Seminelí
ʻIuniti 19: ʻAho 2, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:41–69


ʻIuniti 19: ʻAho 2

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:41–69

Talateú

Ko e konga hono ua ʻeni ʻo e ngaahi lēsoni ʻe tolu ʻoku fakamatalaʻi ai e fakahā ʻoku lekooti ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88. Naʻe fai ʻa e konga ʻo e fakahā ʻoku fakamatalaʻi ʻi he lēsoni ko ʻení ʻi ha konifelenisi ʻa e kau taulaʻeiki lahí ʻi Ketilani, ʻOhaiō, ʻi he ʻaho 27 mo e 28 ʻo Tīsema, 1832. ʻOku kau ai ʻa e fakamatala ʻa Sīsū Kalaisi ki he founga hono puleʻi ʻe he ʻOtuá ʻEne ngaahi fakatupú pea mo ha fakaafe ke tau ʻunuʻunu ke ofi kiate Iá.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:41–50

ʻOku fakahā ʻe he Fakamoʻuí ʻoku puleʻi ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē ʻe he fono fakalangi

ʻĪmisi
stars

Kuó ke vakai nai ki he ngaahi fetuʻú pea fakakaukau ki he ʻOtuá mo ʻEne ngaahi fakatupú? Ko e hā ha ngaahi fehuʻi pe ngaahi fakakaukau kuó ke fakalaulauloto ki ai ʻi hoʻo sio ki he langí?

ʻI he fakakaukau ʻa e kakaí ki he lahi fau ʻo e ngaahi fakatupu ʻa e ʻOtuá, ʻoku nau faʻa ongoʻi siʻisiʻi mo taʻe mahuʻinga. Mahalo te nau fifili pe ʻoku ʻiloʻi koā kinautolu ʻe he ʻOtuá. ʻOku fakahaaʻi ʻe he ngaahi veesi lahi te ke ako he ʻahó ni ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88 ʻa e ʻafioʻi koe ʻe he ʻOtuá pea mo ʻEne finangalo ke ʻunuʻunu ofi atu kiate koé.

Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:41. Fakakaukau ki he founga ʻoku fakahaaʻi ai ʻe he veesi ko ʻení ʻoku maʻu ʻe he ʻOtuá ʻa e mālohi ke ʻafioʻi koe mo hoʻo ngaahi fie maʻú. Hili iá pea lau leva ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:42–45, pea feinga ke ʻiloʻi e founga ʻoku puleʻi ʻaki ʻe he ʻOtuá ʻa ʻEne ngaahi fakatupú, kau ai ʻa e laʻaá, māhiná, fetuʻú, pea mo e ngaahi palanité. Mahalo te ke fie fakaʻilongaʻi ʻa e meʻa ʻokú ke maʻú.

  1. Fakakaukau ki ha niʻihi ʻo e ngaahi fakatupu ʻa e ʻOtuá ʻi he langí pea ʻi he māmaní. Tohi ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá ʻo kau ki ha taha ʻo e ngaahi fakatupu ʻa e ʻOtuá ʻoku fakaofo kiate koé. Ko e hā ʻoku akoʻi atu ʻe he fakatupu ko iá ʻo fekauʻaki mo e Tupuʻangá?

  2. Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:46–47, ʻo kumi e meʻa ne folofola ʻa e ʻEikí ʻoku tau sio ki ai ʻi heʻetau vakai ki he ngaahi fakatupu ʻa e ʻOtuá. Hili iá pea tali ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá:

    1. Ko e hā ʻoku tau mamata ki ai ʻi heʻetau sio ʻo aʻu ki he siʻi taha ʻo e ngaahi fakatupu ʻa e ʻOtuá?

    2. ʻOku tokoniʻi fēfē ʻe he ngaahi fakatupu ʻokú ke sio ki ai ʻi he langí pea ʻi he māmaní ke fakatupulaki hoʻo fakamoʻoni ki he ʻOtuá?

