2008
A haapa‘o i te mau parau a te peropheta
Me 2007


A haapa‘o i te mau parau a te peropheta

Ei feia tei mau i te autahu‘araa no te Ekalesia, e hopoi‘a hanahana na tatou ia pee i to tatou ra peropheta.

Hōho’a
Elder Quentin L. Cook

E to‘u mau taea‘e here no te autahu‘araa, te mauruuru nei au no to‘u ti‘araa i pihaiho ia outou i roto i teie nei oro‘a no te amuiraa rahi i teie nei mahana faahiahia.

Te faahiahia nei matou i te mau taata e horo‘a nei i to ratou ora no te faaora i te feia i roto i te ati pohe.1 I to‘u tere i te tuhaa apatoa no te Californi‘a i roto i te mau auahi mata‘i no Santa Ana i te hopea matahiti i ma‘iri a‘e nei, ua noaa mai ia‘u e piti na mana‘o. Te mana‘o matamua e nahea to te mau melo no te Ekalesia haereraa mai e tauturu i te feia i roohia i te ati. Te piti, o to tatou ïa mauruuru rahi i te feia tupohe auahi. Ua faaite te hoê fatu fare i te mea ta’na i ite mata atu i te feia tupohe auahi i te raveraa. Ua faaite oia e ua pupuhi atu te mau matai no Santa Ana mai te medebara ve‘ave‘a e haere ti‘a’tu i te moana. Ia haamata te hoê auahi, e afa‘i teie mau mata‘i ve‘ave‘a no te medebara i te mau ama auahi e tae atu i te hoê faito vitiviti e 96 e tae atu e 113 kilometera i te hora. Ua faaite te fatu fare i to’na mauruuru e to’na faahiahia a hi‘o ai oia i te feia tupohe auahi i te ti‘araa e ta ratou mau uaua pape i muri i te hoê vahi ateatea no te faaruru atu i te hoê patu auahi e e toru metera i te teitei i te toparaa mai i ni‘a iho ia ratou ma te vitiviti rahi. Ua nehenehe i teie nei mau tane e teie nei mau vahine itoito i te faaora i te mau taata e te mau fare noa’tu te ataata.

Mai tera taime e tera’tu taime, ei mau taata tata‘itahi e ei ekalesia, te haere nei tatou na roto i te mau tau hepohepo e te ati. E tupu vitiviti mai te tahi mai te auahi ra te huru. E mea na‘ina‘i roa te tahi e eita e ite-mata-hia e tae noa’tu ua topa ratou i ni‘a iho ia tatou. Te titau nei te tahi i te tahi ohipa rahi e ere râ i te mea faahiahia. E mea faufaa rahi te huru no ta tatou pahonoraa i taua mau fifi ra. Ta‘u nei opuaraa i teie nei pô o te haapapû-faahou-raa ïa i te feia tei mau i te autahu‘araa te faufaa rahi i te haapa‘oraa i te mau parau a te mau peropheta. Teie te hoê rave‘a papû no te pahono atu i te mau huru ati atoa i te pae tino e te pae varua. E riro paha te tahi mau faahi‘oraa i te tauturu.

E rave rahi o outou tei haere na ni‘a i te mau tereraa avae no te ite e no te haamauruuru i te faaora-raa-hia te mau pŭpŭ pereoo huti a Willie e Martin. Ua ite matamua vau i teie faaoraraa i to‘u taure‘are‘araa. Ua horo‘a mai to‘u metua vahine ia‘u i te hoê buka tei papa‘ihia e Orson F. Whitney tei riro i muri mai ei aposetolo.2 Ua haamatau te buka a Elder Whitney ia‘u i te mau tautooraa faahiahia tei faaterehia e Brigham Young no te faaora i te mau pŭpŭ no te mau pereoo huti rima. Ua faaruru ratou i te mau vero hiona i te mau afaa teitei no Wyoming. Ua pohe te tahi e e rave rahi tei fatata i te pohe. Ua faaarahia o Brigham Young no ni‘a i to ratou ati e i te amuiraa rahi no te ava‘e atopa 1856 ua faaue oia i te feia mo‘a ia vaiiho i te mau ohipa atoa no te haere e faaora i taua mau taata tei roohia i te ati i ni‘a i te mau fenua.3

Ua rahi te pahonoraa a te mau taata. Ua faaite o Elder Whitney, « e mau tane itoito na roto i ta ratou ohipa itoito hau ae – no te mea e mea na roto i te horo‘araa i to ratou iho ora e faaruru ai ratou i te mau vero hiona i ni‘a i te mau fenua – ua tui to ratou roo, e ua noaa ia ratou te mana‘o mauruuru no te mau hanere taata tei faaorahia na roto i ta ratou mau ohipa ia ore teie mau taata ia pohe ».4

