Inisitituti
Lesona 13: Mataupu Faavae ma Feagaiga 30–34


Lesona 13

Mataupu Faavae ma Feagaiga 30–34

Faatomuaga ma le Faasologa o Taimi

O le taimi lava na maea ai le konafesi lona lua a le Ekalesia, sa faia i le faaiuga o Setema o le 1830 i Faiete, Niu Ioka, sa maua ai e le Perofeta o Iosefa Samita ia faaaliga mo Tavita Uitimera, Pita Uitimera le Itiiti, ma Ioane Uitimera. O loo tusia nei faaaliga i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 30. Pe tusa o le taimi lava lea e tasi, sa valaauina ai e le Alii ia Thomas B. Marsh e talai atu le talalelei ma fesoasoani i le faatuina o le Ekalesia. O lenei valaauga, o loo tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 31, o loo aofia ai foi folafolaga ma fautuaga e taiala ai o se faifeautalai ma i lona soifuaga patino.

Ia Oketopa 1830, sa maua ai e le Perofeta le faaaliga lea ua tusia nei i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 32, lea ua valaauina ai e le Alii ia Pale P. Palate ma Ziba Peterson e faatasi ma Oliva Kaotui ma Pita Uitimera le Itiiti, i se misiona i sa Lamana i Misuri i sisifo. I se isi faaaliga ua tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 33, na valaauina ai e le Alii ia Ezra Thayre ma Northrop Sweet e folafola atu le talalelei.

O le faaaliga o loo tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 34 sa tuuina mai ia Novema 1830. I lena faaaliga, sa faamalo mai ai le Alii ia Orson Pratt i lona faatuatua ma sa poloaiina ai o ia e folafola le talalelei e sauniuni ai mo le Afio Mai Faalua o Iesu Keriso.

Taumafanafana 1830Na faitau e Parley P. Pratt le Tusi a Mamona ma sa papatisoina o ia.

Setema 1830Sa siitia atu Thomas B. Marsh ma lona aiga mai le mea sa lata i Boston, Massachusetts, i Palamaira Niu Ioka ma sa papatisoina ai o ia.

19 Setema, 1830Sa papatisoina Osona Palate e lona uso matua o Parley.

26–28 Setema, 1830Sa faia le konafesi lona lua a le Ekalesia i Faiete, Niu Ioka.

Faaiuga o Setema 1830Na maua ai leMataupu Faavae ma Feagaiga 30--31.

Oketopa 1830Na maua ai leMataupu Faavae ma Feagaiga 32–33.

Oketopa 1830Sa tuua ai e Oliva Kaotui ma ana soa mo se misiona i sa Lamana.

4 Novema, 1830Na maua ai leMataupu Faavae ma Feagaiga 34.

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

Mataupu Faavae ma Feagaiga 30

Ua aoao atu e le Alii ia Tavita, Pita le Itiiti, ma Ioane Uitimera e faatatau i la latou galuega faafaifeautalai

Valaaulia tagata aooga e mafaufau i se faafitauli lea sa ese ai manatu taatele ma aoaoga a le Alii ma Ana perofeta. Fai i tagata aooga e mafaufau loloto pe na latou tauivi, pe o se tasi foi latou te iloaina, ia iloa pe faia le mea sa’o e tusa ai ma lea faafitauli.

A o suesue e tagata aooga le Mataupu Faavae ma Feagaiga 30 i le aso, fautuaina i latou e vaavaai mo mataupu faavae e mafai ona taiala ai i latou i nei tulaga.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le faaulutala o le vaega mo le Mataupu Faavae ma Feagaiga 30 . Fai i le vasega e mulimuli ai, ma vaavaai po o ai lea na ta’ua e le Alii i lenei faaaliga ma pe o anafea na tuuina mai ai.

Faamalamalama e ui o Tavita Uitimera o se tasi o Molimau e Toatolu ma sa faamaoni i le tele o mea, ae sa faaseseina o ia e lona uso faaletulafono o Hiram Page i le fai mai ua ia maua faaaliga e ala i se maa ma mo sina taimi puupuu sa avea ai o ia o se tasi o poutu lagolago ia Hiram. Sa talanoaina mai e le Alii le mataupu e uiga i faaaliga pepelo a Hiram Page (tagai MF&F 28) ma sa soalaupuleina ai i le taimi o le konafesi lea faatoa maea. Sa ioeina ma le lotomaualalo e Hiram Page ma lana au lagolago, e aofia ai Tavita Uitimera lo latou sese ma sa lafoai ai le maa ma faaaliga le faavaea.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 30:1–4 . Fai i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le fetalaiga a le Alii ia Tavita Uitimera ina ua maea le konafesi.

