Laipelí
Lēsoni Ako ʻi ʻApí: Mātiu 1–5 (ʻIuniti 2)


Lēsoni Ako ʻi ʻApí

Mātiu 1–5 (ʻIuniti 2)

Nāunau ʻOku Teuteu maʻá e Faiako Ako ʻi ʻApí

Fakamatala Fakanounou ʻo e Lēsoni Ako ʻi ʻApi Fakaʻahó

Ko e ngaahi fakamatala fakanounou ko ʻeni ʻo e ngaahi meʻa ne hoko, tokāteline mo e tefitoʻi moʻoni ne ako ʻe he kau akó ʻi heʻenau ako e Mātiu 1–5 (ʻiuniti 2) ʻoku ʻikai fakataumuʻa ia ke akoʻi ko e konga hoʻo lēsoní. ʻOku nofotaha e lēsoni ʻokú ke akoʻí ʻi he niʻihi pē ʻo e ngaahi tokāteline mo e tefitoʻi moʻoni ko ʻení. Muimui ʻi he ngaahi ueʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ʻi hoʻo fakakaukauʻi e fie maʻu ʻa hoʻo kau akó.

ʻAho 1 (Mātiu 1–2)

ʻI hono ako ʻe he kau akó fekauʻaki mo e tohihohoko ʻo e Fakamoʻuí, naʻa nau ʻiloʻi ko Sīsū Kalaisí ko e ʻAlo Fakalangi ia ʻo e Tamai Hēvaní pea mo Mele. Naʻe ako ʻe he kau akó mei he sīpinga ʻa e kau Tangata Poto ne omi ke hū kia Sīsuú, kapau te tau fekumi fakamātoato mo faivelenga ki he Fakamoʻuí, ʻe tataki kitautolu kiate Ia. Naʻe ʻiloʻi ʻe he kau akó ʻi he lau fekauʻaki mo e founga naʻe ueʻi ai ʻa Siosefa ke ʻave hono fāmilí pea hola ki ʻIsipite ke haó, kapau te tau ongoʻingofua e Laumālié, ʻe lava ke tau maʻu ha fakahā mo ha fakahinohino.

ʻAho 2 (Mātiu 3)

Naʻe ako ʻe he kau akó ʻa e ngaahi moʻoni ko ʻení, ʻi heʻenau lau fekauaki mo Sione Papitaiso pea mo e papitaiso ʻo Sīsū Kalaisí: ʻOku tau fakahaaʻi ʻa e fakatomala moʻoni ki he ʻEikí ʻi heʻetau liliu ʻetau ngaahi holí mo e tōʻongá ʻo muimui ki Heʻene ngaahi akonakí. ʻOku mahuʻinga e papitaiso ʻi he fakauku ʻe ha tokotaha ʻokú ne maʻu ʻa e mafaí ki he fakamoʻuí. Ko e Tamaí, ʻAló, mo e Laumālie Māʻoniʻoní ko ha toko tolu kehekehe mo mo māvahevahe.

ʻAho 3 (Mātiu 4)

ʻI hono lau ʻe he kau akó fekauʻaki mo e tali ʻa e Fakamoʻuí ki he ʻahiʻahi ʻa e tēvoló, naʻa nau ʻilo ko e taimi ʻoku tau manatu pea fakaʻaongaʻi e ngaahi moʻoni ʻoku akoʻi ʻi he folofolá, ʻe lava ke tau tekeʻi ʻa e ngaahi ʻahiʻahi ʻa e tēvoló. Ne nau ako foki ʻoku ʻomi ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e maama kiate kinautolu ʻoku nau ʻi he fakapoʻulí. ʻI hono lau ʻe he kau akó ʻo kau kia Pita, ʻAnitelū, Sēmisi mo Sioné, ne nau ʻilo ʻa e moʻoni ko ia: Kapau te tau tali ʻa e fakaafe ʻa e Fakamoʻuí ʻi he taimi ʻo ʻEne fakaafe ke muimui ʻiate Iá, te Ne lava ʻo fai ha meʻa ʻo lahi ange ʻaki ʻetau moʻuí ʻi he meʻa te tau lava ʻo fai ʻiate kitautolu peé.

