2008
Hikinimaʻi ʻe ha Laui Miliona e Kau Taki ʻo e Siasí ʻi ha Fakatangaʻanga Molumalu
Mē 2008


Hikinimaʻi ʻe ha Laui Miliona e Kau Taki ʻo e Siasí ʻi ha Fakatangaʻanga Molumalu

Ne fakataha e kāingalotu ʻo e Siasí ʻi māmani kotoa ki he ngaahi falelotú mo honau ngaahi ʻapí ʻi he satelaite, televīsone, letiō, pe ʻInitanetí ke hikinimaʻi e Palesiteni foʻou mo e Kau Palesitenisī ʻUluaki ʻo e Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní, ʻi he ʻaho 5 ʻo ʻEpeleli, 2008.

Naʻe fanongonongo ʻi he ʻaho 4 ʻo Fēpueli, 2008 ʻa Palesiteni Tōmasi S. Monisoni mo hono ongo tokoni ʻi he Kau Palesitenisī ʻUluakí, ʻa Palesiteni Henelī B. ʻAealingi mo Palesiteni Tieta F. ʻUkitofa, hili e pekia ʻa Palesiteni Kōtoni B. Hingikelī ʻi he ʻaho 27 ʻo Sānualí. Neongo ia, ko e Konifelenisi Lahi Fakataʻu hono 178 ʻo e Siasí ʻa ia naʻe fakahoko ʻi he ʻaho 5 mo e 6 ʻo ʻEpelelí ʻa e ʻuluaki faingamālie ke hikinimaʻi ai ʻe he kāingalotu fakakātoa ʻo e Siasí ʻa honau kau taki foʻoú.

Naʻe hikinimaʻi foki mo e kau mēmipa ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá lolotonga e fakatahaʻanga molumalu ko ia naʻe fakahoko ʻi he Senitā Konifelenisi ʻi Sōleki Sití. Naʻe hikinimaʻi ai ʻa ʻEletā D. Toti Kulisitofāsoni ko e mēmipa foʻou taha ia ʻo e kōlomú. Naʻe hikinimaʻi foki ʻe he kāingalotú mo e Kau Taki Māʻolunga kehé mo e kau taki ʻo e ngaahi houalotu ʻo e Siasí.

Naʻe uiuiʻi ʻa ʻEletā L. Uitenī Keleitoni ʻo e Kōlomu ʻUluaki ʻo e Kau Fitugofulú ke ne fetongi e tuʻunga naʻe ʻi ai ʻa ʻEletā Kulisitofāsoni ʻi he Kau Palesitenisī ʻo e Kau Fitungofulú pea uiuiʻi iá.

Ne hikinimaʻi ha kau tangata ʻe toko hongofulu mā nima ko e kau mēmipa foʻou ʻo e Kōlomu ʻUluaki mo Hono Ua ʻo e Kau Fitungofulú, fakataha mo hono hikinimaʻi ʻo e kau palesitenisī lahi foʻou ʻo e Kau Finemuí. (Vakai ki he fakamatala fakapiokālafi ʻoku ʻoatu fakataha mo ʻení). Naʻe hikinimaʻi ha ongo mēmipa ʻo e Kōlomu hono Ua ʻo e Kau Fitungofulú, ʻa ʻEletā Keleki C. Kulisitianiseni mo ʻEletā Viliami R. Uoka, ke na kau ki he Kōlomu ʻuluaki ʻo e Kau Fitungofulú. Naʻe uiuiʻi foki mo ha Kau Fitungofulu Fakaʻēlia foʻou ʻe toko 38 ke nau ngāue ʻi he ngaahi ʻēlia ʻo e Siasí kuo ui kinautolu ki aí. (Vakai ki he peesi 4—7 ki ha lisi kakato ʻo kinautolu ne uiuiʻi mo tukuange ʻi he konifelenisi lahí.)

