Seminare
Lesona 44: Mataupu Faavae ma Feagaiga 39–40


Lesona 44

Mataupu Faavae ma Feagaiga 39–40

Folasaga

Ia Ianuari o le 1831, sa feiloai ai se faifeau lotu Porotesano e igoa ia James Covel ma Iosefa Samita i Feiete, Niu Ioka, ma “osifeagaiga ai ma le Alii o le a usiusitai o ia i soo se poloaiga o le a tuuina mai e le Alii e ala i lana auauna o Iosefa” (tagai i le Documents, Volume 1: Iulai 1828–Iuni 1831, vol. 1 of the Documents series of The Joseph Smith Papers [2013], 233–34). O le tali a le Alii o loo tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39. I le faaaliga, na valaauina e le Alii ia James Covel ina ia papatisoina, ma talai atu le atoatoaga o le talalelei i Ohaio. Ae ui i lea, o le aso na sosoo ma le aso na tuuina mai ai le faaaliga, na tuua ai e James Covel ia Feiete ma “toe foi atu i ona mataupu faavae sa i ai muamua ma [ona] tagata” (History of the Church, 1:145). Ona tuu mai lea e le Alii se faaaliga ia Iosefa Samita ma Sini Rikitone e faamalamalama mai ai le mafuaaga na le usitai ai Covel i poloaiga na tuuina mai ia te ia. O le faaaliga o loo tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 40.

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:1–12

Ua valaaulia e Iesu Keriso ia James Covel ia maua Lana talalelei ma ia papatisoina

Fai atu i tagata o le vasega e mafaufau faapea, na faatoa avatu ia i latou e se matua po o se isi tagata pele o le aiga, se meaalofa. A o latou tatalaina le meaalofa, na latou iloa ai o se mea sa latou mananao moni lava i ai.

  • Mata o le a e taliaina lenei meaalofa? E i ai ni mafuaaga o le a ala ai ona e filifili e le talia le meaalofa?

  • E mafai ona e mafaufau i ni meaalofa po o taulaga mai le Tama Faalelagi ua filifili Ana fanau e le talia?

Valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:1–3. Fai atu i le vasega e vaavaai mo mea na filifili nisi o tagata e le mauaina.

  • O a mea na filifili nei tagata e le mauaina?

  • O le a sou manatu i le uiga o le mauaina o Iesu Keriso?

  • Mai mea ua e iloa e uiga i le galuega a le Faaola i le lalolagi, o a nisi o mafuaaga sa le’i maua ai o Ia e Lona nuu?

Tusi le faamatalaga le ma’ea lenei i luga o le laupapa: Afai tatou te maua Iesu Keriso, o le a Ia …

Valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:4. Valaaulia le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo auala e mafai ona faauma ai le faamatalaga o loo i luga o le laupapa e fausia ai se mataupu faavae. Fai atu i tagata o le vasega e lipoti mai mea ua latou aoaoina.

Faamanino atu faapea, e ui lava ina fai mai le fuaiupu “atalii,” ae ua aoao mai le Alii e mafai ona avea tamaitai ma afafine o Iesu Keriso (tagai i le MF&F 25:1). Ona faauma lea o le faamatalaga o loo i luga o le laupapa faapenei: Afai tatou te maua Iesu Keriso, o le a Ia tuuina mai ia i tatou le mana e avea ai ma Ana fanau.

Ina ia fesoasoani i tagata o le vasega ia malamalama i le uiga o le avea ma fanau a Iesu Keriso, valaaulia se tagata o le vasega e faitau le saunoaga lenei a Peresitene Iosefa Filitia Samita. (Atonu e te manao e tusi le faamatalaga lenei i luga o le laupapa a o lei amataina le vasega po o le tuuina atu i tagata o le vasega o se pepa e tufa atu.)

Ata
Peresitene Iosefa Filitia Samita

“E avea le Faaola ma o tatou Tama, i le tulaga o loo faaaogaina ai le faaupuga lenei i tusitusiga paia, aua ua ofo mai e ia le ola ia i tatou, e ala i le togiola lea sa ia faia mo i tatou” (Doctrines of Salvation, comp. Bruce R. McConkie, 3 vols. [1954–56], 1:29).

