“Mateo 27; Marcos 15; Lucas 23; Juan 19,” Mga Tabang sa Kasulatan: Bag-ong Tugon (2024)
Mga Tabang sa Kasulatan
Mateo 27; Marcos 15; Lucas 23; Juan 19
Human si Jesukristo gidakop, ang mga Romano mikastigo, mibugalbugal, ug mibunal Kaniya. Nakita ni Pilato nga inosente si Jesus, apan ang mga tawo misinggit nga ilansang si Jesus. Nadala si Pilato sa pamugos ug misentensya sa Manluluwas nga ilansang. Gilansang si Jesukristo sa Golgota taliwala sa duha ka kawatan. Samtang nagbitay Siya sa krus, nag-ampo Siya ngadto sa Langitnong Amahan nga pasayloon ang mga sundalo ug mihangyo ni Apostol Juan nga atimanon ang Iyang inahan. Sa kataposan, gitugyan ni Jesus ang Iyang Espiritu ngadto sa mga kamot sa Iyang Amahan ug namatay. Si Jose nga taga-Arimatea ug si Nicodemo mibutang sa lawas ni Jesus sa usa ka lubnganan.
Mga Kapanguhaan
Background ug Konteksto
Mateo 27:11
Unsa ang atong nahibaloan mahitungod ni Pilato, ang gobernador sa Roma?
Tan-awa sa “Juan 18:29. Kinsa si Pilato?” ug “Juan 18:29–36. Ngano nga ang mga lider nga Judeo midala ni Jesus sa atubangan ni Pilato?”
Mateo 27:14, 26, 30, 34–35, 38, 41
Unsa nga mga panagna ang natuman atol sa paghusay ug Paglansang ni Jesukristo?
|
Panagna |
Katumanan sa Panagna |
|---|---|
|
Isaias 53:7. “Siya gidaug-daug, ug siya gisakit, apan wala niya bukha ang ba-ba.” |
Mateo 27:14. “Apan wala siyay gitubag kaniya.” |
|
Isaias 53:5. “Ang silot sa atong pakigdait diha sa ibabaw niya; ug tungod sa iyang mga labod kita nangaayo.” 1 Nephi 19:9. “Busa sila mihampak kaniya, ug siya nag-antos niini.” |
Mateo 27:26. Ang mga sundalong Romano “mihampak ni Jesus.” |
|
Isaias 50:6. “Wala nako tagoi ang akong nawong gikan sa kaulaw ug pagluwa.” 1 Nephi 19:9. “Sila moluwa kaniya, ug siya mag-antus niini.” |
Mateo 27:30. “Ilang gipanaglud-an siya.” |
|
Salmo 69:21. “Kanako managhatag sila usab og apdo nga akong pagakan-on; ug sa akong kauhaw gihatagan ako nila og suka nga pagaimnon.” |
Mateo 27:34. “Si Jesus ilang gihatagan og bino sinambugan og apdo.” |
|
Salmo 22:16. “Gipalagbasan nila ang akong mga kamot ug akong mga tiil.” 1 Nephi 19:10. Siya “mitugyan sa iyang kaugalingon …aron ituboy, … ug ilansang sa krus.” |
Mateo 27:35. “Gikalansang na siya nila sa krus.” |
|
Salmo 22:18. “Gibahinbahin nila ang akong bisti sa taliwala kanila.” |
Mateo 27:35. Ang mga sundalong Romanhon “mibahinbahin sa iyang mga bisti tali kanila pinaagi sa ripa.” |
|
Isaias 53:9, 12. “Giandaman siyag lubnganan tipon sa mga kriminal, … ug nahiagom sa angay nga dangatan sa mga kriminal.” |
Mateo 27:38. “Unya tupad kang Jesus gilansang nila sa laing duha ka krus ang duha ka tulisan.” |
|
Salmo 22:7–8. “Gibugalbugalan ako sa tanang nakakita kanako … , nag-ingon, misalig ka man kaha sa Ginoo, nganong wala ka man niya luwasa.” |
Mateo 27:41, 43. “Gibugalbugalan usab siya sa kadagkoan sa mga pari, … miingon, … tan-awon kuno nato kon luwason ba siya sa Dios karon.” |
|
Salmo 22:1. “Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo ako?” |
Mateo 27:46. “Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo ako?” |
|
Salmo 34:20. “Siya nagabantay sa tanan niyang mga bukog: walay usa niini nga mabali” (Tan-awa usab sa Exodo 12:46.) |
Juan 19:33. “Apan sa pagduol na nila kang Jesus, nakita nila nga patay na siya busa wala nila balia ang iyang mga bitiis.” |
|
Zacarias 12:10. “Aron inigtan-aw nila kaniya nga ilang gidunggab.” |
Juan 19:34. “Apan ginamit ang iyang bangkaw, giduslak sa usa sa mga sundalo ang kilid ni Jesus.” |
|
Isaias 53:9. “Ug gibuhat nila ang iyang lubnganan … uban sa mga dato.” |
Mateo 27:57, 59–60. “Usa ka adunahan nga tawo nga taga-Arimatea … gibuliboran niya sa bag-ong panapton nga puti, ug gipahimutang sa bag-o nga lubnganan.” |
Mateo 27:15–21
Sa unsa nga paagi nga ang pagbuhi ni Barabas nakatuman sa balaod ni Moises?
