Seminare
Lesona 103: Mataupu Faavae ma Feagaiga 99–100


Lesona 103

Mataupu Faavae ma Feagaiga 99–100

Folasaga

Na maua e le Perofeta o Iosefa Samita le faaaliga ua faamaumauina i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 99 i le aso 29 o Aokuso, 1832. I le faaaliga lenei, sa valaauina ai e le Alii ia John Murdock e faaauau pea ona auauna atu o se faifeautalai. Na maua e Iosefa Samita le faaaliga ua faamaumauina i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 100 i le aso 12 o Oketopa, 1833, a o la galulue ai ma Sini Rikitone o ni faifeautalai i Niu Ioka. I le faaaliga lenei, na faamautinoa mai e le Alii ia i laua o loo manuia o laua aiga i Ohaio. Sa faamafanafanaina foi i laua e le Alii e uiga i le Au Paia i Misuri o e na mafatia i sauaga.

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

Mataupu Faavae ma Feagaiga 99

Ua valaauina e le Alii ia John Murdock e folafola atu le talalelei

Valaaulia tagata aoga e mafaufau e faapea, ua fesili atu sau uo e le o se tagata o le Ekalesia pe aisea o le a manao ai se tagata e tuu atu tausaga e 2 po o le 18 masina o o latou olaga e auauna ai i se misiona.

  • E faapefea ona e tali atu i lenei fesili?

Fai atu i se tagata aoga e faitau leotele le faamatalaga lenei e uiga i se alii e igoa ia John Murdock. Valaaulia tagata aoga e faalogologo mo osigataulaga na faia e Uso Murdock e auauna atu ai i le Alii.

Sa sailiili John Murdock i le tele o lotu ma sa faaiuina ai o lotu uma ua leiloloa o latou ala. Ae peitai, i le faaiuiuga o le 1830, sa ia faitauina ai le Tusi a Mamona ma lagonaina le molimau atu o le Agaga Paia e uiga i lona moni. Na papatisoina o ia i le aso 5 o Novema, 1830. E lei umi, ae auauna atu o ia i se misiona, ma papatiso ai le tusa ma le 70 o tagata i le fa masina i Orange ma Warrensville, Ohaio.

I le aso 30 o Aperila, 1831, a’o lei leva ona foi mai John mai lana misiona, ae maliu lona faletua o Iulia, ina ua mavae lona fanauina o se masaga. Ia Iuni 1831, na valaauina ai o Ia e le Alii e alu i Misuri ma talai atu le talalelei i le ala (tagai i le MF&F 52:8–9). A o lei mafai ona alu Ioane, sa manaomia ona ia mautinoa na i ai le tausiga mo lana fanau e toalima, o i latou uma sa i lalo o le fitu tausaga le matutua. Sa ia faia fuafuaga mo nisi o tagata taitoatasi e vaaia lana fanau matutua, ae vaetamaina e Iosefa ma Ema le masaga laiti. Mo le vaega na totoe o le 1831, ma le afa muamua o le 1832, na talai ai John Murdock i le Teritori o Michigan, Initiana, Misuri, ma Ohaio. Ina ua ia toe foi atu i Hairama, Ohaio, ia Iuni o le 1832, sa puapuagatia o ia mai aafiaga o se gasegase faaumiumi. Sa ia iloaina ai foi o se tasi o lana masaga na ma’i ma maliu ai ona o le faamaluluina i le taimi na osofaia ai Iosefa Samita.

  • O le a se mea e tulaga ese ia te oe mai lenei tala ia John Murdock?

Faamalamalama atu na maua e Iosefa Samita le faaaliga ua faamaumauina i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 99 i le aso 29 o Aokuso, 1832, pe tusa ma le lua masina talu ona taunuu atu Uso Murdock i le fale mai lana misiona lona lua.

Valaaulia tagata aoga e faitau filemu le Mataupu Faavae ma Feagaiga 99:1, ma vaavaai mo le mea na valaauina e le Alii ia John Murdock e fai.

  • O le a le mea na valaauina e le Alii ia John Murdock e fai?

  • E mafai faapefea ona tofotofoina e lenei valaauga le faatuatua ma le usiusitai o Uso Murdock?

