“Mga Buhat 22–28,” Mga Tabang sa Kasulatan: Bag-ong Tugon (2024)
Mga Tabang sa Kasulatan
Mga Buhat 22–28
Si Apostol Pablo mihatag og lima ka pakigpulong nga nanalipod sa iyang kaugalingon atubangan sa relihiyoso ug sibil nga mga lider sa Jerusalem ug Cesarea. Kini nga mga pakigpulong nagtuman sa panagna sa Ginoo nga si Pablo magpamatuod sa atubangan sa mga hari. Sa duha niini nga mga mensahe, si Pablo mipakigbahin sa asoy sa iyang pagkakabig. Si Pablo usab mipamatuod nga si Jesukristo mipakita ngadto kaniya og kaduha didto sa Jerusalem. Ang panaw ni Pablo ngadto sa Roma nakatabang sa pagtuman sa sugo ni Kristo sa pagdala sa ebanghelyo “hangtod sa kinatumyan sa yuta.”
Mga Kapanguhaan
Pahinumdom: Ang pagkutlo sa usa ka tinubdan nga wala gimantala sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw wala magpasabot nga kini o ang tagsulat niini gi-endorso sa Simbahan o nagrepresentar sa opisyal nga posisyon sa Simbahan.
Background ug Konteksto
Mga Buhat 22:22–29
Nganong gigamit ni Pablo ang Iyang mga katungod isip usa ka Romanong lungsoranon?
Si Pablo miprotesta kay gilatos tungod sa pagpahayag nga siya usa ka Romanong lungsoranon. Ang pagkalungsoranon sa Roma nagdala uban niini og importanteng mga pribilehiyo, sama sa pagpanalipod gikan sa pagkastigo nga walay paghusay.
Mga Buhat 24:14, 22
Unsa ang “dalan”?
Niini nga tudling, si Lucas “mitawag sa unang Kristiyano nga kalihokan isip ‘ang dalan.’” Kini sa kinatibuk-an nasabtan nga ang “dalan” nagagikan sa pamahayag ni Jesukristo: “Ako mao ang dalan.”
Mga Buhat 24:24–27; 25:9
Unsa ang atong nahibaloan mahitungod ni Felix ug Festo?
Ang panahon ni Felix isip Romano nga gobernador nailhan sa kapintas. Siya sa kadugayan gitangtang sa katungdanan, lagmit tungod sa “kuwestiyonableng mga gawi sa pagdumala.” Gipabilin ni Felix si Pablo sa bilanggoan sulod sa duha ka tuig, naglaom nga makakuha og kwarta gikan kaniya. Misulay usab siya sa pagpahimuot sa mga Judeo pinaagi sa pagpabilin ni Pablo sa bilanggoan. Ang manununod ni Felix nga si Porcio Festo, mipakita og dugang nga kaluoy ngadto sa mga Judeo kaysa ni Pablo.
Mga Buhat 25:11
Nganong miapelar si Pablo kang Cesar?
Nakaamgo si Pablo nga ang iyang kinabuhi anaa sa kakuyaw kon mobalik siya sa Jerusalem aron husayon, sama sa gusto ni Festo. Gipili ni Pablo nga moapelar hinuon kang Cesar. Isip usa ka Romanong lungsoranon, si Pablo adunay katungod nga moapelar nga husayon ang iyang kaso direkta sa atubangan ni Cesar didto sa Roma.
Mga Buhat 25:13–22
Kinsa si Herodes Agripa II?
Si Herodes Agripa II (gitawag usab og Marcus Julius Agripa) mao ang ikapito ug kataposang hari sa kaliwatan sa mga hari sa Judeo nga mga Herodianhon nga dinastiya. Siya naghari sa teritoryo sa amihanang sidlakan sa Dagat sa Galilea gikan sa mga TG [Tuig sa atong Ginoo] 53 ngadto sa 93. Siya mao ang anak nga lalaki ni Herodes Agripa I, kinsa mimando sa kamatayon ni Santiago ug nagpabilanggo ni Pedro. Siya mao ang apo ni Herodes Antipas, kinsa mipapunggot sa ulo ni Juan Bautista. Siya usab ang apo sa tuhod ni Herodes nga Bantogan, nga nagsugo sa pagpatay sa mga masuso sa Betlehem.