Faamalamalama atu faapea, i le Tusi a Mamona ua tatou aoao ai o i latou o e na suia o latou loto e ala i le faatuatua i le suafa o Iesu Keriso ua fanauina faaleagaga ia te Ia. Ua avea i latou ma Ona atalii ma afafine (tagai i le Mosaea 5:7). I se faaupuga faigofie, o atalii ma afafine o Keriso “o i latou o e ua taliaina le talalelei a Iesu Keriso” (Taiala i Tusitusiga Paia, “Fanau a Keriso,” scriptures.lds.org).

  • E tusa ai ma le saunoaga a Peresitene Samita, aisea e mafai ona avea ai i tatou ma fanau a Iesu Keriso?

Valaaulia tagata o le vasega e faitau filemu le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:5–6, ma vaavaai mo auala e mafai ona tatou maua ai Iesu Keriso, ma faaaoga mea ua Ia ofoina mai ia i tatou ina ia mafai ona avea i tatou ma Ana fanau.

  • E faavae i mea ua e aoaoina mai nei fuaiupu, e faapefea ona e faamatalaina mea e tatau ona tatou faia ina ia avea ai ma fanau a Iesu Keriso?

Faamalamalama atu faapea, o le afioga a le Alii i nei fuaiupu na faasinotonu ia James Covel, o le sa avea o se faifeau Metotisi faaaloalogia mo le pe tusa ma le 40 tausaga. Na faalogo James Covel e uiga i le talalelei toefuataiina a Iesu Keriso, ae le’i leva lava ae maua e Iosefa Samita le faaaliga lenei. E ui lava ina sa le o ia o se tagata o le Ekalesia, ae sa osifeagaiga o ia e usitai i soo se poloaiga na ia mauaina e ala mai ia Iosefa Samita. (Ia matau, o sailiiliga lata mai nei, na maua ai se malamalamaaga i le tagata moni na tuuina mai i ai mo ia le faaaliga lenei. Afai e le o i ai i tagata o le vasega le lomiga aupito lata mai o tusitusiga paia, o le a le faaalia i le faatomuaga o le vaega ia faamatalaga aupito fou ia.)

  • O le iloaina o James Covel sa le o se tagata o le Ekalesia i le taimi na maua ai lenei faaaliga, mata na ono mafai faapefea ona faatatau aoaoga o loo i fuaiupu e 5-6 ia te ia?

  • Aisea e ono manaomia ai e James Covel se faatuatua maoae ina ia maua ai Iesu Keriso ma Lana talalelei ma ia papatisoina? (I le avea ai ma se faifeau, ana faapea e papatisoina James Covel, semanu e tatau ona tuua tofiga, fegalegaleaiga, ma le totogi na ia mauaina i le silia ma le 40 tausaga.)

Valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:7-9. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo faamaoniga na silafia e le Alii ia James Covel. A uma ona lipoti mai e tagata o le vasega mea na latou mauaina, fai atu fesili nei:

  • Ana faapea sa e i ai i le tulaga o James Covel, faamata o a ni ou lagona i le uma ai ona faalogoina o nei upu? Aisea?

  • O le a le fetalaiga a le Alii e uiga i le tulaga o le loto o James Covel i le taimi lea? O le a lou manatu i le uiga o le, o lona loto sa “saʼo nei i luma [o le Alii] i le taimi lenei”? (Atonu e te manao e valaaulia tagata o le vasega e faailoga le upu lenei i le fuaiupu e 8.)

  • E tusa ai ma le fuaiupu e 9, aisea na teena ai e James Covel le Alii i le tele o taimi?