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 99:2–3. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le mea na folafola mai e le Alii ia John Murdock.

  • O a aoaoga faavae ma mataupu faavae e mafai ona tatou aoaoina mai fuaiupu e 2-3? (O tali a tagata aoga e ono aofia ai le vaega lenei: E fai i tatou ma sui o le Alii pe a tatou auauna atu i ni misiona. Pe a tatou maua ma mulimuli i auauna a le Alii, o loo tatou maua ma mulimuli ia te Ia.)

  • Na faapefea ona faamanuiaina oe a’o e mulimuli i auauna a le Alii?

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 99:4-5. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le fetalaiga a le Alii i le mea o le a tupu ia i latou o e e teena le savali o le a aoao atu e John Murdock ia i latou.

  • E tusa ai ma le fuaiupu e 4, o le a se taunuuga o le teenaina o le savali o le talalelei e talai atu e auauna a le Alii?

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 99:6-8. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo faamaoniga na silafia e le Alii ia manaoga o John Murdock ma osigataulaga sa ia faia.

  • O le a se mea e ta’u mai ia i tatou e afioga a le Alii ia John Murdock?

Faamalamalama atu sa mulimuli Uso Murdock i fautuaga a le Alii. Sa ia faia ni fuafuaga mo lana fanau matutua e toatolu ina ia nonofo ma ni aiga eseese i Misuri, ae sa malaga ese atu o ia ia Setema 1832 e talai atu le talalelei. Sa ia auauna atu i nisi misiona, ona ia faatasi atu lea i lana fanau matutua i Misuri. Sa ia auauna atu ma le faamaoni i le Alii mo lona olaga atoa.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:1–12

Ua tuuina mai e le Alii ni upu faamafanafana ma ni faatonuga ia Iosefa Samita ma Sini Rikitone

Tusi le fesili lenei i luga o le laupapa: O a nisi o popolega e ono i ai i faifeautalai a’o amata a latou misiona? Valaaulia se tagata aoga e fai ma tusiupu ma tusi tali a tagata aoga i luga o le laupapa. (O tali a tagata aoga e mafai ona aofia ai ni fesili e pei o lenei: O le a faapefea ona ou maua ni tagata e aoao? O le a faapefea ona ou iloa le tala e fai atu? Mata o le a ou fiafia i a’u soa? Mata o le a manuia lo’u aiga a’o ou aluese atu?)

Faamalamalama atu, ia Aperila 1833, na auai ai se tagata e igoa ia Freeman Nickerson i le Ekalesia i Niu Ioka ma sa faapea ona sau i Katelani, Ohaio. Ina ua feiloai Freeman ia Iosefa Samita, sa ia talosaga atu i le Perofeta e asiasi atu i le aiga o Nickerson i Niu Ioka ma Kanata. Sa malilie Iosefa Samita ma Sini Rikitone i lana talosaga, ma sa latou malaga loa i Katelani faatasi ma ia i le aso 5 o Oketopa, 1833. A o malaga atu i le ala, sa latou talai atu ai le talalelei. Ina ua latou taunuu i le maota o Nickerson i Perrysburg, Niu Ioka, na maua ai e Iosefa le faaaliga ua faamaumauina i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 100.

Valaaulia tagata aoga e faitau filemu le folasaga o le vaega o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 100, ma vaavaai mo le mea na popole i ai Iosefa Samita ma Sini Rikitone ina ua latou taunuu atu i Niu Ioka. A ua uma ona lipoti mai e tagata o le vasega mea na latou mauaina, faamalamalama atu na tusia e Iosefa Samita e uiga i ona popolega i lana api o talaaga: “O loo o’u lagonaina lava le manuia tele i lo’u mafaufau o loo faatasi le Alii ma i matou, ae ua ou atuatuvale tele mo lo’u aiga” (Journals, Volume 1: 1832–1839, vol. 1 of the Journals series of The Joseph Smith Papers [2008], 14).

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:1-2. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le tali a le Faaola i le popolega a Iosefa Samita ma Sini Rikitone.

  • O a fasifuaitau o loo i nei fuaiupu na ono faatoafilemuina ai le popole o Iosefa Samita ma Sini Rikitone? E ono mafai faapefea ona fesoasoani nei fuaiupu i faifeautalai i aso nei?

