“Mateo 14; Marcos 6; Juan 5–6,” Mga Tabang sa Kasulatan: Bag-ong Tugon (2024)
Mga Tabang sa Kasulatan
Mateo 14; Marcos 6; Juan 5–6
Giayo ni Jesukristo ang usa ka tawo sa tuburan sa Betsata. Nagtudlo Siya mahitungod sa Iyang relasyon ngadto sa Amahan. Sa dihang si Jesus nakadungog mahitungod sa pagpunggot sa ulo ni Juan Bautista, milakaw Siya aron mag-inusara. Ang dakong panon sa katawhan nakakaplag Kaniya, ug Iyang giayo ang ilang mga masakiton. Milagroso Niyang gipakaon ang lima ka libong tawo pinaagi lamang sa lima ka pan ug duha ka isda. Si Jesus nagtudlo nga Siya mao ang Pan sa Kinabuhi. Pipila sa Iyang mga disipulo misalikway sa Iyang mga pagtulon-an ug milakaw. Ang Manluluwas milakaw sa Dagat sa Galilea ug midapit ni Pedro sa pagduol Kaniya.
Mga Kapanguhaan
Background ug Konteksto
Mateo 14:1–5
Nganong si Juan Bautista gibilanggo ni Herodes?
(Ikompara sa Marcos 6:14–20.)
Samtang mibisita sa Roma, si Herodes Antipas naibog kang Herodias, ang asawa sa iyang igsoon sa amahan nga si Felipe. Si Herodes misugyot nga biyaan ni Herodias si Felipe. Unya gidiborsiyohan ni Herodes ang iyang asawa aron pakaslan si Herodias. Apan, ang kaminyoon ni Herodes sa asawa sa iyang igsoon maoy usa ka paglapas sa balaod ni Moises. Sa dihang si Juan Bautista mikondenar sa kaminyoon isip supak sa balaod, gipabilanggo siya ni Herodes.
Gusto ni Herodes nga ipapatay si Juan, apan nahadlok siya nga himoon kini tungod kay nakahibalo ang mga tawo nga si Juan usa ka propeta. Ang Hubad ni Joseph Smith nagdugang nga si Herodes nasayod nga si Juan mahimong “usa ka balaan nga tawo, ug usa ka tawo nga may kahadlok sa Dios ug misimba kaniya.”
Mateo 14:15–21
Pila ka tawo ang milagrosong gipakaon ni Jesus?
(Ikompara sa Mark 6:34–44.)
Ang Griyego nga teksto sa Marcos 6:44 nagklaro nga ang hugpong sa mga pulong nga “lima ka libo ka tawo” nagpasabot og lima ka libo nga lalaki. Ang Mateo 14:21 mihimo niini nga dili masayop pinaagi sa pagdugang sa pamahayag nga “walay labot sa mga babaye ug sa mga bata.”
Mateo 14:25
Unsa ang ikaupat nga hugna sa bantay?
(Ikompara sa Marcos 6:48.)
Gibahin sa mga Romano ang oras sa kagabhion ngadto sa upat ka mga pagbantay, nga halos katugbang sa mosunod:
-
unang pagbantay: 6:00–9:00 sa gabii.
-
ikaduhang pagbantay: 9:00 p.m.–12:00 sa tungang gabii
-
ikatulong pagbantay: 12:00 tungang gabii–3:00 sa kadlawon
-
ikaupat nga pagbantay: 3:00–6:00 sa kadlawon
Sa dihang ang Manluluwas miduol sa mga disipulo sa ikaupat nga pagbantay, tibuok gabii silang nagbugsay batok sa hangin.
Marcos 6:1–6
Nganong gisalikway si Jesus sa Nazaret?
Tan-awa sa “Lucas 4:22–30. Nganong gisalikway si Jesus sa Nazaret?”
Marcos 6:5, 13; 7:32
Unsa ang kamahinungdanon sa pagpandong sa mga kamot ug pagdihog sa lana?
Ang Ebanghelyo ni Marcos naglangkob og daghang mga pakisayran kay sa ubang mga Ebanghelyo ni Jesus ug sa Iyang Apostoles nga nag-ayo sa mga tawo pinaagi sa pagpandong sa mga kamot. Ang Marcos mao lamang ang Ebanghelyo nga naghisgot nga ang Apostoles sa Manluluwas midihog sa mga masakiton og lana.
Si Presidente Dallin H. Oaks mitudlo: “Ang Daang Tugon kanunay nga naghisgot sa pagdihog gamit ang lana isip usa ka bahin sa panalangin nga ihatag pinaagi sa awtoridad sa pagkapari. Ang mga pagdihog gipahayag alang sa pagbalaan ug tingali mahimo usab nga tan-awon isip usa ka simbolo sa mga panalangin nga ibu-bu gikan sa langit isip resulta niining sagrado nga buhat.