(Itandi sa Marcos 15: 7-11; Lucas 23:18–25; Juan 18:39–40.)
Sumala sa Griyego nga bersyon sa Mateo 27:16–17, ang unang ngalan ni Barabas mao ang Jesus. Ang ngalan nga Barabas nagpasabot nga “anak sa amahan.” Ang masuk-anong manggugubot nga panon mipili ni Jesus Barabas kay ni Jesukristo—ang tinuod nga Anak sa Amahan. Ang pagbuhi ni Barabas nakatuman sa ritwal sa kanding nga gipahigayon sa Adlaw sa Pag-ula. Sumala sa balaod ni Moises, sa Adlaw sa Pag-ula ang labaw nga pari mipili og duha ka kanding. Ang usa ka kanding nahimong ritwal sa kanding ug buhian nga buhi ngadto sa kaminawan, ug ang laing kanding patyon isip usa ka halad sa sala ngadto sa Ginoo. Si Barabas nakatuman sa tahas sa kanding. Ang Manunubos mituman sa tahas sa ikaduhang kanding sa dihang Iyang gihatag ang Iyang kinabuhi sa pag-ula alang sa mga sala sa tanang katawhan.
Mateo 27:22–50
Unsay atong nahibaloan mahitungod sa paglansang sa krus?
(Itandi sa Marcos 15:22–37; Lucas 23:26–46; Juan 19:17–30.)
Ang pagpatay pinaagi sa paglansang sa krus mao ang silot alang sa nagkalain-lain nga mga krimen, naglakip sa politikal nga rebelyon. Ang karaang tigsaysay nga Judeo nga si Josephus mitawag sa pagkalansang diha sa krus nga usa ka “makaluluoy nga kamatayon.” “Ang tawo nga ilansang sa kasagaran papas-anon sa iyang kaugalingong krus ngadto sa dapit sa pagpatay.” Ang tawo kasagaran huboan sa iyang mga sinina. Ang tigpatay dayon mobutang sa biktima ngadto sa krus gamit ang mga pisi o mga lansang o ang duha. Samtang ang mga samad nga gipahamtang tungod sa mga lansang nakahatag og hilabihan nga ka sakit, dili kini ang makapatay sa tawo. Sa kasagaran ang kamatayon miresulta tungod sa “kombinasyon sa kagutom, kakugang, kauhaw, kamayo, kakapoy, ug kabantang.” Ang tawo mag-antos sulod sa duha ngadto sa tulo ka adlaw sa dili pa mamatay.
Mateo 27:24
Nganong nanghunaw si Pilato sa iyang mga kamot?
Si Pilato nakahibalo nga si Jesukristo inosente sa mga pasangil nga gihimo batok Kaniya. Bisan ang asawa ni Pilato mipasidaan ni Pilato sa kainosente ni Jesukristo. Aron makalingkawas siya sa responsibilidad sa pagsilot sa inosente nga tawo, nanghugas si Pilato sa iyang mga kamot. Ang balaod ni Moises naglakip sa susama nga tulumanon. Sa ingon, sa dihang si Pilato mihugas sa iyang mga kamot, tingali siya nagpakita nga inosente sa paagi nga masabtan sa mga lider sa Judeo. Ang paghugas sa iyang mga kamot, hinuon, wala motugot ni Pilato sa paglikay sa responsibilidad. Si Presidente Jeffrey R. Holland miingon, “Ang bag-ong nanghunaw nga si Pilato dili unta madugangan og mantsa o madugangan og hugaw.”
