Potutusi
Lesona 26: Mataio 23


Lesona 26

Mataio 23

Folasaga

I le vaiaso faaiu o le galuega a le Faaola i le olaga nei, sa ia tausalaina ai le pepelo o le au tusiupu ma le au Faresaio ma tagi aue ai ona ua le taliaina e tagata o Ierusalema Lona alofa ma le puipuiga.

Fautuaga mo le Aoaoina Atu

Mataio 23:1–12

Ua tausalaina e le Faaola le pepelo o le au tusiupu ma le au Faresaio

Valaaulia le vasega e faaali atu i isi a latou tusitusiga paia ma vaai pe o ai e aupito tele

  • E faapefea ona e tali atu pe afai e fai mai se tasi o le tagata e aupito tele lana seti o tusitusiga paia o ia lea e aupito sili ona amiotonu?

  • Aisea e le o se auala lelei ai lea e fuafua ai le amiotonu o se tagata?

  • O le a se mea e ono tupu pe afai tatou te fuafuaina le amiotonu o isi i foliga vaaia i fafo? (Faatasi ai ma isi faafitauli, e ono taitai atu ai nisi tagata e amio pepelo foi.)

  • O le a lena mea o le pepelo? O loo ta’u mai i le Lomifefiloi o le Tusi Paia o le upu hypocrite “e ta’u mai ai se tagata e faafoliga e kerisiano ae leai” (Bible Dictionary, “Hypocrite”). E mafai ona faasino i se tagata e faafoliga e le o se tagata lotu ae o ia moni lava o se e lotu.)

Faamatala atu o se vaega o le savali faalauaitele faaiu a le Faaola na tuuina atu i le malumalu i Ierusalema i le vaiaso faaiu o Lana galuega i le olaga nei, sa Ia tausalaina ai le pepelo o le au tusiupu ma le au Faresaio.

Valaaulia le vasega e vaavaai mo upumoni i le Mataio 23 ia o le a fesoasoani ia i latou e iloa ai pe faapefea ona tali atu pe a latou vaai atu i isi o amio pepelo ma pe o a mea e mafai ona latou fai e faatoilalo ai le pepelo po o le faagutugutulua i o latou lava olaga.

Valaaulia ni tamaiti aoga e feauauai i le faitauina leotele o le Mataio 23:1–7. Fai i le vasega e mulimuli ai, ma vaavaai mo mea na fetalai ai le Faaola e uiga i auala na talapepelo ai le au tusiupu ma le au Faresaio. Faamatala o le fasifuaitau “tietie i le nofoa o Mose” fuaiupu 2o lona uiga ua tutu le au tusiupu ma le au Faresaio i se tulaga o le pule e aoao atu le mataupu ma faaliliu ma faatautaia le tulafono. E mafai foi ona faasino le fasifuaitau i se nofoa moni sa maua i nisi o sunako anamua ia sa faaavanoa mo i latou sa manatu i latou lava e sili atu ona agavaa nai lo se e iai i le sunako.

  • Na faapefea ona talapepelo le au tusiupu ma le au Faresaio?

Ata
O se tagata Iutaia sa faamauluina se filateri

O se tagata Iutaia sa faamauluina se filateri

Afai e maua, faaali se ata o se tasi o faaaogaina se filateri, e ta’u foi o le pusa. Faamatala o se agaifanua mo Iutaia ona faaaoga ia filateri, o ni tamai pusa pa’u laiti e fusi i le muaulu po o le ogalima. I totonu o filateri e i ai ni lola laiti o taaiga e i ai ni tusia mai tusi paia Eperu. Na faaaoga e Iutaia ia filateri e fesoasoani latou te manatua ai e mulimuli i poloaiga a le Atua (tagai Teuteronome 6:4–9; 11:13–21; Esoto 13:5–10, 14–16). E lei tausalaina e le Alii i latou sa fai o latou filateri, ae na Ia tausalaina i latou o e sa faaaogaina ma le talapepelo pe faalauteteleina ina ia mataulia ai i latou e isi pe foliga ai foi e sili lo latou taua.

  • E tusa ai ma le Mataio 23:5, aisea na faalautetele ai e le au tusiupu ma le au Faresaio a latou filateri ma “tuupao o o latou ofu”?

  • Na faapefea ona latou saili “ia iloa ai e tagata” fuaiupu 5 pe maua ai foi mamalu o le lalolagi?

