Seminare
Lesona 119: Mataupu Faavae ma Feagaiga 111


Lesona 119

Mataupu Faavae ma Feagaiga 111

Folasaga

I le 1836 sa matuai tele se aitalafu na i ai a le Ekalesia. Na malaga atu le Perofeta o Iosefa Samita ma isi taitai o le Ekalesia i Salema, Masatusa, lea sa latou faamoemoe ia mafai ona latou maua mai ai se tupe e totogi ai aitalafu a le Ekalesia. I le aso 6 o Aokuso, 1836, na maua ai e Iosefa Samita le faaaliga ua faamaumauina i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 111, lea na faamautinoa mai ai ia te ia e le Alii e uiga i atugaluga e faatatau i le aitalafu ma le manuia o Siona. Na tuuina mai foi e le Alii i le Perofeta ni faatonuga e faatatau i le nonofo ai o taitai o le Ekalesia i Salema.

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

Mataupu Faavae ma Feagaiga 111

Ua tuuina mai e le Alii se faamautinoaga ma aoaoga mo Iosefa Samita ma isi taitai o le Ekalesia

Amata le vasega i le fai atu i tagata aoga e tusi se tali i le fesili lenei i a latou api o le vasega po o api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia:

  • O a nisi o mea e aumaia ai le atuatuvale po o le popole tele i lou olaga?

Atonu e te manao e valaaulia ni nai tagata aoga e faasoa mai o latou manatu i le vasega. (Faamanatu i tagata aoga o nisi o manatu ma aafiaga e patino tele mo le faasoaina mai.)

Faamalamalama atu e faapea, i le taumafanafana o le 1836, sa popole ai le Perofeta o Iosefa Samita ma isi taitai o le Ekalesia e uiga i mea tautupe a le Ekalesia I tausaga na muamua atu, sa pagatia ai le Ekalesia i se aofaiga tele o se aitalafu a’o usitai taitai o le Ekalesia i poloaiga a le Alii e fausia le Malumalu o Katelani, faatau mai fanua i Ohaio ma Misuri, ma faatupe le Tolauapiga a Siona. Sa manaomia foi e le Ekalesia ni tupe e faatau mai ai ni fanua mo le Au Paia i Misuri o e na tutuli faamalosi ese mai o latou fale. I le 1834 na faatonuina ai e le Alii ia Iosefa Samita ma isi taitai o le Ekalesia e “totogi a [latou] aitalafu uma” (MF&F 104:78). Ae peitai, sa faasalaveia a latou taumafaiga e totogi nei aitalafu ona o le gau o pisinisi na maua mai ai se tupe maua i Misuri. O lea la, sa le lava ai ni tupe a taitai o le Ekalesia e faafetauia ai manaoga o e na nofo aitalafu ai le Ekalesia.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 104:80. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mea na folafola mai e le Alii e fai e fesoasoani ai i taitai o le Ekalesia i o latou faafitauli o aitalafu. Valaaulia tagata aoga e lipoti mai mea ua latou mauaina.

Faamalamalama atu e faapea, i le 1836 na taunuu atu ai se tagata o le Ekalesia e igoa ia William Burgess i Katelani, Ohaio, ma ta‘u atu i taitai o le Ekalesia e uiga i se aofaiga tele o tupe o loo maua i Salema, Masatusa. Sa ia fai mai, o le tupe o loo i totonu o se sela o se fale ma sa na o ia le tagata o loo ona iloaina le mea na i ai le tupe.

Ta’u atu i tagata aoga, sa tuua e Iosefa Samita, Sini Rikitone, Ailama Samita, ma Oliva Kaotui ia Katelani, Ohaio, i le aso 25 o Iulai, 1836, ina ia feiloai ma e na nofo aitalafu ai le Ekalesia i Niu Ioka. Ina ua mavae ni nai aso i Niu Ioka, sa malaga atu loa le vaega i Salema. Sa faafetaui i latou e William Burgess i Salema, ae sa ia ta‘ua ua tele se suiga o le nuu talu mai le taimi mulimuli sa i ai o ia iina, na le mafai ai ona ia iloa le fale na i ai le tupe. E le’i leva ae aluese mai Uso Burgess.

Ata
faafanua, I.S. matuisasae.
  • O le a sou manatu, o a ni ou lagona i le mavae ai o le malaga atu i Salema ma faamoemoega ia maua ai se auala e fesoasoani e totogi ai le aitalafu a le Ekalesia, ae na le maua le mea na e faamoemoeina? O le a se mea e te faia?

