Seminare
Iunite 18: Aso 4, Mataupu Faavae ma Feagaiga 87


Iunite 18: Aso 4

Mataupu Faavae ma Feagaiga 87

Faatomuaga

I le tausaga atoa o le 1832, atonu na iloa e le Perofeta o Iosefa Samita ma isi tagata o le Ekalesia e ala i lipoti a nusipepa e uiga i mafatiaga na aafia ai le lalolagi. E lata i le faaiuga o le tausaga lena, na saunoa ai le Perofeta, “O foliga o faalavelave i le va o malo ua aliali mai ma le manino i lenei vaitaimi nai lo le taimi talu ona amataina le malaga ese atu a le Ekalesia mai le togavao,” (Aoaoga a Peresitene o le Ekalesia: Iosefa Samita [2007], 249). I le aso 25 o Tesema, 1832, sa maua ai e Iosefa Samita le faaaliga lea ua faamaumauina nei i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87, lea e aofia ai valoaga e uiga i taua ma faamasinoga o le a sasaa mai i luga o atunuu uma i aso e gata ai.

Mataupu Faavae ma Feagaiga 87

Ua vavalo Iosefa Samita o le a sasaa mai i luga o atunuu uma ia taua.

O se valoaga o se folafolaga a se perofeta moni e uiga i se faailoga i le lumanai po o se mea e tupu e pei ona faaalia mai e le Agaga Paia.

Faitau le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87:1–4, ma faailoa mai se valoaga na tuuina mai e Iosefa Samita. A o e suesue i nei fuaiupu, atonu e fesoasoani le iloa, o Karolaina i Saute o se setete e i le itu i saute o le Iunaite Setete.

Ata
faafanua, Amerika i Matu

O se tasi o mataupu faavae e mafai ona tatou aoaoina mai i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87:1–4 o le, i o tatou aso, e pei foi o aso anamua, e mafai e le Alii ona faaali mai le lumanai ia i tatou e ala mai i i Ana perofeta.

  1. Tali fesili nei i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia:

    1. E mafai faapefea ona avea o se faamanuiaga i le Ekalesia le iloaina e faapea, e faaali mai e le Alii ia mea e tutupu i le lumanai e ala mai i Ana perofeta?

    2. E mafai faapefea ona avea le iloa o lenei mea ma se faamanuiaga ia te oe ma lou aiga?

Faitau le folasaga o le vaega o le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87. Vaai mo le aso na tuuina mai ai lenei faaaliga, ma le faafitauli sa manatunatu i ai Iosefa Samita i le taimi lea.

Sa faalogo Iosefa Samita i se feteenaiga faaupufai i le va o le setete o Karolaina i Saute ma le malo autu o le Iunaite Setete e uiga i talifa [tariffs]. (O se talifa o se lafoga i oloa e aumai i totonu o se atunuu.) Ona sa faalagolago tele tagatanuu o Karolaina i Saute i oloa gaosi e aumai i totonu o le setete nai lo o tagata i setete i matu, na latou manatu ai na le sa’o ia lafoga a le malo ma sa fuafuaina lava ina ia afaina ai le itu i Saute. Na faaaogaina e taitai o le malo i Karolaina i Saute faiga e le faamaonia ai pe faaleaoga ai tulafono a le malo, ma e toatele tagata Karolaina i Saute na amata ona tapenapena mo se faatinoga faamiliteli e faasaga i le malo. Sa ta‘u mai e le peresitene o le Iunaite Setete o le a ia faatumauina tulafono a le Iunaite Setete e ala i le fai faamalosi.

Ia Tesema 1832, sa lipotia ai i nusipepa i le Iunaite Setete atoa lenei feteenaiga. O le taimi lenei sa maua ai e Iosefa Samita le faaaliga i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87 na valoia ai o “taua … o le a vave ona oo mai, e amata mai i le fouvalega a Karolaina i Saute” (MF&F 87:1). I le amataga o le 1833, a’o le’i leva ona tuuina mai lenei valoaga, sa faalelei ai ma le filemu e le malo o le Iunaite Setete lenei faafitauli ma le setete o Karolaina i Saute. Atonu na talitonu nisi e faapea ua uma le taimi o faalavelave ma o le a le faataunuuina valoaga o loo i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87:1–4, ae peitai sa taofia faalavelave mo se taimi le tumau, ma o le a tetee pea Karolaina i Saute.

