Po spożyciu wieczerzy paschalnej Jezus obmył stopy Swoim Apostołom i wskazał, że zdrajcą będzie Judasz. Pomimo burzliwych wydarzeń ostatniego tygodnia Jego ziemskiej posługi Jezus skoncentrował Swoje nauki na posłuszeństwie, służbie i miłości — cechach, które charakteryzowały Jego życie i powinny charakteryzować życie Jego uczniów bez względu na czasy, w których przyszło im żyć.
Przeczytaj na głos poniższe pytania i poproś uczniów, aby zastanowili się, jakiej odpowiedzi by udzielili (wyjaśnij, że nie muszą dzielić się tymi odpowiedziami):
Gdzie umieścilibyście się na tej skali?
Czy chcielibyście być bardziej szczęśliwi niż jesteście dzisiaj?
Czy znacie kogoś, komu chcielibyście pomóc, aby był bardziej szczęśliwy?
Poproś uczniów, aby studiując Ew. Jana 13, odnaleźli zasadę, dzięki której będą wiedzieć, co muszą robić, by być szczęśliwsi.
Aby przybliżyć uczniom kontekst Ew. Jana 13, przypomnij im, że Jezus świętował Paschę wraz ze Swoimi Apostołami. Podsumuj Ew. Jana 13:1–3, tłumacząc, że kiedy Jezus spożywał ten ostatni posiłek, przed ukrzyżowaniem, ze Swoimi Apostołami, wiedział, że niedługo umrze i powróci do Ojca Niebieskiego.
Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Ew. Jana 13:4–5, a pozostałych, aby śledzili tekst i odszukali, co uczynił Jezus po tym, jak wraz z uczniami ukończył wieczerzę paschalną. Wyjaśnij, że wyrażenie: „złożył szaty” w wersecie 4. oznacza, że Jezus zdjął zewnętrzną warstwę ubrania. Współcześnie oznaczałoby to zdjęcie marynarki.
W jaki sposób Zbawiciel służył Swoim uczniom?
Wyjaśnij, że „w czasach nowotestamentowych ludzie nosili sandały, chodzili piaszczystymi drogami, na których pełno było nieczystości pozostawionych przez zwierzęta, i jedynie sporadycznie mieli dostęp do wody, w której mogli wziąć kąpiel. Ich stopy były bardzo brudne i umycie czyichś stóp nie było chwalebnym zadaniem […]. Ten pełen gościnności zwyczaj był wykonywany zwykle przez sługi o najniższym statusie” (New Testament Student Manual [podręcznik Kościelnego Systemu Edukacji, 2014], str. 242). Podczas tej ostatniej wieczerzy „Chrystus cicho powstał, przepasał się na podobieństwo sługi lub niewolnika, i ukląkł, by obmyć stopy Apostołom” (Jeffrey R. Holland, „He Loved Them unto the End”, Ensign, listopad 1989, str. 25).
Obraz
Jezus obmywa nogi Apostołom
Pokaż ilustrację Jezus obmywa nogi Apostołom (Album: Ewangelia w malarstwie [2009], nr 55; zob. także stronę internetową: LDS.org).
Jeśli bylibyście obecni, kiedy Jezus obmywał stopy Swoim Apostołom, jak byście zareagowali, gdyby Jezus obmył wasze stopy?
Co obmycie stóp Apostołów przez Jezusa mówi nam o Jego charakterze?
Poproś ucznia, aby przeczytał na głos Joseph Smith Translation, John 13:8–10 [Tłumaczenie Józefa Smitha, Ew. Jana 1:6–10] (w anglojęzycznym wydaniu pism świętych ŚwDO). Pozostali niech śledzą tekst i odszukają, co powiedział Piotr, kiedy Zbawiciel zaczął myć jego stopy.
Co, zgodnie z Joseph Smith Translation, John 13:8 [Tłumaczeniem Józefa Smitha, Ew. Jana 13:8], powiedział Piotr, kiedy Zbawiciel zaczął myć jego stopy?
Poproś ucznia, aby przeczytał na głos Joseph Smith Translation, John 13:9–10 [Tłumaczenie Józefa Smitha, Ew. Jana 1:6–10] (w anglojęzycznym wydaniu pism świętych ŚwDO). Pozostali niech śledzą tekst i odszukają reakcję Piotra na to, co Pan mu powiedział.