Faamalamalama atu, sa faaaluina e taitai o le Ekalesia se taimi e vaavaai ai mo le fale lea sa faapea na i ai le tupe. I le aso 6 o Aokuso, 1836, a o latou i ai lava i Salema, na maua ai e le Perofeta o Iosefa Samita le faaaliga ua faamaumauina i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 111.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 111:1. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo po o a lagona o le Alii na i ai e uiga i le malaga a nei alii i Salema. Fai atu i tagata aoga e lipoti mai mea ua latou mauaina. (A o tali mai tagata aoga, atonu e te manao e faamalamalama atu o le upu sese e mafai ona faauigaina o “se vaivaiga po o se gaoioiga faavalevalea ae e le faapea o se solitulafono ogaoga; o se gaoioiga e le ogatasi ma faatonuga e taiala ai, po o, tulafono masani o le faautauta” [Noah Webster, An American Dictionary of the English Language, facsimile of the first edition (1828; repr., 1967), “Folly”].)

  • O le a le mea e faatatau i le malaga i Salema atonu na manatu i ai o se mea faavalevalea?

Faailoa atu i tagata aoga e faapea, e ui lava ina sa le manuia le sailiga tupe i Salema, ae sa faailoa mai e le Alii, o lenei malaga e mafai lava ona aoga mo Lona malo. Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 111:2. Fai atu i le vasega e vaavaai mo mea na fetalai mai le Alii sa Ia tuuina i le aai o Salema.

  • O a mea na fetalai mai le Alii sa Ia tuuina i Salema? (O le tele o oa ma le toatele o tagata.)

  • O le a le taimi na fetalai mai le Alii o le a Ia faapotopoto mai ai tagata sa i ai i Salema? (I le taimi e tatau ai.)

Faailoa atu i tagata aoga e faapea, sa faaalu e Iosefa Samita ma i latou sa faatasi ma ia, ni nai vaiaso i Salema, ma sa latou talai atu le talalelei i le taimi sa latou nonofo ai iina. O le lima tausaga mulimuli ane, na valaauina ai Erastus Snow i se misiona i Salema, lea sa ia faatulagaina ai se paranesi e 120 tagata (tagai i le Church History in the Fulness of Times Student Manual, 2nd ed. [Church Educational System manual, 2003], 170–71).

  • O a ni mea e mafai ona tatou aoao mai i aafiaga o Iosefa Samita i Salema ma aoaoga a le Alii i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 111:1–2? (E mafai ona tuuina mai e tagata aoga ni tali lelei eseese. O se vaega o le latou talanoaga, tusi le mataupu faavae lenei i luga o le laupapa: E mafai ona aumai e le Alii ni mea lelei mai a tatou taumafaiga faamaoni.)

  • O a ni auala e mafai ai ona aumai e le Alii ni mea lelei mai i a tatou taumafaiga, e tusa lava pe sa faaseseina i le taimi muamua? (O se tali e tasi e mafai ona i ai o le, e mafai ona fesoasoani o Ia ia tatou aoao mai o tatou aafiaga.)

  • E faapefea ona uunaia ai oe ia iloa e mafai e le Alii ona aumaia ni mea lelei mai i au taumafaiga faamaoni?

Faamalamalama atu e faapea, na tuuina mai e le Alii ni faatonuga ia Iosefa Samita ma ana soa e fesoasoani ia i latou e faataunuu ai ni mea lelei a’o latou i ai i Salema. Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 111:5–8. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mea na finagalo le Alii e fai e Iosefa Samita ma ana soa.

  • Na faapefea ona faamafanafanaina e le Alii ia Iosefa Samita ma ana soa e tusa ai ma aitalafu a le Ekalesia ma le tulaga o Siona?

  • E tusa ai ma le fuaiupu e 8, o le a faapefea ona iloa e Iosefa Samita ma isi taitai o le Ekalesia po o fea e nonofo ai i le taimi na totoe o le latou asiasiga i Salema?

  • O a upumoni e mafai ona tatou aoao mai i le faatonuga a le Alii i le fuaiupu e 8? (A uma ona tali mai tagata aoga, tusi le mataupu faavae lenei i luga o le laupapa: E mafai ona tatou maua le taitaiga a le Alii e ala i le filemu ma le mana o Lona Agaga.)

