Seminare
Lesona 5: Suesueina o Tusitusiga Paia


Lesona 5

Suesueina o Tusitusiga Paia

Folasaga

O lenei lesona o le a fesoasoani i tagata o le vasega e aoao ai pe faapefea ona malamalama lelei atu i le talaaga ma anotusi o tusitusiga paia, ia faailoa mai aoaoga faavae ma mataupu faavae o le talalelei o loo i tusitusiga paia, ma faaaoga na upumoni i o latou olaga. Pe a iloa ma galulue tagata o le vasega i upumoni e faavavau o loo maua i tusitusiga paia, e mafai ona oo atu le talalelei i le taele o o latou loto. Mafaufau i ni auala e toe faamanatu ai mea o loo i lenei lesona i le tausaga atoa.

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

O le faamoemoega o le suesueina o tusitusiga paia

A o lei amataina le vasega, tuu se mea masani e pei o se penitala, api, po o le tusi o viiga i le potuaoga i se vaaiga masani. Filifili se nofoaga o le a le lala ese ai le mea faitino pe le faigofie ona iloa ai e tagata o le vasega. Amata le lesona i le fai atu i tagata o le vasega, e i ai sau mea ua leiloa ma e te manaomia la latou fesoasoani i le suega. Fai atu ia te i latou e suesue i le potu, ae aua le taua i ai le mea o loo latou sueina. A uma ona sue e tagata o le vasega mo se taimi puupuu ae le’i faamanuiaina, faamatala atu le mea o loo latou sailia ma fai atu i ai e toe taumafai.

  • Aisea na faigofie ai ona maua le mea sa outou sueina i le taimi lona lua?

Tuu i luga au tusitusiga paia. Ta’u atu faapea, e pei lava ona sili atu le faigofie o le sailiga o se mea pe a tatou iloa le mea o loo sueina, o a tatou suesuega i tusitusiga paia e mafai ona sili atu le anoa pe a tatou iloa le mea o loo tatou sueina a’o tatou suesue.

Ina ia fesoasoani i tagata o le vasega e faailoa mai mea e tatau ona tatou sailia pe a tatou suesue i tusitusiga paia, valaaulia se tagata o le vasega e faitau le saunoaga lenei a Peresitene Marion G. Romney o le Au Peresitene Sili. A o lei faitau le tagata o le vasega, fai atu i le vasega e faalogo mo se mea e tatau ona mafai ona maua i tusitusiga paia pe afai o loo latou sueina. (Atonu e te manao e tuuina atu i tagata o le vasega se kopi o lenei mea ma isi faamatalaga faaperofeta o loo i le lesona lenei.)

Ata
Peresitene Marion G. Romney

“E le mafai e se tasi ona suesue faamaoni tusitusiga paia e aunoa ma le aoaoina o mataupu faavae o le talalelei, aua o tusitusiga paia na tusia e faasaosaoina mataupu faavae” (“The Message of the Old Testament” [saunoaga i faiaoga o mataupu faalelotu a le OAE, Aok. 17, 1979], 3, LDS.org

  • E tusa ai ma le faamalamalamaga a Peresitene Romney, o a ni mea e tatau ona tatou sailia a o tatou suesue i tusitusiga paia?

  • O le a le [mea e ta’u o le] mataupu faavae?

Ia faamautu pe faaopoopo atu i tali a tagata o le vasega e ala i le valaaulia o se tagata e faitauina leotele le faamalamalamaga lenei mai ia Elder Richard G. Scott o le Korama a Aposetolo e Toasefululua. A o lei faitau le tagata o le vasega, fai atu i le afa o le vasega e faalogo po o le a le mea e tau o le mataupu faavae. Fai atu i le isi afa e faalogo pe aisea e matuai taua ai le sueina o mataupu faavae o loo i tusitusiga paia.

Ata
Elder Richard G. Scott

“O mataupu faavae o upumoni mama, ua fuafuaina mo le faaaogaina i ni tulaga eseese e tele. O se mataupu faavae moni e manino ai faaiuga e oo lava i tulaga e sili ona fenumiai ma fai faamalosi” (“Acquiring Spiritual Knowledge,” Ensign, Nov. 1993, 86).

