Pagpang-ayo

Panahon sa Iyang mortal nga pagpangalagad, si Jesukristo miayo sa mga masakiton ug may balatian. Mihatag Siya sa Iyang mga disipulo sa gahum ug awtoridad sa pag-ayo ug mitudlo nga ang gasa sa pag-ayo mao ang usa sa “mga ilhanan [nga kanila nga motuo maganunot].”¹ Ang moderno nga mga pinadayag ngadto ni Joseph Smith mimatuod niini nga mga baruganan ug parehong miila sa “hugot nga pagtuo nga sila mamaayo” ug sa “hugot nga pagtuo sa pagpang-ayo” isip mga gasa sa Espiritu.²

Kasaysayan sa mga Buhat sa Pagpang-ayo

Ang nahaunang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw migamit sa espirituhanong gasa sa pagpang-ayo sa duha ka magkasapaw nga paagi. Una, misunod sila sa tambag nga gihatag diha sa Bag-ong Tugon ug sa mga pinadayag nga nadawat ni Joseph Smith nga nagtudlo kanila sa pagtawag sa “mga anciano sa simbahan” aron “[mo]pandong sa ilang mga kamot” sa mga masakiton ug mopanalangin kanila.³ Aron sa pagsunod niini nga mando sa kasulatan, ang mga lalaki nga naghupot og mga katungdanan sa priesthood diha sa Simbahan mipahigayon og mga panalangin sa pagpang-ayo. Ikaduha, ang nahaunang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw mitan-aw sa pagpang-ayo isip usa ka gasa sa Espiritu, magamit ni bisan kinsa nga nagbaton og igong hugot nga pagtuo.⁴ Sa ika-19 ug sayo nga bahin sa ika-20 nga siglo, ang mga lalaki ug babaye parehong mipahigayon og mga panalangin sa pagpang-ayo sa ngalan ni Jesukristo, kasagaran pinaagi sa pagpandong sa mga kamot diha sa naapektuhan nga bahin sa lawas apan walay pihong paggamit sa awtoridad sa priesthood.⁵

Nagkadaiya ang nahauna nga mga buhat sa pagpang-ayo sa mga Mormon. Ang paggamit sa gipahinungod nga lana sa pagdihog sa masakiton gipasiugdahan human sa pagpahinungod sa Templo sa Kirtland, bisan og ang paagi sa paggamit sa lana nausab paglabay sa panahon. Sama pananglit, ang mga tawo nga masakiton o naangol kasagaran mobutang sa lana sa naapektohan nga mga dapit sama sa usa ka haplas.⁶ Ang mga ritwal nga kasagarang gigamit sa ubang katuyoan gipahaum usab diha sa pagpang-ayo. Sama pananglit, ang mga bunyag usahay gipahigayon alang sa panglawas nga mga rason. Sa ingon nga mga sitwasyon, ang mga lalaki ug mga babaye giunlod sa tubig, dili alang sa kapasayloan sa ilang mga sala apan alang sa ilang pisikal nga kaayohan. Kini nga mga bunyag gipahigayon diha sa mga templo pinaagi sa mga tawo nga naghupot sa awtoridad sa priesthood hangtud sa sayong bahin sa ika-20 nga siglo.⁷ Ang uban nga mga seremonya sa pagpang-ayo gipahigayon sa mga templo, lakip ang paghugas ug pagdihog alang sa panglawas; ang mga lalaki ug mga babaye parehong gi-set apart aron mapahigayon kadto nga mga panalangin.⁸

Giendorso ni Joseph Smith ang pag-apil sa mga babaye diha sa pagpang-ayo. “Kalabut sa mga babaye nga mopandong sa mga kamot,” miingon si Joseph, “dili kana sala ni bisan kinsa nga mobuhat niana nga adunay hugot nga pagtuo.”⁹ Alang sa mga babaye, ang pagpanalangin sa mga masakiton maoy usa ka natural nga sumpay sa ilang buhat isip nag-una nga mga nurse ug tig-atiman sa mga panahon sa sakit. Ilabi na, ang mga babaye nga Santos sa Ulahing mga Adlaw kasagarang midihog ug mipanalangin sa ubang mga babaye sa mga panahon sa pagmabdos ug pagpanganak.¹⁰

Si Brigham Young ug ang ubang mga lider sa Simbahan padayon nga miawhag sa mga babaye sa pagtinguha sa espirituhanong gasa sa pagpang-ayo ug mitugot sa pag-apil sa mga babaye sa mga panalangin sa pagpang-ayo.¹¹ Niadtong 1880, ang Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles namahayag nga ang mga babaye mipahigayon og makaayo nga mga panalangin “dili pinaagi ug tungod sa awtoridad sa priesthood, apan pinaagi sa ilang hugot nga pagtuo diha kang Kristo.”¹² Sa samang papagi, ang Kinatibuk-ang Presidente sa Relief Society nga si Eliza R. Snow mitudlo, “Ang mga babaye makapanalangin sa masakiton pinaagi sa ngalan ni Jesus apan dili pinaagi sa Priesthood.”¹³

