‘Inisititiuti
Lēsoni 2 Naunau ʻa e Faiakó: Ko e Tali ki he Kau Palōfita ʻa e ʻEikí


“Lēsoni 2 Naunau ʻa e Faiakó: Ko e Tali ki he Kau Palōfita ʻa e ʻEikí,” Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná - Naunau ʻa e Faiakó (2021)

“Lēsoni 2 Naunau ʻa e Faiakó,” Ngaahi Akonaki mo e Tokāteline ʻo e Tohi ʻa Molomoná - Naunau ʻa e Faiakó

Lēsoni 2 Naunau ʻa e Faiakó

Ko e Tali ki he Kau Palōfita ʻa e ʻEikí

ʻOku fakahā mo akoʻi ʻe he kau palōfita ʻa e ʻEikí ʻa e folofola ʻa e ʻOtuá. ʻI heʻetau tokanga ki heʻenau ngaahi akonakí, ʻe lava ke tau aʻusia e mālohi ʻo e folofola ʻa e ʻOtuá ʻi heʻetau moʻuí. Hili ʻa e lēsoni ko ʻení ʻoku totonu ke lava ʻe he kau akó ʻo fakamatalaʻi e founga ʻoku tāpuekina ai kitautolu ʻi he taimi ʻoku tau falala ai ki he kau palōfita ʻa e ʻEikí pea mo e ngaahi pōpoaki ʻoku ui kinautolu ke nau fakahokó. ʻE fakafuofuaʻi foki ʻe he kau akó ʻenau ngaahi feinga pē ʻanautolu ke talangofua ki he akonaki fakaepalōfita he lolotonga ní.

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

Ko Hono Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí mo e Akó

Fakafeʻungaʻi e naunau fakalēsoní ke feʻunga mo e ngaahi fiemaʻu ʻa e kau akó. Taimi ʻe niʻihi ʻoku lahi ange ʻa e naunau ʻi he lēsoní ʻi he meʻa te ke lava ʻo akoʻi lelei ʻi he kalasí. Tokanga taha ki he ngaahi folofolá mo e naunau ʻe tokoni lahi taha ki hoʻo kau akó ke nau fakahoko ai ha ngāue lelei, mo angatonu ke nau lava ai ʻo hoko ʻo tatau ange mo e Tamai Hēvaní pea mo Sīsū Kalaisí, kae ʻikai feinga ke akoʻi e me‘a kotoa pē ʻi he palani ʻo e lēsoní. Fekumi ki he fakahinohino mei he Laumālie Māʻoniʻoní pea mo e kau akó ke tokoni atu ke ke ʻiloʻi ha ngaahi tefitoʻi moʻoni, ngaahi fehuʻi mo e ngaahi ʻekitivitī ke fakaʻaongaʻi ʻi he kalasí.

Naʻe fekau ʻe he ʻEikí ʻa Līhai ke ne kikite ki he kakai ʻo Selusalemá.

Kamata ʻa e kalasí ʻaki haʻo kole ki he kau akó ke nau fakakaukau ki ha taimi naʻe ʻikai tali lelei ai ʻe ha taha ha pōpoaki pe ko ha fakakaukau ne nau feinga ke vahevahe.

  • Ko e hā e ʻuhinga ʻoku kei hokohoko atu ai ke vahevahe ʻe he kāingalotu, kau faifekau, mo e kau palōfitá ʻa e ngaahi pōpoaki ʻoku nau ʻilo ʻoku ʻikai manakoá?

ʻĪmisi
Malanga ʻa Līhai ʻi Selusalemá, tā fakatātaaʻi ʻe Del Parson

Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo Līhai ʻoku malanga. Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne fakamatalaʻi ʻa e tuʻunga ʻi he kamataʻanga ʻo e Tohi ʻa Molomoná ʻo hangē ko ʻene hā ʻi he 1 Nīfai 1. (Kapau ʻokú ke akoʻi fakataha ʻa e ongo ʻuluaki lēsoni ʻe ua ʻo e kalasi ko ʻení, mahalo ne ʻikai maʻu ʻe he kau akó ha faingamālie ke ako ʻa e naunau teuteu ki he lēsoni ko ʻení. Te ke lava ke fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne lau leʻo lahi e 1 Nīfai 1:4.)

Fakamatalaʻi ange naʻe ʻoange ʻe he ʻEikí ʻi ha meʻa-hā-mai, ha tohi kia Līhai ke ne lau. Naʻe lau ʻe Līhai ʻe fakaʻauha ʻa Selusalema. (Vakai, 1 Nīfai 1:12–13.)

Lau fakataha ʻa e 1 Nīfai 1:14, ʻo kumi pe naʻe tali fēfē ʻe Līhai ʻa e meʻa-hā-maí.