Te hoê tumu ua horo‘a mai to‘u metua vahine ia‘u te buka no te mea ïa ua faahiti taa ê o Elder Whitney i te i‘oa o te papa ruau o to‘u nei metua vahine, o David Patten Kimball, tei haere i roto i teie nei tere faaoraraa i te 17raa o to’na ra matahiti. Ua aro te feia faaora atoa i te hiona hohonu e te to‘eto‘e rahi i te rahiraa o te taime o te faaoraraa i te mau pŭpŭ pereoo huti. Na roto i to ratou tusia rahi ua tauturu o David e to’na mau hoa i te amoraa e rave rahi feia mo‘a na ni‘a’tu i te anavai Sweetwater tei paari i te hiona.5 Ua putapû roa vau i teie nei aamu mau. Ua hinaaro vau i te faaite i to‘u here i te Fatu na roto i te tahi ohipa rahi. I roto râ i te hoê tere farereiraa ia’na ua faaite mai to‘u papa ruau ia‘u, e a tono atu ai te peresideni Brigham Young i to’na metua tane, o David e te tahi atu feia api tane i teie nei misioni faaora, ua faaue te Peresideni Young ia ratou ia rave i te mau mea atoa e nehenehe ia ratou ia rave no te faaora i te mau pŭpŭ no te mau pereoo huti rima e noa’tu e roohia ratou i te pohe.6 Ua riro ta ratou mau ohipa itoito hau ae o te « peeraa ïa i te peropheta Brigham Young » e na roto i te reira e faaite ai ratou i to ratou ra faaroo i te Fatu, Iesu Mesia. Ua parau mai to‘u papa ruau ia‘u e te haapa‘o tamau raa e ma te itoito i te a‘oraa a te hoê peropheta o te haapiiraa mau ïa e tia ia‘u ia haapii mai na roto i te taviniraa a te metua tane o to‘u papa ruau. Mai te ohipa itoito au a‘e tei ravehia e Davida e to’na mau hoa no te tauturu i te faaora i te feia mo‘a, e mea itoito atoa i teie nei mahana i te pee i te a‘oraa a to tatou nei peropheta.

Te faahoho‘a nei te hoê aamu faaite-pinepine-hia no roto mai i te Faufaa Tahito i teie parau tumu. Ua roohia o Naamana, te hoê faatere rahi i Syria, i te ma‘i lepera. Ua ite oia e e nehenehe ta te peropheta Elisaia i Iseraela i te faaora ia’na. Ua tono atu o Elisaia i te parau na roto i te hoê ve‘a e e ti‘a ia Naamana ia haere e horoi ia’na iho i roto i te anavai no Ioridana e hitu a‘e taime. Ua riri Naamana i te haamataraa i teie nei faaueraa. Ua parau atu râ ta’na mau tavini ia’na, « ahiri anei ei parau rahi ta taua peropheta ra i parau ia oe, e ore anei oe e rave i te reira ? » Ua pee Naamana i muri iho i te a‘o a te peropheta Elisaia e ua tamâhia oia.7

Mai ia Naamana, e hinaaro paha outou te feia apî tei mau i te autahu‘araa i te « rave i te tahi ohipa rahi » aore râ e rave i te tahi mea huru ataata mai te faaoraraa i te feia i roto i te mau pŭpŭ pereoo huti rima. Ua haapapû te Peresideniraa Matamua i ta’na faaotiraa i te faarahi i te parau-ti‘a o te feia api o tei tuuhia no te haere e rave i te ohipa misionare. Te tape‘a-mâ-raa ia outou i te mau hara o te ao nei e te titauraa i te mau faito teitei no te ohipa misionare o te hoê ïa o te fâ e tia’i. E riro te faaineineraa ia outou iho ia poro i te evanelia e te faaora-varua-raa i te tahi o te mau tamarii a to tatou Metua i te Ao ra ei ohipa faufaa mau e te faahiahia. E nehenehe ta outou e farii i teie nei titauraa.