  • E tusa ai ma le fautuaga a le Alii i Ona soo i le Mataio 23:3, o le a se mea e mafai ona tatou fai pe a tatou vaai atu i isi o fai mai aga pepelo, pe faafoliga e amiotonu ae e matuai le amiotonu lava? (E ono faaaoga e le vasega ni upu eseese ae e tatau ona faailoa mai se upumoni e pei o lea: E mafai ona tatou filifili e usitai i tulafono a le Atua tusa lava pe tatou te vaai o aga pepelo mai isi.

  • Aisea e taua ai lenei upumoni ia i tatou e mulimuli ai i o tatou taimi?

Valaaulia se tagata aoga e faitau leotele le Mataio 23:8 ma fai atu i le vasega e vaavaai mo mea na fetalai mai le Alii o le a faaauau pea ona Ia faia. Fai atu i tagata aoga e lipoti mai mea ua latou maua.

Ta’u i ai o le fuaitau “o outou uma o le au uso outou” fuaiupu 8 ma faamatala na aoao mai e le Faaola e le tatau i tagata ona manatu ia i latou lava e sili atu nai lo isi, aua o i latou uma o fanau a le Atua, e tutusa i le silafaga a le Atua.

Otooto le Mataio 23:9–10 e ala i le faamatala na molimau atu le Faaola o le Tama Faalelagi o lo tatou Foafoa ma o Ia, Keriso, sa auina mai e le Tama ma o lo tatou Matai moni o le ua ofoina mai le ola (tagai Faaliliuga a Iosefa Samita, Mataio 23:6 [i le Mataio 23:9, vaefaamatalaga a]; Mataio 23:7 [i le Mataio 23:10, vaefaamatalaga a]).

Faamatala o le au tusiupu ma le au Faresaio na manatu i tofiga ma tulaga e avea ai i latou ma tagata sili. Valaaulia se tagata e faitau leotele le Mataio 23:11–12, ma fai i le vasega e vaavaai pe o ai na fetalai i ai le Faaola o le a Ia silasila i ai e sili i le malo o le Atua.

  • E tusa ai ma le fuaiupu 11, o ai o le a sili i le malo o le Atua?

  • E tusa ai ma le fuaiupu 12, o le a le mea e tupu pe afai o i tatou, e faapei o le au Faresaio, e taumafai e “faaeaina” (pe sii a’e) i tatou lava i luga atu o isi? (A uma ona tali mai le vasega, ia mautinoa ua latou malamalama i le mataupu faavae lenei: Afai tatou te taumafai e faaeaina i tatou lava i luga atu o isi, o le a faamaualaloina i tatou. Faamatala o le faamaualaloinao lona uiga o le tuuina i lalo pe faamaasiasia pe avea ma se ua tau le faaaloalogia.)

  • E tusa ai ma fuaiupu 11–12, o le a le mea e tupu pe afai tatou te lotomaualalo ma auauna atu i isi? (E ono faaaoga e tagata ni upu eseese, ae e tatau ona faailoa mai le mataupu faavae lenei: Afai tatou te lotomaulalo ma auauna atu i isi, o le a faaeaina i tatou e le Alii.

Faamatala o le fasifuaitau “o le a faaeaina” fuaiupu 12 e ta’u mai ai o le a siitia i tatou e le Alii ma fesoasoani ia tatou avea atili e faapei o Ia.

  • E fua i mea sa e aoaoina i le Mataio 23, o le a le uiga o le lotomaualalo?

Tusi le ata lenei i luga o le fua i luga o le laupapa: Valaaulia le vasega e mafaufau loloto i a latou galuega lelei i le aoga, aiga, ma le ekalesia. Fai i ai e mafaufau pe o fea latou te tuu ai i latou lava i luga o lenei fua e fuafua i o latou faamoemoega mo le faia o galuega lelei ma a latou taumafaiga ina ia lotomaualalo.

Ata
fua, galuega lelei

Fautuaina le vasega e manatua o i tatou uma lava o fanau a le Tama Faalelagi. E mafai foi ona e fautuaina i latou e faatu se sini e auauna atu i se tasi i aso uma mo le masina a sau. Fuafua e valaaulia i latou e tusi e uiga i lenei aafiaga i a latou api talaaga patino.

Mataio 23:13–36

Ua tautino mai e Iesu Keriso le faanoanoa ona o le au tusiupu ma le au Faresaio

A o lei amataina le vasega, ia saunia ni ipuinu e le mafai ona iloa atu ai se mea. Oloolo ai ni palapala po o se ga’o i fafo o le ipu muamua ma totonu o le ipu lona lua, ae tuu ai pea le ipu lona tolu ia mama. Faaali ia ipu, ma fesili i le vasega po o le fea e fia feinu mai ai. Valaaulia se tasi e iloilo totonu o ipu ma faamatala pe o le fea ipu e fia inu mai ai ma pe aisea foi.