  • Ko e hā naʻe ako ʻe Līhai fekauʻaki mo e ʻulungaanga ʻo e ʻEikí? ʻOkú ke pehē naʻe tākiekina fēfē ʻe he ʻilo ko ʻeni ʻo e ʻaloʻofa ʻa e ʻEikí ʻa e loto-fakapapau ʻa Līhai ke ne kikite ki he kakai ʻo Selusalemá?

Fakaafeʻi e kau akó ke nau lau ʻa e 1 Nīfai 1:18–19, ʻo kumi ki he meʻa te tau lava ʻo ako fekauʻaki mo e kau palōfitá mei he aʻusia ʻa Līhaí. Tokoniʻi e kau akó ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi moʻoni hangē ko ʻení: ʻoku fakahā ʻe he kau palōfitá ʻa e ngaahi folofola mo e finangalo ʻo e ʻEikí. ʻOku akoʻi ʻe he kau palōfitá mo fakamoʻoniʻi ʻa Sīsū Kalaisi pea mo e huhuʻi ʻoku hoko mai ʻo fakafou ʻiate Iá.

  • Ko e hā ha ngaahi pōpoaki fakamuimuitaha mei hotau kau palōfita mo e kau ʻaposetolo moʻuí ʻoku fakahā ai ʻa e ngaahi folofola mo e finangalo ʻo e ʻEikí?

Fakaafeʻi e kau akó ke toe vakaiʻi e ongo lea ʻa ʻEletā D. Toti Kulisitofasoni mo ʻEletā ʻUlise Soālesi ʻi he konga 1 ʻo e naunau teuteú mo vahevahe ʻa e meʻa naʻe mahuʻinga makehe kiate kinautolú.

  • ʻOku tākiekina fēfē ʻe he ongo leá ni ʻa e anga hoʻo ongoʻi fekauʻaki mo ʻetau palōfita lolotongá? ʻOkú na tākiekina fēfē e anga hoʻo ongoʻi fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí?

  • Ko e hā ha ngaahi pōpoaki fakaepalōfita kimuí ni kuo nau tokoniʻi koe ke ke fakatokangaʻi lelei ange ai e ʻofa ʻa e ʻOtuá ki heʻene fānaú? (Naʻe fakalaulauloto ʻa e kau akó ki ha fehuʻi peheni ʻi heʻenau ako ʻa e konga 1 ʻo e naunau teuteú.)

Naʻe maʻu ʻe Nīfai ha ʻilo fakapapau ʻoku akoʻi ʻe he kau palōfitá e folofola ʻa e ʻOtuá.

Fakaafeʻi e kau akó ke nau talamai ha ngaahi akonaki fakaepalōfita ʻe lava ke faingataʻaʻia e kakaí ke nau tali ʻi hotau kuongá ni. (Fakatokangaʻi ange: Kapau ʻe fie maʻu, fakamanatu ki he kau akó ko ʻetau taumuʻá ke ʻoua naʻa fakaangaʻi ʻa e kau palōfita ʻa e ʻEikí, ka ke aleaʻi ʻa e founga ke tau tali ʻaki ʻi he tui ha pōpoaki fakaepalōfita ʻa ia ʻe lava ke faingataʻa ke mahino pe tali ʻe kitautolu pe ko ha taha ʻoku tau ʻiloʻi.)

  • Ko e hā ka faingataʻa ai he taimi ʻe niʻihi ke tali ʻa e meʻa ʻoku fakahā mai ʻe ha palōfitá?

Fakaʻaliʻali pe ʻeke ʻa e fehuʻi ko ʻení: Ko e hā ʻe lava ke u fai kapau ʻoku ou faingataʻaʻia ʻi ha meʻa ʻoku akoʻi ʻe ha palōfita? ʻI hono aleaʻi ʻe he kau akó ʻa e fehuʻi ko ʻení, ʻokú ke tauʻatāina ke fakaʻaongaʻi ʻa e naunau kotoa pe ko ha niʻihi ʻo e naunau ko ʻení ke tokoni ke nau fakakaukau ki he founga te nau tali ʻaki ia kapau ʻoku nau maʻu ʻe kinautolu pe ko ha taha ʻoku nau ʻilo ʻa e loto-hohaʻa ko ʻení.

Kole ki he kau akó ke nau fakakaukauloto ki he ongo naʻe maʻu ʻe he fāmili ʻo Līhaí ʻi he taimi ne talaange ai ʻe Līhai naʻe finangalo ʻa e ʻEikí ke nau mavahe mei honau ʻapí pea fononga ki he feituʻu maomaonganoa.

  • Ko e hā e faʻahinga loto naʻe hā mai meia Leimana mo Lemiuela ʻi he mavahe mei honau ʻapí? Naʻe fēfē ʻa e anga ʻo e fakafeangai ʻa Nīfaí? (Fakaafeʻi ke nau toe vakaiʻi ʻa e 1 Nīfai 2:11–13, 16–17. Mahalo te ke fakamahinoʻi ange ne fie maʻu foki ke fakavaivai mo e loto ʻo Nīfaí [vakai, 1 Nīfai 2:16].)

  • Ko e hā ha niʻihi ʻo ha ngaahi founga kehekehe naʻe fakahaaʻi ʻaki ʻe he kakai ʻo e Tohi ʻa Molomoná ʻenau fakafeangai ki he kau palōfitá mo ʻenau ngaahi pōpoakí? (Mahalo te ke fie maʻu ke ʻoange ki he kau akó ha taimi ke toe vakaiʻi e meʻa ne nau ʻilo lolotonga ʻenau ako ʻa e konga 3 ʻo e naunau teuteú.) Ko e hā ʻa e ngaahi nunuʻa ʻo ʻenau ngaahi angafaí? Ko e fē ha taimi kuó ke mamata ai ki ha ngaahi sīpinga tatau ʻo e faʻahinga kehekehe ʻo e ngaahi tali ko ʻení ʻi hotau kuonga ní?

  • Ko e hā ʻoku lava ke tau ako mei he tali ʻa Nīfai ki he pōpoaki ʻene tamaí? Ko e hā ʻa e fatongia ʻo e ʻEikí ʻi hono tokoniʻi ke tau ʻiloʻi pe ʻoku moʻoni ʻa e ngaahi lea ʻa ʻEne kau palōfitá? (ʻE lava ke feinga ʻa e kau akó ke ʻiloʻi ha tefitoʻi moʻoni hangē ko ʻení: ʻI heʻetau fakavaivaiʻi kitautolu mo tafoki ki he ʻEikí, te Ne lava ʻo tokoniʻi ke fakavaivaiʻi hotau lotó ki he moʻoni ʻo e ngaahi lea ʻa e kau palōfitá.)

Lau ʻa e lea ko ʻeni ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoní:

ʻĪmisi
Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni

ʻE lava ke ke ʻiloʻi ʻia koe pē ʻa e meʻa ʻoku moʻoní mo ia ʻoku ʻikaí mei haʻo ako ke ʻiloʻi ʻa e ngaahi fanafana ʻa e Laumālié. …

Siʻoku kāinga ʻofeina, ʻoku ou kole atu ke mou fekumi fakamātoato ki ha fakamoʻoni mei he Laumālié pe ko e meʻa kuó u fakahā kiate kimoutolú ʻoku moʻoni ia pea ʻoku haʻu nai ia mei he ʻEikí. Kuó Ne folofola ʻe lava ke tau fekumi ki he ʻilo mei he langí mo ʻamanaki ke maʻu ia [vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 42:61]. …

Fehuʻi ki hoʻo Tamai Hēvaní pe ko e kau ʻaposetolo mo e kau palōfita moʻoni kimautolu ʻa e ʻEikí. (“The Love and Laws of God” [lea ne fakahoko ʻi ha fakataha lotu ʻi he ʻUnivēsiti ʻo Pilikihami ʻIongí, 17 Sepitema, 2019], 4–5, speeches.byu.edu)

  • Ko e hā ha ngaahi aʻusia kuó ke maʻu ʻi hoʻo ako ʻiate koe pē ʻa hono moʻoni ʻo e uiuiʻi fakalangi pe pōpoaki ʻa ha palōfita?

ʻI hoʻo fakaʻosi ʻa e fealeaʻaki fekauʻaki mo e fehuʻi “Ko e hā ʻe lava ke u fai kapau ʻoku ou faingataʻaʻia ʻi ha meʻa ʻoku akoʻi ʻe ha kau palōfita?” fakakaukau ke ʻoange ki he kau akó ha taimi ke fakalaulauloto mo lekooti e meʻa kuo nau ongoʻi pe ako ʻa ia ʻe tokoniʻi ai kinautolu pe ko ha taha kehe ʻoku ʻi ai haʻane fehuʻi tataú.

Te ke lava ʻo fakaafeʻi ha kau ako tokosiʻi ke nau vahevahe ʻa e meʻa te nau fakahoko ʻo kehe ʻi he kahaʻú kapau te nau faingataʻaʻia ʻi ha meʻa ʻe ako‘i ʻe ha palōfita.

Ki he Kalasi Hokó

Te ke lava ʻo fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e misi ʻa Līhai ki he fuʻu ʻakau ʻo e moʻuí, pea fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki he meʻa ʻoku lava ke akoʻi mai ʻe he meʻa-hā-mai ko ʻení fekauʻaki mo e mālohi ʻo e folofola ʻa e ʻOtuá ʻi heʻenau ako ʻa e naunau teuteu ki he kalasi hono hokó.