Ang gingharian ni Herodes Agripa II anaa sa amihanan sa teritoryo ni Festo. Si Agripa ug ang iyang igsoong babaye nga si Bernice mibisita ni Festo didto sa Cesarea samtang gibilanggo si Pablo didto. Si Agripa usa ka Judeo ug pamilyar sa mga kalihokan sa mga Judeo. Ug si Festo naglaom nga si Agripa makatabang kaniya sa pagsabot sa mga pasangil batok kang Pablo ug sa paghimo sa iyang sulat ngadto kang Cesar.
Mga Buhat 26:19–21, 24–25
Sa unsang paagi nga nagkalahi ang daghang asoy ni Pablo sa iyang panan-awon?
Sa dihang si Pablo nanalipod sa iyang kaugalingon didto sa Jerusalem ug sa kadugayan didto sa Cesarea, iyang gisaysay ang panan-awon nga iyang nakita bahin ni Jesukristo sa dalan padulong sa Damasco. Adunay pipila ka asoy niini nga panghitabo diha sa basahon sa Mga Buhat, ug ang matag usa lahi og gamay. Pananglitan, ang paagi nga gihulagway ang kahayag lahi sa matag bersiyon. Usa lamang ka asoy ang nag-ingon nga si Ananias miayo sa panan-aw ni Pablo pinaagi sa pagpandong sa mga kamot. Ang laing bersiyon wala kaayo maghatag og detalye mahitungod sa unsay nakita sa mga higala ni Pablo. Kini nga mga kalainan lagmit mitungha tungod kay si Pablo misulti pag-usab sa mga panghitabo ngadto sa lainlaing tigpaminaw alang sa lainlaing rason.
Sa dihang nakigsulti si Pablo kang Agripa, iyang gisagol ang mga detalye gikan sa tulo ka managlahi nga mga asoy ngadto sa usa. Gipakigbahin niya ang mga butang nga gisulti ni Jesus ngadto kaniya diha sa dalan paingon sa Damasco, mga butang nga gisulti ni Ananias ngadto kaniya sa kadugayan, ug mga butang nga gisulti ni Jesus ngadto kaniya sa usa ka panan-awon didto sa Jerusalem.
Adunay daghang asoy usab sa Unang Panan-awon ni Propeta Joseph Smith. Apan sama sa panan-awon ni Pablo, ang mga kalainan tali sa mga asoy sa Unang Panan-awon wala mokuha sa kamatuoran nga si Joseph Smith nakakita og panan-awon sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo.
Mga Buhat 26:22–31
Nakumbinser ba ni Pablo si Hari Agripa?
Ang depensa ni Pablo atubangan ni Festo ug ni Agripa nagtugot kanato nga makasabot og gamay mahitungod sa iyang pamaagi sa pagtudlo. Siya mipahayag nga siya mitudlo lamang sa unsay gitudlo sa tanang propeta, lakip ni Moises: “nga [si] Kristo kinahanglan magaantos,” mamatay, ug “[mabanhaw] gikan sa mga patay.” Naglaom nga si Hari Agripa modawat sa Kristiyanismo, si Pablo maisogon nga nangutana kon ang hari mituo ba sa mga propeta. Ang tubag ni Agripa milikay sa pangutana ni Pablo. “Nagkadaiya nga manuskrito, gawas niadto nga gigamit alang sa King James nga Bersiyon, naghubad sa mga pulong ni Agripa: ‘Naghunahuna ka ba nga dali ra kong makabig nimo?’” Si Festo ug si Agripa mihukom dayon nga walay nabuhat si Pablo nga takos sa kamatayon o sa pagkabilanggo.
Mga Buhat 26:26
Unsa ang gipasabot ni Pablo nga “wala man kini mahitabo sa tago”?
Si Pablo mipamatuod sa maulaong sakripisyo ug Pagkabanhaw ni Kristo, nga gitagna sa mga propeta sa Israel. Si Pablo miingon nga si Hari Agripa nasayod niini nga mga butang, “sanglit wala man kini mahitabo sa tago.” Sa laing pagkasulti, ang mga butang nga gipamatuod ni Pablo dili tinago apan nahitabo sa dayag ug nasaksihan sa daghan.
Mga Buhat 27:9
Unsa ang “tingpuasa” nga gihisgotan dinhi?