  • O faapefea ona faatusa ia ipu eleelea i le au talapepelo?

Otooto le Mataio 23:13–36 i le faamatala atu na taufaatauvaaina e le Faaola le au tusiupu ma le au Faresaio i le pepelo. Valaaulia le vasega e faitau nei fuaiupu, ma vaavaai mo se upu na tau faafia e le Faaola i le amataga o le tele o fuaiupu. Fai atu ia i latou e lipoti mai mea ua latou maua. Atonu e te manao e fautua atu i tagata o le vasega e faailoga le upu oi talofa i soo se taimi e tu’a ai i nei fuaiupu. Faamatala o le oi talofae faasino i le le fiafia, faaatu, ma le faanoanoa.

Tusi mau faasino nei ma fesili i luga o le laupapa:

Mataio 23:23–24 (tagai foi fuaiupu 24, vaefaamatalaga a)

Mataio 23:25–26

Mataio 23:27–28

Mataio 23:29–36 (tagai foi fuaiupu 36, vaefaamatalaga a)

Na faapefea ona avea le au tusiupu ma le au Faresaio ma tagata pepelo?

O a ni faataitaiga o lenei ituaiga pepelo o tatou vaai i ai i o tatou aso?

Vaevae le vasega i ni paga. Valaaulia paga taitasi e faitau leotele ia mau taitasi o i luga o le laupapa ma talanoaina ia fesili o i luga o le laupapa pe a uma ona faitau mau taitasi. (Fautuaina lau vasega e faitau le Faaliliuga a Iosefa Samita o i vaefaamatalaga mo a latou mau na atofa atu i ai.

A uma ua lava se taimi, fai i le vasega e lipoti mai a latou tali.

Valaaulia se tagata e faitau leotele le Mataio 23:26, ma fai i le vasega e vaavaai mo mea na ta’u atu e le Faaola i le au Faresaio e fai e faatoilalo ai lo latou pepelo.

  • O le a le mea na ta’u atu e le Faaola i le au Faresaio e fai?

  • E fua i mea na aoao atu e le Faaola i le au Faresaio, o le a le mea e tupu ia i tatou a o tatou taumafai ia mama faaleagaga i totonu? (A uma ona tali mai le vasega, ia mautinoa ua latou malamalama i le mataupu faavae lenei: A o tatou taumafai ia mama faaleagaga i totonu, o le a atagia mai ai a tatou filifiliga i fafo atu.

  • O le a se mea e tatau ona tatou faia ia mama ai faaleagaga i totonu?

  • E mafai faapefea e lo tatou amiotonu i totonu ona atagia i a tatou filifiliga i fafo atu?

Valaaulia le vasega e mafaufau loloto pe o fea le ipu e sili ona faatusa i lo latou tulaga faaleagaga i le taimi nei. Molimau atu i le mataupu faavae e muamua mai, ma fautuaina le vasega e faatu se sini o le a fesoasoani ia i latou e mama ai faaleagaga.

Mataio 23:37–39

Na tagiaue le Faaola ona ua le o mai tagata o Ierusalema ia te ia.

Ata
moa, toloai

Faaali pe tusi se ata o se matuamoa o puipui lana toloai.

  • Aisea e faapotopoto ai e matuamoa a latou toloai i lalo o o latou apaau? (Ina ia puipuia ai mai tulaga matautia. Ta’u i ai e taulagaina e se matuamoa lona ola e puipuia ai lana toloai.)

Valaaulia se tamaitiiti aoga e faitau leotele le Mataio 23:37–39. Fai atu i le vasega e mulimuli i le faitauga, ma vaavaai pe o faapefea ona fetalai le Faaola ua pei o Ia o se matuamoa.

  • E faapefea ona pei le Faaola o se matuamoa e faapotopotoina lana toloai?

  • O le a le uiga o le faapotopoto e le Faaola?

Ta’u i ai o le fasifuaitau “ua tuua lo outou fale e faatafunaina” (fuaiupu 38), ma faamatala o le faatafunainao lona uiga ua lafoai. Talu ai sa le naunau ia tagata e faapotopoto e le Faaola, o lea sa tuua ai ua leai se puipuiga. E mafai ona faasino lenei fasifuaitau i le tulaga faaleagaga o tagata i le taimi o Iesu faapea foi i le lumanai pe a faatafunaina ia Ierusalema.