  • E tusa ai ma le saunoaga a Elder Scott, o le a le mea e ta’u o le mataupu faavae? Aisea e taua tele ai le mauaina o mataupu faavae i totonu o tusitusiga paia?

Faamalamalama atu o mataupu faavae ma aoaoga faavae o le talalelei a Iesu Keriso e taua, o upumoni e le fesuisuiai e tuuina mai le taitaiga mo o tatou olaga. O aoaoga faavae ma mataupu faavae o mea ia ua fuafuaina e le Alii ma Ana perofeta ina ia tatou aoaoina mai faaaliga, lauga, ma mea na tutupu o loo tusia i tusitusiga paia.

Ina ia fesoasoani i tagata o le vasega ia iloa se faataitaiga o se aoaoga faavae po o se mataupu faavae na aoaoina i tusitusiga paia, valaaulia i latou e mafaufau i le Uluai Faaaliga a Iosefa Samita. Fai atu ia te i latou pe mafai ona latou faailoa mai se upumoni faigofie e mafai ona tatou aoao mai i le aafiaga a Iosefa Samita. E ono faailoa mai e tagata o le vasega ni aoaoga ma ni mataupu faavae eseese. O le upumoni lenei o se tasi lea o faataitaiga: Afai tatou te tatalo i le faatuatua, o le a tali mai e le Atua a tatou tatalo.

O le malamalama i le talaaga ma le anotusi o tusitusiga paia

Faaali atu se fualaau aina e tatau ona fofoeina a o lei mafai ona aina (mo faataitaiga, o se fa‘ipula po o se moli).

  • O le a le mea e tatau ona e faia, ona faatoa mafai lea ona e faaaogaina lenei mea mo lona faamoemoega atofaina? (Aveese le pa’u pito i fafo.)

  • Afai o le vaega taua ma aoga o lenei mea faitino e pito i totonu, o le a la le faamoemoega o le pa‘u i fafo? (E faasaosao ma feaveaia anomea.)

Faamalamalama atu e faapea, o le fua i totonu o le pa’u e mafai ona faatusaina i aoaoga faavae ma mataupu faavae o loo maua i tusitusiga paia. O le pa’u i fafo e mafai ona faatusaina i mea na tutupu, tagata, ma lauga o tusitusiga paia. E pei lava ona faasaosao e le pa’u ma fesoasoani e feaveai le fua o loo i totonu, o nei tala faaletusipaia o loo faailoa mai ai aoaoga ma mataupu faavae o le talalelei ia i tatou, i se auala e fesoasoani tatou te malamalama, manatua, ma faaaoga ai i o tatou olaga.

Fai atu i tagata o le vasega e faasoa mai mea na latou faia e fesoasoani ia latou maua ai se malamalamaaga sili atu i le nofoaga, faamatalaina o le tala, mea na tutupu, ma isi faamatalaga o mau. (Atonu e te manao e lisi nisi o o latou manatu i luga o le laupapa.) A uma ona faasoa mai e tagata o le vasega ni nai manatu, faamalamalama atu i le vasega ia tomai nei mo le suesueina o mau, ma faaalu ni nai minute e faataitai ai.

Faatulagaga faasolopito: Faamalamalama atu e faapea, o vaega taitasi o le Mataupu Faavae ma Feagaiga e aofia ai se folasaga o le vaega o loo faamatalaina ai atugaluga, fesili po o mea taua na tutupu e fesootai ma le faaaliga i lena vaega. O le iloaina o nei faamatalaga auiliili e mafai ona fesoasoani tatou te malamalama ai i le faaaliga.

Ina ia faaalia auala e mafai ai e nei faamatalaga auiliili ona faateleina lo tatou malamalama i se faaaliga, valaaulia ni nai tagata o le vasega e auauai i le faitauina leotele o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 121:1–8. Ona fai atu lea i tagata o le vasega e faitau le leoa le folasaga o le vaega, ma vaavaai mo faamatalaga e fesoasoani latou te malamalama ai i nei fuaiupu.

