Laipelí
Lēsoni 132: 2 Tīmote 3–4


Lēsoni 132

2 Tīmote 3–4

Talateú

Naʻe tohi ʻa Paula kia Tīmote pea fakamatalaʻi ʻe mafola ʻa e hē mei he moʻoní mo e faiangahalá ʻi honau kuongá pea ʻi he ngaahi ʻaho fakaʻosí foki. Naʻá ne fakahinohinoʻi ʻa Tīmote ke kei tui faivelenga ki he ngaahi moʻoni naʻá ne ʻosi ʻiló. Naʻe akoʻi ʻe Paula ʻo kau ki he ngaahi taumuʻa ʻo e folofolá. Naʻe fakaʻosi ʻaki ʻe Paula ʻene tohí ʻaki hono poupouʻi ʻa Tīmote ke fakahoko faivelenga ʻene ngāue fakafaifekaú.

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

2 Tīmote 3

Ko e fakamatalaʻi ʻe Paula ʻa e ngaahi taimi fakatuʻutāmaki ʻo e ngaahi ʻaho fakaʻosí

Kimuʻa pea kamata e kalasí, kole ki he ongo tamaiki ako pe toko tolu naʻa nau ʻuluaki aʻu maí ke takitaha tā ha fakatātā ʻi he palakipoé ʻo ha tūkunga fakatuʻutāmaki. Hili e kamata ʻa e kalasí, fai ʻa e fehuʻi ko ʻení ki he kalasí:

  • Ko e hā ha ngaahi lea te ke fakaʻaongaʻi ke fakamatalaʻi ʻaki ʻa e ngaahi tūkunga kuo tā he palakipoé?

Fakamatalaʻi ange naʻe kikite ʻa Paula ki he ngaahi tūkunga ʻi hono kuongá mo hotau kuongá, ko ha konga ʻo ʻene Tohi hono Ua kia Tīmoté. Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi e 2 Tīmote 3:1. Kole ki he kalasí ke muimui ki ai, ʻo kumi e founga naʻe fakamatalaʻi ʻaki ʻe Paula e taimi ʻoku tau moʻui aí.

  • Naʻe fakamatalaʻi fēfē ʻe Paula ʻa e taimi ʻoku tau moʻui aí? (Kapau ʻe fie maʻu, fakamatalaʻi ange ʻoku ʻuhinga e foʻi lea fakatuʻutāmaki ki he lahi ʻa e fakatuʻutāmakí.)

  • Ko e hā ha niʻihi ʻo e ngaahi fakatuʻutāmaki fakaeangamaʻa pe fakalaumālie kuó ke mamata ai ʻi hotau kuongá ni?

Vahevahe e kau akó ke tautau toko ua. ʻOange ki he hoa takitaha ha tatau ʻo e saati ko ʻení. Fakaafeʻi e hoa takitaha ke lau e 2 Tīmote 3:2–7 pea tali e ngaahi fehuʻi ʻi he sātí. Fakahinohinoʻi kinautolu ke fakaʻaongaʻi e futinoutí ke tokoni ʻi he ngaahi lea faingataʻá.

ʻĪmisi
handout

2 Tīmote 3:2–7

Tohi Lēsoni ʻa e Faiako Seminelí ʻi he Fuakava Foʻoú—Lēsoni 132

Ko e hā ha ngaahi sīpinga ʻo e ngaahi tūkunga ʻi he ngaahi ʻaho kimui ní naʻe fakamatalaʻi ʻe Paulá?

Ko e fē ʻi he ngaahi tūkunga ko ʻení kuó ke mamata ai ʻi hotau kuongá ni? (Feinga ke ʻiloʻi ha meʻa ʻe ua pe tolu.) Ko e hā ʻoku fuʻu fakatuʻutāmaki ai ʻa e ngaahi tūkunga ko ʻení?

Hili ha taimi feʻunga, fakaafeʻi e kau akó ke lipooti ki he kalasí e meʻa naʻa nau aleaʻí, kau ai ʻa e ʻuhinga ʻoku fuʻu fakatuʻutāmaki ai ʻa e ngaahi tūkunga ko ʻení.