Czego uczymy się z reakcji Piotra, zapisanej w wersecie 9. na to, co Pan mu powiedział? (Piotr szanował Pana i pragnął Go całkowicie naśladować).
Wyjaśnij, że poprzez obmycie stóp Swoich Apostołów Zbawiciel nie tylko dokonał wspaniałego aktu służby, ale wypełnił prawo Mojżesza i ustanowił święty obrzęd (zob. Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary, 3 tomy [1965–1973, 1:708–709). Obrzęd ten został przywrócony w naszej dyspensacji poprzez Proroka Józefa Smitha (zob. NiP 88:74–75, 137–141).
Poproś ucznia o przeczytanie na głos Ew. Jana 13:11, a pozostali niech śledzą tekst i odszukają, dlaczego Jezus powiedział Apostołom, że „nie wszyscy [byli] czyści”.
O kim mówił Zbawiciel, kiedy rzekł do Apostołów, że „nie wszyscy [byli] czyści”? (Odnosił się On do Judasza Iskarioty, który miał Go wkrótce zdradzić).
Poproś kilkoro uczniów, aby czytali po kolei na głos Ew. Jana 13:12–17. Pozostali niech śledzą tekst i odszukają, co zgodnie z naukami Zbawiciela Apostołowie powinni uczynić po tym, jak On obmył ich stopy.
Co, zgodnie z wersetami 13–16, zrobił Zbawiciel, aby dać Apostołom przykład do naśladowania? (Mimo że Zbawiciel był „Nauczycielem i Panem” [werset 13.], i największym ze wszystkich, służył bliźnim).
Jakie błogosławieństwa otrzymamy, jeśli będziemy naśladować Zbawiciela i służyć innym? Oprzyjcie swoją odpowiedź o obietnicę, którą Zbawiciel złożył Swoim Apostołom w wersecie 17. (Uczniowie powinni, używając własnych słów, sformułować następującą zasadę: Jeśli będziemy naśladować Zbawiciela, służąc innym, będziemy szczęśliwsi).
Jak myślicie, dlaczego będziemy szczęśliwsi, jeśli będziemy służyć bliźnim tak, jak to czynił Zbawiciel?
Poproś uczniów, aby zastanowili się nad tym, kiedy byli szczęśliwi, ponieważ naśladowali przykład Zbawiciela i służyli bliźnim. Poproś kilkoro uczniów o podzielenie się ich doświadczeniami z resztą klasy. Możesz także podzielić się swoim własnym doświadczeniem.
Aby wyjaśnić uczniom, w jaki sposób mogą zastosować tę zasadę, poproś jednego z nich o przeczytanie na głos poniższej wypowiedzi Starszego M. Russella Ballarda z Kworum Dwunastu Apostołów:
Obraz
Starszy M. Russell Ballard
„Codziennie w porannej modlitwie poproście Ojca Niebieskiego, aby pokierował wami i pomógł rozpoznać możliwość służby dla jednego z Jego cennych dzieci. Następnie, kontynuując swój dzień, miejcie serca wypełnione wiarą i miłością i poszukajcie kogoś, komu możecie pomóc. Jeżeli to zrobicie, wasza duchowa wrażliwość wzrośnie i odkryjecie możliwości służby, o których nie mieliście pojęcia” („Bądźcie gorliwie zaangażowani w sprawę”, Ensign lub Liahona, listopad 2012, str. 31).
W jaki sposób, według Starszego Ballarda, możemy znaleźć możliwości, by służyć bliźnim?
Zachęć uczniów, aby naśladowali przykład Zbawiciela i służyli bliźnim. Możesz poprosić uczniów, aby byli przygotowani, by podczas kolejnych kilku następnych lekcji opowiadać o tym, jak służyli bliźnim.
Podsumuj Ew. Jana 13:18–30, wyjaśniając, że po tym, jak Jezus nauczał Swoich Apostołów, że odnajdą radość w służbie innym, oznajmił, iż jeden z nich Go zdradzi. Kiedy Jan zapytał Jezusa, kto Go zdradzi, Jezus wskazał, że będzie to jeden z Jego Apostołów (Judasz).