  3. Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:48–50. Fakamatalaʻi fakanounou ʻa e ngaahi veesi ko ʻení ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá ʻi hoʻo lea pē ʻaʻau. Ko e hā ʻoku akoʻi mai ʻe he ngaahi veesi ko ʻení ʻo kau kia Sīsū Kalaisí?

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:51–61

ʻOku fai ʻe he ʻEikí ha talanoa fakatātā ʻo e kau tangata ngāue ʻi ha ngoueʻanga mo e ʻaʻahi ne fai ki aí

ʻOku maʻu ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:51–60 ha talanoa fakatātā ʻoku tokoni ke mahino kiate kitautolu ʻa e ngaahi fengāueʻaki ʻa e ʻOtuá mo e ngaahi puleʻanga kuó Ne fakatupú. Ko e talanoa fakatātaá ko ha talanoa ia ʻoku fakaʻaongaʻi ai ha ngaahi fakaʻilonga ke akoʻi ʻa e moʻoní.

Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:51–55, ʻo kumi e meʻa naʻe fekauʻi ʻe he tangata ʻi he talanoa fakatātaá ke fai ʻe heʻene kau tamaioʻeikí pea mo e meʻa naʻá ne palōmesi ki heʻene tamaioʻeiki takitaha.

ʻOku tau lau ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:56–60, naʻe ʻaʻahi ʻa e ʻeiki ʻo e ngoueʻangá ki heʻene tamaioʻeiki takitaha ʻi he hoko honau taimí: “[Naʻa] nau maʻu kotoa pē ʻa e maama ʻo e fofonga ʻo honau ʻeikí, ko e tangata takitaha ʻi hono houá” (T&F 88:58).

Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:61, ʻo kumi ki he meʻa ʻoku akoʻi mai ʻe he talanoa fakatātā ko ʻení ʻo kau ki he fengāueʻaki ʻa e ʻOtuá mo e ngaahi puleʻanga kuó Ne fakatupú.

Ko e māmani ʻoku tau nofo aí, ko e taha ia ʻo e ngaahi puleʻanga kuo talaʻofa e ʻEikí ke ʻahiá. Ko e moʻoni ʻe taha te tau lava ʻo ako mei he talanoa fakatātā ko ʻení ʻe ʻaʻahi ʻa e ʻEikí ki Hono puleʻanga takitaha pea mo honau kakaí ʻi Hono taimí. Mahalo te ke loto ke tohi e moʻoni ko ʻení ʻi hoʻo folofolá.

ʻĪmisi
Jesus Christ

Te tau fiefia lolotonga e Nofotuʻí ʻi he ʻao ʻo e ʻEikí ʻi he māmaní, hili ʻEne Hā‘ele ‘Anga Ua Maí.

Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:62–69

ʻOku talaʻofa mai ʻa e ʻOtuá ʻe ʻunuʻunu mai kiate kitautolu ʻi heʻetau ʻunuʻunu ofi ange kiate Iá

Fakalaulauloto ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení: ʻOkú ke ongoʻi ofi fēfē ki he ʻEikí? Okú ke fie ongoʻi ofi ange nai kiate Ia?

Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:62–63, ʻo kumi e ngaahi meʻa te tau lava ʻo fai ke fakaafeʻi ai ʻa e ʻEikí ke ofi mai kiate kitautolú. Mahalo te ke fie fakaʻilongaʻi ʻa e meʻa ʻokú ke maʻú.

  1. Fai ‘a e ngaahi meʻá ni ‘i hoʻo tohinoa ako folofolá:

    1. Hiki ha tefitoʻi moʻoni ʻokú ke ako mei he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:63 fekauʻaki mo e ʻunuʻunu ke ofi ange ki he ʻEikí.

    2. Hiki ha ngaahi lea ngāue ʻe tolu mei he veesi 63 ʻoku nau ʻoatu ha fakakaukau kiate koe fekauʻaki mo e founga ʻe lava ke ke ʻunuʻunu ofi ange ai ki he ʻEikí.

    3. Tali e fehuʻi ko ʻení: Koe hā kuó ke fai ke fekumi, fehuʻi, pea tukituki ai kae lava ke ke ʻunuʻunu ofi ange ki he ʻEikí?

Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:64, ʻo kumi ʻa e meʻa ʻoku talaʻofa mai ʻe he ʻEikí kiate kinautolu ʻoku lotu ki he Tamaí ʻi Hono huafá.

Ko e hā naʻe akoʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻo kau ki he founga ʻoku tali mai ʻaki ʻe he Tamai Hēvaní ʻetau ngaahi lotú? ʻE lava ke toe fakalea ʻa e kupuʻi lea ko e “ʻaonga ke mou maʻú” ʻi he veesi ko ʻení ko e “lelei taha maʻá u.” Ko ia ai, ko e tefitoʻi moʻoni ʻe taha ʻe lava ke tau ako mei he veesi ko ʻení ʻoku tali ʻe he Tamai Hēvaní ʻetau ngaahi lotú ʻi he ngaahi founga ʻokú Ne ʻafioʻi ʻoku lelei taha maʻatautolú.

ʻĪmisi
Elder Richard G. Scott

ʻE lava ke tokoni ʻa e lea ko ʻeni ʻa ʻEletā Lisiate G. Sikoti ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ke mahino kiate koe ʻa e ʻuhinga ʻoku totonu ai ke ke ongoʻi houngaʻia neongo hono tali mai ʻe he Tamai Hēvaní ha lotu ʻi ha founga kehe mei he meʻa ʻokú ke ʻamanaki pe fakatuʻamelie ki aí: “Ko e meʻa faingataʻa haʻo lotu fakamātoato ki ha meʻa ʻokú ke fuʻu fie maʻu lahi kae ʻikai tali mai he founga ʻokú ke fie maʻú. ʻOku faingataʻa ke mahino pe ko e hā ʻoku ʻikai ke foaki mai ai ʻe hoʻo tui lahi mo fakamātoato mei ha moʻui talangofuá, ʻa e ola ʻokú ke holi ki aí. … ʻOku faingataʻa he taimi ʻe niʻihi ke tala ʻa e meʻa ʻoku lelei taha pe ʻaonga kiate koé he taimi pē ko iá. ʻE faingofua ange hoʻo moʻuí ʻi he taimi ʻokú ke tali lelei ai ko e meʻa ʻoku fakahoko ʻe he ʻOtuá ʻi hoʻo moʻuí, ʻoku fakataumuʻa ia ki hoʻo lelei taʻengatá” (“Ko Hono Fakaʻaongaʻi e Meʻafoaki Fakalangi ʻo e Lotú,“ Ensign pe Liahona, Mē 2007, 9–10).

  1. Ko e hā ʻoku totonu ke ke fai ʻi he taimi ʻoku hoko mai ʻa e ngaahi tali ki he ngaahi lotú ʻi ha ngaahi founga ʻoku ʻikai te ke ʻamanaki ki aí? Tohi ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá ʻo kau ki ha meʻa kuó ke aʻusia ʻi hano tali atu ʻe he Tamai Hēvaní hoʻo ngaahi lotú ʻi ha founga ne lelei taha kiate koé.

ʻOku tau ako ʻi he Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:66, ko e founga ʻe taha ʻoku fetuʻutaki mai ai ʻa e ʻOtuá ʻoku “ʻhangē ko e leʻo ʻo ha tokotaha ʻoku kalanga ʻi he feituʻu maomaonganoá.” Lau ʻa e veesi ko iá, ʻo fekumi ki he founga ʻoku fakaaʻu mai ai e leʻo ʻo e ʻOtuá. Fakakaukau ki ha ngaahi taimi naʻá ke ongoʻi ai ne ofi atu ʻa e ʻOtuá neongo kuo teʻeki ke ke mamata kiate Iá.

Lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:67–69, ʻo kumi ha toe ngaahi founga te ke lava ʻo ʻunuʻunu ofi ange ai ki he ʻEikí. Mahalo te ke fie fakaʻilongaʻi ʻa e meʻa ʻokú ke maʻú.