Na roto i te aai o te ao nei, ua haamaitai mai te hoê Metua here i te Ao e Ta’na Tamaiti, o Iesu Mesia, te upoo no te Ekalesia, ia tatou e te mau peropheta o tei a‘o e tei faaara no ni‘a i te mau ati i mua.8 I roto i te Parau Haapiiraa e te Parau Fafau i te tuhaa 21, te parau nei te Fatu, no ni‘a ihoa ra i te peropheta:

« E haapa‘o outou i ta’na mau parau e i ta’na mau faaueraa atoa o ta’na e horo‘a’tu ia outou mai te noaa ia’na ra, i te haereraa mo‘a i mua ia‘u nei ;

« E farii hoi outou i ta’na parau mai te mea ra e no roto i to‘u iho nei vaha, mai te faaoromai e te faaroo ».9

I farii na tatou i teie nei po‘ipo‘i i te haamaitairaa rahi i roto i te hoê amuiraa hanahana no te paturu i te peresideni Thomas S. Monson to tatou peropheta, hi‘o e heheu parau e te 16raa o te Peresideni o te Ekalesia i roto i teie tau tuuraa. Araua‘e, i roto i teie nei pureraa autahu‘araa no te amuiraa e haamaitaihia ïa tatou i te faaroo i ta’na a‘oraa matamua i te amuiraa rahi ei Peresideni no te Ekalesia. E hinaaro ïa tatou i te paturu ia’na ma to tatou aau e ta tatou mau ohipa a haapa‘o maite ai tatou i te mea ta’na e haapii e te mea ta tatou e ite.

Ua tanu-hohonu-hia to‘u here e to‘u mauruuru no to tatou peropheta na mua’tu, te peresideni Gordon B. Hinckley, i roto i to‘u nei aau e e vai no ate reira i roto ia‘u nei e a muri noa’tu. Mai te hoe vahi e vai nei i roto i to tatou mau aau no te mau tamarii atoa e tae mai i roto i to tatou mau utuafare, te vai atoa nei ia taua huru here e taviniraa no te mau peropheta atoa ta te Fatu i pii no te aratai i Ta’na ra Ekalesia.

Ua faauruhia te mau peropheta i te horo‘a mai ia tatou i te mau mea faufaa rahi no te paruru ia tatou i te mau ati. Ei hi‘oraa, ua faauruhia te peresideni Heber J. Grant, te peropheta mai te matahiti 1918 e tae atu i te matahiti 1945, ia haapuai i te haapa‘oraa i te Parau Paari,10 te parau tumu ma te hoê fafauraa tei heheuhia’tu i te peropheta Iosepha e te Fatu.11 Ua haapuai oia i te faufaa rahi eiaha e pupuhi i te avaava aore râ te inuraa i te ava, e ua faaue oia i te mau episekopo ia tai‘o faahou i teie nei mau parau tumu i roto i te mau uiuiraa no te parau faati‘a no te hiero.

I taua taime ra, ua fariihia te puhipuhiraa i te avaava ei peu tano, e te faahiahia. Ua farii te mau taote i te puhipuhiraa i te avaava no te mea aita â te mau tuatapaparaa a te aivanaa no ni‘a i te tuatiraa i rotopu i te puhipuhiraa i te avaava e te mamariri ai taata i ravehia’tura. Ua a‘o etaeta te peresideni Grant, e ua matauhia tatou ei nunaa o te haapae nei i te inu i te ava e te puhipuhi i te avaava.

Mai te haamataraa i te mau matahiti 1960 ra, ua rahi roa te faaohiparaa i te raau taero na te ao taatoa nei. Noa’tu ua haapa‘o ore te tahi o te mau melo, ua nehenehe râ i te rahiraa o te feia apî momoni i te haapae i te ati rahi no te faaohiparaa i te mau raau taero.

Na te haapa‘oraa i te Parau Paari i horo‘a i to tatou mau melo, i te feia apî ihoa ra, te hoê patia paruru i te faaohiparaa i te raau taero e te mau fifi o te ea e te mau ati pae morare. E au ra, te tupu faahou ra i te rahi te faaohiparaa i te raau taero i to tatou nei anotau. Na te oraraa i te Parau Paari e faati‘amâ ia outou i teie nei mahana i te mau ati rahi roa‘e e nehenehe ta outou e faaruru i roto i teie nei oraraa.

Te haapii nei te mau peropheta i te tahi mau taime i te mau mea faufaa rahi o te horo‘a i te parururaa ia tatou i teie nei e i te tau i mua. Ei hoê hi‘oraa, e peropheta te peresideni David O. McKay mai te matahiti 1951 e tae atu i te matahiti 1970. Te hoê o te mau ohipa faufaa rahi o to’na ïa haapuairaa i te parau no te utuafare. Ua haapii oia e aita’tu e manuïaraa i roto i te oraraa e nehenehe e mono i te topatariraa o te utuafare.12 Ua faaitoito oia i te mau melo ia haapuai i te mau utuafare na roto i te faarahiraa i te haapa‘oraa i te oraraa faaroo. Ua riro ta’na mau haapiiraa ei parururaa ia ore te faanahoraa utuafare e parari i muri a‘e i to’na poheraa.13 No te haapiiraa a te peresideni McKay, ua haapuai te feia mo‘a i te mau mahana hopea nei i ta ratou fafauraa i te utuafare e te faaipoiporaa mure ore.

