Mga Peryodiko sa Simbahan

Ang pagmantala sa mga peryodiko nahimong mahinungdanon nga aspeto sa komunikasyon sa Simbahan sukad pa sa labing nahaunang mga katuigan sa Simbahan. Sa panahon nga ang Simbahan nagsugod pa, ang mga pamantalaan maoy usa sa labing importante nga himan sa pag-apud-apud og impormasyon didto sa Estados Unidos. Ang mga editor sa kanunay naka-impluwensya sa mga opinyon bahin sa relihiyon ug sa politika, ug sa pipila sa labing nahauna nga makasaysayanong kapanguhaan kalabut sa gipahiuli nga Simbahan diin ang mga pagpang-atake napatik diha sa mga pamantalaan nga dili mahigalaon sa Simbahan. Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw daling nakahibalo sa kaimportante sa pag-angkon og access sa ilang kaugalingon nga printahanan. Ang pagmantala sa mga pamantalaan nakatugot sa mga Santos sa pagpresentar sa ilang kaugalingong mga panglantaw, pagsagang sa sayop nga mga hungihong, pag-communicate sa usag usa diha sa layong dapit, ug sa pagpaambit sa ebanghelyo. Daghan sa mga pagpadayag ni Joseph Smith ug dinasig nga mga hubad gimantala sa unang higayon diha sa mga pamantalaan sa Simbahan.

Ang unang migawas nga isyu sa The Evening and the Morning Star, ang pinakaunang pamantalaan sa Simbahan.

Ang Unang mga Pamantalaan sa Santos sa Ulahing mga Adlaw

Sa usa ka komperensya niadtong 1831 sa Hiram, Ohio, si William W. Phelps gisugo sa pagpalit og usa ka imprintahanan sa Cincinnati samtang nagbiyahe ngadto sa Missouri.¹ Isip usa ka sakop sa Literary Firm, usa sa nahaunang komite sa Simbahan nga gitahasan sa pagdumala sa mga pagmantala sa Simbahan, gitukod ni Phelps ang buhatan (office) sa imprintahanan sa Independence, Missouri. Didto siya mi-isyu sa unang peryodiko sa Simbahan, The Evening and the Morning Star, nga nagsugod niadtong Hunyo 1832.² Ang pamantalaan wala modangat og dugay, hinoon, kay ang mga vigilante miguba sa printahanan ni Phelps niadtong Hulyo 1833.³ Human napalit ang usa ka bag-ong printahanan, ang mga lider sa Simbahan mibalhin sa ilang buhat sa pag-imprinta ngadto sa Kirtland, Ohio, ug gisugdan ang pagmantala sa Latter Day Saints’ Messenger and Advocate. Niadtong Oktubre 1837, kana nga mantalaan nailisan sa Elders’ Journal of the Church of Latter Day Saints. Subo lang nga, pagka-Enero 1838, ang sheriff sa distrito mipahunong sa buhatan sa printahanan ug mikumpiskar sa printahanan sa Simbahan. Ang buhatan naguba sa sunog pagka-Enero 16.⁴

Sa dihang ang mga Santos giabug gikan sa Missouri niadtong 1838, ilang gilikayan ang mawad-an og laing bililhon nga printahanan didto sa Far West pinaagi sa pagdali og lubong niini diha sa nataran sa usa ka miyembro sa Simbahan sa wala pa mopahawa. Didto ang printahanan nagpabilin hangtud nga nabawi kini pag-usab pagkasunod tingpamulak. Gibiyahe dayon kini ngadto sa Nauvoo, Illinois, diin giayo kini ug nagamit sa pagmantala sa Times and Seasons, usa ka pamantalaan nga nagsaysay sa kaagi sa patigayon sa Simbahan ug sa inadlaw-adlaw nga kinabuhi didto sa Nauvoo.⁵

Niadtong Mayo 1840, ang mga sakop sa Korum sa Napulog Duha misugod sa pagmantala sa Latter-day Saints’ Millennial Star samtang anaa pa sa ilang misyon didto sa England. Unang gimantala didto sa Manchester ug sa kaulahian sa Liverpool, nahimo kining labing dugay nga nagdagan nga peryodiko ug nahimong mahinungdanon ngadto sa paglambo ug pagsuporta sa Simbahan didto sa Great Britain.⁶ Ang mga misyonaryo nga Santos sa Ulahing mga Adlaw mipasiugda og kauban nga mga peryodiko sa tibuok misyon sa Simbahan didto sa Uropa ug sa silangang bahin sa Estados Unidos. Usa sa labing nahauna ug labing impluwensyal niini mao ang Skandinaviens Stjerne, unang namantala niadtong 1851 didto sa Copenhagen. Nakahatag kini sa mga Santos nga Danish ug Swedish nga makabasa sa mga wali sa mga propeta, , gilakipan sa mga sulat gikan sa mga milalin kinsa nagkapundok sa Zion, ug mga kopya sa mga hubad sa mga materyal gikan sa Millennial Star ug sa Deseret News. Ang mga misyonaryo sa Wales, France, ug Germany mitanyag og susama nga sulod diha sa lokal nga mga pinulongan uban ang mga namantala ni Prophwyd y Jubili (gitawag usab og Seren y Saints), l’Étoile du Déséret, ug Zions Panier, sa hustong pagkasunod.⁷