Fakakakato ʻa e lea ko ʻení, ʻi hono ngāue ʻaki ʻa e ngaahi veesi ko ʻení: Kapau ʻoku hanga taha pē ʻa hoku matá ki he nāunau ʻo e ʻOtuá, ʻe .

ʻOku ʻuhinga ʻa e kupuʻi lea ko e “hanga taha ʻa homou matá ki hoku nāunaú” ʻi he veesi 67, ke līʻoa kakato ki he ngāue mo e ngaahi taumuʻa ʻa e ʻOtuá.

  1. Tali ‘a e ngaahi fehuʻi ko ‘ení ‘i hoʻo tohinoa ako folofolá:

    1. Ko hai ʻokú ke ʻiloʻi ʻoku ngali kuo fakafonu ʻaki ʻa e maama ʻa e ʻEikí?

    2. Ko e hā ha ngaahi founga ʻokú ke mamata ai ki he maama ʻa e ʻEikí ʻi he tokotaha ko iá?

Fakatokangaʻi ange ʻi he veesi 68, kuo pau ke ke fakamāʻoniʻoniʻi koe kae lava ke hanga taha ho ʻatamaí ki he ʻOtuá. ʻOku ʻuhinga ʻa e kupuʻi lea “fakamāʻoniʻoniʻi kimoutolú” ki he fie maʻu ke fakahaohaoaʻi mo fakamaʻa mei he angahalá. ʻE lava ke fakamāʻoniʻoniʻi koe ʻo fakafou ʻi he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí mo e ivi tākiekina ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní ʻi hoʻo fakatomala mei hoʻo ngaahi angahalá, maʻu ʻa e ngaahi ouau ʻo e lakanga fakataulaʻeikí, pea tauhi hoʻo ngaahi fuakavá.

  1. Toe vakaiʻi e ngaahi tokāteline mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni kuó ke ʻilo ʻi he lēsoni ko ʻení. Fakakaukau loto leva ʻokú ke sio fakamamaʻu ki he ngaahi fetuʻú mo ha kaungāmeʻa ʻokú ne ongoʻi ʻoku ʻikai ʻafioʻi ia ʻe he ʻOtuá. Hiki ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá ʻa e meʻa te ke lea ʻaki ki ho kaungāmeʻá.

Fakaʻosi e lēsoni ko ʻení ʻaki hono lau mo fakalaulauloto ki he lea ko ʻeni ʻa Palesiteni Tieta F. ʻUkitofa ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí:

ʻĪmisi
Palesiteni Dieter F. Uchtdorf

“Kāinga ʻofeina, mahalo ʻoku moʻoni ko e meʻa noa pē ʻa e tangatá ʻi hono fakafehoanaki ki he lahi ʻo e ʻunivēsí. ʻOku ʻi ai pē taimi te tau ongoʻi ai ʻoku ʻikai ke tau mahuʻinga, ʻoku ʻikai ʻiloʻi kitautolu ʻe ha taha, tuenoa, pe kuo ngalo kitautolu. Ka ke manatuʻi maʻu pē—ʻokú ke mahuʻinga kiate Ia! …

“ʻOku ʻikai ʻafio mai e ʻOtuá kiate koe ko ha tangata fakamatelie ʻi ha kiʻi palanite te ke moʻui fuonounou pē ai—ʻokú Ne ʻafio mai ko ʻEne fānau koe. ʻOkú ne ʻafio mai ko ha taha koe ʻokú ke malava e meʻa naʻe fakataumuʻa ke ke lavaʻí. Ko Hono finangaló ke ke ʻiloʻi ʻokú ke mahuʻinga kiate Ia” (“ʻOkú Ke Mahuʻinga Kiate Ia,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2011, 22).

  1. Hiki ʻa e fakamatala ko ʻení ʻi lalo ʻi he ngaahi ngāue ke fai ʻi he ʻahó ní ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá:

    Kuó u ako ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:41–69 peá u fakakakato ʻa e lēsoni ko ʻení ʻi he (ʻaho).

    Ko e ngaahi fehuʻi, ngaahi fakakaukau, mo e ngaahi mahino makehe ʻoku ou fie vahevahe mo ʻeku faiakó: