‘Inisititiuti
Lēsoni 4 Naunau Teuteu ki he Kalasí: Ko e Fāmilí Ko e Uho Ia ʻo e Palani ʻa e Tamai Hēvaní


“Lēsoni 4 Naunau Teuteu ki he Kalasí: Ko e Fāmilí Ko e Uho Ia ʻo e Palani ʻa e Tamai Hēvaní,” Ko e Fāmili Taʻengatá - Naunau ʻa e Faiakó (2022)

“Lēsoni 4 Naunau Teuteu ki he Kalasí,” Ko e Fāmili Taʻengatá - Naunau ʻa e Faiakó

ʻĪmisi
ko ha faʻē mo ha tamai ʻoku fāʻofua ki heʻena fānaú

Lēsoni 4 Naunau Teuteu ki he Kalasí

Ko e Fāmilí Ko e Uho Ia ʻo e Palani ʻa e Tamai Hēvaní

Kuo fanongonongo ʻe he kau palōfita mo e kau ʻaposetolo ʻi onopōní “ko e fāmilí ko e uho ia ʻo e palani ʻa e Fakamoʻuí ki he ikuʻanga taʻengata ʻo ʻEne fānaú” (“Ko e Fāmilí: Ko ha Fanongonongo ki Māmani,” ChurchofJesusChrist.org). Kuó ke fakakaukau nai ki he fekauʻaki ʻa e fāmilí mo e ngaahi konga mahuʻinga kehe ʻo e palani ʻa e Tamai Hēvaní, hangē ko e Fakatupú, ko e Hinga ʻa ʻĀtama mo ʻIví, mo e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí? ʻI hoʻo akó, fakakaukau ki he ʻuhinga ʻo e ngaahi akonakí ni ki hoʻo ngaahi filí mo e ʻamanaki lelei ki ho fāmilí.

Konga 1

Naʻe tokoni fēfē ʻa e Fakatupu ʻo e māmaní mo e Hinga ʻa ʻĀtama mo ʻIví ke fakahoko e ngaahi taumuʻa taʻengata ʻa e Tamai Hēvaní maʻá e fāmilí?

Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Lōpeti D. Heili ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

ʻĪmisi
ʻEletā Robert D. Hales

ʻOku kamata e tokāteline ʻo e fāmilí ʻi ha ongomātuʻa fakalangi. Ko e tumutumu ʻetau fakaʻamú ke hangē ko kinauá. (“The Eternal Family,” Ensign, Nov. 1996, 64)

ʻI he folofola ʻa e ʻOtuá kia Mōsese ʻi he moʻungá, naʻá Ne folofola ko ʻEne ngāué mo ʻEne nāunaú ke “fakahoko ʻa e moʻui taʻe-faʻa-mate mo e moʻui taʻengata ʻa e tangatá” (Mōsese 1:39). Ko e moʻui taʻengatá ke nofo mo e ʻOtuá ʻo hangē ko ʻEne moʻuí, ʻa ia ko hono ʻuhingá ko e moʻui ʻo taʻengata ko e konga ʻo ha fāmili taʻengata. Ko e meʻaʻofa maʻongoʻonga taha ʻeni te Ne lava ʻo foaki mai kiate kitautolú (vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 14:7).

ʻĪmisi
ko ha husepāniti mo ha uaifi ʻoku malimali ki heʻena pēpeé

Ko e Fakatupu ʻo e māmaní mo e Hinga ʻa ʻĀtama mo ʻIví ko ha konga mahuʻinga ia ʻo e palani ʻa e Tamaí ke fakahoko ʻaki e ngaahi taumuʻa taʻengata ko ʻení. Naʻe fakahā ʻe he ʻEikí ʻi he kamataʻanga ʻo e hisitōlia ʻo e Siasí, ʻa e mahuʻinga ʻo e malí mo e fānaú ʻi he palani ʻa e ʻOtuá ki he māmaní. Pea naʻe fakamatalaʻi ʻe Līhai ʻi he Tohi ʻa Molomoná, ki hono fohá ʻa e poto ʻi he Hinga ʻa ʻĀtama mo ʻIví.

ʻĪmisi
fakaʻilonga, ako

Ako ke Teuteu ki he Kalasí

Lau e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 49:15–17 mo e 2 Nīfai 2:22–23, ʻo kumi e founga naʻe tokoni ai e Fakatupú mo e Hingá ki he faʻu mo e fakalakalaka ʻa e ngaahi fāmili taʻengatá.

Naʻe akonaki ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni mo ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

ʻĪmisi
Palesiteni Russell M. Nelson

Neongo e fungani ʻa e palanite ko Māmaní, ka ko ha konga ia ʻo ha meʻa fungani ange—ʻa e palani maʻongoʻonga ko ia ʻa e ʻOtuá. ʻI hono fakamatalaʻi fakanounou mahino ngofuá, naʻe fakatupu ʻa e māmaní koeʻuhí ke ʻi ai ʻa e ngaahi fāmilí. (“The Creation,” Ensign, May 2000, 85)

ʻĪmisi
ʻEletā Jeffrey R. Holland

Ko e hingá ko e konga mahuʻinga ia ʻo e palani fakalangi ʻa e Tamai Hēvaní. Ka ne taʻeʻoua ia, naʻe ʻikai fanauʻi ʻe ʻĀtama mo ʻIvi ha fānau ʻi he māmaní, pea ʻikai leva ha fāmili ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá ke nau aʻusia ʻa e fehangahangaí mo e fakalakalaká, tauʻatāina ke filí, pea mo e fiefia ʻo e toetuʻú, huhuʻí, mo e moʻui taʻengatá. (“Ko e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí,” Liahona, Māʻasi 2008, 35)

ʻĪmisi
fakaʻilonga, fakalaulauloto

Fakalaulauloto ʻi he Teuteu ki he Kalasí

ʻE founga fēfē hono tākiekina ʻe he mahino e ngaahi taumuʻa maʻongoʻonga ko ʻeni ʻo e Fakatupú mo e Hingá ʻa hoʻo ngaahi ngāue ki hono langa ho fāmili taʻengatá?

Konga 2

ʻOku founga fēfē hono fakaʻatā ʻe he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí ke malava ʻo ʻi ai e ngaahi fāmili taʻengatá?

Naʻe fakafeʻiloaki mai ʻe he Hinga ʻa ʻĀtama mo ʻIví ki hotau māmaní ʻa e ngaahi tuʻunga ʻo e angahalá mo e maté. ʻOkú na fakatou fakamavaheʻi kitautolu mei he ʻOtuá mo e faingamālie ki he moʻui taʻengata mo hotau ngaahi fāmilí.

ʻOku fakamatalaʻi ʻe Līhai ʻi he Tohi ʻa Molomoná ʻa e fonu e moʻui ʻa Sēkopé ʻi heʻene kei siʻí ʻi he faingataʻá mo e mamahí koeʻuhí ko hono ngaahi taʻoketé (vakai, 2 Nīfai 2:1). Naʻe pekia foki mo Līhai ʻi he kei siʻi ʻaupito ʻa Sēkopé. Neongo e ngaahi faingataʻa fakafāmili ko ʻení, ka naʻe maʻu ʻe Sēkope ha ʻamanaki lelei ʻi heʻene ʻilo ki ha feilaulau ʻi he kahaʻú ʻe fakahoko ʻe Sīsū Kalaisi ke tokoniʻi kitautolu kotoa mo hotau ngaahi fāmilí ke tau hao mei he maté mo heli.

ʻĪmisi
ko e lotu ʻa e Fakamoʻuí ʻi Ketisemaní
ʻĪmisi
fakaʻilonga, ako

Ako ke Teuteu ki he Kalasí

Lau e 2 Nīfai 9:6–8, 10, 18, pea fakakaukau ke fakaʻilongaʻi e ngaahi lea mo e ngaahi ongo ʻa e palōfita ko Sēkopé fekauʻaki mo e founga ʻoku ikunaʻi ai ʻe he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí ʻa e angahalá mo e maté.

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Suli B. Peki, ko e Palesiteni Lahi mālōlō ʻo e Fineʻofá, mo Palesiteni Henelī B. ʻAealingi ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí fekauʻaki mo e founga ʻoku fakaʻatā ai ʻe he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí ʻa e ngaahi fāmilí ke taʻengatá:

ʻĪmisi
Palesiteni Julie B. Beck

ʻI he Fakalelei [ʻa Sīsū Kalaisí] ʻoku malava ai ke silaʻi fakataha e fāmilí ke taʻengata. ʻOku lava ai ke maʻu ʻe he ngaahi fāmilí ʻa e tupulaki mo e haohaoa taʻengatá. Naʻe faʻufaʻu e palani ʻo e fiefiá, ʻa ia ʻoku toe ui ko e palani ʻo e fakamoʻuí, maʻá e ngaahi fāmilí. (“Akoʻi ʻa e Tokāteline ʻo e Fāmilí,” Liahona, Māʻasi 2011, 32)

ʻĪmisi
Palesiteni Henry B. Eyring

ʻOku ʻafioʻi heʻetau Tamai Hēvani ʻofá ʻa hotau lotó. Ko ʻEne taumuʻá ke foaki mai e fiefiá kiate kitautolu (vakai, 2 Nīfai 2:25). Pea ko ia naʻá Ne foaki mai ʻa Hono ʻAló ko ha meʻaʻofa ke hokohoko atu ʻa e fiefia ʻo e feohi fakafāmilí ʻo laui kuonga. Te tau toetuʻu koeʻuhí kuo veteange ʻe he Fakamoʻuí ʻa e ngaahi haʻi ʻo e maté. Tuʻunga ʻi Heʻene fakalelei maʻa ʻetau ngaahi angahalá, te tau lava ai, ʻi heʻetau tuí mo e fakatomalá, ke moʻui taau mo e nāunau fakasilesitialé, ʻa ia ʻoku fakatahaʻi ai ʻa e ngaahi fāmilí ʻi he ʻofá ʻo laui kuonga. (“Ko e ʻAmanaki Leleiʻanga ʻo e “ofa ʻa e Fāmili Taʻengatá,” Liahona, ʻAokosi 2016, 4)

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti

Lekooti Hoʻo Ngaahi Fakakaukaú

Kapau naʻá ke maʻu ʻa e faingamālie ke fakahaaʻi hoʻo ngaahi ongó ki he Fakamoʻuí fekauʻaki mo Hono fatongia ʻi hono fakaʻatā ke ke maʻu ha fāmili taʻengatá, ko e hā te ke talaange kiate Iá? Ko e hā hono ʻuhingá?

Konga 3

ʻOku hoko fēfē ʻa e fāmilí ko e uho ki hoʻo palaní?

ʻI hono fakamatalaʻi e mahuʻinga ʻo e fāmilí ki he nofo taʻengatá, naʻe akoʻi ʻe ʻEletā L. Tomu Peuli ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

ʻĪmisi
ʻEletā L. Tom Perry

ʻOku fakatefito kotoa e tui fakalotu ʻo ʻetau ongoongolelei kuo fakafoki maí, ʻi he fāmilí mo e fuakava foʻou mo taʻengata ʻo e malí. …

ʻOku tau toe tui foki ʻoku … hoko ʻa e fāmili mālohi tukufakaholó ko e tefitoʻi ʻiuniti ia … ʻo e nofo taʻengatá pea mo e fonua mo e puleʻanga ʻo e ʻOtuá.

ʻOku tau tui ko e faʻunga mo e puleʻanga ʻo e langí ʻe langa ia ʻi he nofo fakafāmilí mo e nofo ʻa kāingá. (“ʻUhinga ʻOku Mahuʻinga ai e Malí mo e Fāmilí—He Feituʻu Kotoa pē ʻo e Māmaní,” Liahona, Mē 2015, 41)

ʻĪmisi
ʻoku fiefia ha fānau lalahi kei talavou ʻi he feohi mo ʻenau tamaí

Koeʻuhí ko e mahuʻinga ʻo e fāmilí ʻi he palani ʻa e Tamai Hēvaní, te tau lava ʻo ʻamanaki ʻe fakafepakiʻi ʻe Sētane ʻetau feinga ke faʻu mo fakamālohia hotau ngaahi fāmilí. ʻE lava ʻe he mahino ʻoku tau maʻu ki he palani ʻa e Tamai Hēvaní ʻo tokoni ke tau vakai atu ki he ngaahi kākā ʻa Sētané. Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Heili ʻo pehē:

ʻĪmisi
ʻEletā Robert D. Hales

ʻOku tākiekina ʻe he fakakaukau taʻengatá ʻetau ngaahi fili mo e ngāue fakaʻahó. ʻOkú ne fakatuʻumaʻu hotau ʻatamaí mo e laumālié. ʻI he taimi ʻoku ʻākilotoa ai kitautolu ʻe he ngaahi fakakaukau ongo lelei ka ʻoku fehalaaki taʻengatá, ʻoku tau tuʻumaʻu mo taʻeueʻia. …

ʻOku ʻohofi ʻa e nofo-malí mo e fāmilí koeʻuhí ʻoku ʻilo ʻe Sētane ʻoku nau mahuʻinga ki hono maʻu ʻo e moʻui taʻengatá—ʻo mahuʻinga tatau mo e Fakatupú, Hingá, Fakalelei mo e Toetuʻu ʻa Sīsū Kalaisí. Koeʻuhí ko e ʻikai ko ia ke ne lava ʻo fakaʻauha ha taha ʻo e ngaahi konga mahuʻinga ʻo e palaní, ʻoku feinga leva ʻa Sētane ke fakaʻauha ʻetau mahinó mo hono fakahoko ko ia ʻo e nofo-malí mo e fāmilí. (“Ko e Palani ʻo e Fakamoʻuí: Ko Ha Mataʻikoloa Toputapu ʻo e ʻIló ke Tataki Kitautolu,” Liahona, ʻOkatopa 2015, 36, 37)

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti

Lekooti Hoʻo Ngaahi Fakakaukaú

Te ke lava fēfē ʻo ʻai ke mahuʻinga ange ho fāmilí ʻi hoʻo moʻuí? Te ke fakaafeʻi fēfē ʻa e mālohi ʻo e ʻEikí ki hoʻo ngaahi feinga ke faʻu pe fakamālohia ho fāmili taʻengatá?