Inisitituti
Lesona 39: Mataupu Faavae ma Feagaiga 101


“Lesona 39: Mataupu Faavae ma Feagaiga 101,” Tusi Lesona a le Faiaoga o le Mataupu Faavae ma Feagaiga (2017)

“Lesona 39,” Tusi Lesona a le Faiaoga o le Mataupu Faavae ma Feagaiga

Lesona 39

Mataupu Faavae ma Feagaiga 101

Faatomuaga ma le Faasologa o Taimi

I le faaiuga o le 1833, sa osofaia ai e le au faatupu faalavelave ia tagata o le Ekalesia i le Itumalo o Siakisone, Misuri, ma tutuli faamalosi ese i latou mai o latou fale. Ina ua taunuu atu le tala o sauaga i le Perofeta o Iosefa Samita i Katelani, Ohaio, sa faavauvau o ia mo le Au Paia i Misuri ma sa aioi atu i le Alii e toe faafoi i latou i o latou laueleele ma o latou fale. I le aso 16--17 Tesema 1833, sa faaali atu ai e le Alii i le Perofeta le mafuaaga na Ia faatagaina ai Lana Au Paia ia pagatia. O lenei faaaliga o loo tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101, o loo aofia ai foi se fautuaga ma upu faamafanafana e faatatau i “laveaiga o Siona” (MF&F 101:43).

23 Iulai, 1833I lalo o le taufaamatau o sauaga a le au faatupu faalavelave, sa saini ai e taitai o le Ekalesia i Misuri se maliega o le a tuua e Mamona uma le Itumalo o Siakisone i le aso 1 Aperila, 1834.

20 Oketopa, 1833Sa faasilasila e taitai o le Ekalesia i Misuri e faapea ua faamoemoe le Au Paia e nonofo ai pea i le Itumalo o Siakisone e puipuia a latou aia tatau o meatotino.

31 Oketopa-8 NovemaSa osofaia e le au faatupu faalavelave ia pitonuu o Mamona i le Itumalo o Siakisone, susunu fale ma faamalosia le Au Paia e tuua le itumalo.

25 Novema, 1833 Sa faalogo le Perofeta o Iosefa Samita ua tutuli ese faamalosi e le au faatupu faalavaelave le Au Paia mai le Itumalo o Siakisone.

16--17 Tesema, 1833 Na maua mai ai leMataupu Faavae ma Feagaiga 101 .

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:1–21

Ua faamalamalama mai e le Alii le mafuaaga na Ia faatagaina ai le Au Paia e puapuagatia ma tuuina mai ai le fautuaga ma le faamafanafanaga.

Valaaulia tagata aooga e manatu faapea e i ai se latou uo e talitonu o le a le toe fesoasoani le Atua ia te ia ona o ana filifiliga leaga sa fai. Fai atu i tagata aooga e mafaufau pe o le a se latou tala e fai atu i lea uo.

Valaaulia tagata aooga e vaavaai mo se aoaoga faavae ma mataupu faavae a o latou suesueina le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101 o le a fesoasoani latou te malamalama ai i lagona o le Alii ia i tatou, tusa lava pe tatou te agasala.

Faamanatu i tagata aooga talu ai sauaga a le au faatupu faalavelave ia Iulai 1833, sa malilie ai taitai o le Ekalesia i Misuri o le a tuua e Mamona uma ia le Itumalo o Siakisone i le aso 1 Aperila, 1834. Faamalamalama atu ia Aokuso 1833, sa fautuaina e taitai o le Ekalesia i Katelani, Ohaio le Au Paia i Misuri e talosagaina le malo mo se fesoasoani ma se puipuiga. Ina ua maea se fonotaga ma le kovana o Misuri, sa totogi e taitai o le Ekalesia ni loia ma sauniuni e puipuia o latou aia tatau ma meatotino, lea na sosoo ma le osofaia e le au faatupu faalavelave le Au Paia ma tutuli faamalosia i latou mai le Itumalo o Siakisone ia Novema 1833.

Valaaulia tagata aooga e faitau le leoa le faaulutala o le vaega mo le Mataupu Faavae 101 , ma vaavaai mo faigata na oo i ai le Au Paia i Misuri. Fai i tagata aooga e lipoti mai mea ua latou mauaina.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele mai le faamatalaga lea a Elder Pale P. Palate (1807–1857):

Ata
Elder Pale P. Palate

“I le taimi o le faataapeapeina o fafine ma tamaiti, sa sailia e ni vaega ia tamaloloa, tafana nisi, saisai ma sasa isi, ma sa tulituliloa nisi i le tele o maila.

