‘Inisititiuti
Lēsoni 24 Naunau ʻa e Faiakó: Ko e Palōfita ko Siosefa Sāmitá—Ko Ha Tangata Kikite Mahuʻinga


“Lēsoni 24 Naunau ʻa e Faiakó: Ko e Palōfita ko Siosefa Sāmitá—Ko Ha Tangata Kikite Mahuʻinga,” Ngaahi Fakavaʻe ʻo Hono Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí - Naunau ʻa e Faiakó (2019)

“Lēsoni 24 Naunau ʻa e Faiakó,” Ngaahi Fakavaʻe ʻo Hono Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí - Naunau ʻa e Faiakó

Lēsoni 24 Naunau ʻa e Faiakó

Ko e Palōfita ko Siosefa Sāmitá—Ko Ha Tangata Kikite Mahuʻinga

Naʻe fakamatalaʻi ʻe he ʻEikí ʻa e Palōfita ko Siosefa Sāmitá “ko ha tangata kikite mahuʻinga” ʻe “fakaʻapaʻapaʻi lahi” ʻe hono kakaí (2 Nīfai 3:7). Ka neongo e meʻa lelei kotoa naʻe fakahoko ʻe he ʻEikí ʻo fakafou ʻia Siosefa Sāmitá, naʻe lahi e kau fakaangaʻi ʻo e Palōfitá. ʻE teuteuʻi ʻe he lēsoní e kau akó ke nau tali ʻi he tui e ngaahi fakaanga fakafepaki kia Siosefa Sāmitá pea fakamālohia ʻenau loto-fakapapau ʻoku fakafeʻungaʻi ʻe he ʻEikí ʻa ia ʻokú Ne uí.

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

Naʻe ui ʻe he ʻEikí ʻa Siosefa Sāmita ʻi hono vaivaí pea fakafeʻungaʻi ia ke ne hoko ko ha tokotaha kikite mahuʻinga.

Fakaʻaliʻali e tā fakatātaaʻi ko ʻeni ʻo e talavou ko Siosefa Sāmitá.

ʻĪmisi
Ka Ai Hamou Taha ʻoku Masiva ʻi he Potó, tā fakatātaaʻi ʻe Walter Rane

Fakaafeʻi e kau akó ke nau vahevahe e ngaahi lea mo e kupuʻi lea mei he konga 1 ʻo e naunau teuteú ʻokú ne fakamatalaʻi e ongo ʻa Siosefa fekauʻaki mo e ngaahi meʻa ʻokú ne malavá ʻi he taimi naʻe ui ai ia ke tokoni ki hono fakafoki mai ʻo e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí.

Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki he ngaahi taimi kuo nau ongoʻi lōmekina ai pe taʻefeʻunga ke fai e meʻa kuo kole ange ʻe he ʻEikí pe ko ʻEne kau tamaioʻeikí ke nau faí.

Fakamatalaʻi ange ʻoku akoʻi mai ʻe hono ui ʻe he ʻEikí ʻa Siosefa Sāmitá ha tefitoʻi moʻoni mālohi ʻe lava ke ne tokoniʻi kitautolu ʻi heʻetau ongoʻi vaivai pe taʻefeʻunga ʻi hono fai e ngāue ʻa e ʻEikí. Naʻe fakamanatu ʻe he palōfita ko Līhaí ʻi he Tohi ʻa Molomoná ha kikite ʻa Siosefa ʻo ʻIsipité. Lau mo e kalasí ʻa e 2 Nīfai 3:6–11, 15, ʻo fekumi ki he ngaahi lea pe kupuʻi lea naʻe fakaʻaongaʻi ʻe he ʻEikí ke fakamatalaʻi ʻaki ha palōfita ʻi he kahaʻú ʻe fakahingoa foki mo ia ko Siosefa.

  • Ko e hā ha ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea naʻe fakaʻaongaʻi ʻe he ʻEikí ke fakamatalaʻi ʻaki ʻa Siosefa Sāmita mo e ngāue te Ne tokoniʻi ke ne fakahokó?

  • Ko e hā ha fatongia ʻoku talaʻofa ʻe he Fakamoʻuí ke Ne fakahoko ʻi he ngāue ʻe ui ʻa Siosefa ke ne fakahokó?

Lau mo e kalasí ʻa e 2 Nīfai 3:13 mo e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 124:1, ʻo fekumi ki he founga naʻe fakamatalaʻi ʻaki ʻe he ʻEikí ʻa Siosefa Sāmitá. Tuku ke lipooti ʻe he kau akó e meʻa naʻa nau maʻú.

