Nadawat ni Joseph Smith ang pagpadayag nga girekord diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3 human mawala ni Martin Harris ang 116 ka pahina sa manuskrito nga nahubad ni Joseph gikan sa bulawan nga mga palid. Niini nga pinadayag, miingon ang Ginoo nga ang Iyang buhat magpadayon bisan pa sa kadautan sa mga tawo. Gibadlong usab sa Ginoo si Joseph ug gipasidan-an siya unsa ang mahitabo kon dili siya maghinulsol. Sa katapusan, gipasabut sa Ginoo ang Iyang mga katuyoan sa pagpatungha sa Basahon ni Mormon.
Nakat-unan ni Joseph Smith nga ang buhat sa Dios dili mahitabo nga makawang
Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong og mga sitwasyon diin sila mahimong matintal sa pagpaminaw sa usa ka higala kay sa mosunod sa mga sugo o tambag sa ilang mga ginikanan o mga lider.
Ngano nga usahay malisud sa pagpugong sa atong mga higala kon sila mosulay sa pag-impluwensya kanato sa pagbuhat og usa ka butang nga sayop?
Hangyoa ang mga estudyante sa pagpakigbahin unsay ilang nahibaloan mahitungod sa mga hitabo nga midangat ngadto sa pagkawala sa 116 ka pahina nga manuskrito sa Basahon ni Mormon.
Samtang motubag ang mga estudyante, mahimo nimong dugangan ang ilang mga tubag uban sa mosunod nga mga detalye:
Gikan sa tunga-tunga sa Abril 1828 ngadto sa tunga-tunga sa Hunyo 1828, naghubad ang Propeta Joseph Smith sa mga palid samtang nagpuyo sa Harmony, Pennsylvania. Usa ka mauswagong mag-uuma ug negosyante nga ginganlan og Martin Harris mao ang tigsulat samtang siya naghubad. Si Martin magulang og 22 anyos ni Joseph ug naghatag ni Joseph ug Emma og $50 (nga dakong kantidad sa salapi niana nga panahon) aron sa pagtabang kanila sa pagbalhin ngadto sa Harmony, Pennsylvania (diin nagpuyo ang pamilya ni Emma), sa ingon nagtabang sa pagsuporta ni Joseph samtang naghubad sa mga palid. Sa Pebrero 1828, giawhag ni Joseph si Martin sa pagdala og mga kopya sa mga titik gikan sa mga palid ngadto sa mga propesor sa New York (tan-awa sa Joseph Smith—Kasaysayan 1:63–65). Si Lucy Harris, asawa ni Martin, nagtubo ang kahingawa mahitungod sa interes ug pinansyal nga kalabutan ni Martin diha sa paghubad sa mga palid. Misugod siya ug ang uban sa pagpugos ni Martin alang sa ebidensya nga anaay mga palid. Aron sa paghupay sa ilang mga kabalaka, sa tunga-tunga sa Hunyo mihangyo si Martin ni Joseph sa pagtugot kaniya og dala sa 116 ka pahina sa manuskrito nga ilang nahuman aron ipakita isip ebidensya.
Dapita ang mga estudyante sa paghunahuna sa malisud nga sitwasyon sa Propeta sa dihang mihangyo si Martin Harris nga dad-on ang mga pahina sa manuskrito. Aron masabtan ang konteksto, hunahunaa ang pagdapit og estudyante sa pagbasa sa mosunod nga istorya gikan sa kasaysayan ni Propeta Joseph Smith:
Imahe
Prophet Joseph Smith
Si “[Martin] mihangyo kanako nga ako mangutana sa Ginoo, pinaagi sa Urimm ug Thummim, kon dili ba mahimong [dad-on ang manuskrito sa balay aron ipakita kini]. Nangutana ako, ug ang tubag mao nga dili gayud niya himoon. Bisan pa niana wala siya matagbaw niini nga tubag, ug mihangyo nga kinahanglang mousab ako sa pagpangutana. Gibuhat ko ang mao, ug ang tubag sama sa gihapon. Sa gihapon wala siya makontento, apan namugos nga kinahanglan mangutana pa ako og kausa” (sa History of the Church, 1:21).