“Sa Bag-ong Tugon atong mabasa nga ang Apostoles ni Jesus nga ‘gihidhiran nilag lana ang daghang mga masakiton, ug gipang-ayo sila’ (Marcos 6:13). Ang basahon ni Santiago nagtudlo kabahin sa tahas sa pagdihog agig koneksyon sa uban nga mga elemento sa panalangin sa pagpang-ayo pinaagi sa awtoridad sa pagkapari:
“‘Aduna ba kaninyoy nagamasakiton? Ipakuha niya ang mga anciano sa simbahan, ug paampoa sila alang kaniya, nga magahaplas kaniya ug lana sa ngalan sa Ginoo:
“‘Ug ang pag-ampo nga inubanag pagtuo magaayo sa masakiton, ug siya pagabangunon sa Ginoo’ (Santiago 5:14–15).
“… Kon ang mga elder nagdihog og tawo nga masakiton ug nagselyo sa gidihog, nag-abli sila sa mga bintana sa langit aron ibu-bu sa Ginoo ang mga panalangin nga buot Niya alang sa tawo nga masakiton.”
Marcos 6:7–12
Kinsa ang gitawag ni Jesukristo aron mahimong Iyang Apostoles?
Tan-awa sa “Mateo 10:1–5. Kinsa ang gitawag ni Jesukristo aron mahimong Iyang Apostoles?”
Marcos 6:11
Unsa ang gipasabot sa “itaktak ang abog sa inyong tiil”?
Tan-awa sa “Mateo 10:14. Unsa ang gipasabot sa “itaktak ang abog sa inyong tiil”?”
Marcos 6:13
Unsa ang simbolo sa lana?
Sa karaang mga panahon, ang lana sa oliba sunogon gamit sa mga lampara alang sa kahayag. Gigamit usab kini sa pagpahumot ug pagluto sa pagkaon; paghimo og sabon, mga pahumot, ug mga insenso; ug isip usa ka ointment alang sa mga samad. Ang karaang mga Israelita migamit og lana sa oliba sa pagpanalangin sa mga masakiton ug sa pagdihog sa mga hari ug mga pari. Ang pagdihog sa lana nakita nga usa ka simbolo sa kaputli, pagkabalaan, ug pagkahimong gawasnon gikan sa sala. Pananglitan, gibuboan ni Moises ug lana ang ulo ni Aaron aron dihogan siya nga usa ka pari ug aron sa pagbalaan kaniya.
Ang lana sa oliba, nga gipagawas pinaagi sa pagpuga gikan sa mga oliba, makita usab nga usa ka simbolo sa maulaong dugo ni Jesukristo. Si Presidente Russel M. Nelson mipahayag: “Didto sa tanaman nga nagdala sa Hebreohanong ngalan nga Getsemaninagpasabot nga ‘pug-anan’—ang mga oliba gidukdok ug gipuga aron maghatag og lana ug pagkaon. Didto sa Getsemani, ang Ginoo ‘nag-antos sa mga kasakit sa tanan nga mga tawo, nga unta ang tanan … maghinulsol ug moduol ngadto kaniya’ [Doktrina ug mga Pakigsaad 18:11]. Gidala Niya diha sa Iyang Kaugalingon ang kabug-at sa mga sala sa tanang katawhan, gipas-an ang hilabihang kaugdang niini nga nakahimo Kaniya nga moagas ang dugo gikan sa matag lungag sa panit.”
Juan 5:2–9
Unsa ang tradisyon bahin sa tuboran sa Betsata?
Si Jesus mibiyahe ngadto sa Jerusalem aron sa pag-obserbar sa usa ka kasaulogan sa Judeo, posible ang Pagpalabay. Samtang didto sa siyudad, miadto Siya sa usa ka tuboran sa tubig duol sa templo. Sumala sa tradisyon, usa ka anghel nga talagsa lang moabot ug mokutaw sa tubig. Ang mga tawo nagtuo nga kon ang tubig molihok o magbula-bula, ang unang tawo nga makatunlob sa tuboran mamaayo sa milagrosong paagi. Posible nga ang tubod sa ilawom sa yuta maoy hinungdan nga usahay mobula ang tubig.
Ang Manluluwas midapit sa masakiton nga tawo sa pagsalig Kaniya kaysa dili tinuod nga tradisyon. Pinaagi sa grasya ni Jesukristo, ang tawo nakakaplag og kaluoy ug pagkaayo. Kini sakto lang nga ang Bethesda nangahulogan og “balay sa kaluoy” o “balay sa grasya.”
Juan 6
Unsa ang pagkaparehas tali ni Jesukristo ug ni Moises?
Sa dihang ang Manluluwas mibisita sa mga Nephita, misulti Siya kanila nga Siya mao ang propeta nga sama kang Moises nga gipasabot diha sa kasulatan. Ang mahinungdanon nga pagkaparehas tali sa Manluluwas ug ni Moises makita sa tibuok nga mga Ebanghelyo. Daghan sa maong pagkaparehas ang makita sa Juan 6. Ang mga hitabo nga narekord niini nga kapitulo nahitabo atol sa Pagpalabay, usa ka panghitabo nga dako kaayo og kalabotan kang Moises ug sa Exodo. Ang pipila sa mga pagkapareha nakalista sa ubos:
-
Milagrosong gipakaon ni Jesus ang dakong panon sa katawhan pinaagi sa lima ka pan ug duha ka isda. Pinaagi ni Moises, ang Ginoo milagrosong mipakaon sa mga tawo og mana gikan sa langit.
