“Mga Buhat 1–5,” Mga Tabang sa Kasulatan: Bag-ong Tugon (2024)

Mga Tabang sa Kasulatan

Mga Buhat 1–5

Sulod sa 40 ka adlaw human sa Iyang Pagkabanhaw, si Jesukristo nangalagad ngadto sa Iyang mga disipulo. Dayon mikayab Siya ngadto sa langit, nga misaad nga mobalik sa ulahing mga adlaw sa samang paagi. Ang Apostoles napuno sa Espiritu Santo sa adlaw sa Pentecostes. Gisangyaw nila ang ebanghelyo sa Manluluwas uban sa gahom. Mga tulo ka libo ka tawo ang nabunyagan. Si Pedro ug si Juan gidakop tungod sa pagpamatuod ni Jesukristo human sa pag-ayo sa usa ka tawo nga natawo nga bakol. Wala sila motuman sa mga mando gikan sa Judeo nga mga lider nga mohunong sa pagtudlo ug sa pagpang-ayo pinaagi sa ngalan sa Manluluwas. Dayon giluwas sila sa usa ka anghel gikan sa bilanggoan.

Mga Kapanguhaan

Background ug Konteksto

Pagkat-on pa og Dugang

Media

Background ug Konteksto

Unsa ang basahon sa Mga Buhat?

Mikomentaryo sa ulohan niini nga basahon, si Presidente Jeffrey R. Holland mihatag sa mosunod nga ideya kon unsa ang basahon sa Mga Buhat: “Sa pagkatinuod, ang mas kompleto nga ulohan sa Mga Buhat ingon og angay sama sa ‘Ang mga Buhat sa Nabanhaw nga [si] Kristo nga Naglihok pinaagi sa Balaang Espiritu diha sa mga Kinabuhi ug mga Pangalagad sa Iyang Gi-orden nga mga Apostoles.’” Ang mga Buhat sa mga Apostoles nakahimo og importante nga taytayan tali sa kinabuhi ug mga pagtulun-an ni Jesukristo ug sa mga sinulat ug mga paghago sa Iyang mga Apostoles. Naglakip kini sa sagrado nga mga kasinatian nga misangpot ngadto sa pagtubo sa Simbahan sa Manluluwas. Diha sa Mga Buhat, atong makita kon giunsa sa mga lider ug sa mga miyembro sa pagsulbad ang mga panagbangi sa sulod ug sa pagtubag sa mga pagpanggukod gikan sa mas dakong katilingban. Kadaghanan sa basahon nagrekord sa pagpangalagad ni Pablo ngadto sa daghang dapit.

Ang basahon sa Mga Buhat “mao ang ikaduha sa duha ka bahin nga buhat nga gisulat ni Lucas ngadto ni Teofilo. Ang unang bahin nailhan nga ang Ebanghelyo Sumala ni Lucas.” Pipila ka tudling diha sa Mga Buhat gisulat sa mismong tawo nga nag-istorya, nagpasabot nga si Lucas usa ka partisipante niadto nga bahin sa pagsaysay. Ang mga panghitabo nga narekord diha sa Mga Buhat nahitabo tali sa gibanabana nga AD 30 ug AD 62. Ang mga eskolar mibanabana nga ang Mga Buhat gisulat sa mga panahon tali sa AD 60 ug AD 90.

Mga Buhat 1:3

Unsa ang kasakit [passion] ni Kristo?

Ang pulong nga passion [kasakit] diha sa King James nga Bersiyon nagpasabot sa hilabihan nga pag-antos sa Manluluwas isip kabahin sa Iyang Maulaong Sakripisyo. Daghan sa mga Kristiyano mipasabot sa kataposang semana sa Manluluwas isip Semana sa Kasakit.

Mga Buhat 1:4

Unsa ang gisaad sa Amahan ngadto sa mga disipulo sa Manluluwas?