Ngano kaha nga mipadayon si Joseph Smith sa pagpangutana sa Dios sa samang pangutana bisan human makadawat og klarong tubag?
Ipasabut nga human sa daghang paghangyo gikan ni Martin, nangutana si Joseph sa ikatulong higayon, ug ang Ginoo mitugot ni Martin sa pagdala sa manuskrito “base sa pipila ka mga kondisyon” (History of the Church, 1:21). Misaad si Martin nga iyang ipakita ang manuskrito ngadto sa iyang asawa lamang ug sa pipila ka mga miyembro sa pamilya. Mibalik si Martin ngadto sa New York uban ang manuskrito. Dili dugay human sa pagbiya ni Martin, nanganak si Emma og batang lalaki, si Alvin, kinsa namatay taud-taud human matawo. Hapit usab mamatay si Emma, ug sulod sa duha ka semana si Joseph anaa nagpabilin sa iyang kiliran. Niini nga panahon, si Martin nakalakaw na sulod sa tulo ka semana ug wala silay nadungog gikan kaniya. Si Emma, kinsa hinay-hinay nga naayo, mihangyo ni Joseph sa pag-adto sa New York ug sa pagsusi kon nganong walay balita ni Martin. Mibiyahe si Joseph ngadto sa panimalay sa iyang ginikanan, ug sa dihang miabut siya didto, gipakuha niya si Martin. Tibuok buntag usa pa moabut si Martin. Sa dihang miabut na siya, miuban siya og kaon sa pamilyang Smith apan diha-diha gibutang ang iyang mga kubyertos. Sa dihang gipangutana kon siya maayo ra ba, mihilak siya og giangkon nga iyang nawala ang 116 ka pahina sa manuskrito. (Tan-awa sa History of Joseph Smith by His Mother, ed. Preston Nibley [1958], 124–29 alang sa dugang nga mga detalye niini nga istorya.)
Hunahunaa kining malisud nga sitwasyon ni Propeta Joseph Smith. Unsa kaha ang inyong bation niini nga sitwasyon?
Pahibaloa ang mga estudyante nga sa pagpauli ngadto sa Harmony nga wala ang 116 ka pahina sa manuskrito, nag-ampo si Joseph Smith alang sa kapasayloan. Tungod kay si Joseph “namugos sa Ginoo sa pagpangayo og pribilehiyo nga tugutan si Martin Harris sa pagdala sa mga sinulat” (History of the Church, 1:21), gikuha ni Moroni ang Urim ug Thummim ug nawala ni Joseph ang gasa sa paghubad. Bisan pa niana, misaad si Moroni nga makadawat si Joseph niini og balik kon siya “magmapainubsanon ug magmahinulsulon” (History of Joseph Smith by His Mother, 134). Pila ka adlaw wala madugay, nadawat ni Joseph Smith ang pinadayag nga karon nailhan nga Doktrina ug mga Pakigsaad 3.
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:1–3. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsa ang gusto sa Ginoo nga masabtan ni Joseph Smith.
Unsaon ninyo sa pag-summarize ang mensahe sa Ginoo ngadto ni Joseph Smith niini nga mga bersikulo? (Samtang ang mga estudyante makigbahin sa ilang mga ideya, hatagi og gibug-aton ang mosunod nga doktrina: Ang mga katuyoan sa Ginoo dili makawang. Mahimo nimong isugyot nga markahan sa mga estudyante kini nga kamatuoran diha sa bersikulo 1.) Mahimong makatabang ang pagpasabut nga diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:1, ang pulong makawang nagpasabut og mapugngan nga dili matuman.)
Sa unsa nga paagi kini nga kamatuoran makatabang unta ni Joseph Smith atol niining malisud nga panahon? Nganong importante alang kanatong tanan nga masabtan kini nga kamatuoran?