Kole ki he kau akó ke fakalaulauloto pe kuo nau hohaʻa ʻe ala uesia kinautolu ʻe ha niʻihi ʻo e ngaahi fakatuʻutāmaki naʻe lau ki ai ʻa Paula he ngaahi veesi ne nau akó.

  • Fakatatau ki he fakaʻosinga ʻo e 2 Tīmote 3:5, ko e hā naʻe poupouʻi ʻe Paula ʻa Tīmote ke fai ʻa ia ʻe lava foki ʻo tokoniʻi kitautolu ʻi hotau kuongá ni? (ʻOku totonu ke tau tafoki mei he faiangahalá.)

Fakamatalaʻi fakanounou ʻa e 2 Tīmote 3:8–11 ʻaki hono fakamatalaʻi ange naʻe talaange ʻe Paula kia Tīmote ko kinautolu ʻoku nau fakafisingaʻi e moʻoní ʻe hā ʻenau valé ki he kakai kotoa. Naʻá ne tohi foki ki he ngaahi faingataʻa mo e fakatanga naʻá ne kātekina koeʻuhí ko ʻene feinga ke moʻui ʻaki e ongoongoleleí.

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi e 2 Tīmote 3:12–13. Kole ki he kalasí ke muimui ki ai, ʻo kumi e meʻa naʻe kikiteʻi ʻe Paula ʻe hoko kiate kinautolu ʻoku moʻui ʻaki e ongoongoleleí.

  • Ko e hā naʻe kikiteʻi ʻe Paula ʻe hoko kiate kinautolu ʻoku moʻui ʻaki e ongoongoleleí?

Fakamatalaʻi ange neongo e mamafa ʻo e ngaahi tūkunga faingataʻa ko ʻení, te tau lava ʻo maʻu ha tokoni mo e maluʻi. Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi e 2 Tīmote 3:14–15. Kole ki he kalasí ke muimui ki ai, ʻo kumi e meʻa naʻe akoʻi ʻe Paula ʻe lava ke tokoni ke tau tafoki mei he ngaahi fakatuʻutāmaki ko ʻení.

  • Ko e hā naʻe akoʻi ʻe Paula fekauʻaki mo hono fakafisingaʻi e ngaahi faingataʻa naʻá ne fakamatalaʻí?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā hono ʻuhinga ke “tuʻu maʻu pē ʻa koe ʻi he ngaahi meʻa ʻa ia kuo akonekina ai koé, pea kuó ke ʻilo pau ki aí” ʻi he veesi 14?

Ke tokoni ke mahino ki he kau akó e ʻuhinga ʻo e kupuʻi lea ko ʻení, fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ʻa e fakamatala ko ʻeni ʻa ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻa e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá:

ʻĪmisi
Elder Jeffrey R. Holland

“ʻI he momeniti ʻo e ilifiá, veiveiuá pe taimi faingataʻá, tuʻu maʻu he tui kuó ke ʻosi maʻú, tatau ai pē kapau ko e tui ko iá ʻoku siʻisiʻi. … ʻI he hoko mai ʻa e ngaahi taimi peheé pea hoko mo e palopalemá, pea ʻikai maʻu vave hano fakaleleiʻí, pīkitai ki he meʻa kuó ke ʻosi ʻiló pea tuʻu maʻu kae ʻoua kuo maʻu ha ʻilo lahi ange” (“ʻEiki, ʻOku ou Tui,” Ensign pe Liahona, Mē 2013, 94).

Fakamahinoʻi ange ʻa e kupuʻi lea “ke ʻilo ʻa ia kuó ke maʻu ia mei aí” ʻi he veesi 14. Fakamatalaʻi ange te tau lava ʻo ako mo maʻu ha fakapapauʻi ʻo e moʻoní mei he ngaahi maʻuʻanga tokoni falalaʻanga hangē ko e kau palōfitá, kau takí, kau faiako, mātuʻá, mo e Laumālie Māʻoniʻoní.