Sa wala pa ang Iyang kamatayon, si Jesukristo misaad sa Iyang Apostoles nga ang Amahan mopadala nila sa Espiritu Santo. Human sa Iyang Pagkabanhaw, ang Manluluwas misugo sa Iyang Apostoles sa paghulat nga matuman kini nga saad sa dili pa mobiya sa Jerusalem. Natuman kini sa adlaw sa Pentecostes sa dihang ang Espiritu Santo gibubo diha sa Napulog Duha. Si Propeta Joseph Smith mitudlo nga kining espirituwal nga “pagtuga moandam sa mga disipulo alang sa misyon ngadto sa kalibotan.”

Mga Buhat 1:14

Unsay atong nahibaloan mahitungod sa mga igsoon ni Jesukristo?

Sigon sa mga Ebanghelyo sumala nila ni Mateo ug Marcos, si Jesus adunay upat ka igsoong lalaki ug mga igsoong babaye usab. Mao kini sila ang anak nga mga lalaki ug anak nga mga babaye ni Maria ug sa ama-ama sa Manluluwas, si Jose. Bisan kon ang Iyang mga igsoon wala kanunay motuo sa Iyang pagkabalaan, kauban na sila karon sa mga tumutuo. Ang igsoong lalaki ni Jesus nga si Santiago sa kaulahian nahimong lider sa Simbahan sa Jerusalem ug nahimong Apostol. Ang iyang igsoong lalaki nga si “Juda” o “Judas” lagmit mao ang tagsulat sa Epistola ni Judas.

Mga Buhat 1:26

Unsa ang tulumanon sa pagripa?

Sa karaang panahon, ang pagripa usa ka pamaagi sa paghimo og desisyon. Ang mga detalye sa proseso wala hingpit nga mahibaloi, ug tingali adunay daghang pamaagi. Gagmay nga mga butang ang tingali giripa o gikuha, o ang mga ngalan mahimong gisulat diha sa mga tipak sa kulon. Ang mga Judeo sa kinatibuk-an nagtuo nga ang kamot sa Dios mao ang mogiya sa resulta. Kon giunsa man paghimo ang pagripa dinhi niini nga sitwasyon wala mahibaloi.

Mga Buhat 2

Unsa ang nakaimportante mahitungod sa adlaw sa Pentecostes?

Usa ka semana human sa pagkayab ni Jesukristo ngadto sa langit, liboan sa mga tawo nagpundok sa Jerusalem sa pagsaulog sa Pista sa Pentecostes. Usa kini ka kasaulogan sa pag-ani ug ipahigayon singkwenta ka adlaw human sa Pagpalabay. Atol niini nga pista, ang mga lalaki sa pakigsaad moadto sa Ginoo didto sa Jerusalem. Ang mga Judeo ug mga dumuluong gikan sa laing mga nasod sa tibuok karaan nga Duol sa Silangan motambong, nagsulti og lainlaing mga pinulongan. (Ang usa ka dumuluong mao ang usa ka tawo nga dili sa Judeo nga kaliwatan nga nakabig sa Judaism.) Niining adlawa, adunay pagbu-bo sa Espiritu Santo. Kadtong anaa didto nakadungog sa Apostoles nga misulti sa ilang lumad nga mga pinulongan. Sa dihang mipahayag sila sa ilang kahibulong, si Pedro miingon nga mao kini ang katumanan sa panagna, mipamatuod kang Jesukristo, ug midapit nila sa pagpabunyag. Mga tulo ka libo ka kalag ang nadugang ngadto sa Simbahan.

Mga nasod sa mga tawo nga gihisgotan atol sa Pentecostes

Mga Buhat 2:1–6

Sa unsang paagi nga ang Espiritu Santo mabati sa adlaw sa Pentecostes?

