‘Inisititiuti
Talateu ki he Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná Naunau ʻa e Faiakó (Lēsoni Fakalotu 275)


“Talateu ki he Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná Naunau ʻa e Faiakó (Lēsoni Fakalotu 275),” Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná Naunau ʻa e Faiakó (2021)

“Talateu,” Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná Naunau ʻa e Faiakó

Talateu ki he Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná Naunau ʻa e Faiakó (Lēsoni Fakalotu 275)

ʻOku talitali lelei koe ki he kalasi Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná! Fakamālō atu ʻi hoʻo tali ʻa e faingamālie ke tokoni ki he fānau ako ʻinisititiutí ke nau haʻu kia Kalaisi ʻo fakafou ʻi ha ako ʻo e Tohi ʻa Molomoná. ʻOku faʻu ʻa e silapa ko ʻení ke tokoniʻi koe ke ke hoko ko ha faiako ʻoku fakatefito ʻia Kalaisi pea mo e tokanga taha ki he tokotaha akó.

Ko e hā ʻa e ngaahi taumuʻa ʻo e kalasi ko ʻení?

ʻOku pehē ʻe he Kaveinga ʻo e Seminelí mo e ʻInisititiuti Fakalotú:

Ko ʻetau taumuʻá ke tokoni ke mahino pea falala ʻa e toʻu tupú mo e kakai lalahi kei talavoú ki he ngaahi akonaki mo e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí, fakafeʻungaʻi kinautolu ke maʻu ʻa e ngaahi tāpuaki ʻo e temipalé, pea teuteuʻi kinautolu, honau ngaahi fāmilí, mo e niʻihi kehé ki he moʻui taʻengata mo ʻenau Tamai Hēvaní. (Ko Hono Akoʻi mo Ako ʻo e Ongoongoleleí: Ko ha Tohi Tuʻutuʻuni maʻá e Kau Faiako mo e Kau Taki ʻi he Seminelí mo e ʻInisititiuti Fakalotú [2012], 1)

ʻOku faʻu ʻa e kalasi ko ʻení ke tokoniʻi koe mo hoʻo fānau akó ke fakakakato ʻa e Taumuʻa ʻo e Seminelí mo e ʻInisititiutí ʻaki hono:

  • Faʻu ha ngaahi aʻusia fakaako ʻokú ne tokoniʻi ʻa e kau faiakó mo e fānau akó ke ongoʻi ʻa e ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní mo fakamālohia ʻenau vā fetuʻutaki mo Iá.

  • ʻOange ha ngaahi faingamālie ke fakatupulaki ai ʻa e tui kia Sīsū Kalaisí mo ʻEne Fakaleleí.

  • ʻI hono tokoniʻi ʻo e fānau akó ke ʻiloʻi mo fakamatalaʻi ʻa e ngaahi akonaki kehekehe mo e tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná, fakakaukauʻi e kaunga ʻa e ngaahi akonaki ko ʻení ki heʻenau tupulaki fakatāutahá, pea fakakaukauʻi e founga ʻo hono moʻui ʻaki e meʻa ʻoku nau akó.

  • Fokotuʻu ha ʻātakai ako ʻi he ʻofa mo e fakaʻapaʻapa ʻoku fakaafeʻi ai ʻa e fānau akó ke ʻeke e ngaahi fehuʻí, fakahaaʻi ʻenau ngaahi hohaʻá, aleaʻi ʻenau ngaahi aʻusiá, mo vahevahe ʻenau ngaahi fakamoʻoní.

ʻOku fokotuʻutuʻu fēfē ʻa e ngaahi naunau ko ʻení?

ʻOku vahevahe ʻa e kalasi ko ʻení ki ha ngaahi ʻiuniti ʻe 8, mo ha ngaahi lēsoni ʻe 28. ʻOku fakakakato ʻe he ʻiuniti takitaha ha taumuʻa tokāteline mahino ʻo e Tohi ʻa Molomoná. Ko e ngaahi lēsoni ʻi he ʻiuniti takitaha ʻoku nofotaha ʻi he tefitó pea fekauʻaki mo e taumuʻa ʻo e tokāteliné.

ʻOku faʻu ʻa e lēsoni takitaha ki ha kalasi miniti ʻe 50. Ki he ngaahi kalasi ʻoku fakahoko tuʻo taha miniti ʻe 90 ʻi ha uiké, ʻe lava ke fakatahaʻi ʻe he kau faiakó ha ongo lēsoni, he ʻoku fekauʻaki vāofi ʻa e ongo lēsoni ʻi he ʻiuniti takitaha ki he taumuʻa ʻo e ʻiunití.

ʻOku kau ʻi he lēsoni takitaha ha naunau teuteu ki he kalasí mo e naunau ʻa e faiakó. ʻOku faʻu ʻa e naunau ko ʻení ke fakaafeʻi ʻa e faʻa fakakaukau ʻi he teuteú, fakaʻaiʻai ʻa e fānau akó ke kau ʻi ha ako ʻoku loloto ange, pea fai ʻa e ngaahi meʻa ʻe tokoniʻi ai kinautolu ke hoko ʻo tatau ange mo e Tamai Hēvaní.

Ke ʻiloʻi e founga lelei taha ke puleʻi ʻaki ʻa e silapa ko ʻení ke tāpuakiʻi ʻa e moʻui ʻetau fānau akó, ʻe fiemaʻu ke ke ako fakatouʻosi ʻa e naunau teuteu ki he kalasí mo e naunau ki he faiakó ʻi hoʻo teuteu ki he ngaahi alēlea ki he kalasí.

ʻI hoʻo ako ʻa e silapá, lotua e tokoni ʻa e ʻEikí ke mahino e ngaahi fiemaʻu hoʻo fānau akó. Naʻe akoʻi ʻe ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

ʻĪmisi
ʻEletā Sefilī R. Hōlani

ʻAi ke ke ongoʻingofua maʻu pē e Laumālié. Fakaʻatā ha kiʻi taimi ʻi hoʻo lēsoní ki ha meʻa kehe ʻe tānaki atu. Kapau ʻe fie maʻu ke fakanounouʻi ha lēsoni kae lava ke fakahoko hoʻo fakamoʻoní mo kamataʻi ha alēlea ʻi ha meʻa ʻoku hāhāmolofia, kātaki ʻo fai muʻa ia ʻi he taimi ʻoku ueʻi ai koe ʻe he Laumālié ʻoku lelei ke fakahoko iá. …

… Manatuʻi ko e tokotaha akó ʻoku ʻikai ko ha faʻoʻanga meʻa ke fakafonu; ka ko ha afi ke tafunaki. (“Angels and Astonishment” [lea ne fai ʻi he fakamafola ako ʻi he Polokalama Fakaako ʻa e Siasí, 12 Sune 2019], broadcasts.ChurchofJesusChrist.org)

Naunau Teuteu ki he Kalasí

ʻOku kau ʻi he naunau teuteu ki he kalasí ʻa e ngaahi potufolofola mei he Tohi ʻa Molomoná, ʻuhinga ʻo e ngaahi potufolofolá, ngaahi lea ʻa e kau taki faka-Siasí, ngaahi ʻata, vitiō mo ha konga ko e “Fiemaʻu Lahi Ange?” ʻoku ʻi ai ha maʻuʻanga fakamatala lahi ange ki he tefito ʻo e lēsoní.

ʻOku kau foki ʻi he naunau teuteu ki he kalasí e ngaahi fehuʻi mo e ʻekitivitī ʻokú ne fakaʻaiʻai ʻa e fānau akó ke fakaloloto ʻenau akó mo e teuteu ke kau atu ʻi he kalasí. Hangē ko ʻení, ʻi he naunau teuteu ki he kalasí ʻi he lēsoni 4, “Fekumi ʻi he Folofolá,” ʻoku fakaafeʻi ʻa e fānau akó ke ako e founga ʻoku faitatau pe fakafehoanaki ai ʻa e folofolá ki he Liahoná. ʻOku fakaafeʻi leva kinautolu ke fai ʻa e ʻekitivitī ko ʻení:

Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Kimi B. Kalake ʻo e Kau Fitungofulú ki he meʻa kuo pau ke fai ʻe he tokotaha akó (mo e faiakó) ke fakaloloto ʻa e akó:

