2008
Elaine S. Dalton
Mē 2008


Elaine S. Dalton

Palesiteni Lahi ʻo e Kau Finemuí

ʻĪmisi
Elaine S. Dalton

ʻI he kei finemui ʻa ʻIleini Suoti Tolotoní, naʻá ne fiefia ʻaupito he hulohulá. Ka ʻi heʻene hoko ko ha faʻē kei siʻi ʻa ha fānau ʻe toko onó, naʻe hangē ʻoku ʻikai kei lava ke ne hulohulá, ko ia naʻe kamata ke ne lele ke ueʻi ai hono sinó ʻi he ʻaho takitaha. ʻI he kamataʻangá naʻá ne lele ʻo manga tuʻo 10 pea luelue ʻo manga tuʻo 10 kae ʻoua kuó ne lele ʻi ha maile ʻe taha. Talu mei heʻene kamata ʻení mo ʻene kau ʻi ha lele malafoni ʻe 18.

ʻOku pehē ʻe Sisitā Tolotoni, “ ʻOku ʻomi ʻe he lelé ha taimi ke ʻataʻatā ai hoku ʻatamaí ʻo u fakalaulauloto ki he moʻuí.” Ko ha houa ia ʻe taha ʻe lava ke ne fakakaukau ai ki he ngaahi potufolofola kuó ne toki laú.

Naʻe fāʻeleʻi ʻa Sisitā Tolotoni ʻi ʻOkiteni ʻi ʻIutā, USA, ʻi he ʻaho 1 ʻo Nōvema, 1946, kia Mevini Lio Suoti mo ʻEma Mātini Suoti. Naʻá na mali mo Sitīveni ʻIusini Tolotoni ʻi he ʻaho 13 ʻo Sepitema, 1968, ʻi he Temipale Sōleki Sití. Naʻe maʻu hono BA ʻi he lea faka-Pilitāniá mei he ʻUnivēsiti Pilikihami ʻIongí. Naʻá ne ngāue ʻi he poate lahi ʻa e Kau Finemuí ko e tokoni ʻuluaki mo e tokoni ua ʻi he kau palesitenisī lahi ʻo e Kau Finemuí. Naʻá ne hoko foki ko e palesiteni ʻo e Kau Finemuí ʻi he siteikí, ʻetivaisa ki he Loumailé, ʻetivaisa ki he kakai lalahi teʻeki mali ʻi he Fineʻofá mo e faiako Fineʻofa.

ʻI he hoko ʻa Sisitā Tolotoni ko e palesiteni lahi foʻou ʻo e Kau Fiemuí, ʻokú ne pehē, “Ko ʻeku pōpoaki mahuʻinga ki he kau finemui ʻo e Siasí, ko e meʻa tatau pē ia ʻoku nau fanongo ʻoku leaʻaki ʻe heʻenau mātuʻá ʻi he taimi kotoa pē ʻoku nau mavahe ai ki tuʻa ʻi he matapā ʻi muʻá: ‘Manatuʻi pe ko hai ʻa kimoutolu.’ ”

ʻOkú ne ʻamanaki ke tokoniʻi e kau finemuí ke mahino kiate kinautolu ko e ngaahi ʻofefine kinautolu ʻo ʻenau Tamai Hēvaní, ʻa ia ʻokú Ne ʻofa ʻiate kinautolu. ʻOku pehē ʻe Sisitā Tolotoni, “ ʻOku nau leaʻaki ia ʻi he kaveinga ʻa e Kau Finemuí ʻi he uike kotoa pē, ka ki he kau finemui tokolahi, ʻoku teʻeki ai pē hū ia ki honau lotó. Ko ʻene mahino pē ki ha finemui ko e ʻofefine ia ʻo e ʻOtuá, ʻokú ne fakamahinoʻi ʻe ia ʻa ʻene ngaahi fetuʻutaki kehe kotoa pē.”

ʻOkú ne poupouʻi kinautolu ke nau maʻa. ʻOkú ne pehē, “Ko e taha ʻo e ngaahi ngāue lalahi kuo fakatatali ke nau fakahokó ko e ngāue fakatemipalé. ʻOku ʻikai ha ofo ʻi he ʻita ʻa Sētané mo ʻene feinga ke taʻofi e kau finemuí mei haʻanau moʻui tāú. Ke mou maʻa. ʻOku ʻi ai e mālohi ʻi he moʻui maʻá.”