Ang espirituwal nga mga kasinatian kasagaran lisod ihulagway. Ang nahitabo sa adlaw sa Pentecostes mao ang usa niadto nga mga kasinatian. Ang Apostoles ug ang uban nagpundok sa usa ka dapit didto sa Jerusalem. Sa kalit may haguros gikan sa langit sama sa kusog nga huros sa hangin. Milukop kini sa tibuok dapit ug nagtimaan sa pag-abot sa Espiritu Santo. Ang Espiritu Santo mipakita isip gibahin o nabuak nga daw mga dila nga kalayo. Sa karaang Israel, ang kalayo sa kasagaran nagsimbolo sa presensya sa Dios. Kining daw mga dila nga kalayo nagtungtong sa mga Apostoles. Samtang lisod ang biswal nga paghanduraw, kining daw mga kalayo usa ka pagsaksi nga ang Apostoles nakadawat sa Espiritu Santo. Ang Espiritu Santo nagtugot sa Apostoles nga makasinati sa gasa sa mga pinulongan. Sa ingon niana, kadtong anaa didto nakadungog sa Apostoles nga namulong sa ilang kaugalingong pinulongan. Bahin niini nga panghitabo, si Presidente Boyd K. Packer mitudlo nga tungod nini nga pagpakita sa Espiritu Santo “ang Napulog Duha hingpit nga nahatagan og gahom.”

Mga Buhat 2:43–47

Giunsa sa mga miyembro sa Simbahan pagsangkap sa mga panginahanglan sa usag usa?

Kining nahaunang mga tumutuo sa Jerusalem nagmugna og usa ka komunidad sa suporta ug pakigdait. Sila nagmaunongon ngadto sa mga pagtulun-an sa Apostoles, dungan nga nagsimba, ug “ang mga kabtangan sa matag usa kanila gipakig-ambitan nilang tanan.” Pinaagi sa boluntaryo nga pagbaligya sa yuta ug mga balay ug sa paghatag sa mga halin ngadto sa Apostoles, ang mga panginahanglan sa isigka tumutuo naatiman.

Ang mga kasulatan naghatag og mga asoy bahin sa katawhan ni Enoch, sa mga Lamanita ug sa mga Nephita, ug sa unang mga miyembro sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga nagpakabuhi nga “ang mga kabtangan sa matag usa kanila gipakig-ambitan nilang tanan.”

Mga Buhat 3:1

Unsa ang takna sa pag-ampo?

Agi og dugang sa ubang mga pag-ampo nga gihalad sa tibuok adlaw, naandan na kini sa mga Israelita nga mag-ampo sa tulo ka piho nga higayon sa adlaw: atol sa ikatulo, ikaunom, ug ikasiyam nga oras (o mga alas 9:00 sa buntag, alas 12:00 sa udto, ug alas 3:00 sa hapon). Ang pag-ampo sa alas-tres gihalad agi og may kalabotan sa panggabii nga sakripisyo didto sa templo. Kadtong nagpuyo duol sa templo kasagaran nag-ampo didto sa mga hawanan sa templo. Si Pedro ug si Juan anaa sa templo aron mag-ampo sa alas tres nianang adlawa.

Mga Buhat 3:18–21

Unsay ipasabot sa pagtuman na, o pagpahiuli, sa tanan [nga butang]?

Samtang naghisgot sa mga propeta kinsa mipamatuod kang Kristo, si Pedro migamit sa hugpong sa mga pulong nga “panahon sa kahayahay” ug “pagtuman na [pagpahiuli] sa tanan [nga butang].” Kini nga mga hugpong sa mga pulong lagmit nagpasabot niining “kataposang dispensasyon ug Ikaduhang Pag-anhi ni Jesukristo.”

Samtang ang King James nga Biblia naggamit sa pulong restitution [pagpatuman], kasagaran sa ubang mga hubad naggamit og restoration [pagpahiuli]. Naghisgot bahin niining pagpatuman o pagpahiuli, ang Unang Kapangulohan ug ang Korum sa Napulog Duha ka Apostoles misulat: “Uban sa kamapainubsanon, kami modeklarar nga agig tubag sa iyang pag-ampo, ang Dios nga Amahan ug ang Iyang Anak, si Jesukristo, mipakita kang Joseph [Smith] ug mipasiugda sa ‘pagpabalik sa tanang butang’ (Mga Buhat 3:21) sama sa gipanagna diha sa Biblia. Dinhi niini nga panan-awon, iyang nakat-onan nga human mamatay ang orihinal nga Apostoles, ang Simbahan ni Kristo sa Bag-ong Tugon nawala sa kalibotan. Si Joseph ang mahimong himan sa pagbalik niini.”