ʻĪmisi
ʻEletā Kimi B. Kalake

Kapau ʻokú ke holi moʻoni ke ako lahi ange, kapau ʻoku fiemālie ho lotó mo ho ʻatamaí ke ako, pea kapau te ke ngāueʻi ʻa e holi ko iá, ʻe tāpuakiʻi koe ʻe he ʻEikí. ʻI he taimi te ke fai ai hoʻo tafaʻakí—lotu ʻi he tui, teuteu, ako, kau mālohi atu, pea fai ho lelei tahá—ʻe akoʻi koe ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní, fakalahi hoʻo malava ko ia ke ngāueʻi e meʻa ʻokú ke akó mo tokoniʻi koe ke ke hoko ʻo hangē ko ia ʻoku finangalo ki ai e ʻEikí. (“Ako maʻá e Laumālié Kotoa,” Ensign pe Liahona, ʻAokosi 2017, 27)

Naunau ʻa e Faiakó

ʻI he talateu ʻo e tohi lēsoni ʻa e faiakó ki he lēsoni takitaha, te ke maʻu ai ha fakamatala ʻo e ngaahi ola naʻe fakataumuʻa ki ai e lēsoní. ʻOku hoko atu ʻi he talateu ko ʻení ha ngaahi fokotuʻu fakakaukau ki hono akoʻí ke ʻoatu ha fokotuʻutuʻu, kanotohi, ngaahi tokoni ki he fealeaʻakí, mo ha ngaahi fakakaukau ki hono moʻui ʻakí.

ʻI hoʻo ako ʻa e naunau ʻa e faiakó, tokanga ki he meʻa ʻokú ne ʻomi mei he teuteu ʻa e kau akó. ʻE tokoni hoʻo falala maʻu pē ki he teuteu ʻa e kau akó ke nau ongoʻi e mahuʻinga ʻo e mateuteu ki he kalasi kotoa pē. ʻOku toʻo ʻa e fakahinohino ko ʻení mei he lēsoni 4 ko ha sīpinga ʻo e founga ʻoku fakaʻaongaʻi ai ʻe he naunau ʻa e faiakó e teuteu ʻa e kau akó:

ʻĪmisi
ʻata ʻo e fakahinohino ki he faiakó
ʻĪmisi
fakaʻilonga, fakalaulauloto

Fakalaulauloto ke Teuteu ki he Kalasí

Hangē ko e meʻa te ke fai mo hoʻo fānau akó kimuʻa ʻi he kalasí, tuku ha kiʻi miniti ke fakakaukau ʻi hoʻo teuteu ke akoʻi ʻa e kalasi ko ʻení. ʻUluakí, vakaiʻi ha lēsoni ʻe taha pe ua ke ke maheni ange mo e founga naʻe fokotuʻutuʻu ai e naunau teuteú mo e naunau ʻa e faiakó ke fakaʻaongaʻi fakataha ʻi hoʻo teuteu ke akoʻí. Pea fakakaukau ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení: Ko e hā ha ngaahi founga te ke ala tokoniʻi ai e kau akó ke nau mateuteu koeʻuhí ke nau maʻu ha aʻusia maʻongoʻonga ange ʻi he kalasí? Ko e hā te ke lava ʻo fai ke fakakau e kau ako naʻe ʻikai ke nau ako e naunau teuteú?

Fakatokangaʻi ange: ʻI he teuteu ʻa e fānau akó ki he ngaahi fealeaʻaki fakakalasí, te ke ʻiloʻi ai e lava ke vave ange hoʻo hiki ʻi he kalasí ki ha ngaahi fealeaʻaki loloto mo mahuʻingamālie fekauʻaki mo e tefitó. ʻE lava ʻeni ke ʻi ai ha taimi lahi ange ʻi he kalasí ke ke palani ai mo hoʻo kau akó ke palani mo fai ha ngaahi ngāue maʻoniʻoni.

ʻE founga fēfē haʻaku teuteu lelei ke faiakó?

ʻE tokoniʻi koe ʻe he Tamai Hēvaní ʻi hoʻo teuteu ke akoʻi ʻEne fānaú. ʻE tokoni atu hoʻo ngaahi feinga ke moʻui faivelenga ʻaki e ongoongoleleí ke fakafeʻungaʻi koe ki he Laumālié ʻi hoʻo teuteu ke faiakó.

Mahalo ʻe tokoni kapau te ke fehuʻi pē kiate koe ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ko ha konga ia ʻo hoʻo teuteu ki hono akoʻí:

  • Kuó u lotu nai ke maʻu ʻa e fakahinohino ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke mahino ʻa e ngaahi fiemaʻu ʻeku fānau akó? Te tau siviʻi fēfē ʻa e meʻa ʻoku kaunga lahi taha kiate kinautolú?