  • ʻOkú ke pehē ʻoku fakahaaʻi fēfē ʻa e poto ʻa e ʻEikí ʻi hono ui e “ngaahi meʻa vaivai ʻo e māmaní” ke fakahoko ʻEne ngāué? (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 124:1).

  • Ko e hā ha ngaahi lēsoni te tau lava ʻo ako mei hono uiuiʻi ʻe he ʻEikí ʻa Siosefa Sāmita neongo hono ngaahi vaivaí?

Fakaʻaliʻali ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻeni naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Niila A. Mekisuele ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, pea fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne lau leʻolahi ia:

ʻĪmisi
ʻEletā Niila A. Mekisuele

Ko e taha ʻo e ngaahi pōpoaki maʻongoʻonga taha ʻoku maʻu mei hono fakaʻaongaʻi ʻe he ʻEikí ʻa Siosefa Sāmita ko ha ‘tangata kikite mahuʻinga’ ʻi he ngaahi ʻaho kimui ní, ko e moʻoni ko ia ʻoku ʻi ai ha ʻamanaki lelei maʻatautolu takitahá! ʻE lava ke ui kitautolu ʻe he ʻEikí ʻi hotau ngaahi vaivaiʻangá pea te ne fakamālohia leva kitautolu ki Heʻene ngaahi taumuʻá. (Neal A. Maxwell, “A Choice Seer,” Ensign, Aug. 1986, 14; tānaki atu e mataʻitohi fakahihifí)

  • ʻE tokoniʻi fēfē ʻe he tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻa e kakai ʻoku nau fefaʻuhi mo e ngaahi vaivaiʻanga fakaetangata ʻoku nau vakai ki ai ʻiate kinautolú, ʻi honau kau taki ʻo e Siasí, mo e kāingalotu kehé?

  • Ko e fē ha taimi kuó ke ongoʻi ai kuo fakalahi ʻe he ʻEikí hoʻo malava ke fai ʻEne ngāué, neongo ho ngaahi vaivaí? Ko e fē ha taimi kuó ke mamata ai ki hano fakahoko eni ʻe he ʻEikí maʻá e niʻihi kehé?

  • Ko e hā naʻe fai ʻe Siosefa Sāmita ke maʻu e mālohi fakaivia ʻo e ʻEikí? (Te ke lava ʻo fakaafeʻi e kau akó ke nau toe vakaiʻi e fakamatala ʻa ʻEletā Mākisi B. Nesí, ʻoku maʻu ʻi he konga 1 ʻo e naunau teuteú.)

Tuku ha kiʻi taimi ki he kau akó ke nau fakakaukau ʻi he faʻa lotu pea ʻe lava ke nau hiki e meʻa te nau lava ʻo fai ke fakaafeʻi ai e mālohi ʻo e ʻEikí ki heʻenau moʻuí ke fakaivia kinautolu maʻa ʻEne ngaahi taumuʻá.

ʻE ʻiloa ʻa e hingoa ʻo Siosefá “ʻi he lelei mo e kovi ʻi he ngaahi puleʻangá.”

Fakamatalaʻi ange neongo e ngaahi lelei kotoa naʻe fai ʻe he Palōfita ko Siosefa Sāmitá, ka naʻe tokolahi hono kau fakafepakí mo e kau fakaangá. Ka naʻe ʻikai ofo heni ʻa Siosefa. ʻI he fuofua hā ʻa Molonai ki he taʻu 17 ko Siosefá, naʻá ne ʻoange kia Siosefa ha fakahinohino ki hono kahaʻú. Fakaafeʻi e kau akó ke nau lau ʻa e Siosefa Sāmita—Hisitōlia 1:33, ʻo fekumi ki he anga e ongoʻi ʻa e kakaí fekauʻaki mo Siosefá.

  • Ko e hā te tau lava ʻo ako mei he potufolofola ko ʻení? (Tokoniʻi e kau akó ke nau ʻiloʻi e moʻoni ko ʻení: ʻE lea ʻaki e hingoa ʻo Siosefa Sāmitá ʻi he lelei mo e kovi fakatouʻosi ʻi he kakai kotoa pē.)

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻoku tau mātā ai ki hono fakahoko e kikite ko ʻení he ʻaho ní?

Fakamatalaʻi ange naʻe fakafīemālieʻi ʻe he ʻEikí ʻa Siosefa lolotonga e ngaahi taimi fakamamahi taha ʻo ʻene moʻuí ʻi hono tuku pōpula ia ʻi Lipetī, Mīsulí. Fakaafeʻi e kau akó ke nau lau ʻa e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 122:1–3, ʻo fekumi ki he founga naʻe fakalotolahiʻi ai ʻe he ʻEikí ʻa Siosefá.

