រកាសសង្រ្គាមប្រឆាំងនឹងពួកគេនោះ ? ( សូមបន្ថែមចម្លើយនៅលើក្ដារខៀន ក្រោមចំណងជើង ក្រឹត្យវិន័យនៃសង្គ្រាមរបស់ព្រះអម្ចាស់ ) ។
សូមសិស្សម្នាក់អាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:៣៥-៣៨ ឲ្យឮៗ ហើយសុំឲ្យសិស្សក្នុងថ្នាក់រកមើលអ្វីដែល ព្រះអម្ចាស់មានបន្ទូលប្រាប់ព្យាការីសម័យបុរាណឲ្យធ្វើ បើការផ្ដល់ជូននៃសេចក្ដីសុខសាន្តរបស់ពួកគេមិនត្រូវបានទទួលស្គាល់ ។ សូមឲ្យសិស្សរៀបរាប់ពីអ្វីដែលពួកគេរកឃើញ ។
-
តើយើងអាចរៀនអ្វីខ្លះមកពីខគម្ពីរទាំងនេះ អំពីក្រឹត្យវិន័យនៃសង្គ្រាមរបស់ព្រះអម្ចាស់ ? ( សិស្សអាចស្នើនូវគោលការណ៍ខុសៗគ្នា ប៉ុន្តែសូមប្រាកដថាត្រូវគូសបញ្ជាក់នូវចំណុចដូចខាងក្រោម ៖ សង្រ្គាមអាចត្រូវបានរាប់ថាសុចរិតនៅក្នុងកាលៈទេសៈដែលពិពណ៌នាដោយព្រះអម្ចាស់ ។ សូមសរសេរគោលការណ៍នេះនៅលើក្ដារខៀន ក្រោមចំណងជើង ក្រឹត្យវិន័យនៃសង្គ្រាមរបស់ព្រះអម្ចាស់ ) ។
សូមពន្យល់ថា យើងភាគច្រើននឹងមិនចាំបាច់ត្រូវសម្រេចថាត្រូវទៅច្បាំងនឹងជាតិសាសន៍ដទៃឬអត់ទេ ។ ប៉ុន្តែ ការបង្រៀនទាំងនេះអាចជួយយើងឲ្យដឹងពីអ្វីដែលត្រូវធ្វើ នៅក្នុងទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់យើង—ឧទាហរណ៍ នៅពេលយើងមិនចុះសម្រុងជាមួយអ្នកដទៃ ។
-
ផ្អែកទៅលើអ្វីដែលអ្នកបានរៀនអំពីដំបូន្មានរបស់ព្រះអម្ចាស់អំពីសង្គ្រាម តើយើងគួរធ្វើអ្វីនៅពេលយើងមិនចុះសម្រុងជាមួយអ្នកដទៃនោះ ? ( សូមជួយសិស្សរកមើលសេចក្ដីពិតដូចខាងក្រោម ៖ យើងគួរស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីចំពោះការមិនចុះសម្រុងរបស់យើង ) ។
-
តើពរជ័យអ្វីខ្លះ ដែលអាចកើតឡើងពីការស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីនោះ ?
គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:៣៩-៤៨
ព្រះអម្ចាស់បានបង្រៀនពួកបរិសុទ្ធពីរបៀបដែលពួកគេគួរឆ្លើយតបនឹងសត្រូវរបស់ពួកគេ ។
សូមឲ្យសិស្សអាន ដំណើររឿងខាងក្រោមឲ្យឮៗ ៖
« នៅក្នុងប្រទេសហូឡង់ ក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមលោកលើកទី II ក្រុមគ្រួសាររបស់ ខាសភើ ធេន ប៊ូម បានប្រើផ្ទះរបស់ពួកគេជាកន្លែងលាក់ខ្លួនសម្រាប់អ្នកទាំងឡាយដែលគេចខ្លួនពីពួកណាស៊ី ។ នេះជារបៀបដែលពួកគេរស់តាមជំនឿជាគ្រីស្តបរិស័ទ ។ សមាជិកបួននាក់នៃក្រុមគ្រួសារនោះ បានបាត់បង់ជីវិតដោយសារតែការផ្ដល់ជម្រកនេះ ។ ខូរី ធែន ប៊ូម និង បងស្រីរបស់នាង ប៊ែស្ទី បានជាប់ក្នុងគុក រ៉ាវែនស្បូខ យ៉ាងវេទនា អស់រយៈពេលជាច្រើនខែ ។ ប៊ែស្ទី បានបាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងគុកនោះ—ហើយ ខូរី នៅរស់រានមានជីវិត ។
« នៅក្នុងគុក រ៉ាវែនស្បូខ នោះ ខូរី និង ប៊ែស្ទី បានស្វែងយល់ថា ព្រះជួយពួកយើងឲ្យចេះអត់ទោស ។ ក្រោយពីសង្គ្រាមបានបញ្ចប់ទៅ ខូរី បានសម្រេចចិត្តចែកចាយសារលិខិតមួយនេះ ។ នៅក្នុងឱកាសមួយ នាងបានថ្លែងទៅកាន់មនុស្សមួយកុ្រមនៅប្រទេស អាល្លឺម៉ង់ ដែលរងទុក្ខដោយសារការបំផ្លិចបំផ្លាញនៃសង្គ្រាម ។ សារលិខិតរបស់នាងមានចំណងជើងថា ‹ ព្រះទ្រង់អត់ទោស › ។ នៅពេលនោះហើយ ដែលភាពស្មោះត្រង់របស់ ខូរី ធែន ប៊ូម បាននាំឲ្យមានពរជ័យ ។
« មានបុរសម្នាក់បានដើរសំដៅមករកនាង ។ នាងបានស្គាល់បុរសនោះថាជា ឆ្មាំយាមគុកដ៏ឃោរឃៅបំផុត ។ គាត់បានវាចាថា ‹ បងស្រីបានថ្លែងអំពីគុក រ៉ាវែនស្បូខ នៅក្នុងសុន្ទរកថារបស់បងស្រី › ។ ‹ ខ្ញុំគឺជាឆ្នាំយាមនៅទីនោះ ។… ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីនោះមក … ខ្ញុំបានក្លាយទៅជាគ្រិស្តបរិស័ទ ។ គាត់រៀបរាប់ថា គាត់បានស្វែងរកការអត់ទោសពីព្រះចំពោះទង្វើដ៏ឃោរឃៅ ដែលគាត់បានប្រព្រឹត្ត ។ គាត់បានហុចដៃរបស់គាត់ ហើយស្នើដូច្នេះថា ‹ តើបងស្រីនឹងអត់ទោសឲ្យខ្ញុំដែរឬទេ › ?
« ខូរី ធែន ប៊ូម បានបន្លឺ ៖
« ‹ វាគ្រាន់តែជាវេលាតែមួយភ្លែតប៉ុណ្ណោះ ដែលគាត់បានឈរនៅទីនោះ—ហើយហុចដៃរបស់គាត់មក—ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំវិញ វាហាក់ដូចជា ខ្ញុំបានពុះពារនៅក្នុងកិច្ចការដ៏លំបាកបំផុត ដែលខ្ញុំធ្លាប់បានធ្វើ ។
« ‹… សារលិខិតដែលថា ព្រះទ្រង់អត់ទោសមាន… លក្ខខណ្ឌមួយ ៖ គឺយើងត្រូវអត់ទោសដល់ មនុស្សដែលបានព្យាបាទយើង ។…
“…‹ ជួយកូនផង! › ខ្ញុំបានអធិស្ឋានដោយស្ងាត់ៗ ។ ‹ ខ្ញុំអាចលើកដៃឡើង ។ ខ្ញុំអាចធ្វើបានតែប៉ុណ្ណឹង ។ សូមផ្ដល់អារម្មណ៍ឲ្យខ្ញុំ › ។
« ‹ … ខ្ញុំបានដាក់ដៃរបស់ខ្ញុំលើដៃគាត់ដែលលូកមករកខ្ញុំដោយសោះអង្គើយ ។ នៅពេលខ្ញុំបានធ្វើដូចនោះ រឿងមួយដ៏អស្ចារ្យបានកើតឡើង ។ អារម្មណ៍មួយបានចាប់ផ្ដើមចេញពីស្មារបស់ខ្ញុំ រត់ទៅតាមដៃ ហើយចូលទៅក្នុងប្រអប់ដៃទាំងពីររបស់យើងដែលកំពុងចាប់នោះ ។ ហើយការព្យាបាលដ៏កក់ក្តៅនេះ ហាក់ដូចជានៅពេញខ្លួនខ្ញុំ ដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំយំ។
« ‹ ខ្ញុំអភ័យទោសឲ្យបងប្រុស ! › ខ្ញុំបានយំ ។ ‹ ដោយអស់ពីដួងចិត្តខ្ញុំ ›
« យើងបានចាប់ដៃគ្នាយ៉ាងយូរ អតីតឆ្មាំគុក និងអតីតអ្នកទោស ។ ខ្ញុំមិនធ្លាប់ដឹងពីក្ដីស្រឡាញ់ដ៏ជ្រាលជ្រៅរបស់ព្រះ ដូចដែលខ្ញុំបានដឹងនៅពេលនោះទេ › ។ [ ខូរី ធែន ប៊ូម Tramp for the Lord ( ឆ្នាំ ១៩៧៤ ) ទំព័រ ៥៤–៥៥ ] » ។ ( ឃីត ប៊ី ម៉ាក់ម៊ូលីន, Our Path of Duty » Ensign ឬ លីអាហូណា, ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០១០,ទំព័រ ១៣ ) ។
បន្ទាប់ពីសិស្សបានអានរួចហើយ សូមសួរសំណួរដូចខាងក្រោម ៖
-
តើរឿងនេះ ធ្វើឲ្យអ្នកចាប់អារម្មណ៍ អ្វីខ្លះ ?