Mga Buhat 4:7–12

Pinaagi sa unsa nga gahom nga si Pedro ug si Juan miayo sa bakol nga tawo?

Mipamatuod si Pedro nga ang bakol nga tawo naayo pinaagi sa ngalan ni Jesukristo. Ang mga kasulatan nagtudlo nga adunay gahom ug awtoridad sa ngalan ni Kristo. Si Pedro mipamatuod usab nga pinaagi lamang sa ngalan ni Kristo nga ang tawo maluwas. Kini nga kamatuoran gipamatud-an sa tibuok kasulatan. Si Elder Paul B. Pieper mitudlo, “Ang atong Langitnong Amahan gusto nga hingpit kining masabtan nga ang ngalan sa Iyang Anak, si Jesukristo, dili lamang usa sa yanong ngalan taliwala sa kadaghanan. Ang ngalan sa Manluluwas adunay lahi ug mahinungdanong gahom. Kini ang bugtong ngalan diin ang kaluwasan posible.”

Mga Buhat 5:15

Ngano nga ang mga tawo nagtinguha man og kaayohan nga malandongan sa anino ni Pedro?

Si Presidente Jeffrey R. Holland mitudlo: “Daghan ang gidala ngadto [sa Napulog Duha] ug sila naayo ‘matag usa.’ (Mga Buhat 5:16.) Ang pagtuo diha sa hugot nga pagtuo ni Pedro miresulta sa pagdala sa mga tawo sa ilang mga masakiton nga anaa sa ilang mga higdaanan ngadto sa kadalanan, ‘basin na lamang ug malandongan sila sa anino ni Pedro inig-agi niya.’ (Mga Buhat 5:15.) Mahimong maghunahuna ang usa ka tawo kon aduna bay usa ka sinulat nga linya sa laing rekord nga nagbarog isip mas lig-on nga saksi sa pagtuo ug gahom sa usa ka mortal nga tawo nga naghupot sa balaang pagkapari sa Dios.”

Mga Buhat 5:34–39

Kinsa si Gamaliel?

Si Gamaliel mao ang apo sa inila nga rabi nga si Hillel. Usa siya ka sakop sa Sanhedrin ug usa ka inila nga iskolar sa balaod sa mga Judeo. Si Pablo gitudloan niining inila nga magtutudlo. Ang maalamong tambag ni Gamaliel seguro nakaluwas sa kinabuhi sa Apostoles, kinsa gidala pag-usab sa atubangan sa konseho sa mga Judeo human mapagawas gikan sa bilanggoan pinaagi sa usa ka anghel.

Pagkat-on pa og Dugang

Pagpangalagad diha sa Simbahan

Reyna I. Aburto, “Magkahiusa,” Liahona, Mayo 2018, 78–80

Ang Pagpatuman, o Pagpahiuli, sa Tanan [nga Butang] (tan-awa sa Mga Buhat 3:21)

Ang Pagpahiuli sa Kahingpitan sa Ebanghelyo ni Jesukristo: Usa ka Pamahayag ngadto sa Kalibotan sa Ikaduhang Siglo nga Kasaulogan Librarya sa Ebanghelyo
Ronald A. Rasband, “Katumanan sa Panagna,” Liahona, Mayo 2020, 75–78

Ang Makaayo nga Gahom sa Manluluwas

Amy A. Wright, “Si Kristo Moayo Nianang Naguba,” Liahona, Mayo 2022, 81–84

Media

Mga Bidyo

Mga Imahe

Apostoles nga nagtan-aw sa langit samtang anaa ang duha ka anghel sa ilang atubangan — The Ascencion [Ang Pagkayab], ni Harry Anderson

dakong pundok sa katawhan nga gibunyagan atol sa adlaw sa Pentecostes — The Day of Pentecost [Ang Adlaw sa Pentecostes], ni Sidney E. King

Si Pedro ug si Juan nga nag-ayo sa usa ka tawo diha sa templo — Such as I Have I Give unto Thee [Sa Ania Kanako Hatagan Ko Ikaw], ni Walter Rane