Talafaasolopito o le Ekalesia
Lusi Maka Samita


“Lusi Maka Samita,” O Autu o le Talafaasolopito o le Ekalesia

“Lusi Maka Samita”

Lusi Maka Samita

Na fanau mai i le 1775, ma sa ola ae ia Lusi Maka i se aiga e loloto i le faalelotu. I lana sailiga mo le faaolataga, sa suesue ai e Lusi le Tusi Paia, tatalo, talanoaina ia miti ma faaaliga vaaia, ma sa auai atu i fonotaga faalelotu ma sauniga toefaaolaola sa lagolagoina e aulotu eseese. Sa faaipoipo atu o ia ia Iosefa Samita Le Matua i le 1796, ma o ia o le tina o Iosefa Samita Le Itiiti ma le isi 10 o tamaiti. Sa aoao e Lusi lana fanau ia faitautusi e faaaoga ai le Tusi Paia ma sa tootutuli faatasi ma i latou i lotu faaleaiga. Sa auai o ia i le Lotu Periperiane mo sina taimi puupuu i Palamaira ae ua ia talia lelei le talalelei toefuataiina ma e lei leva ona faatulaga le Ekalesia i le aso 6 Aperila, 1830 ae papatisoina loa o ia.

Ata
atatosi o Lusi Maka Samita

Atavali o Lusi Maka Samita i Navu na saunia e Sutcliffe Maudsley

O Lusi Maka Samita o se leo malosi i le Ekalesia i ona popofou. O ia o se molimautino i mea na siomia ai le faaliliuga o le Tusi a Mamona ma sa molimau mai sa ia siiina ia papatusi ma sa uuina le Urima ma le Tumema1 Sa ia taitaia se vaega o le Au Paia o Aso e Gata Ai mai Faiete, Niu Ioka, i Katelani, Ohaio i le 1831.2 Sa la o ma lana tama o Ailama i se misiona i Detroit mulimuli ane i lena tausaga ma sa molimau saoloto atu e uiga i le Tusi a Mamona.3 I Katelani, sa ia fesoasoani e taitai ia taumafaiga e sue tupe e fausia ai se aoga.4 Sa auai o ia i le Aualofa a Navu i le  66 o ona tausaga i le aso 24 Mati, 1842, ma sa ia ta’u atu i fafine na potopoto ai e faapea ua ia “faamoemoe o le a faamanuiaina e le Alii ma fesoasoani i le Sosaiete i le fafagaina o e fiaaai ma faalavalava i e ua le lavalava.””5 Sa amanaia tele e le Au Paia le tina faaaloalogia o le Perofeta ma sa faalogo i ana fautuaga, ma faasino atu ia te ia ma le agaalofa o “Tina Samita.”6

I le 1844, i nai masina talu ona maliliu ia Iosefa, Ailama, ma Samuelu Samita, sa amata e Lusi Maka Samita ona faaputuputu lana talafaasolopito, ma na fesoasoani i ai ia tusiupu o Martha ma Howard Coray. E ui ina ua matua ma faaletonu lona soifua maloloina, ae sa ia lagonaina: “o se avanoa e le laumaua faapea foi o lo’u tiute … le tuuina atu (e fai ma a’u toe molimau i se lalolagi e le o toe mamao ona ou tuua lea) o se tala.”7 Na maea le tusitusiga a Lusi ia Oketopa 1845, ma sa ia faasilasila atu faalauaitele le galuega faatino i le konafesi aoao.8 Ina ua masii atu le toatele o tagata o le Ekalesia i sisifo agai atu i le Faatanoa Tele ina ua mavae le 1846, sa fai ifo le soifua maloloina o Lusi, ma sa ia filifili e nonofo ai pea ma lona aiga i Ilinoi. Sa ia faaaluina tausaga na totoe o lona soifua ma lana tama teine o Lusi Milikini, o lana tama teine faaletulafono o Ema, ma atalii o lana fanau. Na maliu Lusi Maka Samita i le 1856

Na lolomi ma faasalalauina e le Aposetolo o Osona Palate le talafaasolopito a Lusi i le 1853. I le 1860, sa faitioina ai faalauaitele e Peresitene Polika Iaga le talafaasolopito a Lusi, ma tusilima i mea sese i aso ma le faasologa o taimi, ma fai mai pea lava sa faaletonu le manatua o Lusi. Sa talosagaina e Peresitene Iaga lona fesoasoani o Siaosi A. Samita (o le atalii o le tuagane o Lusi) e faasa’o ia mea na sese ma “tuu atu e faasalalau i le lalolagi.”9 E i lalo ifo o le 2 pasene o le anotusi na toe suia i faasaoga.