  • E tusa ai ma fuaiupu 1–2, aisea na aoai ai e le Alii ia Tavita Uitimera?

Valaaulia tagata aooga e toe faitau leleoa le fuaiupu 3 ma vaavaai mo taunuuga na oo i ai Tavita Uitimera ona o ona sese.

  • O le a sou manatu o le a le uiga faapea “ua tuua [Tavita] e ole mai mo [ia] lava”?

  • E faapefea ona e aoteleina le aoaiga a le Alii ia Tavita Uitimera i fuaiupu 1–3 o se faaupuga o se mataupu faavae? (E ao i tagata aooga ona faailoa mai se mataupu faavae e pei o lea: Afai tatou te faatauaina manatu o isi ma mea o le lalolagi i luga atu o le taitaiga a le Agaga ma auauna a le Alii, o le a tuua i tatou e ole atu mo i tatou lava. I le faaaogaina o upu a tagata aooga lava latou, tusi le mataupu faavae lenei i luga o le laupapa.)

  • O a nisi o faataitaiga o auala tatou te ono faalagolago ai ia i latou e lei filifilia e le Atua nai lo le uai atu i auauna a le Alii ma le taitaiga a le Agaga? (O faataitaiga e mafai ona aofia ai le faalagolago i manatu taatele, o faamatalaga e le faatuatuaina i luga o le upega tafailagi, o manatu o aiga ma uo, ma mea tatou te aoaoina e i tatou lava ma lo tatou malamalama.)

  • E mafai faapefea ona avea lea ma mea e tata’i atu ai i tatou i le faaseseina, e pei o Tavita Uitimera?

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 30:5–8 . Fai i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mea na fautuaina ai e le Alii ia le uso o Tavita o Pita Uitimera le Itiiti e fai. Fai i ni nai tamaiti e lipoti atu mea sa latou maua.

  • E tusa ai ma le fuaiupu 8, o le a le mea na folafola atu e le Alii ia Pita Uitimera le Itiiti afai e le fefe, uai atu i fautuaga a Oliva Kaotui, ma tausia ma le filiga ia poloaiga?

  • E faavae i luga o nei fuaiupu, o le a le mea o le a faamanuiaina ai i tatou e le Alii pe afai tatou te uai atu i Ana afioga e tuuina mai e Ana auauna ma tausia ma le filiga ia poloaiga? (Fesoasoani i tagata aooga e faailoa mai le mataupu faavae lea: A o tatou uai atu i afioga a le Alii e tuuina mai e Ana auauna ma tausi ma le filiga i Ana poloaiga, o le a faamanuiaina i tatou i le ola e faavavau.)

  • E faapefea ona fesootai lenei mataupu faavae i le upumoni sa tatou faailoaina i fuaiupu 1–3?

  • O a ni auala ua e manatu o le a fesoasoani ai le uai atu i afioga a le Alii e tuuina mai e Ana auauna tatou te maua ai le ola e faavavau?

Valaaulia tagata aooga e mafaufau pe o le a le lelei o lo latou uai atu i upu a auauna a le Alii. Valaaulia i latou e faasoa mai mea e mafai ona latou faia e uai atili atu ai ia latou upu.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 30:9–11 . Fai i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le fautuaga na tuuina mai e le Alii i a Ioane Uitimera. Valaaulia ni nai tagata aooga e lipoti mai mea ua latou mauaina.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 31–32

Ua valaauina e le Alii ia Thomas B. Marsh, Parley P. Pratt, ma Ziba Peterson e folafola le talalelei

Valaaulia tagata aooga e mafaufau i se taimi na latou, pe o se tasi latou te iloa, faia ai ni osigataulaga e auauna atu ai i le Alii, atonu pe o se faifeautalai pe i se isi valaauga i le Ekalesia. Fai i tagata aooga e mafaufau loloto i auala na faamanuiaina ai lo latou aiga ona o lenei auaunaga. Ao suesueina e tagata aooga le Mataupu Faavae ma Feagaiga 31, valaaulia i latou e vaavaai mo se mataupu faavae o le a fesoasoani latou te malamalama ai pe mafai faapefea ona faamanuiaina tagata o o tatou aiga a o tatou auauna atu i le Alii.