  • Ko e hā e tefitoʻi moʻoni te tau lava ʻo ako mei he veesi 14–15 fekauʻaki mo e founga ke ikunaʻi ai e ngaahi fakatuʻutāmaki fakalaumālié ʻi he ngaahi ʻaho fakaʻosí? (Hili e tali ʻa e kau akó, hiki ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení he palakipoé: Kapau te tau hokohoko atu ʻi he ngaahi moʻoni kuo tau ako mei he ngaahi maʻuʻanga tokoni falalaʻangá pea ʻi he folofolá, te tau lava ʻo ikunaʻi ʻa e fakatuʻutāmaki fakalaumālie ʻo e ngaahi ʻaho fakaʻosí.)

  • ʻE lava fēfē ʻa e fakafalala ʻi he folofolá pea ʻi he ngaahi moʻoni kuo tau akó ʻo tokoniʻi kitautolu ke ikunaʻi ʻa e ngaahi fakatuʻutāmaki ʻo hotau kuongá?

  • Ko e fē ha taimi kuó ke fili ai ke falala ki he ngaahi moʻoni kuó ke akó? Ko e hā nai ha founga ne faitāpuekina ai koe ʻi hono fakahoko iá? (Te ke lava ʻo ʻai ke ʻuluaki tali ʻe he kau akó ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi heʻenau tohinoa ako folofolá pe pepa ki he kalasí pea fakaafeʻi ha kau ako tokosiʻi ke vahevahe e meʻa ne nau tohí.)

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi e 2 Tīmote 3:16–17, pea kole ki he kalasí ke kumi e meʻa naʻe akoʻi ʻe Paula ʻo kau ki he folofolá. Mahalo te ke fie fokotuʻu ange ke fakaʻilongaʻi ʻe he kau akó e meʻa ʻoku nau ʻiló.

  • Ko e hā naʻe akoʻi ʻe Paula fekauʻaki mo hono ako e folofolá ʻe lava ke ne tokoniʻi kitautolu ʻi hotau kuongá ni? (Tokoni ke ʻiloʻi ʻe he kau akó ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení: ʻI heʻetau ako e folofolá, te tau lava ʻo ako e tokāteliné mo maʻu ʻa e fakatonutonu mo e fakahinohino ʻe tokoni ke tau tupulaki ki he haohaoá. Tohi ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi he palakipoé.)

Siakaleʻi ʻa e ngaahi lea tokāteline, fakatonutonu, mo e fakahinohino ʻi he fakamatala kuó ke hiki he palakipoé. Kole ki he kau akó ke fakakaukau ki ha taimi naʻe tokoniʻi ai kinautolu ʻe he folofolá ʻi ha taha ʻo e ngaahi founga ko ʻení: (1) ke mahino ha tokāteline ʻo e ongoongoleleí; (2) ʻi hono ʻomi ha valoki pe fakatonutonu kau ki ha meʻa ʻi heʻenau fakakaukaú, ngaahi filí, pe ʻulungāngá naʻe ʻikai totonu; pe (3) ʻi hono ʻomi ha tali ki ha lotu pe fai ha fakahinohino ki he founga ke nau fakaleleiʻi ai ha palopalema. ʻOange ha taimi ki he kau akó ke fakakaukauʻi ha ngaahi aʻusia, pea fakaafeʻi leva ha kau ako tokosiʻi ke vahevahe mo e kalasí e meʻa ne nau fakakaukau ki aí. (Fakamanatu ki he kau akó ke ʻoua ʻe vahevahe ha meʻa ʻoku fuʻu fakatāutaha pe fakafoʻituitui, kau ai ʻa e ngaahi angahala he kuohilí.)

  • Fakatatau ki he meʻa kuo tau ako fekauʻaki mo e mahuʻinga ʻo e folofolá, ʻokú ke pehē ko e hā ʻoku poupouʻi ai kitautolu ke ako fakaʻaho kinautolú?

ʻOange ki he kau akó ha tatau ʻo e fakamatala ko ʻeni naʻe fai ʻe ʻEletā Lisiate G. Sikoti ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá. Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ia, pea kole ki he kalasí ke kumi e faleʻi mo e talaʻofa ʻa ʻEletā Sikoti fekauʻaki mo hono ako e folofolá.

ʻĪmisi
Elder Richard G. Scott

“ʻOua te ke moʻulaloa ki he loi ʻa Sētané tokua ʻoku ʻikai ke ʻi ai hao taimi ke ako e folofolá. Fili ke tuku ha taimi ke ako ai kinautolu. ʻOku mahuʻinga ange ʻa e keinanga ʻi he folofola ʻo e ʻOtuá he ʻaho kotoa peé ʻi he mohé, akó, ngāué, polokalama televīsoné, vaʻinga vitioó pe mītia fakasōsialé. Mahalo ʻoku fie maʻu ke ke ʻilo e meʻa ʻoku mahuʻinga kiate koé, ke ke tuku ha taimi ke ako e folofola ʻa e ʻOtuá. Kapau ʻoku pehē, fai ia!

“… ʻI hoʻo fakatapui ha taimi, fakatāutaha mo fakafāmili, he ʻaho kotoa pē, ke ako e folofola ʻa e ʻOtuá, te ke maʻu e nongá ʻi hoʻo moʻuí” (“Fakamuʻomuʻa Hoʻo Ngāueʻi e Tuí,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2014, 93).

Fakamoʻoni ki he malu mo e nonga ʻoku maʻu ʻe kinautolu ʻoku hokohoko atu ʻi he ngaahi moʻoni ʻoku maʻu ʻi he folofolá. Fakaafeʻi e kau akó ke fakakaukau ki he founga ʻoku nau ongoʻi te nau lava ai ʻo moʻui ʻaki e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení. Poupouʻi e kau akó ke fokotuʻu ha taumuʻa ʻo makatuʻunga ʻi he ngaahi ueʻi ʻoku nau ongoʻí.

2 Tīmote 4

ʻOku fakahaaʻi ʻe Paula kuó ne tau ha tau leleí mo fekauʻi ʻa Tīmote ke hokohoko atu e malangá

Kole ki he kau akó ke hiki hake honau nimá kapau kuo nau ongoʻi loto-foʻi ʻi ha ngāue naʻe faingataʻa.

  • Ko e hā ha ngaahi aʻusia kuó ke maʻu ʻi he taimi naʻá ke vilitaki ai, neongo naʻá ke loto foʻí?

Fakamatalaʻi ange ʻoku ngalingali ko e 2 Tīmoté ʻa e tohi fakamuimui ʻa Paula kimuʻa peá ne pekiá. Fakaafeʻi e vaeua ʻe taha ʻo e kalasí ke lau fakalongolongo e 2 Tīmote 4:1–5 ʻo kumi e faleʻi ʻa Paula kia Tīmoté. Fakaafeʻi e vaeua ʻe tahá ke lau ʻa e potufolofola tatau pē, ʻo kumi e kikite ʻa Paula fekauʻaki mo e kahaʻu ʻo e Siasi faka-Kalisitiane ʻi he kuonga muʻá. Encourage students to use the footnotes to help them understand what they read. Hili ʻenau laú, fakaafeʻi e kau ako mei he kulupu takitaha ke lipooti e meʻa ne nau ʻiló.

Fakamatalaʻi ange ʻoku lekooti ʻi he veesi 3–4 ʻa e fakamatala ʻa Paula ki he hē mei he moʻoní naʻe kamata ke hoko ʻi he Siasí. Ko e ngaahi ʻulungaanga hangē ko ia naʻe fakamatalaʻi ʻe Paula naʻe iku ki he Hē Fakaʻaufuli Mei he Moʻoní, ʻa ia naʻe fie maʻu ai ha fakafoki mai ʻo e ongoongoleleí.

  • ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe poupouʻi ai ʻe Paula ʻa Tīmote ke hokohoko atu e malangá mo tokangaʻi e kakaí, neongo naʻá ne ʻiloʻi ʻe mavahe ha tokolahi mei he moʻoní?

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi e 2 Tīmote 4:6–8, pea kole ki he kalasí ke kumi e meʻa naʻe tohi ʻe Paula fekauʻaki mo ʻene ngaahi feinga ke fakamafola e ongoongoleleí.