  • E faapefea e le iloa sa faafalepuipuiina Iosefa Samita i le Falepuipui i Liperate mo masina ona fesoasoani tatou te malamalama lelei ai i nei fuaiupu?

Uiga o upu: Faailoa atu o nisi o upu na faaaoga i tusitusiga paia atonu e [te] le masani ai. O le Bible Dictionary, le Taiala i Tusitusiga Paia, vaefaamatalaga i tusitusiga paia, ma se lomifefiloi masani e mafai ona fesoasoani tatou te iloa ai uiga o upu ma malamalama ai i lo latou faauigaga.

Ina ia faaali atu se faataitaiga, valaaulia tagata o le vasega e faitau le leoa le Mataupu Faavae ma Feagaiga 121:2. Faamalamalama atu o le upu taofi e mafai ona faauigaina o le faatuai po o le taofiofi.

  • E mafai faapefea e le iloaina o lenei faauigaga ona fesoasoani e te malamalama lelei ai i lenei fuaiupu?

Faailoaina o aoaoga ma mataupu faavae

Faamalamalama atu e faapea, o le taimi lava e faateleina ai lo tatou malamalama i le talaaga ma le anotusi o se fuaitau o mau, ua tatou saunia foi e faailoa upumoni o le talalelei o loo i ai. Valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele le faamatalaga lea mai ia Elder Richard G. Scott. Fai atu i le vasega e faalogo mo fasifuaitau o loo faamatala ai mea e tatau ona tatou faia e faailoa ai upumoni a o tatou suesue i tusitusiga paia.

Ata
Elder Richard G. Scott

“A o e sailia le malamalama faaleagaga, saili mo mataupu faavae. Ia tuueseese ma le faaeteete i latou mai le faamatalaga na faaaoga e faamatala ai. … E aoga lava se taumafaiga tele e faatulaga ai upumoni tatou te aoina mai i ni faamatalaga faigofie o mataupu faavae” (“Acquiring Spiritual Knowledge,” 86).

  • O a ni fasifuaitau na faaaoga e Elder Scott e faamatala ai le faagasologa o le faailoaina o upumoni i tusitusiga paia? (“Tuueseese ma le faaeteete i latou mai faamatalaga na faaaoga e faamatala ai”; “faatulaga upumoni tatou te aoina mai i ni faamatalaga faigofie o mataupu faavae.”)

  • Aisea e te manatu e taua ai ona “faatulagaina le upu moni” tatou te aoaoina mai se mau i se faamatalaga faigofie o aoaoga ma mataupu faavae?

Faailoa atu o nisi o aoaoga faavae ma mataupu faavae e faigofie ona faailoa ona o loo ta’u sa’o mai lava i tusitusiga paia. Valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 121:7–8. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga ma faailoa mai upumoni o loo ta‘ua sa’o mai i nei fuaiupu. E mafai ona faaaoga e tagata o le vasega ni upu eseese, ae e tatau ona latou faailoa mai le mataupu faavae lenei: Afai tatou te onosaia lelei o tatou tofotofoga, o le a faaeaina i tatou e le Atua ma fesoasoani ia tatou manumalo i o tatou fili.

Faamalamalama atu o le tele o aoaoga faavae ma mataupu faavae e le o tau sao mai i anotusi o tusitusiga paia nai lo lena, ua faailoa mai po o le faamatalaina mai i nisi o fuaiupu. O le faailoaina o lenei ituaiga o aoaoga po o mataupu faavae e manaomia ai le iloaina o le upumoni o loo faaalia i fuaitau o mau ma ta‘u mai ia na upumoni i se ala manino, ma faigofie. Ina ia fesoasoani i tagata o le vasega ia iloa le aoaoga ma le mataupu faavae e le o tauina sao mai, fautua atu e latou te faia fesili e pei o le, “O le a se mea e mafai ona ou aoaoina mai i lenei mea?” “O le a le savali po o le uiga o nei fuaiupu?” po o le “O le a se mafai ua faamoemoe le Alii ia ou aoaoina mai i lenei mea?”

