Hisitōlia ʻo e Siasí
Tēvita O. Makei


“Tēvita O. Makei,” Ngaahi Tefito ʻi he Hisitōlia ʻo e Siasí

“Tēvita O. Makei”

Tēvita O. Makei

Naʻe hoko ʻa Tēvita O. Makei ko e Palesiteni hono hiva ʻo e Siasí ʻi he vahaʻa ʻo e 1951 mo e 1970. Naʻe fāʻeleʻi ʻa Makei ʻi Hanisivila, ʻIutā, ʻi he 1873 pea tupu hake ʻo mālohi ʻi he Siasí. Hili e ako māʻolungá, naʻá ne ako ʻi he ʻUnivēsiti ʻo ʻIutaá, ʻo fetaulaki ai mo hono uaifi he kahaʻú ko ʻEma Lei Likisií, pea naʻe kamata ai ʻene manako he akó. Neongo naʻe ʻikai te ne tokanga ki heʻene maʻu ha uiuiʻi ngāue fakafaifekau ʻi he 1897, ka naʻá ne ʻalu ki he ʻOtu Motu Pilitāniá pea naʻe ʻikai fuoloa kuo vahe ia ki Sikotilani. ʻI heʻene foki mai mei heʻene ngāue fakafaifekaú, naʻá ne tali ha ngāue ko ha faiako ʻi he ʻApiako Siteiki Uepá (Weber Stake Academy) ʻi he 1899, ʻa ia naʻá ne ngāue ai ʻo aʻu ki he 1906. ʻI Sānuali 1901, naʻe mali ai ʻa Tēvita mo ʻEma Lei ʻi he Temipale Sōlekí.

ʻĪmisi
Tēvita O. Makei ʻoku tā piano

Ko Tēvita O. Makei ʻoku tā piano, ʻo haʻohaʻo takai ai hono makapuná.

Naʻe uiuiʻi ʻa Makei ko ha ʻAposetolo ʻi ʻEpeleli 1906. Lolotonga ʻene ngāué, naʻá ne tokoni ke fakafaingofuaʻi ʻa e Lautohi Faka-Sāpaté ʻi heʻene ngāue ʻi he Kau Palesitenisī Lahi ʻo e Lautohi Faka-Sāpaté ʻi he vahaʻa ʻo e 1909 mo e 1934. ʻI he 1920 naʻá ne fakahoko ai ha ʻaʻahi fakaemāmani lahi ʻo laka hake ʻi he taʻu ʻe tahá, ʻa ia naʻá ne ʻaʻahi ai ki he ngaahi misiona ʻo e Siasí ʻi he funga ʻo e māmaní, ʻo fononga ʻi ha meimei maile ʻe 62,000 (laka hake he kilomita ʻe 99,000) pea aʻu ki Siapani, Siaina, ʻĒsia Tonga-hahake, ʻOtu Motu Pasifikí, ʻInitia, ʻIsipite, mo ʻIulope. Hili pē ʻene foki ki ʻIutaá, naʻe ui ia ko e palesiteni ʻo e Misiona ʻIulopé. ʻI heʻene hoko ko e palesiteni fakamisioná, naʻá ne tokoni ke fakaleleiʻi e ngaahi ongoongo tukuhifó pea fakatupulaki e ʻīmisi ʻo e Siasí ʻi Pilitānia Lahi mo ʻIulope hihifo. ʻI he faʻahitaʻu fakatōlau ʻo e 1934, naʻe ui ia pea hikinimaʻi ko e Tokoni Ua ʻi he Kau Palesitenisī ʻUluakí. Lolotonga ʻene ngāué, naʻá ne tokangaʻi e fakalakalaka ʻo e Polokalama Uelofea ʻa e Siasí.

Hili ha taimi nounou mei he pekia ʻa Palesiteni Siaosi ʻAlipate Sāmita ʻi ʻEpeleli 1951, naʻe hikinimaʻi ʻa Palesiteni Makei ko e Palesiteni ʻo e Siasí. Naʻá ne lea leva ki he tupulaki fakavahaʻapuleʻanga ʻa e Siasí ʻaki hono fakalahi mo fakalakalakaʻi ʻa e polokalama ngāue fakafaifekaú. ʻI heʻene hoko ko e fuofua Palesiteni ʻo e Siasí ke folau vakapuná, naʻá ne fakatokangaʻi ʻa e malava ʻe he folau vakapuná ke feʻaveʻaki vave ʻa e kau faifekaú ki he ngaahi tapa kotoa pē ʻo e māmaní. Naʻá ne taki foki ʻa e fengāueʻaki fakataha ʻi he ngaahi potungāue ʻa e Siasí mo e ngaahi senitā akoʻanga fakafaifekaú, ʻa ia naʻá ne fakatonutonu ʻa e ngaahi naunau fakalēsoní mo e sīpinga fokotuʻutuʻu ʻo e ngaahi houalotú lolotonga ha vahaʻataimi ʻo e tupulaki fakaako lahi ʻaupito.

Naʻe lahi e folau ʻa Palesiteni Makei ke ʻaʻahi ki he Kāingalotu he funga ʻo e māmaní mo fakatapui ha ngaahi temipale foʻou ʻi Peeni ʻi Suisalani; Lonitoni, ʻIngilani; mo Hemilitoni, Nuʻu Sila. Naʻá ne poupouʻi ʻa e ngaahi ngāue ke fakafekauʻaki e ngaahi houalotu ʻo e Siasí, ngaahi potungāué, mo e ngaahi tohi ne pulusí, ʻa ia naʻe tokoni ke fakasiʻisiʻi e fehulunakí kae fakatupulaki e lavameʻá. Naʻe ongo lahi ʻene ngaahi akonakí, ko e niʻihi ne maʻu ia ʻi ha ngaahi kaveinga ʻiloa hangē ko e “Ko e mēmipa kotoa pē ko e faifekau” mo e “He ʻikai ke ʻi ai ha ngāue lavameʻa te ne lava ke totongi huhuʻi ha fehalaaki kuo hoko he ʻapí.” Naʻe manatua ia ʻe ha tokolahi ko ha tokotaha angaʻofa mo angalelei lahi. Naʻe hanga ʻe heʻene puké ʻo taʻofi ia mei heʻene hā ʻi he kakaí ʻi he ngaahi māhina fakaʻosi ʻo ʻene moʻuí, pea ʻi he ʻaho 18 ʻo Sānuali 1970, naʻá ne mālōlō ai ʻi hono ʻapí.

Ke maʻu ha fakamatala lahi ange fekauʻaki mo e moʻui ʻa Tēvita O. Makeí, vakai ki he ngaahi vitiō ʻi he Kau Palōfita ʻo e Ongoongolelei Kuo Toe Fakafoki maí ʻi he history.ChurchofJesusChrist.org pe ʻi he polokalama Gospel Library.

Ngaahi Tefito Fekauʻakí: Correlation (Fakafekauʻakí), Public Relations (Fekauʻaki mo e Kakai Fakalūkufuá), Ko e Langa Temipalé