  • ʻOku ou ongoʻi nai kuó u mateuteu feʻunga ʻi he teuteú mo e naunau ʻa e faiakó? ʻOku ʻi ai nai ha meʻa ʻoku fie maʻu ke u liliu ke feau ai e ngaahi fie maʻu ʻeku kau akó?

  • Te u tokoni fēfē ki heʻeku fānau akó ke fakatupulaki ʻenau tui ki he Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisi ʻi heʻetau ako ʻa e lēsoni ko ʻení? Te u tokoni fēfē ki he fānau akó ke fekumi ki he ʻiló ʻi he Laumālie Māʻoniʻoní?

  • Ko e hā ha founga ʻe lava ke u tokoniʻi ai ʻeku kau akó takitaha ke nau tokanga kakato ʻi he lēsoní? Te u fakapapauʻi fēfē ʻoku ʻi ai ʻa e feituʻu ʻoku nau fiemaʻú, ke faʻu ha ngaahi palani fakatāutaha ke moʻui ʻaki ʻa e meʻa ʻoku nau akó?

  • Te u faʻu fēfē ha ʻātakai ako ʻe ongoʻi ai ʻe he fānau akó ʻoku nau mahuʻinga, talitali lelei, mo malu ke fevahevaheʻaki mo feakoʻaki? (Vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 88:78, 122.)

Te u liliu fēfē ʻa e ngaahi lēsoní maʻanautolu ʻoku faingataʻaʻia fakaesinó?

ʻI hoʻo teuteu ke faiakó, manatuʻi ʻa e kau ako ʻoku ʻi ai haʻanau ngaahi fie maʻu makehé. Liliu ʻa e ngaahi ʻekitivitií mo e ngaahi fiemaʻú ke ongoʻi ʻe he fānau akó ʻoku nau ongoʻi kau mai mo tokoniʻi kinautolu ke lavameʻa. Ki ha fakamatala lahi ange, vakaiʻi ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻi he peesi Disabilities ʻi he disabilities.ChurchofJesusChrist.org.

Ko e hā ʻoku fie maʻu mei he kau akó ke nau maʻu ha māká?

Ke maʻu ha maaka ki he fakalāngilangi ʻi he ʻinisititiutí, ʻoku fie maʻu e kau akó ke nau:

  1. Ako e naunau teuteú ki ha peseti ʻe 75 pe lahi ange ʻo e ngaahi lēsoní.

  2. Maʻu ha peseti ʻe 75 pe lahi hake ʻo e ngaahi kalasí.

  3. Fakakakato ha taha ʻo e ngaahi aʻusia fakaako ʻe tolú: tauhi ha tohinoa ako, hiki ʻenau ngaahi talí ki ha ngaahi fehuʻi fakamatala ʻe tolu, pe faʻu mo fakakakato ha ngāue fakaako (kuo fakaʻatā ʻe he faiakó) ʻanautolu pē ʻoku felāveʻi mo e taumuʻa ʻo e kalasí. Maʻu ha fakaikiiki lahi ange ʻi he “Hikiʻi Hake Aʻusia ʻi he Ako ʻInisititiutí,” ʻoku maʻu atu ʻi he institute.ChurchofJesusChrist.org.

Kapau ʻoku lekooti ʻe he kau akó e tali ki he ngaahi fehuʻí mo e ngaahi ʻekitivitī ʻi he naunau teuteú, ʻe lava foki ke fakakakato ai e fie maʻu ki he ngaahi aʻusia fakaakó. ʻOku ʻikai fie maʻu ke ʻoatu ʻe he kau akó ʻenau ngaahi talí kiate koe. ʻI he fakaʻosinga ʻo e semesitaá, ʻoku fie maʻu pē ke nau fakaʻaliʻali atu e meʻa kuo nau fakahokó.

ʻĪmisi
fakaʻilonga, lekooti

Lekooti Hoʻo Ngaahi Fakakaukaú

Fakakaukau ki he faʻahinga aʻusia ʻokú ke ʻamanaki atu ke maʻu ʻe hoʻo fānau akó ʻi he kalasi ko ʻení. Hiki ha niʻihi ʻo hoʻo ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e founga ʻokú ke palani ke tokoniʻi ai kinautolu ke nau maʻu ha aʻusia fakaako ʻoku mahuʻingamālié.