Nagbadlong ang Ginoo ni Joseph Smith ug nag-awhag kaniya sa paghinulsol
Ipasabut nga bisan tuod og ang Dios miingon nga ang Iyang buhat dili makawang, buot usab Niya nga masabtan sa Propeta ang mga sayop nga iyang nahimo ug ang mga sangputanan niadto nga mga sayop. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:4–6. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mag-ila sa mga pulong nga tingali malisud alang ni Joseph Smith nga madunggan. Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin sa mga pulong nga ilang napili ug ngano.
Sa unsa nga paagi si Joseph “nadala diha sa mga pagdani sa mga tawo”? (D&P 3:6).
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:12–15. Hangyoa ang klase sa pagsunod ug sa pagpangita sa mga pulong nga naghatag og gibug-aton kon nganong ang mga nabuhat ni Joseph mga seryoso kaayo. Dayon dapita ang mga estudyante sa pagreport sa ilang nadiskubrihan.
Hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:7. Dapita ang klase sa pag-ila sa unsay gisulti sa Ginoo nga unta maoy gibuhat ni Joseph Smith sa dihang siya ubos sa pagpamugos ni Martin Harris. (Sa dili pa basahon sa estudyante, mahimo nimong ipasabut nga dinhi niini nga tudling ang pulong nga tawo nagpasabut og katawhan.) Human maila sa mga estudyante ang tambag sa Ginoo, isulat ang mosunod nga baruganan diha sa pisara: Kinahanglan kitang labaw nga mahadlok sa Dios kay sa tawo. (Mahimo nimong isugyot nga markahan sa mga estudyante ang mga pulong sa bersikulo 7 nga nagtudlo niini nga baruganan.)
Unsa kaha ang buot ipasabut sa labaw nga mahadlok sa Dios kay sa tawo?
Aron matabangan ang mga estudyante nga masabtan unsay gipasabut nga mahadlok sa Dios, dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa sa mosunod nga pagpasabut ni Elder D. Todd Christofferson sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles:
Imahe
Elder D. Todd Christofferson
“Adunay daghang dapit diha sa mga kasulatan nga nagtambag sa katawhan sa pagkahadlok sa Dios. Sa atong panahon atong gihubad sa kinatibuk-an ang pulong kahadlok isip “pagtahud” o “balaang pagtahud” o “gugma”; nga mao, ang kahadlok sa Dios nagpasabut og gugma sa Dios o pagtahud alang Kaniya ug sa Iyang balaod. Kana sa kasagaran tukma nga pagbasa, apan usahay naghunahuna ako kon ang kahadlokwala ba gayud magpasabut og kahadlok,sama kon ang mga propeta mamulong og kahadlok nga makasala sa Dios pinaagi sa paglapas sa Iyang mga sugo. …
“… Kita kinahanglan nga mohigugma ug motahud Kaniya nga mahadlok kita sa pagbuhat og bisan unsang sayop diha sa iyang panan-aw, bisan unsa pa ang mga opinyon o pamugos gikan sa uban” (“A Sense of the Sacred” [CES fireside alang sa mga young adult, Nob. 7, 2004], 6–7, LDS.org; tan-awa usab sa speeches.byu.edu).
Sumala ni Elder Christofferson, unsay buot ipasabut sa mahadlok sa Dios?
Sa unsa nga paagi nga ang pagkahadlok sa Dios, ingon sa gipasabut ni Elder Christofferson, nagtabang kanato sa paghimo og husto nga mga desisyon bisan kon atong gibati ang pagpamugos sa ka-edad?
Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:8 nga mangita sa unsa kaha unta ang buhaton sa Dios kon si Joseph Smith naminaw pa sa unang tubag ngadto sa hangyo ni Martin. Dapita ang mga estudyante sa pag-summarize unsay atong makat-unan gikan niini nga bersikulo. Ang mga estudyante mahimong mogamit og lahi nga mga pulong, apan siguroha nga sila nakasabut nga kon kita matinud-anon ngadto sa mga sugo sa Ginoo, motabang Siya kanato sa mga panahon sa kasamok. Mahimo nimong isulat sa pisara kini nga baruganan.