Ko Palesiteni Monisoni ʻa e fuofua Palesiteni ʻo e Siasí ke hikinimaʻi ʻi ha fakatahaʻanga molumalu naʻe fakahoko ʻi he Senitā Konifelenisí. Fakatatau ki he fakamatala ʻa e faihisitōlia mo e tauhi lekooti ʻa e Siasí, ʻEletā Mālini K. Senisoni ʻo e Kau Fitungofulú, naʻe hikinimaʻi ʻa e Palōfita ko Siosefa Sāmitá mo ʻene kau palesitenisií ʻi he fakatahaʻanga molumalu naʻe fakahoko ʻi he Temipale Ketilaní ʻi he ʻaho 27 ʻo Māʻasi 1836. Ne ʻuluaki hikinimaʻi ʻa Pilikihami ʻIongi mo ʻene kau palesitenisií ʻi he ʻaho 27 ʻo Tīsema, 1847, ʻi he Tāpanekale Kanesivila ʻi Kaunisila Palafu, ʻAiouā. Kamata meia Palesiteni Sione Teila ʻi he ʻaho 10 ʻo ʻOkatopa 1880, mo hono hikinimaʻi ʻo e Palesiteni kotoa pē ʻi ha fakatahaʻanga molumalu ʻi he Tāpanekale Sōlekí, tuku kehe ʻeni ʻ a Palesiteni Monisoni.

ʻOku pehē ʻe ʻEletā Senisoni, “Naʻe toki lava pē ke kau mai e kāingalotu ʻo e Siasí ʻi he ngaahi ʻaho ki muʻá ki he ngaahi fakatahaʻanga molumalú ʻi haʻanau haʻu ki he Tāpanekalé, ka ʻi he ngaahi taʻu kimuí ni maí kuo kau mai e kāingalotu ʻi he māmaní kotoa ʻo fakafou ʻi he fakamafola fakasatelaité, kae vakaiʻi pē ʻe he kau palesitenisī fakasiteikí e loto ʻo e kakaí. Naʻe kamata ʻi he 1945 ʻa e kole ki he kāingalotu ʻo e Siasí naʻa nau fanongo mei honau ngaahi ʻapí ki he ngaahi ouau naʻe fakahoko ʻi he konifelenisí ke nau hikinimaʻi ʻa e Palesiteni foʻoú ʻi ha feituʻu pē naʻa nau ʻi ai.”

ʻOku fuofua hiki ʻi he Fuakava Motuʻá ʻa hono fekau ʻe he ʻEikí ʻa e kakai ʻIsilelí ke nau fakahoko ha ngaahi fakatahaʻanga molumalu ʻi he Kātoanga ʻo e Laka Atú (vakai, ʻEkesōtosi 23:14–17; Teutalōnome 16:8, 16) mo e Kātoanga ʻo e Ngaahi Fale Fehikitakí, ʻa ia ne toe ui ko e Kātoanga ʻo e Ngaahi Fale Louʻakaú, ko e Kātoanga ʻo e Tānakí, pe Sukote (vakai, Levitiko 23:33–36; Nehemaia 8:18).

ʻOku pehē ʻe ʻEletā Senisoni, “Ki he kāingalotu ʻo e Siasí, ʻoku ʻikai ko hono hikinimaʻi ʻo e kau ʻōfisa ʻo e Siasí ko ʻenau fakahā haʻanau fili. ʻOku fakahā ʻe he hikinima ʻi ha fakatahaʻanga molumalú ʻa e loto fiemālie kei hokohoko atu ʻi he tui, lotu, mo hono poupouʻi ʻo e Palesiteni foʻou ʻo e Siasí.”

ʻOku fakamahinoʻi mai ʻe ʻEletā Senisoni ʻoku ʻikai ko e fakatahaʻanga molumalú pē taha ʻa e taimi ʻoku kole ai ki he kāingalotú ke nau hikinimaʻi e kau taki ʻo e Siasí. ʻOku fai honau hikinimaʻí ko e konga ʻo e ngaahi konifelenisi lahí, konifelenisi fakasiteikí, konifelenisi fakauooti pe fakakoló.

ʻOku pehē ʻe ʻEletā Senisoni, “ ʻI hono faʻa hikinimaʻi ʻe he kāingalotú e kau taki ʻo e Siasí, te nau maʻu ai ha faingamālie ke fakafoʻou ʻenau tukupā naʻe fai ʻi he fakatahaʻanga molumalú ni.”

Naʻe laka hake he kakai ʻe toko 100,000 naʻa nau kau ki he ngaahi fakatahaʻanga ʻi he Senitā Konifelenisí, pea lauimiliona e kakai naʻa nau mamata pe fanongo ʻi he ngaahi fakamafola ʻi he televīsoné, letioó, satelaité, mo e ʻInitanetí.

Naʻe liliu pea fakamafola e ngaahi fakatahaʻanga ʻo e konifelenisi lahi ʻo ʻEpelelí ʻi ha ngaahi lea fakafonua ʻe 92, ʻa ia ʻoku lahi ange ia ʻi ha toe konifelenisi lahi ki muʻa.