Faamalamalama atu o le faaaliga o loo tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 31 na tuuina mai i se tagata faatoa liliu mai e igoa ia Thomas B. Marsh ina ua maea le konafesi a le Ekalesia sa faia ia Setema 1830. Sa aoaoina e Thomas B. Marsh e uiga i le Toefuataiga o le talalelei ma le Tusi a Mamona i le 1829 ina ua malaga atu o ia e ui atu i Palamaira, Niu Ioka. Ina ua maea ona faatulagaina le Ekalesia, sa siitia atu o ia ma lona toalua ma le fanau laiti mai le mea e lata ane i Boston, Massachusetts, i Palamaira, lea na papatiso ai o ia ma faauuina o se toeaina e Oliva Kaotui ia Setema 1830.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 31:1–6 ma fai i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo mea na ta’u atu e le Alii i lenei uso fou faatoa papatiso.

  • O le a le mea na valaau le Alii ia Thomas B. Marsh e fai?

  • Aisea e ono faigata ai le i ai o ni fanau laiti i le fale mo se tasi pei o Thomas e mulimuli i le valaauga a le Alii e auauna atu i se misiona?

  • E tusa ai ma le fuaiupu 2, o a faamanuiaga na folafola e le Alii ia Thomas e faatatau i lona aiga?

  • E faavae i mea na folafola atu e le Alii ia Thomas B. Marsh, o le a se mea e mafai ona tatou faamoemoe e fai e le Alii mo o tatou aiga pe a tatou auauna faamaoni atu ia te Ia? (E ono faailoa mai e tagata aooga ni mataupu faavae, ae ia mautinoa latou te faailoa mai faapea a o tatou auauna atu ma le faamaoni i le Alii, e mafai ona faamanuiaina tagata o o tatou aiga.)

Faamanatu i tagata aooga e mafai ona faamanuiaina e le Alii ia aiga o Ana auauna i ni auala eseese. I nisi tulaga, o le auaunaga ma faataitaiga a se Au Paia faamaoni o Aso e Gata Ai, e mafai ona fesoasoani i tagata o aiga ia maua faamanuiaga o le talalelei, e pei ona sa folafola mai o le a tupu i le aiga o Thomas B. Marsh. Peitai, talu ai e faamamaluina e le Alii le faitalia o Ana fanau, o lea o le a Ia le faamalosia ai se tasi e talitonu i Lana talalelei. E ui o lea, o le a Ia faamanuiaina tagata o aiga o i latou o e auauna atu ia te Ia i avanoa uma e tatala o latou loto i le talalelei.

  • Ua faapefea ona faamanuiaina oe ma lou aiga ona o se tagata o lou aiga sa auauna faamaoni atu i le Alii?

Aotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 31:7–13 i le faamalamalama atu i ai o fuaiupu nei, sa folafola mai ai e le Alii e mafuta ma Uso Marsh a o ia folafola atu le talalelei. Sa fautuaina foi e le Alii o ia ia onosai i puapuaga, e alu i le mea o le a faatonuina ai o ia e le Fesoasoani, ma ia tatalo e le aunoa.

Ta’u i tagata aooga ina ua mavae se masina talu ona maua lenei faaaliga, sa maua ai e Iosefa Samita le faaaliga lea ua i ai nei i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 32. I le faaaliga lea, sa valaauina e le Alii ia Parley P. Pratt ma Ziba Peterson e o faatasi ma Oliva Kaotui ma Pita Uitimera le Itiiti i se misiona i le au Sa Lamana i Misuri sisifo. Na folafola mai foi e le Alii ia faatasi ma nei alii i a latou galuega faafaifeautalai.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 33–34

Ua valaauina e le Alii ia Ezra Thayne, Northrup Sweet, ma Osona Palate e folafola atu le talalelei

Faamalamalama atu o Oketopa 1830, sa maua ai foi e Iosefa Samita le faaaliga ua i ai nei i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 33, lea na valaauina ai e le Alii ia Ezra Thyre ma Northrop Sweet e folafola le talalelei. I lea faaaliga, sa aoao ai e le Alii nei alii i le mafuaaga na valaauina ai i latou e folafola le talalelei ma le ala latou te faia ai.