Jezus naucza Swoich uczniów, aby miłowali się wzajemnie
Zapytaj uczniów, czy kiedykolwiek zostali oskarżeni o to, że nie są chrześcijanami lub prawdziwymi uczniami Jezusa Chrystusa, ponieważ należą do Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Jeśli którykolwiek z uczniów podniesie rękę, zapytaj, w jaki sposób odpowiedział na oskarżenie, że jest jest chrześcijaninem. Jeśli nikt z uczniów czegoś takiego nie doświadczył, zapytaj:
Jakiej odpowiedzi byście udzielili, gdyby ktoś powiedział, że nie jesteście chrześcijanami?
Poproś jednego z uczniów, aby przeczytał na głos Ew. Jana 13:34–35. Pozostali niech śledzą tekst i odszukają, co Zbawiciel powiedział na temat tego, jak inni ludzie rozpoznają, że Apostołowie są Jego uczniami.
Jakie przykazanie, zgodnie z wersetem 34., Jezus dał Swoim Apostołom?
W jaki sposób, zgodnie z wersetem 35., inni ludzie mogli wiedzieć, że Apostołowie miłowali siebie tak, jak umiłował ich Jezus?
Jakiej zasady możemy się nauczyć z nauk, których Zbawiciel udzielił Swoim Apostołom? (Uczniowie powinni, używając własnych słów, sformułować następującą zasadę: Kiedy miłujemy się nawzajem, tak jak umiłował nas Jezus Chrystus, inni ludzie rozpoznają w nas Jego uczniów).
W jaki sposób, w oparciu o to, czego nauczyliście się w tym roku na temat Jezusa Chrystusa, okazywał On, że miłował bliźnich?
Aby pomóc uczniom odczuć prawdę i znaczenie właśnie określonej zasady, poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos następującej historii, którą przytoczył Starszy Paul E. Koelliker, Siedemdziesiąty:
Obraz
Starszy Paul E. Koelliker
„Dwaj misjonarze zapukali do drzwi z nadzieją, że otworzy im osoba, która przyjmie ich przesłanie. Kiedy drzwi otworzyły się, ujrzeli dużej postury mężczyznę, który nie przywitał ich zbyt przyjaźnie. ‘Wydaje mi się, że już wam mówiłem, abyście więcej nie pukali do moich drzwi. Ostrzegłem was, że jeżeli kiedykolwiek wrócicie, to mogę stać się nieprzyjemny. Teraz zostawcie mnie samego’. Po czym szybko zamknął drzwi.
Odchodząc, starszy, bardziej doświadczony misjonarz, objął ramieniem swojego młodszego kolegę, aby dodać mu otuchy. Nie spodziewali się, że ten mężczyzna obserwował ich przez okno, upewniając się, że postąpią zgodnie z jego nakazem i odejdą. Oczekiwał, że zobaczy, jak wyśmiewają się z jego wypowiedzi. Jednakże wyrażona przez nich troska o siebie nawzajem przemieniła jego serce. Otworzył drzwi i poprosił misjonarzy, aby wrócili i podzielili się z nim swoim przesłaniem […].
Zasada mówiąca o miłowaniu siebie nawzajem i rozwijaniu umiejętności skupiania naszych myśli, słów i uczynków na Chrystusie jest podstawowym krokiem w procesie stawania się uczniem Chrystusa” („On naprawdę nas kocha”, Ensign lub Liahona, maj 2012, str. 17).
W jaki sposób misjonarze opisani w tej historii postępowali zgodnie z radą Zbawiciela, aby miłować się nawzajem?
Poproś uczniów, aby zaśpiewali hymn „Miłość wzajemna” (Hymny, nr 198) i pomyśleli o kimś, kogo znają i w kim z łatwością mogą rozpoznać ucznia Jezusa Chrystusa ze względu na miłość, jaką darzy innych ludzi. Kiedy zaśpiewają hymn, poproś ich, aby wymienili imiona osób, o których pomyśleli, i wyjaśnili, w jaki konkretny sposób osoby te okazują miłość bliźnim. Ty również możesz opowiedzieć uczniom o osobie, o której pomyślałeś.
Zachęć uczniów, aby w notatnikach lub w dzienniku do studiowania napisali, co będą robić, aby miłować bliźnich tak, jak miłuje ich Zbawiciel.