-
Si Jesus mibiya sa dakong panon ug milagrosong milakaw niana nga kagabhion tabok sa Dagat sa Galilea padulong sa Iyang mga disipulo. Ang mga anak sa Israel, gipangulohan ni Moises, milagrosong mitabok pinaagi sa Pulang Dagat sa kagabhion.
-
Si Jesus mipahayag sa Iyang kaugalingon Mismo nga mao ang pan nga nanaog gikan sa langit, laing pagkasusama sa mana nga gihatag gikan sa langit alang ni Moises ug sa mga tawo.
Juan 6:15
Ngano nga ang mga tawo gusto nga si Jesus mahimong ilang hari?
Human sa pagpakaon sa lima ka libo, ang Manluluwas tingali nahimong inila na kaayo sa publiko. Si Apostol Juan mirekord nga ang uban misulay sa “pagsakmit kaniya aron sa paghimo kaniya nga hari.” Unsa ang nakapabayaw Kaniya sa mga mata sa katawhan? Ang Diyos milagrosong mipakaon sa karaang Israel og mana gikan sa langit samtang didto sa kamingawan. Ang mga Judeo sa panahon ni Jesus nagtuo nga ang umaabot nga Mesiyas mosubli sa milagro ug mopakaon kanila sa pan gikan sa langit.
Juan 6:32–35, 48–51
Unsa ang simbolo sa kaimportante sa pan?
Ang pan mao ang pangunang pagkaon nga gikaon sa mga tawo sa Israel kada adlaw aron mabuhi. Pinaagi sa pagpahayag sa Iyang Kaugalingon “ang pan sa kinabuhi,” si Jesus migamit niini nga simbolo sa pagtudlo nga Siya mao ang atong mahinungdanon nga espirituhanong pag-amuma ug ang bugtong tinubdan sa kinabuhing dayon.
Mahimong mahinungdanon nga gipakaon ni Jesus ang lima ka libo ug mihatag og sermon bahin sa Pan sa Kinabuhi samtang nangandam ang mga Judeo alang sa Pagpalabay. Atol niini nga pagsaulog, ang mga Judeo mikaon og pan nga walay patubo agig paghinumdom sa kaluwasan sa Israel gikan sa Ehipto ug sa mana nga gihatag sa Diyos kanila didto sa kamingawan. Sa dihang ang mga tawo nga gitudloan ni Jesus mihisgot sa mana nga gihatag alang sa Israel sa panahon ni Moises, ang Manluluwas mipahinumdom kanila nga ang mao gihapon nga Dios kinsa mihatag niana nga “pan gikan sa langit” karon nagtanyag ngadto kanila sa Iyang Anak, ang “matuod nga pan gikan sa langit.”
Juan 6:51–58
Unsa ang gipasabot sa pagkaon sa unod ug pag-inom sa dugo sa Manluluwas?
Ang Manluluwas misakripisyo sa Iyang unod ug dugo aron sa pag-ula sa atong mga sala ug pagbuntog sa kamatayon. Ang pagkaon sa Iyang unod ug pag-inom sa Iyang dugo mahimong magrepresentar sa pagdawat sa mga panalangin sa Iyang Pag-ula. Mahimo usab kining magpasabot sa panginahanglan nga matuhop gayod kanato ang Iyang mga pagtulun-an ug mga hiyas. Si Elder D. Todd Christofferson mitudlo nga ang pagkaon sa Iyang unod ug pag-inom sa Iyang dugo usa ka paagi sa pagpahayag “kon unsa ka hingpit nato kinahanglang dad-on ang Manluluwas sa atong kinabuhi.” Ang mga pulong sa Manluluwas nagpahinumdom usab sa sakramento, nga Iyang gipaila atol sa Kataposang Panihapon.
Pagkat-on pa og Dugang
Si Jesukristo Nag-ayo didto sa Tuboran sa Betsata
-
Timothy J. Dyches, “Buot ka Bang Maayo?” Liahona, Nob. 2013, 37–39
Si Jesus Naglakaw diha sa Tubig
-
Alvin F. Meredith III, “Tan-aw sa Unahan,” Liahona, Nob. 2021, 114–16
Si Jesus Mao ang Pan sa Kinabuhi
-
D. Todd Christofferson, “Ang Buhing Tinapay nga Nanaug gikan sa Langit,” Liahona, Nob. 2017, 36–39
-
M. Russell Ballard, “Kang Kinsa man Kami Moadto?” Liahona, Nob. 2016, 90–92
Media
Mga Bidyo
“The Feeding of the 5,000” (2:53)
“Wherefore Didst Thou Doubt?” (2:10)
“I Am the Bread of Life” (6:52)
“Daily Bread: Change” (3:00)
Mga Imahe
Wherefore Didst Thou Doubt [Nganong nagduhaduha ka man]?, ni Robert T. Barrett
Learn about Jesus [Pagkat-on bahin ni Jesus], ni Dan Burr