Vaelua le vasega faaafa. Valaaulia le afa o le vasega e faitau leleoa le Mataupu Faavae ma Feagaiga 33:1–6 ma vaavaai mo mafuaaga na finagalo ai le Alii ia Ezra Thayre ma Northrop Sweet e faasoa atu le talalelei. Valaaulia le isi afa o le vasega e faitau leleoa le Mataupu Faavae ma Feagaiga 33:7–12 ma vaavaai mo auala e tatau ia Ezra ma Northrop ona folafola atu ai le talalelei.

  • Aisea na poloaiina ai Ezra ma Norhrop e folafola le talalelei?

  • O a faatonuga na tuu atu e le Alii i nei alii e uiga i le ala e folafola atu ai le talalelei?

Valaaulia tagata aooga e aotele le fautuaga faifai pea a le Alii ma le folafolaga ia Ezra ma Northrup o loo tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 33:8–10 o se faaupuga o le mataupu faavae. (E tatau i tagata aooga ona faailoa mai se mataupu faavae e pei o lea: A o tatou tatalaina o tatou gutu e faasoa atu le talalelei, o le a musuia i tatou e le Agaga Paia ia iloa le mea tatou te fai atu ai.)

  • Aisea e taua tele ai mo i tatou ona talitonu i lenei folafolaga a o tatou saili e faasoa atu le talalelei i isi?

Fai i tagata aooga e tomanatu i se taimi na musuia ai i latou e le Alii ia latou iloa le mea e tautala atu ai pe a latou tatala o latou gutu e faasoa atu le talalelei. Valaaulia ni nai tagata aooga e faasoa mai o latou aafiaga.

  • Ua faamanuiaina faapefea lou olaga ona sa lototoa se tasi e tatala lona gutu ma faasoa atu upumoni o le talalelei toefuataiina ia te oe?

Aotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 33:12–18 i le faamalamalama atu e faapea na ta’u atu e le Alii ia Ezra Thayre ma Northrop Sweet e tatau ona la manatua e tausi a laua feagaiga ma sa tuuina atu tusitusiga paia ia te i laua e aoao ai i laua. Sa fautuaina foi i laua e le Alii ina ia faamaoni ma ia sauniuni mo le Afio Mai Faalua o Iesu Keriso.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le faaulutala o le vaega mo le Mataupu Faavae ma Feagaiga 34 ma fai i le vasega e mulimuli ai, ma vaavaai po o ai e faamanuiaina ina ua tatala e se isi tagata lona gutu e faasoa atu le talalelei.

Faamalamalama atu ona o le utiuti o tulaga na i ai le aiga o Osona Palate, o lea na auina atu ai o ia e ona matua i le 11 o ona tausaga e galue i fanua o isi faifaatoaga e totogi ai potu sa nonofo ai. Toeitiiti atoa le iva tausaga o faigaluega ia Osona e fesoasoani i le tele o faifaatoaga eseese. I le tautoulu o le 1829, sa amata ona tatalo Osona ma le naunautai mo se taitaiga faaleagaga. A oo ina momoe isi, ona alu lea o ia i laufanua po o le vao ma tatalo ai mo ni itula ia iloa le finagalo o le Alii mo ia. Sa ia faatauanau i ana tatalo seia oo ia Setema 1830, ina ua malaga mai lona uso o Parley o le ua faatoa liliu, i sasae e faasoa mai lona faatuatuaga fou i lona aiga. Sa vave ona talitonu Osona i le savali o le Toefuataiga ma sa papatisoina ai. I totonu o nai vaiaso, sa malaga o ia i le 200 maila i Faiete, Niu Ioka, e saili ia iloa le finagalo o le Alii e ala i le Perofeta o Iosefa Samita.

Valaaulia tagata aooga e faitau le leoa le Mataupu Faavae ma Feagaiga 34:1–4 ma vaavaai pe na faapefea ona faasino atu le Alii ia Osona Palate.

  • Aisea e te manatu ai na faasino atu ai le Alii ia Osona Palate i se ala faamomoiloto?

Aotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 34:5–11 i le faamalamalama atu na valaauina e le Alii ia Osona Palate e folafola atu le talalelei e fesoasoani ai e saunia le ala mo le Afio Mai Faalua o Iesu Keriso.

Faaiu le lesona i le tuuina atu o le molimau i upumoni na aoao atu i le aso.