‘Inisititiuti
Lēsoni 13 Naunau ʻa e Faiakó: Ko Hono Tānaki ʻo ʻIsileli ʻi he Ngaahi ʻAho Fakaʻosí


“Lēsoni 13 Naunau ʻa e Faiakó: Ko Hono Tānaki ʻo ʻIsileli ʻi he Ngaahi Aho Fakaʻosí,” Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná Naunau ʻa e Faiakó (2021)

“Lēsoni 13 Naunau ʻa e Faiakó,” Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná Naunau ʻa e Faiakó

Lēsoni 13 Naunau ʻa e Faiakó

Ko Hono Tānaki Fakataha ʻo ʻIsileli ʻi he Ngaahi ʻAho Fakaʻosí

Te tau aleaʻi ʻi he ʻiuniti ko ʻení e ngaahi akonaki makehe ʻi he Tohi ʻa Molomoná fekauʻaki mo e movetevete mo hono tānaki fakataha ʻo ʻIsilelí. Naʻe fakamoveteveteʻi ʻe he ʻEikí ʻa ʻIsileli ʻi he kuonga muʻá koeʻuhí ne nau fakafīsingaʻi ʻEne fuakavá, ka naʻá Ne talaʻofa ke tānaki fakataha kinautolu ʻi he ngaahi ʻaho fakaʻosí. ʻE ako mo maʻu ʻe he kau akó ʻi he lēsoni ko ʻení ha faingamālie ke fakamatalaʻi e ngaahi tāpuaki mo e ngaahi fatongia ʻo ʻete kau ki he fale ʻo ʻIsilelí. ʻE poupouʻi foki kinautolu ke nau fakakaukau ki he founga ʻe lava ke nau tokoni ai ki ha tokotaha “ʻi ha tafaʻaki pē ʻo e veilí … ke ne foua e hala ʻo hono fakahoko ha ngaahi fuakava mo e ʻOtuá” (Russell M. Nelson mo Wendy W. Nelson, “ʻAmanakiʻanga ʻo ʻIsileli” [fakataha lotu fakamāmani lahi ʻa e toʻu tupú, Sune 3, 2018], tānaki atu ki he New Era mo e Ensign, 15, HopeofIsrael.ChurchofJesusChrist.org).

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí mo e Akó

Tokoni ki he kau akó ke nau ʻiloʻi e meʻa ʻoku mahuʻingá. ʻI he taimi ʻoku ongoʻi ai ʻe he kau akó ʻoku fehokotaki ʻa e meʻa ʻoku nau akó mo e ngaahi tūkunga ʻo ʻenau moʻuí, te nau fakamātoato ange ai ʻi he ako ʻokú ne tokoniʻi kinautolu ke fakahoko ha ngaahi ngāue ʻoku totonú. ʻI hoʻo teuteu ʻa e lēsoní, fakakaukau ki he puipuituʻa hoʻo kau akó, ngaahi aʻusia fakafonuá, ngaahi manakó, ngaahi fehuʻí mo e faingataʻaʻiá. Mātuʻaki tokanga ke ʻoua naʻá ke talaange ki he kau akó ʻa e meʻa ʻoku ʻaonga ki heʻenau moʻuí, ka ke tokoniʻi ke nau ʻiloʻi ʻa e meʻa ʻoku mahuʻingá.

Naʻe akonaki ʻa Līhai mo Nīfai fekauʻaki mo hono fakamoveteveteʻi mo hono tānaki fakataha ʻo ʻIsilelí.

Fakaʻaliʻali e tūkunga ko ʻení:

Naʻe ʻalu atu ho kaungāmeʻa ko Pekí ki heʻene fuofua houalotu sākalamēnití. ʻI he tuku ʻa e lotú ʻokú ke ʻeke ange e meʻa ʻokú ne ongoʻí. ʻOkú ne talaatu: “Naʻe anga fakakaungāmeʻa e kakaí pea ne makehe e ngaahi leá, ka naʻá ke mātuʻaki fifili ʻi he lea ʻa ha tokotaha lea ʻe taha fekauʻaki mo e tānaki ʻo ʻIsilelí peá ne pehē ko e meʻa lelei taha ia ʻoku hoko ʻi he māmaní ʻi he ʻaho ní.” Peá ne ʻeke atu leva: “Ko e hā ʻa e tānaki ʻo ʻIsileli, pea ko e hā ʻoku mātuʻaki mahuʻinga ai ki homou siasí?”