Valaaulia tagata o le vasega e faataitai le faailoaina o aoaoga ma mataupu faavae e ala i le toe faamanatu o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 121:1–8. Fai atu i tagata o le vasega e tusi i a latou api o le vasega po o api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia se upumoni o le talalelei e mafai ona tatou aoaoina mai i le tatalo a Iosefa ma le tali a le Alii i lena tatalo. A maea le taimi, valaaulia ni nai tagata o le vasega e faitau mai le aoaoga po o le mataupu faavae na latou faailoaina mai nei fuaiupu. O upumoni e faailoa mai e tagata o le vasega e mafai ona aofia ai upumoni nei:

E faafofoga le Atua i a tatou tatalo.

A tatou valaau atu i le Atua i taimi o faigata, e mafai ona Ia tuuina mai ia i tatou le filemu.

O le faaaogaina o aoaoga ma mataupu faavae i o tatou olaga

Toe faasino atu i le fasi fualaau aina lea na talanoaina e le vasega i le amataga o le lesona.

  • O le a le aoga o le fualaau aina pe afai e le faaaogaina lava pe a uma ona fofoeina?

  • Afai e faatusaina aoaoga ma mataupu faavae ua tatou faailoaina mai tusitusiga paia i se fualaau aina ua tatou fofoeina, o le a le mea e tatau ona tatou faia i le taimi lava tatou te faailoa ai na upumoni? (Faaaoga loa i o tatou olaga.)

Faamalamalama atu e faapea, a oo ina tatou lagona le moni ma le taua o aoaoga ma mataupu faavae ua tatou faailoaina i tusitusiga paia, o le a tatou lagonaina se manao e faaaoga i o tatou olaga. Valaaulia tagata o le vasega e faasoa atu i se paga pe faapefea ona latou faaaogaina se tasi o upumoni na latou faailoaina i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 121:1–8.

Valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele le saunoaga lenei mai ia Peresitene Boyd K. Packer o le Korama a Aposetolo e Toasefululua. Fai atu i tagata o le vasega e mulimuli i le faitauga ma faailoa mai fasifuaitau e anoa ia i latou.

Ata
Peresitene Boyd K. Packer

“Afai [e te] masani i faaaliga, e leai se fesili—patino pe faalauaitele pe faapolokiki pe faalegaluega—e tatau ona le taliina. O iina o loo i ai le atoaga o le talalelei e faavavau. O iina tatou te maua ai mataupu faavae o le upumoni o le a faaleleia ai fenumiaiga uma ma soo se faafitauli ma soo se faafatiatamai o le a feagai ma le aiga o tagata po o soo se tagata lava e i ai i totonu” (“Teach the Scriptures” [lauga i faiaoga faalelotu o le OAE, 14 Oke., 1977], 3–4, LDS.org).

  • O a ni fasifuaitau sa tulaga ese ia te oe? Aisea?

Faaiu le lesona i le faasoa atu o auala ua faamanuaina ai e aoaoga faavae ma mataupu faavae i tusitusiga paia lou olaga a o e mauaina ma faaaogaina i latou. Mafaufau e valaaulia tagata o le vasega e faasoa mai se aoaoga faavae po o se mataupu faavae na latou maua i tusitusiga paia ma pe ua faapefea ona faamanuiaina ai o latou olaga. Uunai tagata o le vasega e suesue ma le filiga mo nei upumoni faavavau a o latou suesue i tusitusiga paia ma ia faaaoga i o latou olaga.

Tala ma Faamatalaga o Talaaga

Mauaina ma le faaaogaina o aoaoga faavae ma mataupu faavae o le talalelei

Na tuuina mai e Peresitene Ezra Taft Benson le aoaoga lenei e faatatau i le suesueina o tusitusiga paia:

Ata
Peresitene Ezra Taft Benson

“O se tasi o mea aupito sili ona taua e mafai ona e faia … o le faatofuina lea o outou lava i tusitusiga paia. Suesue i ai ma le filiga. Fiafia i le afioga a Keriso. Aoao i le aoaoga faavae. Tauloto mataupu faavae o loo maua ai i totonu” (“The Power of the Word,” Ensign, Me 1986, 81).