Mateo 27:25
Kinsa ang responsable alang sa kamatayon sa Manluluwas?
Ang Pagkalansang ni Jesukristo nahitabo tungod sa gamay nga grupo sa mga lider sa Judeo ug sa kooperasyon sa Romano nga mga awtoridad. Importante nga hinumdoman nga atol sa mortal nga pangalagad sa Manluluwas, daghang Judeo mituo ni Jesukristo.
Mateo 27:26
Unsa ang paglatos?
(Itandi sa Marcos 15:15; Juan 19:1.)
Ang paglatos, o pagbunal, mao ang Romano nga silot nga gitumong sa pagpaluya sa tawo sa dili pa ang paglansang. Ang latigo hinimo sa panit nga higot nga adunay gagmay nga mga piraso sa puthaw o bukog nga gihigot niini. Ang sinilotan nga tawo ihigot sa usa ka haligi ug balikbalik nga latigohon. Ang unang mga pagbunal nakapagisi sa panit. Ang balikbalik nga mga pagbunal makapagisi sa unod sa bukog. Makahatag kini og hilabihan nga ka sakit ug pagkawala sa dugo. “Ang ideya mao ang pagpaluya sa biktima ngadto sa usa ka kahimtang nga hapit na matumba o mamatay. Komon ra ang pagtamay ug pagbiaybiay nga moduyog sa pamaagi.”
Mateo 27:28–29
Giunsa sa pagbugalbugal sa mga sundalong Romano si Jesukristo?
(Itandi sa Marcos 15:17–18; Juan 19:2–3.)
Ang mga sundalong Romano migamit og mga simbolo sa kahalangdon sa pagbugalbugal ni Jesukristo isip ang hari sa mga Judeo. Sumala sa mga asoy nga nakita sa Marcos, Juan, ug sa Hubad ni Joseph Smith, gihatagan nila Siya og dinorado nga kupo nga isul-ob. Ang kolor nga dinorado nagsimbolo og kahalangdon. Nag-lala sila og korona nga hinimo sa mga tunok ug gibutang kini sa Iyang ulo. Gibutang usab ang usa ka tukod, o usa ka sungkod, sa Iyang tuong kamot, nga nagrepresentar sa usa ka baston.
Mateo 27:37
Unsa ang kamahinungdanon sa titulo nga gisulat ni Pilato sa krus?
(Itandi sa Juan 19:19.)
Kustombre kini nga butangan og timailhan ibabaw sa ulo sa giakusar diha sa krus. Sa timailhan gisulat ang ilang sala. Ang timailhan nga gibutang sa ibabaw ni Jesus diha sa krus mabasa “Jesus nga taga-Nazaret, ang Hari sa mga Judeo” sa Griyego, Latin, ug Hebreo. Kadtong tanan nga moagi mobasa niining opisyal nga deklarasyon ug makahibalo nga si Jesus, ang “Hari sa mga Judeo,” gilansang. Ang mga kadagkoan sa mga pari miingon ngadto ni Pilato, “Ayaw isulat, nga hari siya sa mga Judeo kondili nga miingon siya, Ako ang Hari sa mga Judeo.” Kini nga kausaban magpakita sa ilang pagtuo nga si Jesus dili ang hari sa mga Judeo bisan og Siya miangkon nga Siya hari. Si Pilato mibaliwala sa ilang hangyo nga usbon ang pinulongan sa timailhan.
Mateo 27:45
Unsang orasa sa adlaw nga ang kangitngit mitabon sa yuta?
“Alas nuybe kadto sa buntag”, sa dihang si Jesukristo gilansang ngadto sa krus. Girekord ni Mateo nga “mitabon sa tibuok yuta ang kangitngit (mga 12:00 sa udto) hangtod sa ikasiyam nga oras (mga alas 3:00 sa hapon), sa dihang namatay ang Manluluwas.
Mateo 27:46
Nganong gibati ni Jesus nga gibiyaan?
Si Presidente Jeffrey R. Holland mitudlo:
Aron ang kinadak-ang sakripisyo sa Iyang Anak tingali maingon ka hingpit kay kini boluntaryo man ug sa nag-inusara, ang Amahan sa mubong higayon mitangtang gikan kang Jesus sa kahupayan sa Iyang Espiritu, mitangtang sa Iyang personal nga presensya. … Aron mahimo ang Iyang Pag-ula nga walay kataposan ug mahangtoron, kinahanglan Siyang motagamtam kon unsay bation sa pagkamatay dili lamang sa pisikal apan usab sa espirituhanong paagi, aron mabatyagan unsay bation kon ang balaang Espiritu mobiya, unsay bation kon siya gitalikdan sa hingpit, kapait ug kawalay paglaom nga pag-inusara.