Sa ulahing bahin sa ika-19 nga siglo, ang bag-ong mga henerasyon sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nagsugod sa pagtinguha og kahimsog ug pagkaayo sa lahi nga mga paagi kay sa nag-una kanila. Mipadayon sila sa pag-awhag sa pagdihog og lana sa mga masakiton, apan sa daghan nga mga sitwasyon, gihatagan nila og gibug-aton ang kaepektibo sa pagpuasa ug pag-ampo nga walay pormal nga seremonya sa pagpanalangin.¹⁴ Ang mga kalamboan sa siyentipikanhong pagpanambal nakaawhag kanila nga mas mosalig sa mga doktor ug mga ospital kay sa miagi nga mga henerasyon.¹⁵ Sa sayong bahin sa ika-20 nga siglo, si Presidente Joseph F. Smith ug Heber J. Grant mi-establisar og sumbanan sa mga pamaagi ug mga ordinansa sa priesthood, lakip ang mga panalangin sa pagpang-ayo.¹⁶ Kini nga pag-establisar og sumbanan naglakip sa pagmantala og mga instruksyon alang sa priesthood nga mga panalangin sa pagpang-ayo diha sa mga handbook alang sa mga misyonaryo ug lokal nga mga lider sa priesthood.¹⁷ Ang mga lider sa Simbahan mihatag usab og piho nga mga instruksyon kalabut sa paggamit sa gipahinungod nga lana diha sa mga panalangin, mitudlo og yano nga pagdihog diha sa alimpulo sa ulo.¹⁸ Sa mga 1920, ang mga bunyag alang sa panglawas gihunong, ingon man ang mga panalangin sa pagpang-ayo sa templo.¹⁹

Kalabut sa pag-apil sa mga babaye sa mga panalangin sa pagpang-ayo, usa ka sulat sa 1914 gikan sa Unang Kapangulohan mimatuod nga “ang bisan kinsa nga maayo nga babaye, puno sa pagtuo sa Dios ug sa kaepektibo sa pag-ampo” mahimong mopanalangin sa masakiton. Apan ang Kapangulohan mihatag og gibug-aton sa prayoridad sa mga panalangin sa priesthood: “Ang sugo sa Ginoo mao ang pagtawag sa mga elder nga mangalagad sa masakiton, ug kon matawagan sila, kinahanglan silang hangyoon sa pagdihog sa masakiton o sa pagsilyo sa pagdihog.”²⁰ Ang nagsunod nga mga lider sa Simbahan mihatag og gibug-aton sa instruksyon sa kasulatan sa “pagtawag sa mga elder” aron mopahigayon og mga panalangin sa pag-ayo.²¹ Kini nga paghatag og gibug-aton gisuportahan sa mga magasin sa Simbahan ug sa mga sulat nga gipadala ngadto ug giapud-apod sa lokal nga mga lider sa Relief Society sa mga 1940 ug 1950.²² Ang bag-ong handbook sa Simbahan nagtudlo nga “ang mga naghupot sa Melchizedek Priesthood lamang ang mopanalangin sa mga masakiton o may balatian.”²³

Pagpang-ayo ug Medikal nga Siyensya

Samtang magtinguha og pagkaayo sa espirituhanong paagi, ang nahauna nga mga Santos sa Ulahing mga Adlaw misunod sa tambag sa kasulatan nga ang masakiton kinahanglan nga “pagaalimahan uban sa tanan nga kalumo, uban sa mga hilba ug humok nga pagkaon.”²⁴ Mitudlo si Presidente Brigham Young nga angayan nga “gamiton ang tanang pamaagi nga akong mahibaloan, ug mohangyo sa akong Amahan sa Langit, sa ngalan ni Jesukristo, sa pagbalaan niana nga paggamit aron sa pag-ayo sa akong lawas.”²⁵ Miawhag siya og propesyonal nga medikal nga pagbansay alang sa mga lalaki ug mga babaye ug miaprubar og pinansyal nga suporta alang sa pipila ka mga miyembro sa Simbahan aron makaeskwela sa medikal nga mga eskwelahan sa silangang Estados Unidos.²⁶

Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nagpadayon sa pagtinguha og tukmang medikal nga pagtambal gikan sa kwalipikado nga mga propesyonal. Ang mga lider sa Simbahan mitudlo nga “ang paggamit sa medikal nga siyensya dili mosumpaki sa atong mga pag-ampo sa pagtuo ug sa atong pagsalig diha sa mga panalangin sa priesthood.”²⁷ Ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nagtuo sa pagpugong sa mga sakit pinaagi sa tukmang pagkaon, igo nga pag-ehersisyo ug pagpahulay, pagsunod sa Pulong sa Kaalam, ug maayo nga pag-atiman sa panglawas. Sa bag-ong mga dekada, sama pananglit, ang Simbahan nakatampo og daghang mga kapanguhaan sa mga paningkamot sa pagbakuna sa tibuok kalibutan.²⁸

Ang Gasa sa Pagpang-ayo Karon

Ang gasa sa pagpang-ayo gigamit sa Simbahan karon pinaagi sa indibidwal nga pagtuo ug pag-ampo—alang sa kaugalingong o alang sa uban—ug pinaagi sa mga panalangin sa priesthood. Ang katumanan sa mga panalangin sa pagkaayo moabut pinaagi sa hugot nga pagtuo ug sumala sa kabubut-on sa Ginoo. Dili tanang panalangin moresulta sa pagkaayo. “Atong himoon kutob sa atong mahimo aron ayohon ang usa ka minahal,” mitudlo si Elder Dallin H. Oaks, samtang nagserbisyo isip sakop sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles, “ug dayon mosalig kita sa Ginoo alang sa resulta.”²⁹

Ang mga naghupot sa Melchizedek Priesthood mipahigayon og panalangin sa pag-ayo.

May Kalabutan nga mga Hisgutanan: Mga Gasa sa Espiritu, Gasa sa mga Pinulongan