  1. Tali le fesili lenei i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia: O le a sau tali atu pe afai sa le faataunuuina ia tuleiga a se perofeta i le auala po o le taimi na e faamoemoeina?

Atonu e te manao e faailoga le mau faasino i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87:1 vaefaamatalaga i. Faitau le Mataupu Faavae ma Feagaiga 130:12–13. O le a le mea na toe faamautu mai e le Perofeta o Iosefa Samita i nei fuaiupu?

Tagai i le folasaga o le vaega mo le Mataupu Faavae ma Feagaiga 130, ma faailoa mai le tausaga na tuuina mai ai e Iosefa Samita lenei toe faamautuina o le valoaga i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87.

O le a le mea e mafai e le toe faamautuuga e le Perofeta o Iosefa o le valoaga sa ia maua i le 10 tausaga na muamua atu, ona aoao ai oe e uiga i lona faatuatua?

O le faalavelave i le va o le malo o le Iunaite Setete ma Karolaina i Saute sa faaleleia i le 10 tausaga na muamua atu, i le 1833. Sa faaauau pea e le Perofeta o Iosefa Samita ona tumau faatuatua i le valoaga na faaali mai e le Alii e ala mai ia te ia, e ui lava, e toatele tagata sa mumusu e talitonu o le a tulai mai se taua faalemalo i totonu o le Iunaite Setete.

Ata
O Le Perofeta o Iosefa Samita

I le 1861, na amata ai e vaatau a le itu i Saute ona tafana atu fitafita a le malo autu o le Iunaite setete o e sa leoleo i Fort Sumter, i le Uafu i Charleston, Karolaina i Saute. Sa au faatasi isi setete i le itu i Saute ma Karolaina i Saute i se taua a le atunuu e faasaga i setete i le itu i Matu. Mulimuli ane, sa valaau atu ai setete i le itu i Saute ia Peretania Tele mo se fesoasoani. E le gata i lea, o le toatele o e sa avea ma pologa i le itu i Saute na auai i le ami a le itu i Matu ma tau faasaga i o latou matai sa i ai muamua. Sa faia pea le Taua a le Malo o Amerika seia oo i le 1865, ma na iu ai i le maliliu o fitafita e tusa ma le 620,000.

Ata
Fort Sumter

Fort Sumter, i le Uafu i Charleston, Karolaina i Saute

  1. Tali fesili nei i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia:

    1. E faapefea ona fesoasoani nei mea na tutupu tatou te iloa ai o Iosefa Samita o se perofeta moni?

    2. Aisea e taua ai ona e iloa o Iosefa Samita o se perofeta moni?

O valoaga uma i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87 ua pe o le a faataunuuina.

E faaopoopo atu i mea na tutupu na faaalia mai i le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87:1–4, na vavalo foi Iosefa Samita i isi mea o le a tutupu. O lefuaiupu e 5 o loo ta’ua ai “o toe vaega o e e totoe o le laueleele, o le a … faatigaina Nuuese.”

“O le upu toe vaega e masani ona faaaoga i tusitusiga paia e faatatau i se vaega o le aiga o Isaraelu (tagai i le Topical Guide, ”remnant,“ 419). Talu ai ona sa faia e le Faaola ni folafolaga patino e uiga i toe vaega o sa Nifae ma sa Lamana (tagai i le 3 Nifae 20:10, 16; 21:2, 4), ua manatu le toatele e faapea, o lenei fuaiupu e faasino i tagata sa Lamana o e o le a i ai se taimi e tulai ae a’i ma ‘faatigaina Nuuese’ (MF&F 87:5).

