Talafaasolopito o le Ekalesia
Aoga a Perofeta


“Aoga a Perofeta,” O Autu o le Talafaasolopito o le Ekalesia

“Aoga a Perofeta”

Aoga a Perofeta

Ia Tesema 1832, sa maua ai e Iosefa Samita se faaaliga e faatonutonu ai o ia e faavae se aoga mo toeaina o le Ekalesia i Katelani.1 Sa faaaoga e Iosefa Samita ma ana paaga le igoa “aoga a perofeta” e faamatala ai lenei aoga fou. O lea faaupuga sa masani ona faaaoga e faamatala ai aoga faafaifeau i Harvard ma Yale faapea foi isi aoga sa maua ai e faifeau ia aoaoga mo la latou galuega.2 I nisi, o le igoa latou te mafaufau ai i le Feagaiga Tuai “au perofeta” ia sa i ai Samuelu, Elia, ma Elaia.3

Aoga a Perofeta i Katelani

Sa faia i taumalulu taitasi mai le 1833 e oo i le 1836, o le Aoga a Perofeta i Katelani, sa ofo atu ai i e sa auai ia aoaoga faaleagaga faapea foi le poto salalau. Sa ou fesoasoani ia i latou mo le auaunaga faafaifeautalai ma mo se “faaeega o le mana” na folafola mai ina ua maea le Malumalu o Katelani.4 O le vasega muamua o le aoga na tatalaina i le aso 22 Ianuari, 1833, i se potu o le falealuga o le faleoloa o Newel K. Whitney. E ui ina sa muai faamoemoeina le aoga e sauniunia ai alii mo misiona, ae sa auai foi tamaitai i le fonotaga muamua ma sa auai ai foi i le liligi mai faaleagaga, lea sa aofia ai faaaliga mamana o le Agaga Paia ma le tautatala i gagana.5 E pei ona sa poloaiina ai i le faaaliga, sa amata ona feiloai le au auai i se fonotaga aloaia, ma sa talia lelei tagata fou i le aoga e ala i le sauniga o le mulumuluina o vae.6

Ata
Potu i le Faleoloa o Newel K. Whitney i Katelani.

Potu i le Faleoloa o Newel K. Whitney i Katelani lea na potopoto ai le Aoga a Perofeta.

Sa ofo atu e le aoga aoaoga faaleagaga ma le poto salalau, sa aofia ai autu e pei o le talafaasolopito, o mea tutupu i le taimi nei, faitautusi ma le tusitusi, matematika, suesueina o gagana, ma aoaoga faaleaoaoga faavae. I le aso 27 Fepuari, 1833, sa maua ai e Iosefa Samita le faaaliga ua lauiloa o le Upu o le Poto i le taimi o se fonotaga a le Aoga a Perofeta, musuia o se vaega o fesili na laga e Ema Samita.7 Sa toe amata le aoga i le taumalulu o le 1834 i lalo o le igoa “aoga mo toeaina.”8 I le aluga o le aoga i le 1835, sa faiaoga ai Iosefa Samita ma Sini Rikitone i vasega na faavae i lauga faalelotu na lauiloa o Lauga i le Faatuatua. I le aluga o le aoga i le 1836, sa faafaigaluega ai e le Au Paia ia Iosua Seixas, o le sa faiaoga ia Lorenzo Snow i le Kolisi o Oberlin, e faiaoga i se kosi i le gagana Eperu.9

O Isi Aoga a Perofeta

Sa faaaoga e le Ekalesia le faataitaiga faavae o le Aoga a Perofeta i Katelani i isi taimi ma nofoaga. Ina ua faaiu le uluai a’ega o le Aoga a Perofeta i Katelani ia Aperila 1833, sa taloina e Pale P. Palate se vasega i le taumafanafana i Misuri. I Iuta, sa faatulagaina ai e Polika Iaga se Aoga a Perofeta i le 1867 e fesootai ma le Iunivesite o Tesareta. E lei pine ae faatulaga isi Aoga a Perofeta i le teritori atoa. E le gata i aoaoga faaleagaga ma faalepoto salalau, sa auai foi tagata o le ekalesia i fuafuaga faaletamaoaiga ma faalemalo a o taumafai pitonuu o paionia e faatino ia mataupu faavae o le tulafono o le faapaiaga. Sa taloina foi e Ioane Teila, le na suitulaga ia Polika Iaga se Aoga a Perofeta i le Aai o Sate Leki ma i St. George mai le 1883 i le 1884.10

Ina ua mavae le faaiuga o le seneturi 19, sa lei faaaogaina e le Ekalesia le igoa “Aoga a Perofeta” e faamatala ai ona faamoemoega faaleaoaoga, ae sa tumau pea ona tuuto atu i faamoemoega sa faaalia o aoga ma tulimataia i ni auala eseese. Sa taua tele le matafaioi a le Ekalesia i le faatuina o aoga ma a’oga tau amata o aoga maualuluga i Amerika Sisifo atoa ma i le tele o isi eria. A o faasolosolo ina faateleina le i ai o aoga faalepoto salalau ma polokalama faaleaoaoga, sa fautuaina e taitai o le Ekalesia ia le Au Paia e lesitala ma faavae ia polokalama e lagolago ai tagata o le Ekalesia ia latou tulimataiga o a’oa’oga.11 Ina ia tuuina atu aoaoga faaleagaga ma aoaoga faamasani mo galuega auauna atu ma galuega faafaifeautalai, sa faavaeina e le Ekalesia ia seminare, inisitituti o aoaoga faalelotu, nofoaga autu mo le aoaoina o faifeautalai, ma isi fonotaga faaleautaitai ma faasalalauga. O nei polokalama taitasi o loo faaauauina, i lana lava ala, le measina o Aoga a Perofeta i Katelani.

Autu Fesootai: Washing of Feet, Word of Wisdom (DC 89), Endowment of Power