ʻAho 4 (Mātiu 5)

ʻI he lēsoni ko ʻení,ʻe lau ʻe he kau akó ha konga ʻo e Malanga ʻa e Fakamoʻuí ʻi he Moʻungá. ʻI he malanga ko ʻení, ne nau ako ʻa e ngaahi moʻoni ko ʻení: ʻE lahi ange ʻa e fiefia te tau maʻú, ʻi heʻetau fakatupulaki ʻa e ngaahi ʻulungaanga faka-Kalaisí. ʻI heʻetau uesia he ngaahi angahala ʻo māmaní ʻe lava ke taʻofi ai kitautolu mei heʻetau hoko ko ha tāpuaki ki he niʻihi kehé. ʻE lava ʻe heʻetau ngaahi sīpinga māʻoniʻoní ʻo poupouʻi e niʻihi kehé ke nau ofi ange ki he Tamai Hēvaní? Naʻe ako foki ʻa e kau akó ʻo kau ki he fono māʻolunga ange naʻe akoʻi ʻe Sīsū Kalaisi ki Heʻene kau ākongá.

Talateú

ʻE lava ke tokoni e lēsoni ko ʻení ke mahino ki he kau akó ʻa e meʻa kuo pau ke tau fai ke hoko ʻo haohaoa ʻo hangē ko ʻetau Tamai ʻi Hēvaní. Makehe mei aí, ko e taimi ko ia ʻoku toe vakaiʻi ai ʻe he kau akó ʻa e fono māʻolunga ange ʻa e ʻEikí, te nau lava ʻo fakakaukauʻi ha ngaahi founga ke fakalakalaka ai ʻenau talangofua ki he ngaahi fekau ʻa e ʻEikí.

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

Mātiu 5:17–48

ʻOku akoʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻEne kau ākongá ʻa e founga ke nau hoko ʻo haohaoa hangē ko e Tamai Hēvaní.

Hiki ʻa e fehuʻi ko ʻení he palakipoé kimuʻa pea fai e kalasí: ʻOkú ke pehē ko e fekau fē ʻoku faingataʻa taha ke tauhi ʻe he kakaí? ʻI he kamata ʻa e kalasí, kole ki he kau akó ke nau tali ʻa e fehuʻí. Hiki ʻenau talí he palakipoé.

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ʻa e Mātiu 5:48. Kole ki he kalasí ke nau muimui ki ai, ʻo kumi ʻa e fekau naʻe faingataʻa hono tauhí. Mahalo te ke fie maʻu ke lau ʻa e Liliu ʻa Siosefa Sāmita ki he Mātiu 5:48, ʻoku pehē “[Ko ia ʻoku fekauʻi kimoutolu ke haohaoa, he ʻoku haohaoa hoʻomou Tamai ʻi he langí] perfect.”

  • Ko e hā leva hoʻo ongo ki he fekau ko ia ke haohaoa?

  • ʻOkú ke pehē ʻoku ʻuhinga ki he hā ʻa e pehē ke haohaoá?

Fakamatalaʻi ange ko e foʻi lea ko e “haohaoa” naʻe liliu ia mei he foʻi lea faka-Kalisi ko hono ʻuhingá ko e “kakato,” “ʻosi,” pe “tupulaki kakato.” ʻEke ki he kalasí pe ʻoku tokoni fēfē ʻeni kiate kinautolu ke toe mahino ange ʻa e veesí. Fakamatalaʻi ange ʻoku ʻuhinga ʻa e pehē ke hoko ʻo kakato pe tupulaki kakató ki he hoko ʻo hangē ko e Tamai Hēvaní

ʻI he hoko atu ʻa e ako ʻa e kau akó ʻo kau ki he Malanga ʻa e Fakamoʻuí he Moʻungá ʻi he Mātiu 5, fakaafeʻi kinautolu ke nau fekumi ki he ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻoku fie maʻu ke nau muimui ai ke lava ʻo fakalakalaka ʻenau hoko ʻo haohaoa hangē ko ʻetau Tamai ʻi Hēvaní.

Fakamatala fakanounouʻi e Mātiu 5:17–20 ʻaki hono fakamatalaʻi naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí naʻá Ne hāʻele maí ke fakahoko ʻa e fono ʻa Mōsesé, kae ʻikai ko hano fakaʻauha, pe taʻofi, ha taha ʻo e ngaahi moʻoni taʻengata ʻi he fono ʻa Mōsesé. Naʻe fakafoki mai ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e kakato ʻo e ongoongolelei ʻa ia naʻe molé koeʻuhí ko e fai angahalá mo e hē mei he moʻoní, fakatonutonu ʻa e ngaahi akonaki loí, pea mo fakahoko ʻa e ngaahi kikite naʻe fai ʻe he kau palōfita ʻo e Fuakava Motuʻá. Ne faifai pea taʻofi ha ngaahi konga ʻo e fono ʻa Mōsesé, ko ha konga ʻo hono toe Fakafoki Mai e kakato ʻo e ongoongoleleí, hangē ko e kamú mo e feilaulau ʻaki ʻo e monumanú.

