“Mateo 6–7,” Mga Tabang sa Kasulatan: Bag-ong Tugon (2024)
Mga Tabang sa Kasulatan
Mateo 6–7
Ang Manluluwas nagpadayon sa Wali sa Ibabaw sa Bungtod, nagtudlo unsaon sa pag-ampo, pagpuasa, ug pagserbisyo sa uban. Gitudloan Niya ang Iyang mga disipulo sa paghatag og prayoridad sa gugma sa Dios labaw sa mga kabalaka sa kalibotan. Iyang gitapos pinaagi sa pagtudlo nga ang agianan padulong sa kinabuhing walay kataposan higpit ug kadtong kinsa mobuhat sa kabubut-on sa Langitnong Amahan ang makasulod ngadto sa gingharian sa langit.
Mga Kapanguhaan
Background ug Konteksto
Mateo 6:1–4
Sa unsang paagi ang kultura sa mga panahon sa Bag-ong Tugon nakaapekto sa paagi sa paghatag og limos sa mga tawo?
Ang mga tawo sa mga panahon sa Bag-ong Tugon nagpuyo sa usa ka kultura sa dungog. Ang dungog giila sa kadaghanan pinaagi sa mga gilaoman sa katilingbanong grupo, sama sa pamilya, kabanayan, o balangay. Kon ang usa ka tawo makaabot sa gilaoman sa grupo, motaas ang iyang dungog. Usa ka paagi aron makakuha og dungog mao ang paghatag og mga limos aron mailhan ka sa publiko, o magbuhat og maayong mga buhat.
“Niini nga konteksto,” ang usa ka eskolar nakaobserbar “Ang pamahayag ni Kristo sa Wali Ibabaw sa Bungtod, ‘Kamo dili molimos sa atubangan sa mga tawo, nga aron makit-an kanila. … Ayaw ipahibalo sa inyong wala nga kamot unsa ang gihimo sa inyong tuo nga kamot: aron ang inyong mga paglimos matago’ (Mateo 6:1–4), makapahingangha. Gibaliwala ni Kristo ang paghatag og limos tungod sa maong rason ug mihagit sa naandang pagpahayag og usa ka kinauyokang mithi.”
Mateo 6:5–7
Unsa nga mga matang sa pag-ampo ang gikondenar sa Ginoo?
Sa mga panahon sa Bag-ong Tugon, ang pag-ampo usa ka importanteng bahin sa kinabuhi sa mga Judeo. Ang mga Judeo nag-ampo sa buntag ug sa gabii, nga nag-atubang sa Jerusalem. Sila nag-ampo sa dili pa ug human sa pagkaon. Sila nag-ampo pinaagi sa pagyukbo o sa pagtindog. Niini nga tudling, ang Manluluwas wala magkondenar sa mga pag-ampo sa publiko apan sa pag-ampo nga gihimo aron dayegon sa uban.
Ang Ginoo nagpasidaan batok sa walay pulos nga pagbalikbalik atol sa pag-ampo. Ang hugpong sa mga pulong nga “kawang nga pagbalikbalik” kini gihubad gikan sa Griyego nga pulong battalogēsēte, diin mahimo usab nga hubaron isip “yawyaw” o “pagsulti nga wala sa hunahuna.” Ang pagano mao ang naggamit sa padayon nga pagbalikbalik sa “taas nga mga lista sa mga ngalan sa ilang mga dios” aron mohangyo og tabang. Mao nga, ang Ginoo mokondenar sa dugay kaayo nga mga pag-ampo nga nagsalig sa walay pulos nga mga pulong.
Mateo 6:13
Unsay gipasabot sa Ginoo sa “ilikay kami sa mga tentasyon”?
Ang Hubad ni Joseph Smith miklaro niini nga hugpong sa mga pulong nga nagpasabot ang Ginoo dili mogiya kanato ngadto sa tentasyon: “Ug dili motugot kanato nga madala ngadto sa pagtental, apan nagluwas kanato gikan sa daotan.”
Mateo 6:22
Unsay gipasabot sa “busa kon ang imong mga mata bug-os”?
Ang pulong nga bug-os, nga gigamit niini nga bersikulo, naggikan sa Griyego nga pulong nga nagpasabot nga yano, sinsero, matarong, o prangka. Ang pagkahibalo niini nga kahulogan makatabang nato nga makasabot sa mga pagtulun-an sa Manluluwas bahin sa paghatag og limos, pag-ampo, ug pagpuasa. Kini nga mga lihok kinahanglan nga buhaton tanan uban sa yano ug sinserong pagtutok ngadto sa Amahan sa Langit o sa tigdawatan.
Mateo 6:24
Unsa ang katigayonan?
Katigayonan komon nga nagpasabot sa kalibotanong mga bahandi ug puwede nga mahubad nga usa ka bahandi o salapi.
Mateo 6:25, 34
Unsa ang buot ipasabot sa “ayaw … kabalaka”?
Sa King James nga Biblia, ang hugpong sa mga pulong nga “ayaw … kabalaka” nagpasabot nga dili kaayo sobra nga mabalaka. Bisan paman ang bersiyon sa 3 Nephi 13:25–34 nagpakita nga kini nga mga panudlo alang ngadto sa Apostoles, kini nga panudlo magamit alang sa tanan nga gitawag sa pagserbisyo.
Mateo 7:1
Unsa ang gipasabot sa “ayaw … pagpanghukom”?
Ang Hubad ni Joseph Smith nagklaro nga ang mga pulong sa Manluluwas niini nga bersikulo: “Ayaw … paghukom, sa dili matarong, aron ikaw dili pagahukman; apan paghukom sa matarong nga paghukom.”