  • Ko e hā e lea ʻa Paula fekauʻaki mo ʻene ngaahi ngāue fakafaifekaú? (Fakamahinoʻi ange ʻoku fakamatalaʻi ʻe he fakatātā ʻa Paula ʻo e tau ha tau leleí mo lavaʻi ʻa e fakapuepué e founga naʻá ne fakakakato faivelenga ʻaki ʻene ngāue fakafaifekaú.)

  • Fakatatau ki he veesi 8, ko e hā naʻe ʻiloʻi ʻe Paula ne tatali mai kiate ia hili ʻa e maté?

  • Ko e hā e tefitoʻi moʻoni te tau lava ʻo ako mei he ngaahi veesi ko ʻení fekauʻaki mo ʻetau ngaahi feinga ke kei faivelenga ʻi hono fai e meʻa ʻoku fie maʻu ʻe he ʻEikí meiate kitautolú? (ʻOku totonu ke ʻilo ʻe he kau akó ʻa e meʻa ko ʻení: Kapau te tau kei faivelenga ʻi he meʻa kotoa ʻoku fie maʻu ʻe he ʻEikí meiate kitautolú, te tau maʻu ha kalauni ʻo e māʻoniʻoní. Tohi ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi he palakipoé.)

Fakamatalaʻi ange ʻoku kau ʻi hono maʻu ha “pale ʻo e māʻoniʻoní” ʻa e hoko ʻo hangē ko e Tamai Hēvaní. Fakaafeʻi e kau akó ke hiki he palakipoé ha niʻihi ʻo e ngaahi fie maʻu kuo tuku ʻe he ʻEikí ki he toʻu tupu ʻo e Siasí ke tokoni ke nau hoko ange ʻo hangē ko ʻenau Tamai ʻi Hēvaní.

  • Ko e hā nai ʻe fili ai e toʻu tupú ke ʻoua ʻe faivelenga ki ha niʻihi ʻo e ngaahi fie maʻu ko ʻení?

  • Ko hai ʻokú ke ʻiloʻi, hangē ko Paulá, ko ha sīpinga lelei ʻo e kei faivelenga ʻo aʻu ki he taimi faingataʻá? Ko e hā kuo nau faí ʻokú ne fakafōtunga ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení?

Fakamatalaʻi fakanounou ʻa e 2 Tīmote 4:9–22 ʻaki hono fakamatalaʻi ange naʻe fakaʻosi ʻe Paula ʻene tohí ʻaki hono fakamatalaʻi neongo naʻá ne ongoʻi tuenoa he taimi ʻe niʻihi ʻi heʻene ngāué, ka naʻe ʻiate ia ʻa e ʻEikí mo fakamālohia ia.

Poupouʻi e kau akó ke kei faivelenga ʻi hono fai e meʻa ʻoku fie maʻu ʻe he ʻEikí meiate kinautolú.

ʻĪmisi
scripture mastery icon
Fakataukei Folofolá—2 Tīmote 3:15–17

Kole ki he kau akó ke pelu tolu ha laʻipepa ʻo faʻu ha ʻotu ʻe tolu. ʻAi ke nau folahi ʻa e laʻipepá pea tohiʻi ʻa e Tokāteliné ʻi ʻolunga he ʻotu ʻuluakí, Valokí mo e fakatonutonú ʻi he ʻotu hono uá, mo e Fakahinohino ʻi he māʻoniʻoni ʻi he ʻotu hono tolú.

Fakaafeʻi e kau akó ke fakaʻaongaʻi ʻa e pepa ko ʻení ko ha meʻa fakaʻilonga tohi ʻi heʻenau folofolá ʻi ha uike ʻe taha, ʻo tohi ʻi he konga totonú he taimi kotoa pē ʻoku nau lau ai ha potufolofola ʻokú ne fakahoko ha taha ʻo e ngaahi taumuʻa ko ʻení. Hangē ko ʻení, ʻe lava e kau akó ʻo hiki ʻi lalo he ʻuluʻi fakamatala ko e Tokāteliné, ʻa e ngaahi fakamoʻoni fakafolofola ko ʻení mo e ngaahi tokāteline pe ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻoku nau ako mei he ngaahi vēsí. ʻE lava ke hiki ʻe he kau akó ʻi lalo he ʻuluʻi fakamatala ko e Valokí mo e fakatonutonú, ʻa e ngaahi fakamoʻoni fakafolofola ko ʻení mo e founga ʻoku fakatonutonu ai ʻe he ngaahi potufolofolá ʻa e ngaahi fakakaukau loí pe ko ʻenau ngaahi filí mo e ʻulungāngá. Pea ʻe lava e kau akó ʻo hiki ʻi lalo ʻi he Fakahinohino ʻi he māʻoniʻoni, ʻa e ngaahi potufolofola ʻokú ne ʻoange kiate kinautolu ha fakakaukau ki he ngaahi ngāue lelei te nau lava ʻo faí.