Podsumuj Ew. Jana 13:36–38, wyjaśniając, że po tym, jak Piotr oświadczył, że odda swoje życie za Jezusa Chrystusa, Jezus powiedział mu, że się Go zaprze trzy razy, zanim kur zapieje.
Obraz
ikona fragmentów do opanowania
Powtórzenie fragmentów do opanowania
Rozpocznij ćwiczenie: „wyścig na fragmenty” od podania uczniom wskazówek, aby pomóc im w szybkim odnajdywaniu fragmentów w pismach świętych. Jako podpowiedzi możesz użyć kluczowych słów, kontekstu, doktryn i zasad oraz pomysłów na ich zastosowanie, które znajdują się na kartach z fragmentami do opanowania. Możesz też wymyślić je sam. Ćwiczenie „wyścig na fragmenty”, w którym uczniowie ścigają się, by znaleźć wersety, może pomóc im w aktywnym angażowaniu się w naukę fragmentów. Kiedy decydujesz się na wyścigi, rób to w taki sposób, który nie rani ani nie obraża Ducha. Pomóż uczniom uniknąć zbytniej rywalizacji oraz traktowania pism świętych w niewłaściwy sposób. Zachęć uczniów, aby poprawiali swoje wyniki, a nie rywalizowali ze sobą nawzajem. Możesz, na przykład, zorganizować wyścig uczniów z nauczycielem lub mogą sprawdzać się, czy określona część uczniów potrafi odnaleźć fragment przed upływem jakiegoś czasu.
Starszy Jeffrey R. Holland z Kworum Dwunastu Apostołów wyjaśnił, że Zbawiciel, obmywając stopy Swoim uczniom, okazał im Swoje niesłabnące oddanie:
„Podczas [Ostatniej Wieczerzy] Chrystus cicho powstał, przepasał się na podobieństwo sługi lub niewolnika, i ukląkł, by obmyć stopy Swoim Apostołom (zob. Ew. Jana 13:3–17). Ze względu na to, że ta niewielka grupa wiernych w dopiero co ustanowionym królestwie miała wkrótce przejść przez najcięższe próby, odsunął On na bok Swój rosnący niepokój, by jeszcze raz służyć im i ich wzmocnić. Nie ważne jest, że nikt nie obmył Jego stóp. W wykraczającej poza wszelkie zrozumienie pokorze nadal ich nauczał i oczyszczał. Aż po ostatnią godzinę — a nawet i dłużej — był dającym im wsparcie sługą” („He Loved Them unto the End”, Ensign, listopad 1989, str. 25).
Joseph Smith Translation [Tłumaczenie Józefa Smitha] zawiera dodatkowe informacje na temat obmywania stóp uczniów: „Był to zwyczaj Żydów, zgodny z ich prawem, dlatego Jezus uczynił to, aby prawo zostało wypełnione” (Joseph Smith Translation, John 13:10 [w anglojęzycznym wydaniu pism świętych ŚwDO]).
Starszy Bruce R. McConkie, członek Kworum Dwunastu Apostołów, nauczał:
„Pełne znaczenie tego wydarzenia nie jest oczywiste dla przeciętnego czytelnika ani też być nie powinno. Obmywanie stóp jest bowiem świętym obrzędem zastrzeżonym dla tych, którzy są godni i może on być wykonywany jedynie w świętych miejscach. Oczywiste jest, że Żydzi mieli święte obrzędy, które wykonywane były w ich świątyni, a wiedza o nich nie została zachowana, ani zachowana być nie mogła, w żadnej z ksiąg, które trafiły w nasze ręce” (The Mortal Messiah, 4 tomy [1979–1981, 4:38–39).