“Na tusia e Peresitene Iosefa Filitia Samita: ‘O le talafaasolopito o lenei konetineta o Amerika … ua tuuina mai ai le faamaoniga e faapea, ua tulai ae sa Lamana i lo latou ita ma faatiga i Nuuese. Atonu o le a le uma lenei taua. O le sese o tagata o le Iunaite Setete le mafaufau e faapea, o lenei saunoaga faaperofeta sa faasino i Initia i le Iunaite Setete, ae e ao ona tatou manatua, e faitau miliona “toe vaega” i Mekisiko, Amerika Tutotonu ma Saute. O le taimi o le tatou Taua Faaleatunuu na tulai ae ai Initia i Mekisiko ma maua lo latou saolotoga mai le taitaiga saua lea sa taumafai Napoleone e tuu i o latou luga, e ese ma valoaga a Iakopo i le Tusi a Mamona, e faapea, e le tatau ona i ai ni tupu i totonu o Nuuese i lenei laueleele. O le tutoatasi o Mekisiko ma isi malo i saute na mafai ona maua ona o le tetee o le “toe vaega” i luga o le laueleele. Ae ui i lea, aua ne’i o tatou mafaufau e faapea ua faataunuuina atoa lenei valoaga.’ (Church History and Modern Revelation, 1:363.)” (Mataupu Faavae ma Feagaiga Tusi Lesona a le Tagata o le Vasega, 2nd ed. [Church Educational System manual, 2001], 195).

Faitau le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87:6–7, ma faailoa mai isi mea na tutupu na valoia e Iosefa Samita o le a tutupu i aso e gata ai.

O le “aao a’oa’i” o le Atua e faatatau i le mea moni e faapea, e faaaoga e le Alii Ana faamasinoga e uunaia ai Lana fanau ina ia salamo ia latou agasala. E le gata i lea, o nisi o faamasinoga o loo faamatalaina i nei fuaiupu o le a tutupu a o faasala e le Alii e amioleaga mo lo latou faia ma le amioletonu o e amiotonu.

Faitau le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87:8 e iloa ai le mea ua faatonu i tatou e le Alii e fai, ina ia tatou saunia ai mo taua ma faalavelave o le a i luga o le lalolagi i aso e gata ai. O se mataupu faavae tatou te aoao mai lenei fuaiupu o le, e tatau ona tatou tutu i nofoaga paia ma aua le masi‘i ese seia oo ina afio mai le Alii.

O nofoaga paia o nofoaga ia e mafai ona tatou lagonaina ai le mafutaga a le Agaga Paia, lea e fesoasoani ia tatou faalatalata atili atu i le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso ma ia aoao e uiga ia i Latou. O le tutu i nofoaga paia e masani lava ona tele atu i le o faapefea ona tatou ola nai lo o le o fea o tatou ola ai. Afai e te ola agavaa mo le mafutaga faifai pea a le Agaga Paia, o lona uiga o loo e tu i se nofoaga paia. Taumafai e fai ai lou loto o se nofoaga paia e faatumulia i le Agaga o le Alii.

  1. I lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia, lisi ai ni nai nofoaga e te manatu e paia. Ona filifili lea o se tasi o nofoaga na e faailoa mai, ma faamatala po o a ni auala na fesoasoani ai lou i ai i lena nofoaga paia, e te faalatalata atili atu ai i le Tama Faalelagi ma Iesu Keriso. E mafai faapefea ona e taumafai e fai lou fale o se nofoaga paia? Afai e silasila le perofeta i le mea o loo e nofo ai, i lou potu, lau kapoti, po o nofoaga e masani ona e alu i ai, mata na te manatu i ai o se nofoaga paia?

  2. Tali fesili nei i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia:

    1. O le a sou manatu i le uiga o le “tutu … i nofoaga paia, ma aua le masi’i ese” (MF&F 87:8)?

    2. O a ni auala e ono masii ese ai se tagata mai nofoaga paia?

    3. O le a se mea o le a e faia e te tu ai i nofoaga paia i le faamaoni sili atu ma ia le masii ese mai ai?

  3. Tusi le mea lenei i lalo o le galuega atofaina o le aso i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia:

    Ua ou suesueina le Mataupu Faavae ma Feagaiga 87 ma faamaeaina lenei lesona i le (aso).

    O fesili, mafaufauga ma manatu faaopoopo ou te fia faasoa atu i lo’u faiaoga: