‘Inisititiuti
Lēsoni 23 Naunau ʻa e Faiakó: Ko e Talangofua ki he Ngaahi Fekau ʻa e ʻOtuá


“Lēsoni 23 Naunau ʻa e Faiakó: Ko e Talangofua ki he Ngaahi Fekau ʻa e ʻOtuá,” Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná Naunau ʻa e Faiakó (2021)

“Lēsoni 23 Naunau ʻa e Faiakó,” Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná Naunau ʻa e Faiakó

Lēsoni 23 Naunau ʻa e Faiakó

Ko e Talangofua ki he Ngaahi Fekau ʻa e ʻOtuá

ʻE ʻoatu ʻe he ʻiuniti ko ʻení ha faingamālie ki he kau akó ke nau fakakaukau ki he meʻa te nau lava ʻo fai ke fakaʻaongaʻi ai ha falala lahi ange ki he ʻEikí ʻi heʻenau fehangahangai mo e ngaahi faingataʻa ʻo e moʻuí. ʻE lava ʻe he kau akó ʻi he lēsoni ko ʻení ʻo fakamatalaʻi e founga naʻe fakahaaʻi ai ʻe Sīsū Kalaisi ʻene falala haohaoa ki he Tamai Hēvaní ʻaki hono tauhi kotoa ʻEne ngaahi fekaú. ʻE toe ʻilo foki ʻe he kau akó e ngaahi tāpuaki ʻo e talangofuá mo fakakaukau ki he meʻa te nau lava ʻo fai ke muimui kakato ai ki he sīpinga talangofua ʻa Sīsū Kalaisí.

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

ʻOku talangofua ʻa Sīsū Kalaisi ki he finangalo ʻo e Tamaí ʻi he meʻa kotoa pē.

Faka‘aliʻali ‘a e ngaahi ʻīmisi ʻo Sīsū Kalaisi ‘oku ʻoatu fakataha hení.   Hili ia pea fakaafe‘i e kau akó ke nau toe vakai‘i e 2 Nīfai 31:6–7, 10; 3 Nīfai 11:11; 27:13 pea vakai pe ko e hā te tau lava ‘o ako fekauʻaki mo e talangofuá mei he sīpinga ‘a e Fakamoʻuí.

ʻĪmisi
Ko Hono Papitaiso ʻe Sione Papitaiso ʻa Sīsū Kalaisí
ʻĪmisi
Ko e lotu ʻa Sīsū ʻi Ketisemaní
ʻĪmisi
Ko e Tutukí, tā ʻe Carl Heinrich Bloch
  • Ko e hā te tau lava ʻo ako fekauʻaki mo e talangofuá mei he sīpinga ʻa Sīsū Kalaisí? (Mahalo ‘e lava ke ʻiloʻi ʻe he kau akó ha ngaahi moʻoni lahi faitatau mo e meʻá ni: ʻI he tukulolo loto-fakatōkilalo ki he finangalo ʻo e Tamai Hēvaní ʻi he meʻa kotoa pē, naʻe fokotuʻu ʻe Sīsū Kalaisi e sīpinga haohaoa ʻo e talangofuá ke tau muimui ki ai.)

  • ‘Okú ke pehē ko e hā naʻe mahuʻinga ai e loto-lelei ʻa Sīsū Kalaisi ke talangofua ki he Tamaí ki he ola lelei ʻo ʻEne ngāue fakafaifekau ʻi he māmaní? ʻOku mahuʻinga fēfē ʻa e talangofuá ki hoʻo lavameʻa ʻi he moʻuí ni mo e moʻui ka hokó?

  • ‘E lava ke ueʻi mo fakamālohia fēfē koe ʻe he sīpinga talangofua ʻa e Fakamoʻuí ke ke ongongofua lahi ange ai ki he finangalo ʻo e Tamai Hēvaní?

Ke tokoni ke mahino lelei ange ki he kau akó e meʻa te nau lava ʻo fakahoko ʻi heʻenau talangofuá, mahalo te ke loto ke vahevahe e lea ko ʻeni ʻa ʻEletā Voni G. Kītisi ʻo e Kau Fitungofulú:

ʻĪmisi
ʻEletā Voni G. Kītisi

Ko e talangofua moʻoní leva … ko hono foaki kakato kitautolu ki he [Tamai Hēvaní] pea fakaʻatā Ia ke Ne tofa hotau halá ʻi he ngaahi taimi leleí mo e faingataʻá fakatouʻosi, ʻi he mahino te Ne lava ʻo tokoniʻi ke tau lelei ange he meʻa ne tau mei lava ʻo fai ʻiate kitautolú. …

… ʻOku fakaʻilongaʻi [ʻe he ngaahi fekaú] ʻa e meʻa ʻoku totonu ke tau faí—pea ko e meʻa mahuʻinga angé, ʻoku nau tokoni ke mahino ʻa ia ʻoku totonu ke tau aʻusiá. (“ʻOku Monūʻia mo Fiefia ʻa Kinautolu ʻOku Tauhi e Ngaahi Fekau ʻa e ʻOtuá,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2015, 117)

  • Ko e hā te ke lava ʻo fai ke ke muimui kakato ange ai ki he sīpinga talangofua ʻa e ʻEikí? (‘E ala tokoni hano tuku ange ha taimi ki he kau akó ke nau fakalaulauloto ai mo hiki ʻenau fakakaukaú mo e ongó.)

Fakaafe‘i e kau akó ke nau lau e 1 Nīfai 2:20–21, pea fakakaukau ke vahevahe ‘a e ngaahi tūkunga ko ʻení:

ʻOku loto-mamahi ʻa Māseli ʻi he talaʻofa ʻa e Tohi ʻa Molomoná ʻe tuʻumālie ʻa kinautolu ʻoku nau tauhi e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá. ʻOkú ne tauhi faivelenga e ngaahi fekaú ka ʻoku ʻikai pē ke lahi haʻane paʻanga pea faingataʻaʻia ke totongi hono moʻuá ʻi he māhina takitaha. ʻOku ʻikai pē te ne teitei ongoʻi ʻoku tuʻumālie.

Fakaafe‘i e kau akó ke nau toe vakaiʻi e me‘a ne nau ako ʻi he konga 2 ‘o e naunau teuteú ʻe lava ʻo tokoni kia Māseli ke fakalahi ʻene mahino ki he ngaahi founga kehekehe ʻoku lava ke fakatuʻumālieʻi mo tāpuekina ai ʻe he ʻEikí ʻa kinautolu ʻoku nau tauhi ʻEne ngaahi fekaú.

  • Ko e hā te ke lava ‘o vahevahe mo Māseli ke tokoniʻi ia ke fakalahi ʻene mahino ki he ngaahi founga kehekehe te tau lava ai ʻo tuʻumālie mo tāpuekina ʻi heʻetau tauhi e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá?

Ke toe loloto ange ho‘omou fealēleaʻakí, mahalo te ke loto ke fakaʻaliʻali e ngaahi potufolofola ko ʻení pea fakaafeʻi e kau akó ke nau fili ha potufolofola ʻe taha pe ua ʻo ako: 1 Nīfai 3:7; 1 Nīfai 17:3; 1 Nīfai 20:18; 1 Nīfai 22:31; Mōsaia 2:41; ‘Alamā 12:9–10; ʻAlamā 50: 22–23; 3 Nīfai 14:24–25.

Hili hono ako ʻe he kau akó e potufolofola ne nau filí, fakaʻaliʻali e fakamatala taʻe kakato ko ʻení pea kole ki he kau akó ke nau vahevahe e founga te nau lava ke fakakakato ai iá: ʻI heʻeku tauhi e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá, …

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí mo e Akó

Fai hoʻo fakamoʻoní. Fakakaukau ki he fatongia ʻoku fakahoko ʻe he fakamoʻoní ʻi hoʻo kalasí. ʻOku maʻu maʻu pē ʻe hoʻo kau akó ha faingamālie ke fakamoʻoni ai ki he anga hono uesia ʻenau moʻuí ʻe he ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí? Kuo nau fanongo mo ongoʻi hoʻo fakamoʻoni ki he ongoongolelei ʻa e ʻEikí? Ko e hā mo ha toe meʻa te ke fai ke fakatupulaki ai ha ʻātakai ʻoku hoko ai hono vahevahe ʻo e fakamoʻoní ko ha konga angamaheni mo fakanatula ia ʻo e ʻausia fakaakó?

  • Ko e fē ha taimi kuó ke aʻusia ai pe taha ʻokú ke ʻiloʻi ha faʻahinga tāpuaki ne ʻomi ʻe he ngaahi potufolofola ko ʻení ʻi hono tauhi e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá? (Te ke lava ke poupouʻi e kau akó ke nau vahevahe e meʻa ne nau akó ʻi heʻenau aleaʻi e fehuʻi ko ʻení mo ha kaungāmeʻa pe mēmipa ʻo e fāmilí ʻi heʻenau teuteu ki he kalasí.)

Na‘e talangofua kakato e kau tau kei talavoú.

Mahalo te ke fie ma‘u ke fakaʻaliʻali e fakatātā ʻoku ʻoatu hení pea fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne toe fakamatalaʻi e talanoa ʻo e kau tau kei talavoú (vakai, konga 3 ʻo e naunau teuteú).

ʻĪmisi
Kau Tau Kei Talavou ʻe Toko Ua Afé, tā ʻe Arnold Friberg

Fakaafe‘i e kau akó ke nau toe vakaiʻi ʻa e ‘Alamā 57: 21, 27; 58: 40 pea fekumi ki he meʻa ʻoku akoʻi ʻe he ngaahi potufolofola ko ʻení kiate kitautolu fekauʻaki mo e talangofuá. Fakakaukau pe ko fē he ngaahi fehuʻi ko ʻení te ke lava ‘o ʻeke ʻe tokoni lelei taha ki hoʻo faiakó ke nau ʻiloʻi e meʻa ʻoku nau fie maʻu ke ako mei he sīpinga ʻa e kau tau kei talavoú.

  • Ko e hā te tau lava ‘o ako ʻo kau ki he talangofuá mei he meʻa ne aʻusia ʻe he kau tau kei talavoú? (Mahalo ‘e lava ke ʻiloʻi ʻe he kau akó ha moʻoni hangē ko ʻení: ʻI heʻetau feinga ke talangofua pau ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá pea tuku maʻu pē ʻetau falalá kiate Iá, te Ne tāpuakiʻi kitautolu.)

  • ʻOkú ke pehē ʻoku ʻuhinga ki he hā ʻa e feinga ke talangofua paú? ‘Oku kehekehe fēfē ʻa e talangofua paú mei he kehe pē ke talangofuá? (Mahalo te ke fie maʻu ke toe vakaiʻi e lea ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ‘i he konga 3 ʻo e naunau teuteú. Fakatatau mo ho‘omou fealēleaʻakí, mahalo te ke fakakaukau foki ke vahevahe e lea ko ʻeni ʻa Palesiteni Nalesoni: “ʻOku ʻomi ʻe he talangofuá e lavameʻá; ʻoku ʻomi ʻe he talangofua paú e ngaahi maná” [ʻi he R. Scott Lloyd,“Elder Nelson Delivers Spiritual Thanksgiving Feast to MTCs,” Church News, Dec. 4, 2013, ChurchofJesusChrist.org].)

  • Ko e hā ha akonaki pe fekau ʻoku fie maʻu ke ke fai pau ki aí? (Fakaafe‘i e kau akó ke nau fakalaulauloto fakalongolongo ki he fehu‘i ko ʻení pea fakakaukau ke hiki ha palani ki he me‘a te nau lava ʻo fai ke nau a‘usia ʻa e liliu ko ‘ení.)

  • Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke falala ki he ivi malava ʻo e Fakalelei ʻa e Fakamoʻuí ʻi heʻetau feinga ke talangofua pau ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá? (‘E ala tokoni hano toe vakaiʻi e lea hono ua ʻa ‘Eletā Tēvita A. Petinā ʻi he konga 3 ʻo e naunau teuteú.) Ko fē ha taimi kuó ke ongoʻi ai e ivi malava ʻo e Fakamoʻuí ʻo tokoniʻi koe ke ke talangofua lahi ange ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá?

Ke tokoni ki hono fakafuofuaʻi ʻe he fānau akó e meʻa ne nau ako ki he talangofuá, fakakaukau ke aleaʻi e meʻa ko ʻeni ne hokó:

Naʻe toki fakahoko e fakamaʻu ʻa Malia mo Felenisesikou kimuí ni mai pea fokotuʻu mo ha ʻaho ke na mali ai. Koe‘uhí kuó na fai e tukupā ke na mali, naʻe kamata ke fakalalahi ʻena fakataʻetaʻetokanga ki hono tauhi e fono ʻo e angamaʻá. Naʻá na fakatonuhiaʻi ʻena “maumauʻi e laó” koeʻuhí he ʻokú na feʻofaʻaki pea kuó na fai mo e tukupā ke na mali.

  • Makatu‘unga mei he meʻa kuó ke ako ʻo kau ki he talangofua ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá, ko e hā haʻo faleʻi ʻe fai kia Malia mo Felenisesikou?

  • ʻE tāpuekina, tākiekina, mo maluʻi fēfē ʻe he talangofua kakató ʻa Malia mo Felenisesikou ʻi heʻena teuteu atu ki heʻena malí?

Ki he Kalasi Hokó

Fakamahino‘i ange ʻi he lolotonga e kalasi hokó, te tau lava ʻo ako ai ki he nofo pōpula e kakai ʻo Limihaí mo e kakai ʻo ʻAlamaá. Poupou‘i e kau akó ke nau fakakakato ʻa e naunau teuteu ki he kalasi hokó pea fekumi ki he anga hono fakahaofi ʻo e kakai ko ʻení ʻa ia ne toki lava pē ia ʻi heʻenau falala kakato ki he ʻEikí.