  • Ko e hā te tau lava ʻo ako mei he potufolofola ko ʻení fekauʻaki mo e founga ʻoku tali ʻaki ʻe he kakai faivelengá ʻa Siosefa Sāmita mo hono misiona fakaepalōfitá? (Neongo ʻe lava ke manukiʻi ʻe ha niʻihi ʻa Siosefa Sāmita, ka he ʻikai fakafepakiʻi ia ʻe he loto-maʻá ka te nau fekumi ki he ngaahi tāpuaki kuo ʻomi ʻo fakafou mai ʻi heʻene ngāue fakafaifekaú.)

Kole ki he kau akó ke nau toe vakaiʻi e ngaahi fakamatala ʻi he konga 2 ʻo e naunau teuteú ʻa kinautolu naʻa nau ʻiloʻi ʻa e Palōfita ko Siosefa Sāmitá pea vahevahe e meʻa naʻe mahuʻinga kiate kinautolú.

  • Ko e hā ha ngaahi ongo mo e fakamoʻoni ʻokú ke maʻu fekauʻaki mo e Palōfita ko Siosefa Sāmitá?

Fakaʻaliʻali ʻa e fakamatala ko ʻeni naʻe fai ʻe ʻEletā Niila L. ʻEnitaseni ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, pea fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ia:

ʻĪmisi
Elder Niila L. ʻEnitaseni

ʻE fakautuutu ʻa e lau kovi ki he Palōfita ko Siosefa Sāmitá ʻi heʻetau fakaofi atu ki he Hāʻele ʻAnga Ua mai ʻa e Fakamoʻuí. He ʻikai hōloa ʻa e ngaahi moʻoni fakakongá mo e olopoto kākaá. ʻE ʻi ai ha kau mēmipa ʻo e fāmilí mo ha ngaahi kaungāmeʻa te nau fie maʻu hoʻo tokoní. (Neil L. Andersen, “Siosefa Sāmita,” Ensign pe Liahona, Nōv. 2014, 30)

Aleaʻi mo e kalasí pe ʻi ha fanga kiʻi kulupu iiki, ʻa e founga ʻe lava ke tokoni ai e kau akó ki ha mēmipa ʻo e fāmilí pe kaungāmeʻa ʻoku hohaʻa ki he ngaahi lea tukuhifo kuo nau fanongoa pe lau fekauʻaki mo e Palōfita ko Siosefa Sāmitá. ʻE lava ke toe vakaiʻi ʻe he kulupú e fakamatala ʻa ʻEletā ʻEnitasení ʻi he konga 3 ʻo e naunau teuteú, ko ha konga ʻo e fealeaʻakí. ʻE ala ʻaonga foki mo e ngaahi fehuʻi ko ʻení ke fakakau ia ʻi he fealeaʻakí:

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke poupouʻi ha taha ke ne ako ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni falalaʻangá fakataha mo hono fakaafeʻi ha taha ke ne fakalaulauloto mo faʻa lotu ʻi he fekumi ke maʻu e tali ki he ngaahi fehuʻi fekauʻaki mo Siosefa Sāmita mo hono misiona fakaepalōfitá?

  • Ko e hā ha meʻa te ke poupouʻi ki ha taha ke ne fai ke ne maʻu ai ha fakamoʻoni fakalaumālie pe fakamālohia ʻene fakamoʻoni pē ʻaʻaná ki he misiona fakalangi ʻo Siosefa Sāmitá?

Fakaʻosi ʻaki haʻo fakamoʻoni ki hono mahuʻinga ke maʻu ha fakamoʻoni fakalaumālie mei he ʻOtuá naʻe hoko ʻa Siosefa Sāmita ko ʻEne palōfita, ne uiuiʻi ia ʻi hono ngaahi vaivaí pea fakalahi ʻe he ʻEikí ke ne hoko ko e tangata kikite mahuʻinga ʻo hono Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí.

Ki he Kalasi Hokó

Fehuʻi ki he kau akó pe kuo nau hohaʻa nai pe lotu fekauʻaki mo ha ngaahi fili te ne uesia honau kahaʻú. Fakaafeʻi ke nau ako e naunau teuteu ki he kalasi hokó. Te nau ako ai fekauʻaki mo e veiveiua naʻe aʻusia ʻe he Kāingalotú hili e pekia ʻa Siosefa Sāmitá mo ʻenau tui fakaofo ʻi hono muimuiʻi ha takimuʻa foʻou ki he maomaonganoá. Fakaafeʻi e kau akó ke nau haʻu mateuteu ki he kalasí ke aleaʻi e meʻa naʻa nau ako mei he Kāingalotú lolotonga e taimi faingataʻa ko ʻení.