Hangyoa ang mga estudyante sa paghunahuna og higayon nga sila misunod sa mga sugo sa Ginoo kay sa mga paghaylo o impluwensya sa ubang mga tawo. Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin kon giunsa nila pagdawat ang tabang sa Ginoo tungod sa ilang pagkamasulundon.
Pahinumdumi ang mga estudyante nga sa sinugdanan sa leksyon, gihangyo nimo sila sa paghunahuna mahitungod og mga sitwasyon nga sila tingali matintal sa pagpaminaw sa usa ka higala kay sa magmasulundon. Idirekta ang ilang atensyon ngadto sa kamatuoran nga imong gisulat diha sa pisara.
Sa unsa nga paagi kini nga kamatuoran nagtabang kaninyo kon kamo gitintal sa usa ka higala sa pagbuhat og usa ka butang nga nahibalo kamo nga dili husto?
Dapita ang mga estudyante sa pagsulat diha sa ilang mga class notebook o mga scripture study journal kon unsaon nila sa paggamit niini nga kamatuoran diha sa ilang mga relasyon karon sa ilang mga higala ug pamilya.
Human sa igong panahon, hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:9–10. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa saad nga gihatag sa Ginoo ni Joseph Smith bisan pa sa kaseryoso sa mga sayop nga nahimo ni Joseph. (Mahimo nimong isugyot nga markahan sa mga estudyante unsay ilang nakit-an.)
Unsa nga saad ang gihatag sa Ginoo ngadto ni Joseph Smith? Sa unsang paagi kini nga saad magamit nato? (Ang mga estudyante mahimong mosugyot og lain-laing mga baruganan, apan siguroha ang paghatag og gibug-aton nga kon kita maghinulsol sa atong mga sala, madawat nato ang kalooy sa Ginoo.)
Ibutang sa hunahuna unsay gisulti sa Ginoo ngadto ni Joseph diha sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:4–6, unsa kaha ang imong gibati human madungog kini nga saad gikan sa Ginoo kon kamo anaa sa dapit ni Joseph?
Hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:9, 11 ug sa pag-ila sa mga pasidaan nga gihatag sa Ginoo ngadto ni Joseph Smith.
Nganong kini nga mga pasidaan importanting mahinumduman samtang kita naghinulsol sa atong mga sala ug naninguha sa kalooy sa Ginoo?
Ang Ginoo nagpasabut sa Iyang mga katuyoan alang sa Basahon ni Mormon
Hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Doktrina ug mga Pakigsaad 3:16–20 nag-ila sa mga katuyoan nga gihatag sa Ginoo ngadto ni Joseph Smith.
Nganong ang buhat nga gibuhat ni Joseph Smith ug Martin Harris importante kaayo ngadto sa Ginoo ug sa Iyang katawhan?
Taposa kining leksyon pinaagi sa pagdapit og pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin unsay ilang nakat-unan ug gibati karon ug sa unsa nga paagi sila mahimong mogamit sa mga kamatuoran nga ilang nakat-unan. Ipakigbahin ang imong kaugalingong pagpamatuod sa kalooy sa Ginoo samtang naghinulsol sa atong mga sala. Mahimo usab nimong sultihan ang mga estudyante nga sa sunod leksyon, makat-unan nila kon giunsa pag-ilis sa Ginoo ang nawalang 116 nga pahina sa manuskrito.
Girekord ni Lucy Mack Smith nga ang asawa ni Martin Harris, si Lucy, “usa ka katingad-an nga babaye, usa ka tinuod nga seloso kaayo og kinaiya … ug kon bisan unsay gisulti nga wala siya makadungog og klaro magduda siya nga kini sekretong gituyo nga itago gikan kaniya.” Madudahon si Lucy Harris ni Joseph Smith ug matinguhaong makakita sa mga palid. Sa dihang si Martin nakigkita ni Joseph mahitungod sa buhat sa paghubad, mikuyog si Lucy Harris ug gipangutana si Joseph mahitungod sa mga palid, namugos nga makakita niini. Gisultihan ni Joseph nga dili makahimo si Lucy, “kay wala siya tuguti sa pagpakita niini ngadto ni bisan kinsa gawas niadtong kinsa itudlo sa Ginoo sa pagpamatuod niini.”