Ei feia tei mau i te autahu‘araa no te Ekalesia, e hopoia hanahana na tatou ia pee i to tatou ra peropheta. Te paturu nei tatou i te peresideni Monson e to’na na tauturu, te peresideni Eyring e te peresideni Uchtdorf.

Te hinaaro nei matou ia outou te feia apî ia ite e ua faaineinehia te peresideni Thomas S. Monson e te Fatu mai to’na apîraa ia riro ei peropheta.14 I muri a‘e i to’na taviniraa i roto i te nuu moana i te hopea o te Tama‘i II no te Ao nei, ua faatoro‘ahia oia ei episekopo i te 22raa o to’na ra matahiti e ua tavini i muri iho i roto i te hoê peresideniraa tĭtĭ. I te 32raa o to’na matahiti ua tavini oia ei peresideni misioni i Canada e to’na hoa here, Frances Monson. Ua piihia oia ei aposetolo e te peresideni McKay e 36 noa to’na ra matahiti. O oia te taata apî roa‘e tei piihia ei aposetolo i roto i na matahiti e 98 i ma‘iri a‘enei e ua tavini hau atu i te 44 matahiti. Ua tavini oia i na matahiti e 22 i ma‘iri a‘enei ei tauturu i te mau peresideni Ezra Taft Benson, Howard W. Hunter, e Gordon B. Hinckley.15

Te faataa mai nei te tuhaa 81 no te Parau Haapiiraa e te Parau Fafau i te mau aratairaa i te hoê tauturu i roto i te Peresideniraa Matamua. Te vai nei i roto te mau parau tumu faufaa rahi no te autahu‘araa. Te faaueraa matamua ia « haapa‘o maitai i te ohipa faaa‘o ». Ua faaa‘o maitai te peresideni Monson e na peropheta e toru tata‘itahi i raro a‘e ia ratou oia i tavini ai. Ua riro te hoêraa o te Peresideniraa Matamua i roto i ta ratou atoa mau faaotiraa faufaa rahi ei hi‘oraa no tatou atoa ei feia tei mau i te autahu‘araa i roto i te faatereraa i te Ekalesia.

Te piti o te arata‘iraa o te « pororaa ïa i te evanelia ». Ua riro te peresideni Monson ei hoê misionare rahi i te taatoaraa o to’na ra oraraa. Ua ravehia ta’na iho ohipa misionare, ta’na ohipa hi‘opo‘araa i te Tomite Misionare et to’na piiraa e ta’na haapiipiiraa i te mau peresideni misioni na roto i te anaanatae rahi. Ua tauturu rahi oia i te buka aratai api na te mau misionare, A Poro i Ta‘u Evanelia. Taa ê noa’tu i te reira mau ohipa faufaa rahi ta’na i tauturu, ua faauru oia ia tuuhia te mau aamu mau no te faaoraora i te buka arata‘i. Ma te mata o te taata nene‘i buka, ua haamaitai oia i te hoho‘a e te faanahoraa o te buka arata‘i. Ua riro mau oia ei misionare rahi.

Te tai‘o nei te toru o te aratairaa, « no reira, a haapa‘o maitai ; a tia i ni‘a i te toro‘a ta‘u i ma‘iti ia oe ; a tauturu i tei paruparu, a afai na i na rima i faatautauhia i raro ra i ni‘a, e e faaetaeta i te turi paruparu ra ».16 E rave rahi o to tatou mau taea‘e e tuahine e faaruru nei i te mau ati rahi i roto i to ratou mau oraraa. E mea na roto i ta tatou tororaa’tu i te rima mai ta te Mesia i rave i taua mau taata e nehenehe ai ia tatou te feia faatere autahu‘araa, e mau metua, e mau hoa e e mau taea‘e hahaere ia riro mai te feia tei faaora i te mau taata i roto i te pŭpŭ o te mau pereoo huti rima.