Si Presidente Dallin H. Oaks mipasabot sa bout ipasabot sa matarong nga paghukom sama sa mosunod:
“Una, ang matarong nga paghukom kinahanglan, sa kahulogan, makiangayon. … Malikayan niini ang pagpahayag nga ang usa ka tawo wala nay oportunidad sa kahimayaan o bisan sa tanang oportunidad alang sa mapuslanon nga buhat sa Ginoo. …
“Ikaduha, ang matarong nga paghukom magiyahan sa Espiritu sa Ginoo, dili pinaagi sa kasuko, panimalos, kasina, o sa kaugalingong interes. …
“Ikatulo, aron mahimong matarong, ang temporaryo nga paghukom kinahanglan nga nasulod sa atong pagkatinugyanan. Kinahanglan nga dili … mobuhat sa mga paghukom nga dili atong personal nga mga responsibilidad. …
“Ikaupat, kinahanglan nga atong, kon mahimo, likayan ang paghukom hangtod nga makabaton kita og igo nga kahibalo sa tinuod. …
“Ang ikalima nga baroganan sa usa ka matarong nga makiangayon nga paghukom mao nga kon mahimo likayan nato ang paghukom sa mga tawo ug mohukom lang sa mga sitwasyon. …
“Ikaunom, ang pagpasaylo mao ang kauban nga baroganan [niini] nga sugo. … Sa moderno nga pagpadayag ang Ginoo mipahayag, ‘Ako, ang Ginoo, mopasaylo kinsa Ako mopasaylo, apan kamo gikinahanglan nga mopasaylo sa tanan nga mga tawo’ [Doktrina ug mga Pakigsaad 64:10]. …
“Ikapito, ang kataposang … baroganan sa matarong nga paghukom mao nga kini maggamit sa matarong nga sumbanan.”
Mateo 7:3–5
Unsa ang puling ug troso?
Ang Griyego nga pulong nga gihubad nga puling nagpasabot sa usa ka gamay nga buling, tipak, o piraso.” Ang Griyego nga pulong nga gihubad nga troso nagpasabot sa.“dako nga kahoy nga troso nga gamiton sa paghimo og balay.” Niini nga mga bersikulo, ang Manluluwas nagtudlo nga kita kinahanglan mobalhin sa atong pagpunting gikan sa sayop sa ubang mga tawo ngadto sa atong kaugalingon.
Mateo 7:23
Usay buot ipasabot sa Manluluwas sa “wala Ko gayod kamo igkaila”?
Ang Hubad ni Joseph Smith nagkorihir sa “Ako wala gayod makaila kaninyo” ngadto sa “Wala gayod kamo makaila kanako.”
Mateo 7:28–29
Sa unsang paagi ang pamaagi sa pagtudlo sa Manluluwas lahi gikan sa pagtudlo sa mga escriba?
“Ang mga naminaw sa Galilea … tingali dili nato masabtan nganong grabe ang ilang katingala. Una sa tanan, si Jesus nga taga Nazaret, ang labing bantogan nga magtutudlo ug teyologo, walay mga papeles sa usa ka magtutudlo sumala sa mga kustombre sa iyang panahon. …
“Ikaduha, dili lamang si Jesus wala magtudlo uban sa awtoridad sa mga magtutudlo sa panahon, wala siya magtudlo sama sa mga magtutudlo sa panahon. Ang kalibotan sa Bag-ong Tugon usa sa naghangop sa panultihon nga ‘Kon kini karaan, mas masaligan.’ Kon mas karaan ang usa ka tawo o butang, mas masaligan kini. Mao nga, komon ang pagpangita sa rabinikong mga teksto, ‘si Rabinico X misulti sa ngalan ni Rabinico Y, kinsa adunay tradisyon gikan ni Rabinico Z.’ Mao kini ang masaligang paagi sa pagpalig-on sa usa ka pamahayag. Pero, si Kristo wala magkutlo sa mga nangaging mga rabi. Dugang pa, wala siya mamulong isip mga propeta, kinsa kasagaran mosulti nga, ‘Ug sa ingon miingon ang Ginoo.’ Uban sa prangkang kaisog, siya mipahayag, ‘Kay sultihan ko kamo,’ nagpaila sa iyang pulong nga mao ang kataposang may awtoridad ug nag-una sa balaod, ang kasagarang gihuptan nga interpretasyon, ug ang mga kustombre sa panahon.
“Sa kataposan, unsa ang naghatag sa mga tawo og katungod sa paglihok sa publiko mao ang gitas-on sa ilang dungog. Ang mga tawong natawo nga kabos (sama sa anak sa panday) wala gidahom nga mangulo sa publiko, nga mopahigayon og mga milagro, o mosangyaw uban sa dakong kaalam. Bisan pa si Kristo misangyaw uban sa gahom, kaisog, ug dili hitupngan nga kaalam. Dili ikatingala ang mga masa nahingangha. Si Jesukristo, ang anak sa usa ka panday, namulong sama sa usa ka anak sa hari.”
Pagkat-on pa og Dugang
Unsaon sa Pag-ampo ngadto sa Langitnong Amahan
-
Russell M. Nelson, “Mga Leksiyon gikan sa mga Pag-ampo sa Ginoo,” Liahona, May 2009, 46–49
-
Dallin H. Oaks, “The Special Language of Prayer,” New Era, Jan. 2006, 2–5
Matarong nga Paghukom
-
Tyler J. Griffin, “How Do We ‘Judge Righteous Judgment’?” Ensign, Feb. 2019, 54–59
Media
Mga Bidyo
Mga Imahe
On Earth as It Is in Heaven [Dinhi sa Yuta Maingon sa Langit], ni Justin Kunz
The Lord’s Prayer [Ang Pag-ampo sa Ginoo], ni James Tissot