“Apan si Jesus nagpadayon. Mipadayon siya. Ang kamaayo nga anaa Kaniya mitugot sa pagtuo nga magmadaugon bisan sa kahimtang ubos sa hingpit nga kapait. … Tungod kay si Jesus mibaktas sa ingon ka taas, masulob-ong agianan nga nag-inusara, dili na kita kinahanglang mohimo pa sa ingon.”
Mateo 27:51
Unsa ang kahulogan mahitungod sa tabil sa templo nga nagisi?
(Itandi sa Marcos 15:38; Lucas 23:45.)
Ang Balaan sa mga Balaan mao ang labing sagrado nga lawak sa karaang templo ug gibulag pinaagi sa tabil. Kini nga lawak nagsimbolo sa presensya sa Dios. Kausa sa usa ka tuig, sa Adlaw sa Pag-ula, ang high priest moagi sa tabil sa templo ug mosulod sa Balaan sa mga Balaan. Miwisikwisik siya og dugo sa halad sa sala nga diha sa altar aron sa pag-ula alang sa mga sala sa tanang kongregasyon sa Israel.
Sa dihang ang tabil sa templo “nagisi,” atol sa kamatayon ni Jesukristo, usa kini ka dramatikanhong simbolo sa unsay nahimo sa Pag-ula sa Manluluwas. Si Apostol Pablo mitudlo nga sama sa nagisi nga tabil sa templo nga nagtugot sa simbolikanhong pagsulod ngadto sa Balaan sa mga Balaan, ang nagisi nga lawas ni Jesukristo ang nagbukas sa agianan alang kanato sa pagsulod ngadto sa presensya sa Amahan.
Mateo 27:52–53
Aduna bay nabanhaw sa wala pa mabanhaw si Jesukristo?
Wala mahibaloi ngano nga ang mga bersikulo mahitungod sa Pagkabanhaw diha sa Mateo 27 gibutang diha diin kini anaa sa teksto. Ang bersikulo 53 miklaro nga ang mga pagpakita niining nabanhaw nga mga tawo sa Jerusalem nahitabo “human sa pagkabanaw ni [Kristo].” Ubang mga tudling sa kasulatan nagmatuod nga si Jesukristo mao ang una nga nabanhaw. Ang propeta sa Basahon ni Mormon nga si Abinadi mitudlo nga kadtong kinsa nabanhaw sa panahon sa Pagkabanhaw sa Manluluwas mao ang mga propeta ug kadtong kinsa nagtuman sa mga sugo sa Dios.
Marcos 15:1–2
Unsa ang kahulogan mahitungod sa pagkapresentar ni Jesus isip usa ka hari ngadto ni Pilato?
(Itandi sa Lucas 23:1–3.)
Tan-awa sa “Mateo 26:59–68. Unsa ang kahulogan mahitungod sa sumbong sa pagpanamastamas?”
Lucas 23:4–12
Kinsa si Herodes Antipas?
Si Herodes Antipas mao ang anak ni Herodes ang Bantogan, kinsa mimando sa pagpatay sa mga bata sa Betlehem. Si Herodes Antipas misulod og mapanapawon nga relasyon sa kaminyoon uban sa asawa sa iyang igsoon nga si Felipe. Sa dihang si Juan Bautista nakadungog niini nga kaminyoon, gitawag niya kini nga wala mahisubay sa balaod. Gipapatay ni Herodes si Juan Bautista. Sa sayo pa si Jesus naghisgot ni Herodes “nga mananap nga milo,” nagpasabot sa malinglahon nga kinaiya ni Herodes. Si Elder James E. Talmage nakaobserbar, “Kutob sa atong nasayran, si Herodes … ang bugtong binuhat kinsa nakakita sa nawong ni Kristo ug namulong ngadto Kaniya, apan wala gayod makadungog sa Iyang tingog.”
Lucas 23:31
Unsa ang kahulogan sa kahoy nga lunhaw ug sa kahoy nga laya?