Ua riro te mau tutavaraa a te peresideni Monson no te faaora ei hi‘oraa maitai. Ua haapii oia ei episekopo ia atuatu i te mau melo no ta’na ra paroita. Ua vai piri noa oia ia ratou e ua tavini i ta ratou mau tamarii e mootua. Noa’tu te rahi o te ohipa, ua nehenehe ia’na ia a‘o i te oro‘a hunaraa o na vahine ivi e 84 tei ora i roto i ta’na ra paroita a riro ai oia ei episekopo.

Ua toro atu oia iho i te rima i te feia tei roohia i te ati na roto i te hoê raveraa faahiahia. Ua haamaitai ta’na mau matahiti roa i te hi‘opo‘araa i te mau ohipa totauturu i te mau taata na te ao taatoa nei, te mau melo e te mau taata e ere no to tatou faaroo. Ua riro ta’na taviniraa mai ta te Mesia ra te huru e ua horo‘a oia i te tamahanahanaraa e te hau i te mau rahiraa taata. Ua parau mai te hoê hoa to‘u, e ua pohe ta’na hoê mootua tamaroa i roto i te hoê ati poromu, i to’na oto rahi eita e noaa i te faaauhia. Ua taui te atuaturaa a te peresideni Monson ia’na i te oto rahi i roto i te mana‘o hau o tei hau a‘e i te mau ite atoa. E mea faahiahia ta’na ohipa i te atuaturaa i te feia tei ma‘ihia e tei roohia i te ati.

Ua rave te peresideni Monson i te mau rave‘a atoa no te « tautururaa i tei paruparu, te afa‘iraa i na rima i faatautauhia i raro ra i ni‘a, e te faaetaetaraa i te turi paruparu ra ». Ua faananea maitai oia i to’na piiraa ei tauturu i roto i te Peresideniraa Matamua. Ua faaite itoito oia i te ite papû i te i‘oa no Iesu Mesia i roto i te ao paatoa nei o te hoê ho‘i hopoia tumu a te mau aposetolo atoa.

Ei melo api no te Tino Ahuru ma Piti Aposetolo a ruru ai au i roto i ta‘u rururaa matamua no te faaapiraa i te Peresideniraa Matamua i roto i te piha teitei i roto i te hiero no Roto Miti i te ava‘e febuare ra, ua ite au i te haapapûraa tata‘itahi a te Varua i te Tino Ahuru ma Piti e ua turu matou paatoa i te peresideni Monson ei peropheta na te Fatu e te Peresideni no te Ekalesia.

Te mauruuru nei au no to tatou Metua i te Ao ra, tei here ia tatou, e no Ta’na ra Tamaiti, o Iesu Mesia. O Oia to tatou Faaora, e na roto i te Taraehara, ua riro ïa Oia to tatou faaora hopea i te mau ati pae tino e pae varua no te oraraa nei. O Oia to tatou Arai i te Metua. Te faaite papû nei au i te reira na roto i te i‘oa o Iesu Mesia, amene.

TE MAU NOTA

  1. A hi‘o Ioane 15:13.

  2. A hi‘o Whitney, Orson F., Life of Heber C. Kimball, nene‘iraa 2 (1945), 413-14.

  3. A hi‘o Gordon B. Hinckley, « The Faith to Move Mountains », Liahona, Novema 2006, 83-84.

  4. Life of Heber C. Kimball, 413.

  5. A hi‘o Chad M. Orton, « The Martin Handcart Company at the Sweetwater: Another Look », BYU Studies, vol. 45, no. 3, (2006): 5-37.

  6. A hi‘o Marva Jeanne Kimball Pedersen, Crozier Kimball, His Life and Work, (1995), 6-7.

  7. A hi‘o 2 Te mau Arii 5:1-14.

  8. A hi‘o Amosa 3:7.

  9. PH&PF 21:4-5.

  10. A hi‘o Te mau Haapiiraa a te mau Peresideni o te Ekalesia: Heber J. Grant, (Te mau haapiiraa na te Autahu‘araa a Melehizedeka e te Sotaiete Tauturu, 2002), 189-97.

  11. A hi‘o PH&PF 89.

  12. Faahitihia no roto mai i te J.E. McCulloch, Home: The Savior of Civilization (1924), 42 ; in Conference Report, Eperera 1935, 116.

  13. A hi‘o Brad Schiller, « The Inequalilty Myth » Wall Street Journal, 10 no Mati 2008, A15.

  14. A hi‘o i te mau hoho‘a i muri nei: l Samuela 2:26 ; Moromona 1:2 ; Iosepha Semita – Te Aamu 1:7.

  15. A hi‘o Deseret Morning News 2008 Church Almanac (2007), 35.

  16. PH&PF 81:3-5.