E faapei o faapogai uma lava e tuuina mai ai faamatalga mai manatuaga, o le tala a Lusi Maka Samita sa i ai faaletonu, o mea ua faatele, ma mea e faaituau. Peitai, o le au tusitalafaasolopito sa suesueina ana faamatalga, na faia se faaiuga o mea sese i lana talafaasolopito e matuai laiti lava ma e lei tupu soo.” Mai le 200 igoa i lana talafaasolopito, e silia ma le 190 o loo faamaonia e isi faapogai.10 E sili atu i lo lena, e leai se faamaoniga faapea na faaletonu le mafaufau o Lusi. Sa talanoa se tagata na asiasi atu i Navu i le 1855 ia Lusi ma sa matauina ai e faapea “o lana faatofala’iga sa o se tulaga ofoofogia.”11 O faamatalaga a Lusi na avatu ai se malamalamaaga i ona uiga patino, talitonuga, ma le malamalama i le valaauga o Iosefa Samita. O loo aumaia ai foi ni tala i le maoae o le aiga o le au Samita ma mea na tutupu i le talafaasolopito o le Ekalesia ia e le o maua i nisi lava faapogai. Ua faaaogaina lana talafaasolopito i le Au Paia muamua lava e faamatala ai nei mea na tutupu ma mo talanoaga na ia toe-fatuina mai lona manatua.

O Autu e Fesootai I Ai: Female Relief Society of Nauvoo, Joseph Sr. and Lucy Mack Smith Family, Departure from Nauvoo

Faamatalaga

  1. Sarah Bradford Parker letter to John Kempton, Aok. 26, 1838, i le Janiece L. Johnson, “‘The Scriptures Is a Fulfilling’: Sally Parker’s Weave,” BYU Studies, vol. 44, nu. 2 (2005), 116; Lucy Mack Smith, “Lucy Mack Smith, History, 1844–1845,” tusi  5, itulau 7–8, josephsmithpapers.org.

  2. Jennifer Reeder and Kate Holbrook, eds., At the Pulpit: 185 Years of Discourses by Latter-day Saint Women (Salt Lake City: Church Historian’s Press, 2017), 3–5.

  3. Lucy Mack Smith, “Lucy Mack Smith, History, 1844–1845,” tusi 12, itulau 8–9.

  4. Lucy Mack Smith, “Lucy Mack Smith, History, 1844–1845,” tusi 13, itulau 10–11.

  5. Nauvoo Relief Society Minute Book, Mar. 24, 1842, and Apr. 19, 1842, in Jill Mulvay Derr, Carol Cornwall Madsen, Kate Holbrook, and Matthew J. Grow, eds., The First Fifty Years of Relief Society: Key Documents in Latter-day Saint Women’s History (Salt Lake City: Church Historian’s Press, 2016), 38, 50.

  6. Tagai, mo se faataitaiga, Lucy Mack Smith, “Lucy Mack Smith, History, 1844–1845,” book 11, pages 2–3, 8–10; Wilford Woodruff journal, Aug. 23, 1844, Church History Library, Salt Lake City; Hosea Stout journal, Feb. 23, 1845, typescript, L. Tom Perry Special Collections, Harold B. Lee Library, Brigham Young University, Provo, Utah.

  7. Lucy Mack Smith, “Lucy Mack Smith, History, 1844–1845,” book 1, page 1; tagai foi Howard Coray, “Journal of Howard Coray,” 19, L. Tom Perry Special Collections, Harold B. Lee Library, Brigham Young University, Provo, Utah.

  8. Lucy Mack Smith, General Conference, Oct. 8, 1845, Nauvoo, Illinois, Historian’s Office, General Church Minutes, 1839–1877, 7–13, Church History Library, Salt Lake City; tagai foi “Appendix: Latter-day Saint Women Speakers in General Conference,” i le Derr, Madsen, Holbrook, and Grow, First Fifty Years, 345–51.

  9. Wilford Woodruff journal, Apr. 22, 1866.

  10. Lavina Fielding Anderson, ed., Lucy’s Book: A Critical Edition of Lucy Mack Smith’s Family Memoir (Salt Lake City: Signature Books, 2001), 122–24.

  11. Frederick Piercy, Route from Liverpool to Great Salt Lake Valley, ed. James Linforth (Liverpool: Franklin D. Richards, 1855), 64.