Ang kahoy nga lunhaw nagrepresentar sa panahon sa mortal nga pagpangalagad ni Jesukristo. Ang kahoy nga laya nagrepresentar sa panahon human sa kamatayon sa Manluluwas. Ang Hubad ni Joseph Smith midugang sa mosunod nga pagpasabot: “Unsa kahay mahitabo kon laya na kini? Kini ang iyang gisulti, nagtimaan sa pagkatibulaag sa Israel, ug sa pagkabiniyaan sa pagano, o sa laing pagkasulti, ang mga Hentil.” Kini nga tudling nagpasabot nga kon ang mga tigdaug-daog sa katawhang Judeo makahimo sa ingon ka daotan nga mga buhat sa panahon nga anaa si Jesus taliwala kanila, sila mobuhat og mas grabe ka daotan nga mga butang ngadto sa katawhang Judeo kon wala na Siya.
Lucas 23:34
Kinsa ang gihangyo ni Jesus sa Amahan nga pasayloon?
Ang Hubad ni Joseph Smith miklaro nga ang Manluluwas mihangyo sa Amahan sa pagpasaylo sa kasundalohan nga Romano nga milansang Kaniya.
Lucas 23:42–43
Ang kawatan ba miuban ni Jesus ngadto sa paraiso?
Si Propeta Joseph Smith miklaro nga ang gipasabot sa Ginoo nga ang kawatan mouban Kaniya didto sa kalibotan sa mga espiritu kay sa paraiso sa espiritu. Gikan sa moderno nga pagpadayag makat-onan nato nga ang tanang mamatay mosulod ngadto sa human sa kinabuhi nga kalibotan sa espiritu. Kadtong kinsa mga matarong ug nabunyagan magpuyo sa paraiso, samtang ang daotan ug kadtong kinsa wala makadawat sa ebanghelyo sa Manluluwas magpuyo sa bilanggoan sa espiritu. Kadtong anaa sa bilanggoan sa espiritu adunay oportunidad nga matudloan sa ebanghelyo ni Jesukristo, maghinulsol sa ilang mga sala, ug makadawat sa puli nga mga ordinansa pinaagi sa buhat nga atong gihimo diha sa mga templo. Kon sila modawat sa ebanghelyo, mahimo silang mobiya sa bilanggoan sa espiritu ug magpuyo sa paraiso.
Juan 19:30
Unsa ang kahulogan mahitungod sa deklarasyon sa Manluluwas, “Natapos na”?
(Itandi sa Mateo 27:50; Lucas 23:46.)
Si Elder Robert D. Hales mitudlo: “Gikan sa wala pa ang pagkatukod sa kalibotan hangtod na sa kataposang mga gutlo didto sa krus, ang Manluluwas nagtrabaho sa buhat sa Iyang Amahan. Iyang nahuman ang buhat nga gipahimo Kaniya. Busa, dili kita matingala kon kang kinsa Siya nakig-istorya sa panahon nga, diha sa krus, ‘siya miingon, Natapos na,’ [Juan 19:30] ug ‘mituwaw sa makusog nga tingog, … Amahan, nganha sa imong mga kamot itugyan ko ang akong espiritu: ug sa nakapamulong siya niini, nabugto ang iyang ginhawa’ [Lucas 23:46]. Nasayod kita nga nag-ampo Siya ngadto sa Iyang Langitnong Amahan.” Ang Hubad ni Joseph Smith midugang, “Si Jesus, sa dihang mituwaw siya pag-usab sa makusog nga tingog, nag-ingon, Amahan, natapos na, ang imong kabubut-on natuman, nabugto ang iyang gininhawa.” Kini nga deklarasyon nagpakita nga si Jesukristo boluntaryong mitugyan sa Iyang kinabuhi.
Pagkat-on pa og Dugang
Ang Krus
-
Jeffrey R. Holland, “Gituboy diha sa Krus,” Liahona, Nob. 2022, 77–80
-
Jeffrey R. Holland, “Walay Bisan Usa nga Nakig-uban Kaniya,” Liahona, Mayo 2009, 86–88
-
Gordon B. Hinckley, “Ang Simbolo sa Atong Pagtuo,” Liahona, Abr. 2005, 3–6
Ang Sakripisyo sa Manluluwas
-
Dallin H. Oaks, “Unsa ang Nabuhat sa Manluluwas alang Kanato?,” Liahona, Mayo 2021, 75–77
Media
Mga Bidyo
“Jesus Is Scourged and Crucified” (4:59)
“Jesus Is Laid in a Tomb” (3:44)
Mga Imahe
The Crucifixion [Ang Paglansang sa Krus], ni Harry Anderson
Crucifixion [Paglansang sa Krus] ni Louise Parker