Fakamatalaʻi ange ʻoku kau ʻi he Mātiu 5:21–48 ʻa e ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí fekauʻaki mo e ngaahi fono mo e tukufakaholo naʻe fokotuʻu pe tānaki ʻe he kau Siú ʻi he malumalu ʻo e fono ʻa Mōsesé. ʻI hono fakamatalaʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e ʻuhinga moʻoni ʻo e ngaahi fonó, naʻá Ne akoʻi ha founga māʻolunga ange ʻo e māʻoniʻoní. Kuo pau ke moʻui ʻaki ʻe he kau mēmipa ʻo Hono puleʻangá ʻa e fono māʻolunga ange ko ʻení. Naʻe ʻomi ʻe he ngaahi fono māʻolunga ange ko ʻení ha fakahinohino ke tokoni ki he kau ākonga ʻa Sīsū Kalaisí ke nau fakaʻehiʻehi mei hono maumauʻi e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá.

Mahalo te ke fie hiki ʻa e ngaahi sētesi koʻení ʻi e palakipoé, ke tokoni ki hono fakamanatu ki he kau akó ʻa e meʻa ne nau ako fekauʻaki mo e fono māʻolunga angé ʻi heʻenau lēsoni ako ʻi ʻapí: ʻOua naʻá ke fakapō. ʻOua naʻá ke tono fefine.

Kole ki he kau akó ke nau fakamatalaʻi e meʻa naʻe akoʻi ʻe Sīsū Kalaisi ki Heʻene kau ākongá fekauʻaki mo e ngaahi fono ko ʻení. (Kapau ʻoku ʻikai ke manatuʻi ʻe he kau akó, fakaafeʻi kinautolu ke nau vakai ki he Mātiu 5:21–26 mo e Mātiu 5:27–30.)

  • Ko e hā ha ngaahi fakatuʻutāmaki ʻo e ʻikai lava ke mapuleʻi ʻetau ʻitá?

  • Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke mapuleʻi ʻetau ngaahi fakakaukaú?

Fakamatala fakanounouʻi ʻa e Mātiu 5:31–37 ʻaki hano fakamatalaʻi ange naʻe akoʻi ʻe he ʻEikí ʻo kau ki he vete malí, nofo-malí, mo e fakahoko ʻo e ngaahi fuakavá.

Fakaafeʻi e kau akó ke fakakaukauloto ʻoku fai ʻe ha tokotaha ʻi he akó ha ngaahi talanoa fakamamahi mo taʻeʻofa fekauʻaki mo kinautolu. ʻEke ki he kau akó pe te nau tali fēfē ki ai.

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ʻa e Mātiu 5:38. Kole ki he kalasí ke nau muimui ki ai, ʻo fekumi ki he meʻa naʻe akoʻi ʻe he fono ʻa Mōsesé fekauʻaki mo e tauteaʻi ʻo e tokotaha fakafoʻituituí ki heʻenau ngaahi angahalá pe faikoví. Kole ange ke nau lipooti e meʻa ʻoku nau maʻú. Fakamatalaʻi ange ʻoku ʻuhinga ʻa e kupuʻi lea “ke totongi ʻaki ʻa e mata ʻa e mata, mo e nifo ʻa e nifó” ʻi he malumalu ʻo e fono ʻa Mōsesé, ki hono fakatatau ʻa e tauteá ki he mamafa ʻo e hiá.

Vahevahe ʻa e kau akó ke nau tauhoa. Kole ki ha taha ke lau ʻa e Mātiu 5:39–42 pea ke lau ʻe he hoa ʻe tahá ʻa e Mātiu 5:43–47. Kole ange ke nau kumi ki he fono māʻolunga angé. Hili ha taimi feʻunga, kole ki he kau akó ke nau aleaʻi e ngaahi fehuʻi ko ʻení mo honau ngaahi hoá (mahalo te ke fie fakaʻaliʻali ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi he palakipoé pe ʻai kinautolu ʻi ha laʻi pepa tufa):

Fakatatau ki he Fakamoʻuí, ko e hā e fono māʻolunga angé?

Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he fono māʻolunga angé ʻo kau ki he founga ʻoku totonu ke tau tali ai kiate kinautolu ʻoku nau faihala mai kiate kitautolú?

Hili ha taimi feʻunga fakaafeʻi ha konga ʻo e kau akó, ke nau vahevahe mo e kalasí ʻenau ngaahi talí.