Sa gabii human sultihi ni Joseph si Lucy Harris niini, nagdamgo si Lucy, nga iyang gi-report ngadto sa mga Smith sa pagkabuntag: “Usa ka personahe ang mipakita kaniya kinsa misulti kaniya nga ingon nga siya nakiglalis sa sulugoon sa Ginoo, … nabuhat niya kanang dili husto sa panan-aw sa Dios. Human diin si Joseph misulti ngadto ni Lucy, ‘Tan-awa, ania ang mga palid, tan-aw niini ug tuo.’” Dayon gisultihan ni Lucy si Joseph nga siya gusto nga motabang og suporta sa paghubad.
Sa kaalaot, ang kausaban sa kasingkasing ni Lucy Harris wala magdugay, ug dayon mibalik pagpangayo og pisikal nga ebidensya sa mga palid. Wala madugay human si Emma ug si Joseph mibalhin ngadto sa Harmony, Pennsylvania, misunod si Martin nga wala mosulti sa iyang asawa nga siya molakaw. Sa dihang nahibaloan ni Lucy, nasuko siya nga ang iyang bana migahin og daghang panahon nga layo kaniya ug gani mas nabalaka nga ang mga Smith naninguha sa paglimbong ni Martin.
Wala madugay mibalik si Martin ngadto sa New York, apan sa dihang nangandam siyang mobalik sa Harmony, si Lucy Harris namugos sa pagkuyog niya. Sa dihang miabut sila sa panimalay ni Joseph ug Emma, mianunsyo si Lucy nga dili siya mobiya hangtud makita niya ang mga palid. Giutingkay niya ang tibuok balay, apan wala makit-i kini. Sukad niana, nanulti siya nga ang iyang bana gitonto sa “usa ka dakong mangingilad.” Human sa duha ka semana, gidala siya og pauli ni Martin. Bisan sa iyang mga pagsulay sa pagbadlong kang Martin, mibalik si Martin ngadto sa Harmony aron tabangan si Joseph. Sa wala dinha si Martin, mipadayon si Lucy sa pag-adto “sa kada balay, nanulti sa iyang mga kasilo, ug mipahayag nga gilingla ni Joseph Smith ang mga tawo.” (Tan-awa sa History of Joseph Smith by His Mother, ed. Preston Nibley [1958], 114–22.)
Sa wala madugay human mibiya si Martin Harris uban ang 116 ka pahina sa manuskrito, nanganak si Emma Smith og lalaki, si Alvin, kinsa namatay sa adlaw nga siya natawo. Hapit usab mamatay si Emma, ug sulod sa duha ka semana si Joseph anaa nagpabilin sa iyang kiliran. Niini nga panahon, si Martin nakalakaw na sulod sa tulo ka semana ug wala silay nadungog gikan kaniya. Si Joseph naguol mahitungod sa manuskrito apan wala maghisgot og bisan unsa ngadto ni Emma sa kahadlok nga magkasakit siya og usab.
“Sa pipila ka adlaw, hinoon, [si Emma] mismo mihisgot sa hilisgutan, ug mihangyo sa iyang bana sa pag-adto ug pagkuha sa iyang inahan aron ibilin uban kaniya, samtang si Joseph mobiyahe ngadto sa Palmyra [New York], sa katuyoan nga mahibalo sa hinungdan sa pagkawala ug pagkahilum ni Mr. Harris. Sa una misupak si Joseph, apan pagkakita niya nga malipayon kaayo siya, ug andam kaayo nga pabiyaon siya sa panimalay, sa katapusan misugot siya.
“Misakay siya sa unang karwahe nga moadto sa Palmyra, ug, sa nag-inusara na siya, misugod siya sa paghinuktok sa panaw nga gihimo ni Martin, ug ang risgo nga iyang (Joseph) nahimo sa pagtugot sa manuskrito nga mawala sa iyang mga kamot … ug nga, pinaagi sa pagpadayon sa iyang mga pakilooy ngadto sa Ginoo, siya tingali nahulog ngadto sa kalapasan, ug niana nawala ang manuskrito.”