Niadtong 1847 sa Winter Quarters, Nebraska, ang mga lider sa Simbahan misugo na usab ni William W. Phelps sa pagpalit sa usa ka printahanan ug ibiyahe kini ngadto sa usa ka bag-ong Zion nga pagatukuron didto sa Great Basin. Ang unang isyu sa Deseret News naggikan niining printahanan sa Siyudad sa Salt Lake niadtong Hunyo 1850.⁸

Mga Peryodiko sa Relief Society ug sa Auxiliary

Samtang ang mga editor sa Deseret News mihisgut sa kinatibuk-an sa Simbahan ug sa mga kalihokan sa sibika diha sa Utah ug sa nagpalibut nga mga pinuy-anan sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, ang ubang prominente nga mga miyembro sa Simbahan naghimo og mga peryodiko nga namulong sa piho nga mga hisgutanan ug mga magbabasa. Niadtong 1866, si Elder George Q. Cannon milusad sa Juvenile Instructor, usa ka peryodiko nga gidisenyo sa pagtudlo sa ebanghelyo ngadto sa mga bata ug kabatan-onan. Si Louisa Lula Greene, ang 19-anyos nga apo sa pag-umangkon nga babaye ni Brigham Young, nagsugod sa Woman’s Exponent niadtong 1872, ug ni Emmeline B. Wells, sa kaulahian ang Kinatibuk-ang Presidente sa Relief Society, mipuli niya isip editor niadtong 1877. Ang Woman’s Exponent misuporta sa katungod sa kababayen-an ug mipahayag sa gipahiuli nga ebanghelyo, sa duha ka kawsa nga gilantaw ni Wells isip konektado sa usag usa. Walay usa sa mga peryodiko nga gipanag-iya sa Simbahan, apan gitagamtam niini ang dakong sirkulasyon ug diskusyon tali sa mga miyembro sa Simbahan.⁹

Ang unang isyu sa Woman’s Exponent, usa ka nahaunang peryodiko nga namantala pinaagi sa mga kababayen-an nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw.

Sa wala madugay ang kinatibuk-ang hunta sa daghang mga organisasyon sa Simbahan misugod sa ilang kaugalingong mga pagmantala. Ang Contributor gisugdan niadtong 1879 alang sa young men, ang Young Woman’s Journal gisugdan niadtong 1889 alang sa young women, ug ang Children’s Friend gisugdan niadtong 1902 alang sa mga bata.¹⁰ Ang Contributor gisundan sa Improvement Era niadtong 1897. Niadtong 1900 ang kinatibuk-ang hunta sa Sunday School mipalit sa Juvenile Instructor ug gipalapdan ang pang-edukasyon nga misyon sa magasin gikan sa pagtutok sa mga bata ug sa kabatan-onan hangtud sa pag-apil sa tanang hamtong nga mga miyembro sa Simbahan.¹¹ Atol sa 1914 ang kinatibuk-ang hunta sa Relief Society mimantala og binulan nga bulletin, ug pagsugod sa Enero 1915, ang hunta milusad sa kaugalingong magasin niini, ang Relief Society Magazine, nga mipuli sa Woman’s Exponent.¹²

Pagtakdo sa mga Peryodiko sa Simbahan

Kining nagkadaiyang mga peryodiko sa Simbahan nakapalambo sa mga kinabuhi sa mga miyembro sulod sa daghang mga dekada. Hinoon, tungod sa paspas nga paglambo sa Simbahan ug sa tibuok kalibutan nga pagpalapad niadtong mga tuig 1960 ug 1970, ang mga lider sa Simbahan nakaamgo sa panginahanglan og dugang komunikasyon. Ilang gihunong ang pagmantala sa auxiliary- ug ang mga magasin nga gipadagan sa misyon sa paningkamot nga makahatud og hiniusang mensahe. Ang unang mga isyu sa Ensign alang sa mga hamtong nga mga miyembro, ang New Era alang sa kabatan-onan, ug ang Friend alang sa kabataan nagsugod ang pagmantala niadtong Enero 1971.¹³

Ang una nga isyu sa Ensign, nga gimantala niadtong Enero 1971.

Niadtong 1971 ang Simbahan misugod usab sa pagpili, paghubad, ug pagmantala sa sulod gikan sa tulo ka nahan-ay nga mga magasin sa peryodiko alang sa mga miyembro sa tibuok kalibutan nga dili Iningles ang pinulongan. Pagka-1990 kining paningkamot naglakip sa 20 ka nagkalain-laing magasin, ang matag usa gamit ang kaugalingong pinulongan sa piho nga ulohan ug usa ka seksyon nga gipahinungod ngadto sa lokal nga sulod. Niadtong 2000, kining internasyonal nga mga peryodiko giusab ang ngalan sa Liahona.¹⁴

May Kalabutan nga mga Hisgutanan: Early Missionaries