Poupouʻi e kau akó ke ʻomi ʻenau ngaahi laʻipepá ki he kalasí ʻi ha uike ʻe taha ke lipooti ʻenau ngaahi aʻusiá. Mahalo te ke fie fokotuʻu ha fakamanatu ʻi hoʻo folofolá pe tohi lēsoní ke fai ha fealēleaʻaki nounou ʻi ha uike ʻe taha ke fakamanatu e veesi fakataukei folofola ko ʻení.

Ngaahi Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá

2 Tīmote 3:1–7. “ʻE hoko ʻi he ngaahi ʻaho fakamuí ʻa e kuonga fakatuʻutāmaki”

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Poiti K. Peeka ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ko e ngaahi fakatuʻutāmaki naʻe kikiteʻi ʻi he 2 Tīmote 3:1–7 ʻa e ngaahi tūkunga lolotonga ʻoku hoko he māmaní he ʻaho ní:

“ʻOku hoko e ngaahi vēsí ni ko ha fakatokanga, ʻo fakahaaʻi e sīpinga ʻoku totonu ke fakaʻehiʻehi mei aí. Kuo pau ke tau tokanga mo faivelenga maʻu ai pē. Te tau lava ʻo fakamanatu fakatāutaha e ngaahi kikité ni mo fakaʻilongaʻi e tafaʻaki ʻoku tau ʻi ai pea mo hohaʻa ki ai ʻi he māmani ʻo e ʻaho ní:

Taimi faingataʻa—lolotongá ni. ʻOku tau moʻui ʻi ha kuonga mātuʻaki fakatuʻutāmaki.

ʻOku ʻi hotau lotolotongá kotoa—ʻa e kau mānumanu, pōlepole, mo laukau.

Kau leakovi, talangataʻa ki he mātuʻá, taʻe-fakafetaʻi, taʻe-māʻoniʻoni, taʻe-maʻu ʻa e ʻofa ʻoku ngali mo e kāingá—ʻoku lahi fau ʻeni ʻi māmani.

Kau liʻaki ʻo e fakapapaú, kau lohiaki, mo e hā fua—ʻe lava ke fakamoʻoniʻi ʻoku nau hoko kotoa ʻi hotau ʻātakaí ʻiate kitautolu” (“Ko e Kī ki he Maluʻi Fakalaumālié,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2013, 26).

Naʻe hoko atu leva ʻa Palesiteni Peeka ʻi he lea ko ʻení, ke fakamoʻoni ko e folofolá ʻa e kī ki hono maluʻi kitautolu ʻi he ngaahi taimi fakatuʻutāmaki ʻo e ngaahi ʻaho fakaʻosí.

2 Tīmote 3:14. “Tuʻu maʻu pē ʻa koe ʻi he ngaahi meʻa ʻa ia kuo akonekina ai koé, pea kuó ke ʻilo pau ki aí”

Naʻe pehē ʻe ʻEletā Paula B. Paipa ʻo e Kau Fitungofulú:

“ʻOku kei hokohoko atu pē he ʻahó ni e feingatau ko iá. ʻOku fakautuutu ke tokolahi mo mālohi ange ʻa e ngaahi leʻo fakamāmaní. ʻOku fakalalahi ai pē hono fakalotoʻi e kau tuí ke nau liʻaki ʻa e meʻa ʻoku nau tui ki aí he ʻoku pehē ʻe he māmaní ia ʻoku maumau taimi mo taʻeʻuhinga. … ʻE ʻi ai e taimi te tau ongoʻi vaivai ai pea tau fie maʻu ha fakapapau fakalaumālie lahi ange. Naʻe folofola ʻa e ʻEikí kia ʻŌliva Kautele ʻo pehē:

“Kapau ʻokú ke holi ki ha toe fakamoʻoni kehe, ke ke fakakaukau ʻi ho ʻatamaí ki he pō ʻa ia naʻá ke tangi ai kiate au ʻi ho lotó, ke ke ʻilo ki hono moʻoni ʻo e ngaahi meʻa ko ʻení.