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne toe lau leʻolahi ʻa e Mātiu 5:45. Kole ki he kalasí ke nau muimui ki ai, ʻo kumi e meʻa ʻe hoko kapau te tau ʻofa ki hotau ngaahi filí pea fai lelei kiate kinautolu ʻoku fehiʻa kiate kitautolú.

  • Ko e hā ʻe hoko kapau te tau ʻofa ki hotau ngaahi filí pea fai lelei kiate kinautolu ʻoku fehiʻa kiate kitautolú?

  • ʻI heʻetau ʻiloʻi ko e fānau fakalaumālie kotoa kitautolu ʻa e ʻOtuá, ʻokú ke pehē ʻoku ʻuhinga ki he ke hoko ko e fānau ʻa ʻetau Tamai ʻi Hēvaní ʻi he veesi ko ʻení? (ʻOku ʻuhinga ia ke hangē pē ko Iá pea hoko ko e kau ʻea-hoko ʻo Hono puleʻangá.)

  • Naʻe fakahaaʻi fēfē ʻe he Fakamoʻuí ʻa e ʻofa ki Hono ngaahi filí mo e failelei ki he niʻihi kehé lolotonga ʻEne moʻuí.

Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki he meʻa kuo nau ako ʻi he Mātiu 5 fekauʻaki mo e meʻa ʻoku fie maʻu ke tau fai ke hoko ʻo haohaoa hangē ko e Tamai Hēvaní.

  • Ko e hā ha ngaahi meʻa ʻoku fie maʻu ke tau fai ke hoko ʻo haohaoa hangē ko ʻetau Tamai ʻi Hēvaní? (ʻE ala fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ha ngaahi lea kehe, ka ʻoku totonu ke nau kumi ha tefitoʻi moʻoni ʻoku tatau mo ʻení. ʻI heʻetau muimui ki he ngaahi akonaki mo e ngaahi fekau ʻa e Fakamoʻuí, ʻe lava ke tau hoko ʻo haohaoa hangē ko ʻetau Tamai ʻi Hēvaní.)

Fakamanatu ki he kau akó ʻe lava ke tau hoko ʻo haohaoa ʻia Sīsū Kalaisi pē pea ʻi Heʻene ʻaloʻofá (vakai, Molonai 10:32).

Ke tokoni ke mahino ki he kau akó ʻa e founga ʻo e hoko ʻo haohaoá, fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ʻa e fakamatala ko ʻeni ʻa ʻEletā Lāsolo M. Nalesoni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Hongofulu Mā Uá:

ʻĪmisi
Elder Russell M. Nelson

“ʻOku ʻikai fie maʻu ke tau lotofoʻi ʻo kapau ʻoku ngali faingataʻa mo ʻikai toe ʻosi ʻetau feinga mālohi ki he haohaoá. ʻOku fakatatali ʻa e haohaoá. ʻE lava ke toki hoko kakato mai ia hili pē ʻa e Toetuʻú pea ʻi he ʻEikí pē. ʻOku fakatatali mai kiate kinautolu kotoa ʻoku ʻofa kiate Ia mo tauhi ʻEne ngaahi fekaú” (“Perfection Pending,” Ensign, Nov. 1995, 88).

  • Fakatatau ki he lea ʻa ʻEletā Nalesoní, te tau aʻusia fakakū nai ʻa e haohaoá?

  • ʻE lava fēfē ke tokoni ʻa e fakamatala ko ʻení ki ha taha ʻoku ongoʻi lōmekina mo loto-foʻi ʻi heʻene ngaahi tōnounoú?

Poupouʻi e kau akó ke hokohoko atu ʻenau talangofua ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá koeʻuhi ke faifai angé pea lava ke nau hoko ʻo hangē ko ʻetau Tamai Hēvaní.

ʻIuniti Hoko (Mātiu 6:1–13:23)

Ke tokoni ki hono teuteuʻi e kau akó ki he ʻiuniti hokó, fakaafeʻi kinautolu ke nau fakakaukau ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení: Ko e hā ʻa e Fono Koulá? Ko e hā naʻe akoʻi ʻe he ʻEikí fekauʻaki mo e loto fakamaau ki he niʻihi kehé? Ko e hā ʻoku hoko kiate kinautolu ʻoku tauhi ki ha ʻeiki ʻe uá? Ko e ha naʻe pau ke fai ʻe he kakaí ke fakamoʻui kinautolu ʻe he Fakamoʻuí? Fakamatalaʻi ange ʻe maʻu ʻe he kau akó ha faingamālie ke ako ʻa e tali ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení pea mo ako fekauʻaki mo e ngaahi fekau ʻa e Fakamoʻuí ki Heʻene Kau ʻAposetoló.