Ang “tingpuasa” lagmit naghisgot sa Adlaw sa Pag-ula. Ang Adlaw sa Pag-ula nahitabo sa hinapos sa Septiyembre o sayong bahin sa Oktubre. Kini nagtimaan sa sinugdanan sa panahon nga giisip nga dili luwas nga mobiyahe sa Dagat sa Mediterania tungod sa makuyaw nga mga unos.
Mga Buhat 27:10, 21–22, 31
Giunsa pagkahibalo ni Pablo kon unsay mahitabo?
Nakita nang daan ni Pablo ang peligro nga mahitabo sa barko nga nagdala kaniya ngadto sa Roma. Siya usab nanagna nga walay usa nga mamatay kon sila magpabilin diha sa barko. Kini nga mga bersikulo naghatag og ehemplo ni Pablo nga naglihok isip usa ka manalagna sa iyang tahas isip usa ka Apostol ni Jesukristo. Ang Basahon ni Mormon nagtudlo nga ang usa ka manalagna masayod sa mga butang sa nangagi ug sa umaabot, lakip sa tinago nga mga butang.
Mga Buhat 27:14
Unsa ang usa ka “Dumagsa”?
Giawhag ni Pablo kadtong nagdumala sa barko nga magpabilin sa usa ka dapit nga gitawag og “mga maayong dunggoanan,” nga nahimutang sa habagatang kabaybayonan sa Creta. Gisalikway nila ang iyang tambag. Human sa pagbiya, ang barko nakasinati og unos nga gihulagway sa King James nga Bersiyon sa Biblia isip “Dumagsa.” Ang ubang mga hubad nagpasabot niini isip amihanang-sidlakan. Kini usa ka mapintas nga unos sa Mediterania nga adunay makahulga sa kinabuhi nga sama sa bagyo ang gikusgon sa mga hangin.
Mga Buhat 28:2
Kinsa ang mga lumulupyo diin nalunod ang barko ni Pablo?
Kadtong anaa sa sakayan nakakita og kasiguroan didto sa isla nga gitawag og Melita, nga nailhan usab isip Malta. Ang termino nga gigamit sa King James nga Bersiyon sa paghulagway sa mga lumulupyo nga, “barbarous,” wala magpasabot nga sila mabangis nga mga tawo. Hinuon, sila dili mga Griyego ug mga mamumulong sa usa ka langyaw nga pinulongan.
Mga Buhat 28:17–31
Unsay atong nahibaloan mahitungod sa kasinatian ni Pablo sa Roma?
Lagmit si Pablo ang unang Kristiyano nga misyonaryo nga nagsangyaw sa Roma. Sama sa iyang gibuhat sa ubang mga dakbayan, misangyaw siya og una ngadto sa mga Judeo ug dayon sa mga Hentil. Sumala sa tradisyon nga samtang gibilanggo sa balay, gisulat ni Pablo ang gitawag sa uban og iyang “mga sulat sa bilanggoan”—Mga Taga-Efeso, Mga Taga-Filipos, Mga Taga-Colosas, 2 Timoteo, ug Filemon. Siya gibilanggo sa balay sulod sa duha ka tuig didto sa Roma. Makita nga si Pablo dayon nangalagad didto sa Asya, Gresya, ug tingali sa Espanya sa wala pa gibilanggo pag-usab didto sa Roma. Sumala sa tradisyon, gipatay siya sa panahon sa mga pagpanggukod ubos sa pagdumala ni Nero, mga taliwala sa TG 62 ug 68.
Pagkat-on pa og Dugang
Ang mga Propeta mga Manalagna
-
Jeffrey R. Holland, “Mga Propeta Ania na Usab sa Yuta,” Liahona, Nob. 2006, 104–7
-
Topics and Questions, “Prophets,” Gospel Library
-
Sheri L. Dew, “Prophets Can See around Corners,” (Brigham Young University–Hawaii devotional, Nov. 2, 2022), speeches.byuh.edu
Si Jesukristo Mao ang Dalan
-
Lawrence E. Corbridge, “Ang Dalan,” Liahona, Nob. 2008, 34–36
Media
Mga Bidyo
“The Road to Damascus” (5:23)
“Be of Good Cheer” (1:37)
Mga Imahe
Arrest of Paul [Pagdakop ni Pablo], ni Simon Harmon Vedder
Trial of the Apostle Paul [Husay ni Apostol Pablo], ni Nikolai Bodarevsky
Paul the Apostle [Si Pablo ang Apostol], ni Jeff Ward