Talafaasolopito o le Ekalesia
Finagalo Autasi


“Finagalo Autasi,” O Autu o le Talafaasolopito a le Ekalesia

“Finagalo Autasi”

Finagalo Autasi

Ina ua mavae le toefuataiga o le pule o le perisitua, na poloaiina e le Alii ia Iosefa Samita ma Oliva Kaotui ia aua le faauuina e le tasi le isi o ni toeaina ma taitai i le Ekalesia seia oo ina mafai e isi tagata talitonu ona “filifili e ala i le palota pe latou te naunau e talia” le taitaiga a Iosefa ma Oliva. O se tasi o gaoioiga muamua a Iosefa i le fonotaga a le faalapotopotoga o le Ekalesia i le aso 6 o Aperila, 1830, o le valaau lea mo se palota. Na ia talosaga atu ia i latou na potopoto e faaali mai pe ua latou taliaina o ia ma Oliva o ni faiaoga ma pe tatau ona latou faatulagaina le Ekalesia e tusa ai ma faaaliga. Na autasi le palota a tagata auai e lagolagoina.1 O se faaaliga ia Iulai 1830 na toe ta’ua ai “o mea uma lava i le ekalesia ia faia i le finagalo autasi, e ala i le tatalo malosi & faatuatua.”2

Ata
o tamaloloa o loo sii lima taumatau

O uluai tagata o le Ekalesia na faia pisinisi e ala i le finagalo autasi, lagolagoina taitai ma faaiuga e ala i le palota.

Na faʻaaogaina e uluai taitai o le Ekalesia ia laasaga na faʻaaogaina i isi faʻalapotopotoga---e pei o le sii o lima e palota—ia latou taumafaiga e faataunuu le poloaiga a le Alii ia faia pisinisi e ala i le finagalo autasi. O faiga aloaia e pei o le valaauina o fonotaga ia filemu, lagolagoina o tofiga ma faaiuga e ala i le palota, tausia o mataupu, ma le faalauiloaina o le lisi o mataupu ua avea ma tulaga masani i le tele o faalapotopotoga i le seneturi talu ai.3 O Ekalesia, faʻalapotopotoga a le malo, ma kalapu tumaoti o loʻo faʻaaogaina taualumaga e tutusa, ma avea ai le Maota Maualalo o le Palemene a Peretania ma a latou faʻataitaiga.4 E oo atu i le 1820, o le toatele o tagata Amerika, e aofia ai Iosefa Samita ma Oliva Kaotui, na latou faaaogaina nei “faiga faapalemene” e aunoa ma le manatu i ai e pei o le auala e tatau ai ona faʻatautaia ai fonotaga.5 O nei faiga na fesoasoani e faatulaga ai fonotaga a le Ekalesia, e aofia ai le fonotaga faavae, e tusa ai ma le tulafono pe aloaia nai lo fonotaga le aloaia.6

O le faiga o le faafoeina o pisinisi a le Ekalesia e ala i le finagalo autasi o nisi taimi e iʻu ai i palota tete’e. O se faaaliga i le 1841 na iloaina ai foi le mafaia e le Au Paia ona le faamaonia ia valaauga na tuuina mai e ala i faaaliga. “Ma Ou te tuu atu ia te outou se poloaiga,” na folafola mai ai le Alii, “ia outou faatumuina ia tofiga uma ma pasia igoa na ua Ou tau atu, pe a lē o lea ia lē pasia i latou i laʼu konafesi aoao.”7 O nisi o le au paia i le konafesi o le 1841 na tetee i le faatumauina o le peresitene o le korama a toeaina, o se epikopo, o se sui o le Korama a Aposetolo e Toasefululua, ma se fesoasoani i le au peresitene o le korama a faitaulaga sili i Navu. O korama taitasi na mulimuli ane toe feiloai i ni aufono e toe iloilo nei valaauga.8 I se konafesi i le 1843, na fesiligia ai e Iosefa Samita le mafai ai e Sini Rikitone ona auauna o se fesoasoani i le Au Peresitene Sili. Na saunoa isi taitai e lagolago ia Rikitone, ma na palota tagata na potopoto o le Ekalesia e faatumauina o ia i lona valaauga e faasagatau i uluai manao o Iosefa. Na taliaina ma le le fiafia e Iosefa le faaiuga.9