Kopi le siata lenei i luga o le laupapa:

Afai o le a e …

Ona …

Valaaulia ni tagata se toatolu o le vasega e feauauai i le faitauina leotele o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:10–12. Ao lei amata ona latou faitau, fai atu i le afa o le vasega e vaavaai mo mea na faatonuina e le Alili ia James Covel e fai. Fai atu i le isi afa e vaavaai mo mea na folafola mai e le Alii ia James Covel o le a ia mauaina pe usiusitai i le Alii.

A o lipoti mai e tagata o le vasega mea na latou aoaoina, tusi a latou tali i lalo o le ulutala talafeagai o le siata. Ina ia fesoasoani i tagata o le vasega e suesue nei fuaiupu, fai atu fesili nei:

  • O a ni auala o le a maua ai e James Covel faamanuiaga sili atu ma faia se galuega e sili atu pe ana ia taliaina le valaaulia a le Alii ina ia papatisoina? (Fesoasoani i tagata o le vasega ia iloa, na ofoina mai e le Alii ia James le atoatoaga o le talalelei, lea na aofia ai ni tiutetauave ma faamanuiaga na te le’i mauaina muamua, e pei o le meaalofa o le Agaga Paia ma le faauuina i le perisitua.)

Faasino atu i le upu afai i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 9:10 ma le 11. Atonu e te manao e fautua atu i tagata o le vasega e faailoga lenei upu i a latou tusitusiga paia.

  • O le a le taua o le upu afai i nei fuaiupu? (O faamanuiaga folafolaina a le Alii ia James Covel, sa lagolago i le faalogo o James i le siufofoga o le Alii.)

  • O le a se mataupu faavae e mafai ona tatou aoao mai le faaaogaina e le Alii o le upu afai i nei fuaiupu? (E ui lava e mafai ona faaaoga e tagata o le vasega upu eseese, e tatau ona latou faailoa mai le mataupu faavae lenei: O faamanuiaga folafolaina e faalagolago lea i lo tatou faalogo i Lona siufofoga. Tusi lenei mataupu faavae i luga o le laupapa.)

Fai atu i tagata o le vasega e mafaufau le leoa i nisi o faamanuiaga ua folafola mai e le Alii ia i latou. Ona fai atu lea ia i latou e mafaufau loloto i le fesili lenei:

  • O a tuutuuga ua tuuina mai e le Alii ia te outou a o lei mafai ona outou maua na faamanuiaga?

Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:13-24

Ua valaauina James Covel e talai atu le atoatoaga o le talalelei i Ohaio

Otooto le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:13–24 e ala i le ta’u atu i tagata o le vasega, na valaauina e le Alii ia James Covel e talai atu le talalelei i Ohaio. Sa tuuina mai e le Alii ia te ia ni faatonuga e uiga i le mea e aoao atu ma le auala e aoao atu ai.

Valaaulia se tagata o le vasega e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:22. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai pe faapefea ona fesootai lenei fuaiupu i mataupu faavae ua uma ona outou talanoaina i lenei lesona.

  • O le a lou manatu i sau tali pe ana fai e le o oe o se tagata o le Ekalesia, ae na tuuina atu faatonuga o loo i lenei faaaliga ia te oe?

Mataupu Faavae ma Feagaiga 40

Ua faaali mai e le Alii le mafuaaga na teena ai e James Covel Ana afioga

Faailoa atu i tagata o le vasega, o le aso na sosoo ma le aso na ta’u atu ai le faaaliga ua ta’ua o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39, na tuua ai e James Covel Feiete, Niu Ioka, ae “toe foi atu i ona mataupu faavae sa i ai muamua ma tagata” (History of the Church, 1:145). Na faaali mai e le Alii ia Iosefa Samita ma Sini Rikitone le mafuaaga na le usitai ai James Covel i faatonuga a le Alii ma maua ai faamanuiaga o loo otootoina i le vaega 39.

Valaaulia ni tagata se toatolu o le vasega e feauauai i le faitauina leotele o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 40:1-3. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mafuaaga na le faalogo ai James Covel i le siufofoga o le Alii.

  • Faatusatusa le Mataupu Faavae ma Feagaiga 40:1 ma le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39:8. Na faapefea ona suia le loto o James Covel?

