Sagwitch

Si Sagwitch, usa ka Amihanang Shoshone (Newe) nga chieftain sa ika-19 nga siglo, usa ka importante nga kauban ug higala sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinsa mipuyo sa yutang natawhan sa iyang katawhan sa amihanang Utah ug sa habagatang silangang Idaho.¹ Siya natawo niadtong 1822, anak nga lalaki ni Pin-in-netse ug Woo-roats-rats-in-gwipe, ug sayo nga nagpaila sa iyang kaugalingon isip usa nga makahimo sa pagpakigsabut ug pagpamulong alang sa iyang katawhan. Ang iyang ngalan, Sagwitch, nagpasabut nga “manunulti” ug “mamumulong.”

Si Sagwitch ug ang iyang asawa si Beawoachee

Si Sagwitch ug ang iyang asawa si Beawoachee niadtong 1880.

Si Sagwitch ug ang ubang mga lider sa Shoshone nakigkita ni Brigham Young sa Walog sa Great Salt Lake walo lamang ka adlaw human miabut ang mga Santos niadtong 1847, nga nagsugod og usa ka positibo ug malungtaron nga relasyon.² Ang pamuy-anan sa mga Santos sa Walog sa Cache sugod niadtong 1856, hinoon, mipaila og mga tensyon kay ang Shoshone ug ang bag-ong European American nga mga mamumuyo nag-indigay alang sa panginabuhian sa daghan nga susamang nihit nga mga kapanguhaan. Isip chieftain ug mamumulong alang sa iyang mga katawhan, si Sagwitch mihimo og malinawon nga mga pakigsabut sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ug ang duha ka grupo mitagamtam og mahigalaon, bisan og usahay dili maayo, nga relasyon.

Ang uban wala moambit sa pasalig ni Sagwitch sa malinawon nga pagpuyo, ug ang mga panag-away nahitabo sa tibuok nga rehiyon.³ Ang koronel sa Kasundalohan sa Estados Unidos nga si Patrick Edward Connor, nga naka-estasyon sa Camp Douglas sa silangan nga bahin sa Siyudad sa Salt Lake, mihukom nga ang usa ka panagang nga pag-ataki sa tingtugnaw nga kampo sa Shoshone duol sa kasamtangang Preston, Idaho, mahimong makapakunhod sa nagpadayon nga mga pagpanglungkab ug kapintas. Niadtong Enero 29, 1863, siya mipadala og usa ka rehimento aron mopasiugda og gubat sa Shoshone. Ang pagbanhig [ambush], nailhan atong panahona isip ang Gubat sa Bear River, nailhan na karon isip ang Masaker sa Bear River. Usa sa labing makalilisang nga binuhatan sa kasaysayan sa Kasadpang Estados Unidos, kini nga pag-ataki sa komunidad ni Sagwitch sa mga tropa sa Kasundalohan sa Estados Unidos mibiya og mga 400 ka Shoshone nga mga hamtong, mga bata, ug mga masuso nga patay. Si Sagwitch naangol apan naluwas sa masaker, uban sa tulo sa iyang mga anak nga lalaki ug anak nga babaye. Ang iyang asawa ug duha ka humagbos nga lalaki napatay.

Usa ka dekada ang milabay, niadtong 1873, si Sagwitch nagtinguha nga magpasakop sa Simbahan, ug ang misyonaryo nga si George Washington Hill mitudlo ug mibunyag sa 101 sa iyang Shoshone nga pundok. Tulo ka adlaw ang milabay, si Sagwitch mibiyahe ngadto sa Siyudad sa Salt Lake, nakigkita sa mga lider sa Simbahan, ug gi-orden nga elder. Sa wala madugay, niadtong 1875, si Sagwitch ug iyang asawa, si Beawoachee, ug laing Shoshone nga magtiayon nahimamat si Wilford Woodruff didto sa Endowment House sa Temple Square, nakadawat sa ilang mga endowment, ug nahimong unang mga American Indian nga nabugkos ang ilang mga kaminyoon.⁴

Ang Simbahan mitabang ni Sagwitch sa pagbalhin sa iyang komunidad sa laing umahan ubos sa usa ka bag-ong kausaban sa Homestead Act sa Estados Unidos. Sa katapusan si Sagwitch ug ubang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw miestablisar sa lungsod sa Washakie, Utah, nga mihimo kanila nga uban sa unang mga Indian nga nakapanag-iya og yuta ubos sa kausaban. Dihang nakahibalo si Sagwitch sa mga plano sa pagtukod og Templo sa Logan Utah nga duol sa Cache valley, siya miendorso sa paningkamot ug nangulo sa Shoshone nga mga grupo nga motrabaho sa site. Dihang nahuman na ang templo, si Sagwitch ug ang iyang katawhan mibiyahe matag karon ug unya ngadto sa templo sa Logan sa paghimo og ordinansa nga buhat alang sa mga namatay nga sakop sa pamilya, lakip niadtong namatay diha sa 1863 nga Masaker sa Bear River.

Si Sagwitch namatay niadtong 1887 ug gilubong sa Washakie. Usa sa iyang mga anak nga lalaki, si Pisappíh Tímpin-poo (nailhan usab nga si Frank Warner), mao tingali ang unang American Indian nga miserbisyo isip usa ka proselytizing nga misyonaryo. Usa ka laing anak nga lalaki, si Yeager, namulong sa kinatibuk-ang komperensya niadtong 1926 sa Shoshone nga pinulongan, ang unang pakigpulong sa komperensya nga gihatag sa usa ka pinulongan gawas sa Iningles. Ang apo nga lalaki ni Sagwitch, si Moroni Timbimboo, mao ang unang American Indian nga gitawag isip usa ka bishop. Siya ang nangulo sa Washakie Ward gikan sa 1939 hangtud 1945.

Mga Kapanguhaan sa Simbahan

Richard G. Oman, “Gospel Taught, Gospel Shared,” Ensign, Hunyo 2001, 50–55.

Bibliograpiya

Ang mosunod nga mga pagmantala naghatag og dugang nga impormasyon mahitungod niini nga hisgutanan. Pinaagi sa pagpakita o sa pag-link nimo ngadto niining mga kapanguhaan, wala kami mag-endorso o mogarantiya sa sulod o sa mga panglantaw sa mga tagsulat.

Scott Christensen, Sagwitch: Shoshone Chieftain, Mormon Elder, 1822–1887 (Logan: Utah State University Press, 1999).

May Kalabutan nga mga Hisgutanan: American Indians, Utah, Pioneer Settlements

Mubo nga mga sulat

1. Tan-awa sa mga Hisgutanan: American Indians, Utah, Pioneer Trek.

2. Tan-awa sa Hisgutanan: Salt Lake Valley.

3. Tan-awa ang seksyon nga Latter-day Saints’ Relationship with American Indians sa “Peace and Violence among 19th-Century Latter-day Saints,” Gospel Topics Essays, topics.ChurchofJesusChrist.org.

4. Gilista ni Wilford Woodruff si “Mogogah” sa iyang rekord, kinsa mao tingali ang nailhan nga asawa ni Sagwitch, si Beawoachee; tan-awa sa Scott Christensen, Sagwitch: Shoshone Chieftain, Mormon Elder, 1822–1887 (Logan: Utah State University Press, 1999), 104.