  • E mafai faapefea e lenei mataupu faavae ona fesoasoani ia te oe i le feagai ma popolega ma luitau?

Valaaulia tagata aoga e faitau filemu le Mataupu Faavae ma Feagaiga 111:9–10 ma vaavaai mo se galuega faaopoopo na faatonuina e le Alii ia Iosefa Samita ma ana soa e faamaea a’o latou i ai i Salema. Fai atu i tagata aoga e lipoti mai mea ua latou aoaoina.

Faailoa atu i tagata aoga, sa mulimuli Iosefa Samita ma isi alii i le fautuaga a le Alii e “ole ma le filiga e uiga i e sa nonofo ai i aso anamua ma faavaeina [le] aai” (MF&F 111:9). Sa latou asiasi atu i nofoaga o mataaga a o latou i ai i Salema. Mai nei asiasiga na latou iloa ai, o nisi o tagata na aumau i Salema, Masatusa, ma le eria lata ane o Niu Egelani, sa sauaina ma fasiotia o se taunuuga o le le faaaloalogia o tapuaiga ma le faailoga lanu. (Tagai i le History of the Church 2:464–65.) O nei mea na tutupu na taitai atu ai Iosefa Samita e tusi i lana talafaasolopito, “O afea ea o le a tuu ai e le tagata le siitaua i le tagata, ma tauivi [aveese] mai ia te ia ona aia paia o le tapuai i lona Atua e tusa ai ma manao o lona mafaufau?” (i le History of the Church, 2:465). Sa ta’ua mulimuli ane e le Perofeta e faapea, sa o se tasi o talitonuga faavae o le Ekalesia le faataga o tagata uma i le aia tatau o le saolotoga o tapuaiga (tagai i le Mataupu Faavae o le Faatuatua 1:11). E ui lava ina sa le’i maua e Iosefa Samita ma ana soa le tupe sa latou manatu latou te ono maua i Salema, ae sa latou mauaina isi oa mai i lenei malaga, e aofia ai oa o le malamalama.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 111:11 . Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le fautuaga faaiu a le Alii i le faaaliga lenei. Faamalamalama atu o le upu faatulagaga e pei ona faaaogaina i le fuaiupu e 11 o lona uiga ia faatulaga.

  • E faapefea ona e toe faaupuina le fautuaga a le Alii i le fuaiupu e 11? (E ui lava atonu e faaaoga mai e tagata aoga ni upu eseese, ia mautinoa ua latou malamalama i le mataupu faavae lenei: Afai tatou te atamamai ma aloese mai le agasala, o le a faapea ona faatulaga e le Alii o mea uma mo lo tatou lelei. Atonu e te manao e faamalamalama atu faapea, e tusa lava pe oo tofotofoga i tagata amiotonu, e mafai e le Alii ona “faatulagaina [nei] mea mo lo [latou] lelei.”)

  • O a nisi o filifiliga poto e mafai ona tatou faia? (E mafai ona fautua mai e tagata aoga ni tali eseese, e aofia ai le taumafai e usitai i poloaiga.)

  • O le a sou manatu i le uiga o le Alii “o le a faatulagaina mea uma mo le [tatou] lelei”?

  • O anafea na e vaaia ai se faataitaiga o lenei mataupu faavae?

Valaaulia tagata aoga e toe faamanatu a latou tali ua tusia i le fesili na e fesiligia i le amataga o le vasega. Fai atu ia i latou e mafaufau i mea na latou aoaoina mai a latou suesuega o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 111 e mafai ona fesoasoani ia i latou i luitau o loo latou feagai ai. Valaaulia i latou e faamaumau o latou manatu i a latou api o le vasega po o api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia.

Faaiu i le faasoa atu o lau molimau e uiga i mataupu faavae na outou talanoaina. Uunaia ia tagata aoga e faatino nei mataupu faavae.

Tala ma Faamatalaga o Talaaga

Mataupu Faavae ma Feagaiga 111:9. “E mafai ona outou maua lenei nofoaga i le mautotogi”

Ina ua mavae ona taunuu atu Iosefa Samita ma ana soa i Salema, Masatusa, na latou lisiina ai se fale. E le o le fale lenei sa faapea na i ai i totonu le tupe i le sela. O le fale lenei na lisiina, na faatatau i ai le fetalaiga a le Alii ina ua Ia fetalai mai, “E mafai ona outou maua lenei nofoaga i le mautotogi” (MF&F 111:9).