“… Sa amata ona faaitualalua tafa [o le Vaitafe o Misuri] i tamai vaa o tamaloloa, fafine ma tamaiti. E faitau selau ma selau tagata sa vaaia i itu uma, o nisi i faleie ae o nisi sa i fafo lava ma siomia a latou afi, a’o maligi mai timuga. Sa fesilisili tane mo a latou ava, o ava mo a latou tane; o matua mo fanau, ma fanau mo matua …

“… O a’u mea uma e faaaoga mo le taumalulu sa faataumaoia pe gaoia, ma sa tuua la’u togasana e ola i le fanua mo o’u fili latou te seleseleina. Sa susuina mulimuli ane lo’u fale, ma sa faatamaiaina a’u laau fua suamalie ma a’u atinae pe sa gaoia” (Autobiography of Parley P. Palate, ed. Parley P. Palate Jr. [1938], 121–22).

  • O a ni fesili atonu na fesili ai le Au Paia ina ua mavae le tutulieseina mai Siona?

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:1–3, 6–7 . Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai pe aisea na tuu ai e le Alii le Au Paia ia sauaina. Fai atu i tagata aoga e lipoti mai mea ua latou mauaina.

  • E ui ina sa solitulafono le Au Paia, o le a le mea sa folafola atu e le Alii ia i latou? (A uma ona tali mai tagata aooga, faasino i ai le fasifuaitau “o le a avea i latou ma oʼu i lena aso o le a Ou alu atu ai e faaputuputu aʼu maa tāua,” ma faamalamalama e faasino lea i se aso i le lumanai o le a tauia ai e le Alii e faamaoni ma vaetofia e fai Mana ‘oa.)

Valaaulia tagata aooga e faitau le leoa le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:4–5 , ma vaavaai mo le mea na fetalai e manaomia e le Au Paia ona oo i ai ina ia mafai ai ona avea i latou ma “maataua” a le Alii. Fai atu i tagata aooga e lipoti mai mea ua latou mauaina.

  • O le a le uiga o le aoaiina ? (Afai e tatau ai, faamalamalama atu o le aoaiina o le “faasa’oga po o se aoaiga e tuu atu i tagata taitoatasi po o ni vaega ina ia fesoasoani ai ia i latou ia faaleleia pe malolosi atili” [Taiala i Tusitusiga Paia, “Chasten, Chastening,” scriptures.lds.org].)

  • Aisea e te manatu ai sa faasino le Alii ia Aperaamo ina ua ia aoao atu i le Au Paia e uiga i le onosaia o faigata? (O le matuia tele o le tofotofoina o Aperaamo ua faapupula mai ai le taua o le tumau faamaoni pe a tofotofoina matuia i tatou.)

  • O le a le mataupu faavae e mafai ona tatou faailoa mai le fuaiupu 5 e tusa ma le mea e tupu pe afai o le a tatou le faamaoni e onosaia le aoaiga a le Alii? (E tatau i tagata aooga ona faailoa mai se mataupu faavae e pei o lea: Afai o le a tatou le onosaia ma le faamaoni le aoaiga, e le mafai ona faapaiaina i tatou.)

  • E mafai faapefea ona fesoasoani le onosaia ma le faamaoni le aoaiga ma tofotofoga e faapaiaina ai i tatou?

Ta’u i ai e mafai e le Alii ona faaaoga le tele o auala e aoai ai i tatou. O faasa’oga e mafai ona oo mai e ala i le Agaga Paia, o taitai musuia o le Ekalesia, po o uo ma aiga. Mo le Au Paia i Siona, o le aoaiga na oo mai ina ua le puipuia e le Alii i latou mai le sauaina.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:9 . Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le savali faamoemoeina na tuuina mai e le Alii i nei Au Paia.

  • O le a le upumoni e mafai ona tatou faailoa mai i le fuaiupu 9 e mafai ona fesoasoani ia i tatou pe a tatou puapuagatia i taunuuga o a tatou agasala? (A uma ona tali mai tagata aooga, tusi le aoaoga faavae lea i le laupapa: E ui ina tatou agasala, e agaalofa pea le Alii mo i tatou.)

Ta’u i ai talu ai e agaalofa le Alii mo i tatou, e finagalo o Ia tatou te faaaoga le faatuatua ia te Ia ma salamo mai a tatou agasala ina ia mafai ai ona tatou toe foi atu e mafuta faatasi ma Ia.

  • O le a sou manatu sa faapefea e lenei upumoni ona fesoasoani e faamafanafana le Au Paia i Misuri?

  • E mafai faapefea e lenei upumoni ona fesoasoani i se tasi o lagonaina e le o agavaa mo le fesoasoani ma le alofa o le Alii i o tatou taimi?

Aotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:10–21 e ala i le faamalamalama atu na fetalai le Alii o le a Ia faasalaina i latou o e sauaina le Au Paia. Sa Ia folafola mai foi e faapotopoto Lona nuu ma faatuina Siona ma siteki.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:22-42

Ua faamatala mai e le Alii ia tulaga i le taimi o le Meleniuma ma tautino mai o Lona nuu o le a avea ma masima o le lalolagi.

Aotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:22–34 e ala i le faamalamalama atu sa fautuaina e le Alii le Au Paia e faapotopoto i ma tutu i nofoaga paia e sauniuni ai mo le Afio Mai Faalua o Iesu Keriso. Sa faamatala mai foi e le Alii ia nisi o faamanuiaga o le a maua e le au amiotonu pe a mavae Lona Afio Mai Faalua.

Tusi le Sauaga i le laupapa. Fesili i tagata aooga e faamatala mai auala o loo aafia ai tagata o le Ekalesia i sauaga i le taimi nei.

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:35-38 . Fai i le vasega e mulimuli ai, ma vaavaai mo mea na folafola mai e le Alii ia i latou o e onosai ma le faamaoni i “sauaga ona o [Lona] igoa” (fuaiupu 35).

  • O le a le mataupu faavae e mafai ona tatou faailoa mai i le fuaiupu  35? (Fesoasoani i tagata aooga e faailoa mai le mataupu faavae lea: O i latou e mafatia i sauaga ona o le suafa o Iesu Keriso ma tumau i le faatuatua o le a o latou maua Lona mamalu.)

  • E tusa ai ma fuaiupu 36–38, e mafai faapefea ona tatou onosaia sauaga i le faatuatua?

Faaali pe faitau leotele ia fesili nei ma valaaulia tamaiti e tusi i lalo a latou tali. A uma ua lava taimi o tagata aooga e tusi ai, mafaufau e valaaulia i latou e faasoa a latou tali i se paga. Pe e mafai foi ona e fai i ni nai tagata aooga o e fiafia e faasoa atu a latou tali i le vasega.

  • O anafea na e mafatia ai po o se tasi e te iloa i sauaga ona o le talitonuga ia Iesu Keriso ma Lana talalelei?

  • Na faapefea ona e tumau, pe tumau se tasi e te iloa i le faatuatua?

Fautuaina tamati e tumau i le faatuatua pe a sauaina i latou ona o o latou talitonuga ia Iesu Keriso.

Aotele le MFF 101:39–42 e ala i le faamalamalama atu sa faasino e le Alii i le Au Paia o “masima o le lalolagi” (fuaiupu 39). E faapei lava ina magalo le masima pe a filogia ma mea e le tatau ai, o le faaleagaina i agasala a le lalolagi e mafai ona taofia ai i tatou mai le avea ai o se faataitaiga ma faamanuiaga i isi.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:43–75

Ua tuu mai e le Alii le faataoto i le tamalii ma le toga olive ma apoapoaiina le Au Paia e faaauau pea ona faapotopoto mai

Faamalamalama atu ina ia fesoasoani i le Au Paia ia malamalama i le ala o le a laveaiina ai Siona, pe toe aumaia ai, sa tuuina mai e le Alii le faataoto i se tamalii ma le toga olive e pei ona tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:43–62.

Tusi i le laupapa pe faaali le mau lea ma fesili:

Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:43–62

E faapefea ona faatatau mea na tutupu na faamatalaina i lenei faataoto i le mea na tupu i le Au Paia i Misuri?

O le a le mea sa aoao mai e le Alii e faatatau i le laveaiina o Siona?