I le aluga o taimi, o le felafolafoai i konafesi a le Ekalesia ma sauniga faamanatuga na faateleina le vaaia o se faalavelave. Na amata ona faatonuina e taitai o le Ekalesia i latou o loo pulefaamalumalu i fonotaga e tali ai soo se tetee e tulai mai i le taimi o le lagolagoina o palota i fafo atu o le fonotaga. Ae ui i lea, o loo faaauau pea le talanoaga malosi lea i aso nei i uarota, siteki, misiona, ma aufono aoao a le Ekalesia. O loo faaauau pea e le Au Paia o Aso e Gata Ai ona taitaia pisinisi a le Ekalesia e ala i le finagalo autasi. O i latou o e tuuina atu ni palota tetee e faasino atu i o latou taitai i le lotoifale e talanoaina o latou popolega. O i latou e lagolagoina palota latou te saili e lagolagoina taitai ma polokalama e le gata i a latou palota, ae e ala foi ia latou faatinoga, faatuatua, ma tatalo.10

Faamatalaga

  1. Joseph Smith, “History, 1838–1856, volume A-1 [23 December 1805–30 August 1834],” 27, 37, josephsmithpapers.org.

  2. Historical Introduction to “Appendix 3: ‘Articles of the Church of Christ,’ June 1829,” josephsmithpapers.org; Joseph Smith, “History, 1838–1856, volume A-1 [23 December 1805–30 August 1834],” 27; “Revelation, July 1830–B [DC 26],” in Revelation Book 1, 34, josephsmithpapers.org. Tagai Mataupu Faavae ma Feagaiga 26:2.

  3. Tagai David Elliott, Letters, on the General Structure, Government, Laws and Discipline of the Church (Chambersburg, PA: G.  K.  Harper, 1826), 120–26; The Book of Common Prayer, and Administration of the Sacraments, and Other Rites and Ceremonies of the Church, According to the Use of the Protestant Episcopal Church in the United States of America: Together with the Psalter, or Psalms of David (New York: T. & J. Swords, 1810), vii.

  4. Common Consent, the Basis of the Constitution of England; or, Parliamentary Reform Considered and Tried by the Tests of Law and Reason (London: Thomas and Joseph Allman, 1817).

  5. Tagai David S. Shields, Civil Tongues and Polite Letters in British America (Chapel Hill: University of North Carolina Press, 1997), 182–84; Peter Dobkin Hall, The Organization of American Culture, 1700–1900: Private Institutions, Elites, and the Origins of American Nationality (New York: New York University Press, 1982), 1–2, 24–25.

  6. Tagai David Keith Stott, “Legal Insights into the Organization of the Church in 1830,” BYU Studies, vol. 49, no. 2 (2010), 121–48.

  7. Revelation, 19 January 1841 [DC 124],” i le Book of the Law of the Lord, 14–15, josephsmithpapers.org.

  8. Joseph Smith, “History, 1838–1856, volume C-1 [2 November 1838–31 July 1842],” 1193, josephsmithpapers.org.

  9. “Minutes of a Special Conference,” Times and Seasons, vol. 4, no. 21 (Sept. 15, 1843), 329–30.

  10. Tagai Russell M. Nelson, “Lagolagoina o Perofeta,” Ensign po o le Liahona, Nov. 2014, 74–77; Ronald A. Rasband, “Tutu Faatasi ma Taitai o le Ekalesia,” Ensign po o le Liahona, Me 2016, 46–49.