Fakaafeʻi e fānaú ke nau aleaʻi mo hanau hoa e founga te nau tali ʻaki e fehuʻi ʻa Pekí. (ʻO ka fie maʻu, ʻe lava foki ke toe vakaiʻi ʻe he kau akó ʻa e vahe 1 ʻo e naunau teuteú.) Hili hono fakahoko ʻe he kau akó ʻenau ngaahi talí, fakaafeʻi ha niʻihi tokosiʻi ke vahevahe ʻa e meʻa ne nau ako pe ongoʻi fekauʻaki mo e fale ʻo ʻIsilelí ʻi heʻenau talanoa fakatahá.

ʻE lava ke ke fakaʻaliʻali e fakatātā ʻi he lēsoni ko ʻení. Fakaafeʻi e fānaú ke nau toe vakaiʻi e vahe 2 ʻo e naunau teuteú (tautautefito ki he 1 Nīfai 10:12–14 mo e 1 Nīfai 15:12–15). Kole ange leva ki he tokotaha ako ke ne fakamatalaʻi nounou e founga naʻe fakaʻaongaʻi ai ʻe Līhai mo Nīfai e fuʻu ʻōlivé ke talanoa fekauʻaki mo hono fakamoveteveteʻi mo tānaki ʻo ʻIsilelí.

ʻĪmisi
fuʻu ʻōlive

ʻE lava ke ke hiki e fakamatala taʻekakato ko ʻení ʻi he palakipoé: ʻOku tānaki ha tokotaha ki he fale ʻo ʻIsilelí ʻi he taimi ʻokú ne …

ʻI hono vahevahe ʻe he kau akó ʻenau ngaahi fakakaukaú, lekooti ʻenau ngaahi talí, ʻa ia ʻe malava ke kau ai e moʻoni ko ʻení: ʻOku tānaki ha tokotaha ki he fale ʻo ʻIsilelí ʻi he taimi ʻokú ne maʻu ai e kakato ʻo e ongoongoleleí, ʻiloʻi ko Sīsū Kalaisi hotau ʻEikí mo e Huhuʻí, peá ne fakahoko mo tauhi e ngaahi fuakava ʻo e ongoongoleleí. ʻE lava ke ke fakaʻaongaʻi ha niʻihi ʻo e ngaahi fehuʻi ko ʻení ke tokoni ke fakaloloto ʻenau mahino ki hono tānaki ʻo ʻIsilelí.

  • ʻOku felāveʻi fēfē hono tānaki ʻo ʻIsilelí kiate kinautolu ʻoku kei moʻui mo kinautolu kuo pekiá?

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ne pehē ai ʻe Palesiteni Nalesoni ko hono tānaki fakataha ʻo ʻIsilelí ʻa e “meʻa mahuʻinga taha ʻoku hoko ʻi he māmaní ʻi he ʻaho ní” (“ʻAmanakiʻanga ʻo ʻIsileli,” 8)? (Mahalo te mou fie vakaiʻi e fakamatala ʻi he talateú mo e konga 1 mo e2 ʻo e naunau teuteú.)

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻoku tau fakahoungaʻi ai ʻa e moʻui mo e feilaulau ʻa Sīsū Kalaisí ʻi he taimi ʻoku tau kau ai ki hono tānaki fakataha ʻo ʻIsilelí?

  • Kuo takiekina fēfē hoʻo moʻuí pe ko e hā ha founga kuo faitāpuekina ai e moʻui ʻa e kau mēmipa ho fāmilí ʻi hono tānaki fakataha ʻo ʻIsilelí?

Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke nau fakalaulauloto ki he meʻa te nau ala ongoʻí mo ʻenau tali kapau ʻe ʻeke hangatonu ange ʻe he palōfitá kiate kinautolu ʻa e fehuʻí ni: “Te ke fie hoko nai ko ha konga lahi ʻo e tukupā māʻolunga taha , meʻa mahuʻinga taha , mo e ngāue maʻongoʻonga taha ʻi he māmaní he ʻaho ní?” (“ʻAmanakiʻanga ʻo ʻIsileli,” 8).

ʻOku uiuiʻi ʻe Sīsū Kalaisi ha kau tamaioʻeiki ke tokoni ʻi he ngāue ʻo hono tānaki ʻo ʻIsilelí.

Vakaiʻi nounou e founga ne fakaʻaongaʻi ai ʻe Sēkope e talanoa fakatātā ʻa Seinosi ki he fuʻu ʻōlivé ke akoʻi fekauʻaki mo hono tānaki mo fakamoveteveteʻi ʻo ʻIsilelí (vakai, konga 3 ʻo e naunau teuteú). Fakamahinoʻi ange ʻi he konga ki loto ʻo e talanoa fakatātaá ne mamahi e ʻEikí koeʻuhí ne ʻikai fakatupu ʻe he ngaahi fuʻu ʻōlivé (ʻa ia ʻokú ne fakafofongaʻi e kakai ʻo e ʻEikí) ha fua lelei. Fakaafeʻi e kau akó ke nau lau ʻa e Sēkope 5:47, 51, ʻo kumi e ongo naʻe maʻu ʻe he ʻEikí fekauʻaki mo e fale ʻo ʻIsilelí.