Vaevae tagata aooga i ni paga, ma fai i ai e faitau le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:43–62 ma ia talanoaina fesili i a latou paga. Afai ua lava se taimi, valaaulia ni nai tagata aooga e lipoti mai mea sa latou talanoaina.

Ta’u i ai o le ‘olo i le faataoto e ono faasino i le malumalu sa poloaiina e le Alii le Au Paia e fau i le Itumalo o Siakisone, Misuri (tagai MFF 57:2–3; 84:1–5; 97:10–12). I se tulaga lautele atu, o le ‘olo e ono faatusa ia Siona, lea e mafai e le Au Paia ona fauina i le na o le usiusitai i le tulafono a le Alii (tagai MFF 101:11–12; 105:3–6). Faamalamalama atu, o le auauna o loo ta‘ua i fuaiupu e 56–62 o le Perofeta o Iosefa Samita (tagai MFF 103:21). Ina ua mavae ni nai masina talu ona maua mai le faaaliga o loo tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101, sa faatulagaina e le Perofeta se vaega sa faaigoa o le Tolauapiga a Isaraelu (na faasino mulimuli ane i ai o le Tolauapiga a Siona) e laveai mai Siona ma toefuatai le Au Paia i o latou laueleele ma fale (tagai MFF 103:29–40).

Faamalamalama atu ina ua mavae ona tutulieseina mai le Itumalo o Siakisone, sa taumanatunatu nisi o le Au Paia i Misuri pe ua tatau ona latou faamautu i isi itumalo. Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:63–67 . Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai po o le a le mea na aoao mai e le Alii i le Au Paia e uiga i le taua o le faapotopoto faatasi.

  • E tusa ai ma le fuaiupu 64–65, aisea na ta’u atu ai e le Alii i le Au Paia e faaauau pea ona faapotopoto faatasi?

Ta’u i ai o le fasifuaitau “ina ia mafai ona faasaoina o saito i le faleteusaito ia maua le ola e faavavau” i le fuaiupu 65. Faamalamalama atu i ona po o Iosefa Samita, o saito sa seleseleina e tuu i falesaito, po o pusa saito, ina ia teumalu ai ma puipuia. Na aoao mai e Elder David A. Bednar o le Korama a Aposetolo e Toasefululua e faapea i tusitusiga paia o falesaito e mafai ona faatusa “i malumalu paia” (Taofia ma le Mamalu o se Igoa ma Tulaga,”Ensign po o le Liahona, Me 2009, 97).

  • O le a le mataupu faavae e mafai ona tatou faailoa mai le fuaiupu 65? (Fesoasoani i tagata aooga e faailoa mai le matapu faavae lea: A o tatou faapotopoto i malumalu paia, tatou te maua le puipuiga ma saunia ai i tatou lava mo le ola e faavavau.)

  • E mafai faapefea e le faapotopoto i malumalu e tapuai, auauna atu, ma maua sauniga faaola ona puipuia i tatou ma saunia i tatou mo le ola e faavavau?

Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:76–101

Ua fautuaina e le Alii le Au Paia e saili ni auala e toe foi atu ai i o latou fale i Misuri

Ta’u i tagata aooga e pei ona tusia i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:76–101, sa tautino mai e le Alii ua Ia “faatuina le Tulafono Faavae o le laueleele lenei, e ala i lima o alii atamamai” (tagai fuaiupu 80) ma ua tatau i le Au Paia ona faalagolago i tulafono o le laueleele ma saili “e toe totogi mai” po o le fesoasoani mai le malo (tagai fuaiupu 76).

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataupu Faavae ma Feagaiga 101:77–78 . Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai mo le pogai na musuia ai e le Alii le faatulagaina o le Faavae o le Iunaite Setete.

  • E tusa ai ma nei fuaiupu, aisea na musuia ai e le Alii le Faavae?

  • Aisea ua avea ai le faitalia, po o le tomai e filifili ma galulue mo i tatou lava o se tulaga e tatau ai i le fuafuaga o le faaolataga a le Atua?

  • E mafai faapefea ona fesoasoani le fuaiupu 77–78 tatou te malamalama ai i le taua o le saolotoga faaletapuaiga e mautinoa ai e mafai e tagata taitasi ona faaaoga lo latou faitalia i mataupu o le faatuatua?

Faaiu i lou molimau atu i upumoni sa talanoaina i le lesona, ma valaaulia tagata aooga e faatino nei upumoni.