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:3-4. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mea na folafola mai e le Alii ia Iosefa Samita ma Sini Rikitone.

  • O le a sou manatu i le uiga i le i ai “o se faitotoa aoga” e tatalaina mo le faasoaina atu o le talalelei?

  • O a nisi o auala “e tatala ai [e le Alii] faitotoa” mo i tatou e fai ai le galuega faafaifeautalai?

Valaaulia tagata aoga e faitau filemu le Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:5-8, ma vaavaai mo ni folafolaga faaopoopo mai le Alii. Pe a uma ona lipoti mai e tagata aoga mea na latou maua, tusi i le laupapa le Afai , ona .

  • O a ni mea e mafai ona tatou aoao mai i le fuaiupu 5-6? (E mafai ona faaaoga e tagata aoga ni upu eseese, ae e tatau ona latou faailoa mai le mataupu faavae lenei: Afai o le a sii a‘e o tatou leo e faasoa atu le talalelei, ona fesoasoani mai lea o le Alii ia tatou iloa upu e tatau ona fai atu.)

  • E tusa ai ma le fuaiupu e 7, e faapefea ona finagalo le Alii i faifeautalai e talai atu le talalelei?

  • E tusa ai ma le fuaiupu e 8, o le a le mea ua folafola mai e le Alii pe afai tatou te talai atu le talalelei ma le “mamalu o le loto” ma “i le agaga o le agamalu”? (E tatau ona faamatala mai e tagata aoga le mataupu faavae lenei: Afai tatou te faasoa atu le talalelei i isi i le mamalu o le loto ma le agaga o le agamalu, o le a faapea ona molimau mai le Agaga Paia i la tatou savali.)

Valaaulia tagata aoga e mafaufau i se taimi na fesoasoani ai le Alii ia i latou e iloa le mea e fai atu a o latou faasoa atu le talalelei. Ia valaaulia foi i latou e mafaufau i se taimi na latou lagonaina ai le Agaga o molimau atu i se mea na latou fai atu ai. Valaaulia ni nai tagata aoga e faasoa mai ni o latou aafiaga.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:9-12. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo faatonuga na tuuina mai e le Alii ia Iosefa Samita ma Sini Rikitone.

  • E tusa ai ma le fuaiupu e 12, aisea e mafai ai e Iosefa Samita ma Sini Rikitone ona “olioli o [laua] loto”?

  • O le a le uiga o le folafolaga o loo i le fuaiupu e 12 ia te oe pe afai o loo e auauna atu i se misiona?

Faamalamalama atu faapea, o taumafaiga faafaifeautalai a Iosefa Samita ma Sini Rikitone na i ai se faatosinaga tumau i le Ekalesia. Mo se faataitaiga, na talai atu Iosefa Samita ma Sini Rikitone i se vaega toatele i le maota o Nickerson ma i ni vaega faaopoopo i Kanata. Sa papatisoina e faifeautalai le toeitiiti 20 o tagata, e aofia ai Mose Nickerson, ma faatulagaina se paranesi o le Ekalesia. I le 1836, na asiasi atu ai Pale P. Palate i lena paranesi a o auauna atu o ia i se misiona i Kanata. Sa faailoa atu e Mose Nickerson ia Elder Palate ia Ioane Teila. Sa papatisoina e Elder Palate ia Ioane Teila, o le sa avea ma se faifeautalai faamanuiaina ma avea mulimuli ane ma Peresitene o le Ekalesia.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:13-17

Ua faamafanafana e le Alii ia Iosefa Samita ma Sini Rikitone e uiga i tofotofoga o le Au Paia i Misuri

Faamalamalama atu e tusa ma le lua masina a o lei alu ese atu Iosefa Samita i lenei misiona, na aumai ai e Oliva Kaotui le aveae mai Misuri e faapea, na oo ina vevesi fili o le Ekalesia e faasaga i le Au Paia o Aso e Gata Ai. Na auina atu e Iosefa Samita ia Orson Hyde ma John Gould e momoli atu le fautuaga mai ia te ia i le Au Paia i Misuri. O lenei malaga o le a lamatia aua o le a la ui atu i eria e lata i le vaega faatupu vevesi e tetee i Mamona. Sa popole le Perofeta ia Uso Hyde ma Uso Gould ma le Au Paia uma o e sa sauaina i Misuri.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:13-17. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mea na ta‘u mai e le Alii i a Iosefa Samita. Fai atu i tagata aoga e aotele mea latou te maua.