  • E fua i le mea sa aoao atu e Iesu e uiga i se matuamoa ma lana toloai, o le a se mea e mafai ona tatou maua pe afai tatou te naunau e faapotopotoina e le Faaola? (E ono faaaoga e le vasega ni upu eseee ae e tatau ona faailoa mai le mataupu faavae lenei: Afai tatou te naunau e faapotopotoina e le Faaola, ona tatou maua lea o Lana tausiga ma le puipuiga.

  • E mafai faapefea ona tatou faaali atu i le Faaola ua tatou naunau ina ia faapotopotoina e Ia? (Lisi tali a tagata o le vasega i luga o le laupapa.)

Ina ia fesoasoani i tamaiti ia vaai i se auala se tasi e mafai ai ona latou tausia se api talaaga, valaaulia se tamaitiiti e faitau leotele le aafiaga lenei na faasoa mai e Peresitene Henry B. Eyring o le Au Peresitene Sili:

Ata
Peresitene Henry B. Eyring

“Ua faatele ona ia fetalai, na te faapotopoto ia i tatou e faapei ona ofaofatai e le moa lana toloai i lalo o ona apaau. Fai mai a Ia, e tatau ona tatou filifilia e o atu ia te Ia. …

“o se tasi ala e fai ai lena mea, o le faapotopoto ma le au paia i lana ekalesia. o ia outou fonotaga po o sauniga, tusa lava pe foliga e faigata. Afai e te naunau o le a fesoasoani o ia ina ia e maua le malosi e fai ai” (“I le Malosi o le Alii,” Ensign po o leLiahona, Me 2004, 18).

  • O le a le mea na fai mai Peresitene Eyring e mafai ona tatou faia e faaalia ai lo tatou naunau e faapotopotoina e le Faaola?

Fai i le vasega e vaavaai i le lisi o i le laupapa i auala e mafai ona tatou faaalia ai lo tatou naunau e faapotopotoina e Keriso. Valaaulia i latou e faasoa mai pe na faapefea ona latou mauaina le tausiga ma le puipuiga e ala i le faapotopoto i le Faaola i se tasi o na auala.

Valaaulia le vasega e filifili pe o le a le mea o le a latou faia e faapotopoto ai i le Faaola ina ia mafai ai ona latou maua pea Lana tausiga ma le puipuiga.

Tala ma Faamatalaga o Talaaga

Mataio 23. O ituaiga o pepelo

Sa faaamatala e Peresitene N. Eldon Tanner o le Au Peresitene Sili faapea e lua ituaiga o pepelo:

“Sa matau e Harry Emerson Forsdick e lua ituaiga o pepelo: pe a tatou taumafai e foliga e sili atu nai lo o tatou tagata o iai, ma pe a tatou tuu atu i tatou lava e foliga e leaga atu nai lo o tatou tagata o i ai. Sa tatou talanoa i ituaiga pepelo lea e faafoliga ai tagata e sili atu nai lo i latou lava. Peitai, ua tele taimi tatou te vaaia ai tagata o le Ekalesia o e ua iloa ma talitonu i o latou loto, ae ona o lo latou fefe i manatu o tagata lautele ua le tutu ai i luga ina ia faitaulia. O lea ituaiga o pepelo e tutusa lava le matuia e pei o le isi” (“Woe unto You … Hypocrites,” Improvement Era, Dec. 1970, 33).

Mataio 23:35. “O Sakaria le atalii o Parakaio, na outou fasiotia i le va o le malumalu ma le fatafaitaulaga”

I le lomiga ia Setema o le Times and Seasons, lea na faasalalauina a o avea le Perofeta o Iosefa Samita ma faatonu, sa tuu atu ai se faamalamalamaga e faatatau i le taunuuga faanoanoa o Sakaria, le tama o Ioane le Papatiso.

“Ina ua tuuina atu le faaiuga a Herota e faaumatia ia fanau laiti, sa tusa ma le ono masina o Ioane e matua ai ia Iesu, ma sa aofia ai i lalo o lenei faaiuga matautia, ma sa afua ai ona faatonuina e Sakaria lona tina e ave o ia i le mauga, lea sa tausia ai i se akerise ma le meli vao. Ina ua musu lona tama e ta’u atu le mea sa faalafi ai o ia, ma ona o ia o le faitaulaga sili sa taitai i le Malumalu i lena tausaga, o lea sa fasiotia ai [o ia] i le faatonuga a Herota, i le va o le faapaologa ma le fatafaitaulaga, e pei ona fetalai i ai Iesu” (“Persecution of the Prophets,” Times and Seasons, Sept. 1, 1842, 902).