  • Ko e hā hono ʻuhinga ʻoku akoʻi mai ai ʻe he ngaahi veesi ko ʻení kiate kitautolu e ʻulungaanga ʻo Sīsū Kalaisí?

  • ʻE takiekina fēfē ʻe hoʻo ngaahi ongo kiate Iá ʻaki e ʻiloʻi Hono finangalo maʻaú?

Fakaafeʻi e kau akó ke toe vakaiʻi ʻa e Sēkope 5:61–62, 70–72, ʻo sio ki hotau fatongia ko e tokoni ki he ʻEikí ʻi hono tānaki ʻo ʻIsilelí. (Tokoni ki he kau akó ke nau ʻiloʻi e tefitoʻi moʻoni ko ʻení: ʻI he taimi ʻoku tau ngāue mateaki ai mo e ʻEikí ke tokoni ke tānaki fakataha ʻa ʻIsilelí, ʻe tāpuekina kitautolu ʻaki ha fiefia.)

  • Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ke tau takitaha tokoni ki he ʻEikí ʻi hono tānaki ʻo ʻIsilelí?

  • Ko e hā ha ngaahi meʻa te tau lava ʻo fai ke tānaki ai ʻa ʻIsileli? (ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ha taimi ke lisi e ngaahi fakakaukaú mo talanoa fekauʻaki mo e founga kuo nau kau ai ʻi hono tānaki ʻo ʻIsilelí. Mahalo te ke fie vakaiʻi foki ʻa e fakamatala ʻa Palesiteni Nalesoni ʻi he konga 3 ʻo e naunau teuteú.)

  • Kuó ke ongoʻi fēfē nai ʻi he taimi naʻá ke tokoniʻi ai ha tokotaha ʻi ha tafaʻaki pē ʻo e veilí ke tānaki ki he fale ʻo ʻIsilelí?

ʻE lava ke ke fakaʻosi e lēsoní ʻaki hono vahevahe e fakamatala ko ʻení pe hulu e foʻi vitiō (taimi 32:19 ki he 33:37) ʻo e fakamatala ko ʻeni ʻa Palesiteni Nalesoni mei he lea “ʻAmanakiʻanga ʻo ʻIsileli”:

ʻĪmisi
Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni

Kuo talanoa e palōfita kotoa pē fekauʻaki mo hota kuongá, ʻi he taimi ʻe tānaki ai ʻa ʻIsilelí pea ʻe teuteuʻi ʻa e māmaní ki he Hāʻele ʻAnga Ua Mai ʻa e Fakamoʻuí. Fakakaukau ki ai! Ko e kotoa ʻo e kakai kuo nau moʻui ʻi he funga ʻo e māmaní, ko kitautolu ʻa e niʻihi ʻe kau ʻi he tānaki kāfakafa fakaʻosi ko ʻení. Hono ʻikai ke fakafiefia moʻoni ia! (“ʻAmanakiʻanga ʻo ʻIsileli,” 8)

Fakamanatu ki he kau akó ʻi heʻenau teuteu ki he kalasí, naʻe fakaafeʻi kinautolu ke nau kumi ha tokotaha—ʻi ha tafaʻaki pē ʻo e veilí—te nau lava ʻo tokoniʻi ke ne foua e ngaahi sitepu ki hono fakahoko ha ngaahi fuakava mo e ʻOtuá (vakai, konga 2 mo e 3 ʻo e naunau teuteú). ʻOange ki he kau akó ha taimi ke nau fakakaukau, lekooti ʻenau ngaahi ongó mo fakapapauʻi ʻenau palani ngāué. ʻI hoʻo ongoʻi ʻa e taimi totonú, fakaafeʻi ha kau ako ʻe niʻihi ke vahevahe e meʻa naʻe ueʻi ke nau fakahokó.

Ki he Kalasi Hokó

Fakamatalaʻi ki he kau akó ko e tokoni ko ia ke tānaki ʻa ʻIsilelí, ʻoku fakaafeʻi kitautolu ke tau hoko ko ha ngaahi meʻangāue ʻi he toʻukupu ʻo e ʻOtuá mo vahevahe ʻEne ongoongoleleí mo e kakaí. ʻI he laukonga ʻa e kau akó ʻi heʻenau teuteu ki he kalasi hokó, fakaafeʻi kinautolu ke fakakaukau ki he meʻa te nau lava ʻo fai ke hoko ko ha meʻangāue lelei ange ʻi he toʻukupu ʻo e ʻOtuá ki hono vahevahe ʻo e ongoongoleleí.