Uwaga: Nie musisz wchodzić w szczegóły tego świętego obrzędu obmywania stóp, który może odbywać się jedynie w świątyni „dla tych, którzy są godni”. Słowa Starszego McConkiego powinny wystarczyć. Pamiętaj, przed czym ostrzegł Prezydent Spencer W. Kimball:
„Czasami zadajemy pytania lub próbujemy mówić o obrzędach, które wykraczają poza naszą wiedzę i upoważnienie. Nauczyciel robi uczniom krzywdę, kiedy wzbudza ich ciekawość lub zachęca do dyskusji na temat spraw, które nie są częścią ich życia lub wychodzą poza granice ich doświadczenia — chodzi tu o pewne błogosławieństwa, o których w pismach świętych jest jedynie niewielka wzmianka, pewne możliwości, które są dawane i ograniczone dla tych, którzy mają specjalne upoważnienie w szczególnych okolicznościach […]. Mądrym rozwiązaniem jest, by nauczyciele pozostawili takie tematy bez komentarza i nie kłopotali nimi ani siebie, ani uczniów” („The Ordinances of the Gospel” [przemówienie wygłoszone do nauczycieli seminarium i instytutu, 18 czerwca 1962, str. 2–3).
Ew. Jana 13:17. „Błogosławieni jesteście, gdy zgodnie z tym postępować będziecie”
Prezydent Thomas S. Monson oświadczył, że szczęście wypływa ze służby bliźnim:
„Aby znaleźć prawdziwe szczęście, musimy szukać go, koncentrując się na czymś, co jest poza nami. Nikt nie poznał sensu życia, dopóki nie poddał swojego ego służbie bliźnim. Służenie innym jest podobne do obowiązku, którego wypełnienie przynosi prawdziwą radość” („Guideposts for Life’s Journey” [przemówienie wygłoszone podczas uroczystego spotkania na Uniwersytecie Brighama Younga, 13 listopada 2007], str. 4; adres internetowy: speeches.byu.edu).
Ew. Jana 13:23. „A jeden z jego uczniów […] siedział przy stole przytulony do Jezusa”
„W czasach Nowego Testamentu podczas formalnych posiłków osoby często siedziały na niskich kanapach ustawionych wokół stołów, opierając się na lewym ramieniu z głowami skierowanymi w stronę stołu, stopy natomiast zwracając w innym kierunku. W związku z tym gość siedzący po prawej stronie gospodarza pochylałby się w lewą stronę, w jego kierunku. Wydaje się, że w tym właśnie miejscu siedział Apostoł Jan, ‘przytulony do Jezusa’, innymi słowy — podczas posiłku nachylał się w stronę Zbawiciela. Siedząc na tym miejscu, Jan, ‘uczeń, którego miłował Jezus’, mógł prowadzić prywatne rozmowy ze Zbawicielem, których nikt z siedzących przy stole nie był w stanie usłyszeć. Mógł, na przykład, prowadzić rozmowę dotyczącą zdrady Judasza (zob. Ew. Jana 13:23–28)” (New Testament Student Manual [podręcznik Kościelnego Systemu Edukacji, 2014], str. 242).
Starszy Joseph B. Wirthlin z Kworum Dwunastu Apostołów mówił o tym, jak ważna jest miłość na ścieżce ucznia:
„Miłość jest początkiem, środkiem i końcem ścieżki ucznia Chrystusa. Na koniec, miłość prowadzi nas do chwały i okazałości życia wiecznego […].
Kiedy Jezus dał Swoim uczniom nowe przykazanie: ‘abyście się wzajemnie miłowali, jak Ja was umiłowałem’ [Ew. Jana 13:34], dał im wspaniały klucz do szczęścia w tym życiu i chwały w życiu przyszłym.
Miłość jest największym ze wszystkich przykazań — wszystkie inne na niej się opierają. Na niej koncentruje się nasza uwaga jako naśladowców żyjącego Chrystusa” („Najważniejsze przykazanie”, Ensign lub Liahona, listopad 2007, str. 28–29, 30–31).
Po zacytowaniu Ew. Jana 13:34–35 Starszy M. Russell Ballard z Kworum Dwunastu Apostołów nauczał:
„Miłość, którą opisał Zbawiciel, jest miłością żywą. Nie przejawia się przez monumentalne i heroiczne dokonania, lecz poprzez proste akty dobroci i służby” („Radość w służbie z miłością”, Ensign lub Liahona, maj 2011, str. 47).
Prezydent Dieter F. Uchtdorf z Pierwszego Prezydium powiedział:
„Miłość jest cechą charakteryzującą ucznia Chrystusa” („Miłość Boga”, Ensign lub Liahona, listopad 2009, str. 22).