  • O le a le folafolaga ua e vaaia i le fuaiupu 15–17? (E mafai ona faaaoga e tagata aoga ni upu eseese, ae e tatau ona latou faailoa mai le mataupu faavae lenei: O le a galulue faatasi mea uma mo lo tatou lelei pe afai tatou te savavali sa’o i luma o le Alii.)

  • O le a lou manatu i le uiga o le “savavali sa’o” i luma o le Alii?

  • E mafai faapefea e le folafolaga i le fuaiupu 15–17 ona fesoasoani ia te oe i taimi o faigata?

Valaaulia ni nai tagata aoga e tuuina mai ni faataitaiga o auala ua latou vaaia ai le faataunuuina o lenei folafolaga. E mafai foi ona faasoa atu lau molimau e uiga i lenei upumoni. Valaaulia ni tagata aoga e mafaufau i ni mea patino e mafai ona latou faia e “savavali sa’o” ai i luma o le Alii.

Tala ma Faamatalaga o Talaaga

Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:1. “O le a Ou faia ia te i latou e pei ona lelei ia te aʼu”

Sa aoao mai Elder Dallin H. Oaks o le Korama a Aposetolo e Toasefululua:

Ata
Elder Dallin H. Oaks

“O le a faia [e le Alii] mea e sili ona lelei mo i tatou. O le a Ia faia mea e sili ona lelei mo i tatou ma mo le fanau uma a lo tatou Tama Faalelagi. … E silafia e le Alii mea e sili atu nai lo i tatou, ma o le a tali mai o ia i a tatou tatalo i le ala e sili ona lelei mo i tatou, atoa ma ana fanau uma” (“Faatuatua i le Alii o Iesu Keriso,” Liahona, Iulai 1994, 129).

Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:3. “O le a tatalaina se faitotoa aoga i itulagi faataamilo”

I le 1833, sa saunia ai e taumafaiga faafaifeautalai le itulagi i sasae o le Vaituloto o Erie ma sautesisifo o le Vaituloto o Ontario mo le tuputupu ae o le Ekalesia. I le taumafanafana o le tausaga lena, na lomiaina ai e le Evening and Morning Star ni tusi mai i ni faifeautalai eseese na faamatalaina ai taumafaiga faamanuiaina o le liliu mai i le eria lea sa talai ai Iosefa Samita ma Sini Rikitone. Na lipotia mai e Sylvester Smith e faapea, e 15 ekalesia na faatuina i le va o Katelani, Ohaio, ma Chenango, Niu Ioka, o nisi o ia lotu sa aofia ai le toeitiiti 100 o tagata auai. Sa manuia foi le talaiga a faifeautalai i sautesisifo o Niu Ioka. Na malaga atu Amasa Lyman i le Itumalo lata ane o Cattaraugus, Niu Ioka, i le 1833. O iina sa ia faia ai ni fonotaga se 152 ma vaaia ai le faaopoopo mai o ni agaga e 100 i le Ekalesia.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 100:5–8. O le a aumai e le Alii ia i tatou mea e ta‘u atu

Na faamalamalama mai e Elder D. Todd Christofferson o le Korama a Aposetolo e Toasefululua, le matafaioi a le Agaga Paia i a tatou taumafaiga e talai atu le talalelei:

Ata
Elder D. Todd Christofferson

“O le Agaga Paia lena e molimau atu i au upu pe a e aoao ma molimau atu. O le Agaga Paia lea, a o e tautala atu i nofoaga o le tetee, e tuu i totonu o lou loto se mea e tatau ona e fai atu ai ma faataunuu ai le folafolaga a le Alii e faapea, ‘o le a lē faafememeaiina oulua i luma o tagata’ (MF&F 100:5)” (“O Le Mana o Feagaiga,“ Ensign po o le Liahona, Me 2009, 22).