Human manaog sa karwahe ug gilakaw ang katapusang 32 ka kilometro sa gabii, sa katapusan miabut si Joseph sa panimalay sa iyang mga ginikanan sa Manchester. “Human makakaon og diyutay nga pagkaon … mihangyo siya kanamo sa pagkuha dayon ni Mr. Harris. Kini among gibuhat dayon. … Misugod kami sa pag-andam og pamahaw alang sa pamilya; ug among gituohan nga si Mr. Harris moanha, diha-diha nga maandam na kini, aron mokaon uban kanamo, kay sa kasagaran dali siyang moabut kon siya paanhaon. Sa pagka-alas otso among napahimutang ang mga pagkaon diha sa lamesa, samtang gipaabut namo siya matag tipik sa panahon. Naghulat kami hangtud alas nuwebe, ug wala siya moabut—hangtud alas dyes, ug siya wala diha—hangtud alas onse, sa gihapon wala siya magpakita. Apan sa pagka-alas 12:30 nakita namo siyang naglakaw nga hinay ug padayon padulong sa balay, ang iyang mga mata mahunahunaong nagtan-aw sa yuta. Sa pag-abut sa ganghaan, mihunong siya, kay sa mosulod, ug mipatong sa koral, ug milingkod didto og dugay-dugay nga ang iyang kalo nagtabon sa iyang mga mata. Sa katapusan misulod siya sa balay. Diha dayon gipalingkod namo sa lamesa, si Mr. Harris tupad sa uban. Gikuha niya ang iyang kutsilyo ug tinidor ingon og gamiton niya kini, apan diha-diha gibutang kini. Si Hyrum, nag-obserbar niini, miingon ‘Martin, nganong dili ka mokaon; nagdaot ka?’ Niini giduot ni Mr. Harris ang iyang mga kamot sa iyang mga tampihak, ug misinggit sa lawom nga kasakit, ‘O, giwagtang ko ang akong kalag! Giwagtang ko ang akong kalag!’
“Si Joseph kinsa wala pa makapahayag sa iyang mga kahadlok hangtud karon, milukso diin siya nahimutang, misinggit, ‘Martin, giwagtang nimo ang manuskrito? Wala ba nimo tumana ang imong saad, ug nagdala og panghimaraut kanako, ingon man usab diha kanimo?’
“‘Oo, nawala kini,’ mitubag si Martin, ‘ug wala ako makahibalo kon hain.’ …
“Miingon si Joseph, … ‘Tanan nawala! tanan nawala! Unsa ang akong pagabuhaton? Ako nakasala—ako mao ang nag-aghat sa kasuko sa Dios. Unta misunod ako sa unang tubag nga akong nadawat gikan sa Ginoo; kay siya misulti kanako nga dili luwas nga ang mga sinulat mawala sa akong pagkupot.’ Mihilak ug miagulo siya, ug mipadayon sa pagbalik-balik og tadlas sa salog.
“Sa katapusan gisultihan niya si Martin sa pagbalik ug sa pagpangita pag-usab.
“‘Dili’; miingon si Martin, ‘kining tanan kawang; kay gilangkat ko na ang mga katre ug mga unlan [sa pagpangita sa manuskrito]; ug nahibalo ako nga kini wala didto.’
“‘Kon mao kinahanglan ba gayud nga ako,’ miingon si Joseph, ‘mobalik uban sa maong istorya sama niini? Dili ako mangahas sa pagbuhat niini. Ug unsaon ko pag-atubang ang Ginoo? Sa unsa nga kasuko nga ako dili takus gikan sa anghel sa Labing Halangdon?’ …
“Sa sunod buntag, mibiya siya pauli sa panimalay. Nagbulag kami nga bug-at ang mga kasingkasing, kay nakita na karon nga ang tanan nga sa kahinam among gipaabut, ug nga nahimong tinubdan sa daghan kaayong tinago nga kalipay, sa usa ka higayon nawala, ug nawala sa hangtud” (Lucy Mack Smith, History of Joseph Smith by His Mother, ed. Preston Nibley [1958], 125–29).