  • E tusa ai ma le Mataupu Faavae ma Feagaiga 40:2, o le a le mea na iu ina taitai atu ai James Covel e teena le afioga a le Alii?

  • O a mataupu faavae e mafai ona e faailoa mai i le fuaiupu e 2? (E mafai e tagata o le vasega ona faailoa mai ni mataupu faavae eseese, ae ia mautinoa ua latou iloa o le atugalu ma le popole i mea o le lalolagi e mafai ona mafua ai ona tatou teena le afioga a le Atua. Tusi lenei upumoni i luga o le laupapa. Atonu e te manao e fautua atu i tagata o le vasega e tusi [le upumoni] i totonu o a latou tusitusiga paia.)

  • O a nisi o mea o le lalolagi e popole i ai, e ono taofia ai tagata mai le mulimuli i le Alii?

Valaaulia tagata o le vasega e tusi i a latou api o le vasega po o api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia, nisi o atugaluga po o popolega o le lalolagi, e mafai ona taofia i latou mai le mulimuli ia Iesu Keriso ma ola ai i Lana talalelei. Ona fai atu lea ia i latou, e tusi ni mea e mafai ona latou faia e maua ai le faatuatua, e manumalo ai i o latou atugaluga po o popolega. Uunai i latou e galulue i mea ua latou tusiaina.

Ina ia fesoasoani i tagata o le vasega e aotele mea na latou aoaoina, tusi le upu afai i luga o le laupapa. Ona fai atu lea o fesili nei:

  • O le a le fesootaiga a lenei upu ia James Covel?

  • O le a lona fesootaiga ia i tatou?

Ina ia faaiu le lesona, valaaulia ni nai tagata o le vasega e faasoa mai i se taimi na latou mauaina ai se faamanuiaga mai le Alii ona sa latou usiusitai i tuutuuga na auina mai faatasi ma lena faamanuiaga. Atonu foi e te manao e faasoa atu lau molimau e uiga i faamanuiaga tatou te maua pe a tatou tausia poloaiga.

Tala ma Faamatalaga o Talaaga

Mataupu Faavae ma Feagaiga 39. James Covel

O le kopi muamua lava o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 39 sa na ona faailoa mai ai, o se faaaliga na tuuina mai mo se tagata na igoa ia James. O le kopi ua lomia o le faaaliga na faalauteleina ai le igoa o le tagata na mo ia le faaaliga ia “James (C.,).” I le lomiga i le 1835 o le Mataupu Faavae ma Feagaiga, sa faailoa mai ai lona igoa o “James Covill.” I le lomiga i le 1981 o le Mataupu Faavae ma Feagaiga, na faailoa mai ai o ia o se faifeau Papatiso. Ae peitai, o sailiiliga lata mai nei, ua faaalia ai o lenei faaaliga na tuuina mai ia James Covel, o le sa avea ma se faifeau Metotisi.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 40. Aisea na teena ai e James Covel le afioga a le Alii?

I le 1831, o nisi o tagata o le Ekalesia Metotisi Tuufaatasi sa le talitonu i le toe papatisoina; pe na latou talitonu foi sa i ai i se tagata le mana e faaee ai le Agaga Paia. O James Covel, o se faifeau Metotisi, atonu na atuatuvale i le poloaiga ina ia toe papatisoina (tagai i le MF&F 39:10). E le gata i lea, e fitu tausaga na faaalu e James Covel i le avea ma se faifeau e tietie i se solofanua e fai ai lana galuega (faifeau femalagaa’i) i lalo o tulaga faatauvaa ma faalealofa. Na litaea o ia mai le tietie solofanua e faia ai le talaiga i le 1797. Ina ua valaauina o ia e le Alii e alu i se misiona, atonu na manatu Covel o le tofiga e malaga i [nuu] tuaoi e talai atu, sa o se osigataulaga tele naua. Atonu o se vaega lea o le “popole i mea o le lalolagi” (MF&F 40:2) na mafua ai ona ia teena le feagaiga na ia faia.