“ʻIkai naʻá ku lea ʻaki ʻa e fiemālié ki ho ʻatamaí ʻi he meʻá? Ko e hā mo ha toe fakamoʻoni lahi hake te ke lava ʻo maʻu ʻi ha fakamoʻoni mei he ʻOtuá?’ (T&F 6:22–23).

“Naʻe fakamanatu ange ʻe he ʻEikí kia ʻŌliva pea kiate kitautolu ke tau fakafalala ki he meʻa toputapu fakataautaha kuo tau ʻosi maʻú ʻi he taimi ʻoku fakafepakiʻi ai ʻetau tuí. … ʻOku hoko ʻa e ngaahi meʻa fakalangi ko ʻení ko ha ngaahi taula fakalaumālie ke tau malu ai ʻi he taimi ʻo e ʻahiʻahí” (“Ke Tauhi ke Toputapu,” Ensign pe Liahona, Mē 2012, 110–11).

2 Tīmote 4:7–8. “Kuó u lavaʻi ʻa e fakapuepué”

Naʻe ʻomi ʻe ʻEletā Lōpeti D. Heili ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻa e ʻamanaki lelei kiate kitautolu kotoa pē ʻoku fai ha ngaahi fehalaaki ʻi he moʻui fakamatelié:

“ʻI he moʻuí, ʻoku ʻikai ʻomi kitautolu ki māmaní ke fanauʻi mai pē ki he moʻui fakamatelié. Naʻa tau omi mo ha misiona pea mo ha taumuʻa, ʻa ia ko e kātaki ke aʻu ki he ngataʻangá. …

“Kapau ne ke fai ha ngaahi fehalaaki ʻi hoʻo kei tupu haké, ʻoua te ke tuku ʻa e loto foʻí ke ne ikunaʻi koe. Ko e fakamaau ʻa e ʻEikí ʻoku ʻikai fakamaaka ʻo fakaʻavalisi fakalaumālie—ʻo fakaʻavalisi ʻa e ngaahi angahala mo e ngaahi fehalaaki ʻo e kuo hilí ko e maaka fakaʻosí ia. Kuó ne ʻosi talaʻofa ʻko ia ia kuó ne fakatomala mei heʻene ngaahi angahalá, ʻoku fakamolemoleʻi ia, pea ko au ko e ʻEikí ʻoku ʻikai te u toe manatu ki ai” (T&F 58:42).

“Ko ia, kapau ʻoku ʻikai ke ke ʻi he tuʻunga ʻokú ke loto ke ke ʻi aí, fakakaukau he ʻahó ni ke ke fai mo aʻu ki ai.

“Ko hono fakafuofuaʻi e tuʻunga ʻo ʻetau moʻuí ʻe fakamaaka ia ʻo fakatatau mo hono lelei ʻo ʻetau moʻui fakatatau mo e ngaahi fuakava naʻe fakahoko ʻi hotau ngaahi ouau fakahaofí—ʻi he papitaisó, maʻu ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní, fufulú, paní, ʻenitaumení, pea mo e [silá].

“Te ke lava ʻo aʻu ki he ikuʻangá fakataha mo e taha kotoa pē.

“‘Laka atu ki muʻa kae ʻoua ʻe fakaholoholomui. Ke mou loto-toʻa, … pea fai atu, fai atu ki he ikuna!’ (T&F 128:22)” (”Ngaahi Moʻoniʻi Meʻa ʻe Hongofulu ke Tataki Hoʻo Moʻuí,“ Liahona, Fēpueli 2007, 37).