សូមឲ្យសិស្សម្នាក់អាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:៣៩-៤០ ឲ្យឮៗ ហើយសុំឲ្យសិស្សក្នុងថ្នាក់ឲ្យរកមើលក្រឹត្យវិន័យនៃការអភ័យទោសរបស់ព្រះអម្ចាស់ ។
-
ស្របតាមខគម្ពីរទាំងនេះ តើយើងគួរធ្វើអ្វីនៅពេលនរណាម្នាក់សូមការអភ័យទោសពីយើង ?
-
ស្របតាម ខ ៤០ តើយើងត្រូវអភ័យទោសឲ្យនរណាម្នាក់ដែលប្រែចិត្ត ហើយស្វែងរកការអភ័យទោសប៉ុន្មានដង ? ( « រហូតដល់ចិតសិបគុណឲ្យប្រាំពីរ » មានន័យថា យើងគួរអភ័យទោសឲ្យអ្នកដទៃច្រើនដងជាងចំនួនដែលគេប្រែចិត្ត ហើយស្វែងរកការអភ័យទោសពីយើង បន្ទាប់ពីធ្វើឲ្យយើងអាក់អន់ចិត្ត ឬឈឺចាប់រួចមក ។ ទោះជាយើងត្រូវបានបញ្ជាឲ្យអភ័យទោសក្ដី វាក៏មិនមែនមានន័យថាយើងគួរអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកដទៃបន្តធ្វើបាបយើងទៀតដែរ ) ។
សូមឲ្យសិស្សម្នាក់អាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:៤១-៤៣ ឲ្យឮៗ ។ សូមឲ្យសិស្សក្នុងថ្នាក់ផ្ទៀងតាម រកមើលសេចក្ដីពិតដែលព្រះអម្ចាស់បានបង្រៀនពួកបរិសុទ្ធទាក់ទងនឹងសត្រូវរបស់ពួកគេដែលមិនព្រមប្រែចិត្ត ។ សូមអញ្ជើញសិស្សឲ្យរៀបរាប់អំពីអ្វីដែលពួកគេរកឃើញ ។
-
តើហេតុអ្វីបានជាសេចក្ដីពិតទាំងនេះមានសារៈសំខាន់ សម្រាប់ពួកបរិសុទ្ធដែលរស់នៅរដ្ឋ មិសសួរី ត្រូវយល់ ?
-
តើអ្នកនឹងសង្ខេបក្រឹត្យវិន័យនៃការអភ័យទោសរបស់ព្រះអម្ចាស់យ៉ាងដូចម្ដេច ? ( សូមជួយសិស្សឲ្យប្រាប់បទបញ្ញត្តិដូចខាងក្រោម ៖ ព្រះអម្ចាស់បញ្ជាយើងឲ្យអភ័យទោសឲ្យសត្រូវរបស់យើង ។ សូមសរសេរព្រះបញ្ញត្តិនេះនៅលើក្ដារខៀន ក្រោមចំណងជើង ក្រឹត្យវិន័យនៃការអភ័យទោសរបស់ព្រះអម្ចាស់ ) ។
-
តើហេតុអ្វីអ្នកគិតថា យើងត្រូវបានបញ្ជាឲ្យអភ័យទោសឲ្យអ្នកដទៃ ទោះបីជាពួកគេមិនសូមការអភ័យទោសក៏ដោយនោះ ?
សូមសង្ខេប គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ៩៨:៤៤-៤៨ ដោយពន្យល់ថា ព្រះអម្ចាស់បានសន្យាថា បើសត្រូវរបស់ពួកគេបរិសុទ្ធប្រែចិត្ត ពួកគេនឹងគេចរួចពីការសងសឹករបស់ទ្រង់ ។ ( កំណត់ចំណាំ ៖ នៅក្នុង ខ ៤៤ឃ្លា « អ្នកមិនត្រូវអត់ទោស » មានន័យថាជនល្មើសគួរតែទទួលខុសត្រូវសម្រាប់ទង្វើរបស់ខ្លួន ហើយពួកបរិសុទ្ធពុំគួរបន្តមានអារម្មណ៍ស្អប់ខ្ពើមទៀតឡើយ ) ។
សូមបញ្ចប់ដោយលើកទឹកចិត្តសិស្សឲ្យធ្វើតាមក្រឹត្យវិន័យនៃការអភ័យទោសរបស់ព្រះអម្ចាស់ ដោយព្យាយាមអភ័យទោសដល់មនុស្សរាល់គ្នាដែលបានយាយីពួកគេ ឬអ្នកទាំងឡាយដែលពួកគេខ្វល់ខ្វាយ ។