“Vei Ira Talega na Vada Kau na Sovaraka na Yaloqu ena Gauna Ko ya”

Mai vei Julie B. Beck

Peresitedi Raraba ni iSoqosoqo ni Veivukei

Eda kila ni da sa rawa- ka tiko kevaka meda bula tiko me kilikili kina, meda ciqoma, ka kila na sala meda muria kina na Yalotabu

iVakatakilakila

Julie B. Beck

Ena yabaki sa oti au a sotavi ira kina e udolu na marama Yalododonu Edaidai ena vuqa na veimatanitu. Na iwiliwili ni veika dredre era sotava tiko na marama oqori sa rui sivia ka veivayalolailaitaki. Oqo na leqa vakamatavuvale, leqa vakailavo, veika dredre, vakacala- ka, kei na tauvimate. E levu sara kina na veivakataotaki ka lailai na veivakacegui kei na reki. E dina ga ni kaburaki vakalevu ni sega ni yaco tiko, e sega ni dua me bau vutuniyau toka, rairai vinaka cake, se me vuku toka me levea rawa e dua na dredre ni bula oqo.

Na veika era taroga tiko na marama e sa rui bibi ka kilai vakavinaka. Era lomaleqataka tiko na veika ni mataka, na rarawa ni veika tubu koso, eso na vakatulewa cala, kei na yalolailai ka lomalomani ira. Era vakaraitaka ni ra gadreva tiko me ra cakava na ka dodonu.

Sa kadre sara e lomaqu e dua na ivakadinadina cecere ni ra sa ka yaga na luvena yalewa na Kalou. E levu na ka sa namaki tiko vei ira. Niu sikovi ira na marama, au vakila ni sa gadrevi vakalevu cake sara me torocake na vakabauta kei na bula dodonu yadua. Sa gadrevi vakalevu cake sara na matavuvale kei na vuvale me qaqaco vinaka. Sa gadrevi vakalevu cake sara me ra vukei o ira na tani era vakaleqai tu. Ena vakatorocaketaka rawa vakacava e dua na nona vakabauta, vaqaqacotaki ni matavuvale, ka veivakacegui?¹ Ena rawa vakacava vua e dua na marama ni gauna oqo me raica rawa na isau ni nona vakatataro ka tudei tu ka sega ni yavalati rawa ni sotava na veisaqasaqa kei na dredre vakaitamera?

iVakatakila Yadua

E kila vinaka tu e dua na marama dodonu ni sega soti vua na kaukauwa, gauna, se madigi me qaravi ira taucoko na tamata se cakava na veika kece e kilikili e gadreva na lomana me cakava. E vuqa na marama e sega ni maravu na nodra bula, ka gadrevi me vakayacori e milioni na ka ena dua na siga, ka vuqa vei ira e ka bibi. Na marama dodonu ena dau vorata rawa tikoga na itukutuku veisiwati ka ca mai na vuqa na ivurevure ka tukuna tiko ni dodonu me vakacegu mada mai na nona ilesilesi ka dodonu me laki bula rawarawa tu ka bula vakataki koya. Ia mai na ivakatakila yadua, sa rawa vua me vakaliuca na ka dodonu ka sokota yani na bula oqo ena nuidei.

Na ka bibi duadua e rawa ni taukeni ena bula oqo sai koya na kena rawati, ka ciqomi ka cakacakataki na ivakatakila yadudua. Na kena rawati na Yalo ni Turaga e tekivu ena kena gadrevi na Yalotabu ka vinakati kina na ituvaki ni bula kilikili. Maroroi ni ivakaro, veivutuni, kei na vakavoui ni veiyalayalati e vakayacori ena papitaiso ka veimuataki ki na veivakalougatataki me dau tiko vata kei keda na Yalo ni Turaga.² Na vakayacori kei na maroroi ni veiyalayalati ni valetabu e vakuria na qaqaco kei na kaukauwa vakayalo ki na dua na bula ni marama. E vuqa na isau ni taro dredre era kunei ni wiliki na ivolanikalou, baleta ni ivolanikalou sa veivuke ki na ivakatakila.³ Na veivakararamataki e tiko ena ivolanikalou e yaco mai ena kena gauna, sa ka bibi kina meda taurivaka e dua na gauna ni wili ivolanikalou ena veisiga. Sa ka yaga sara talega na masu ena veisiga me tiko vata ga kei keda na Yalo ni Turaga.⁴ O ira era kerekere vakaidina ena masu kei na vulica na ivolanikalou era na dau vola toka ena pepa na veitaro veivakauqeti kei na vakasama e yaco mai.

Sa rawa me yaco mai na ivakatakila ena veiauwa kei na veigauna ni da cakava na veika dodonu. Ni ra veituberi na marama me vaka e cakava na Karisito, ena yaco mai na kaukauwa kei na veivakacegui me veidusimaki ni gadrevi na veivuke. Kena ivakaraitaki, era na vakila na tina na veivuke ni Yalotabu ena gauna mada ga era oca tu kina, era kosakosa tiko kina na gone me ra rogoci, ia sa rawa me yali mai vei ira na Yalotabu ke ra vakacudrui ira o ira na luvedra. Na tiko ena vanua donu ena rawa ni da ciqoma na veidusimaki. Ena gadrevi na kena sasagataki me vakalailaitaki na veivagolei tani, ia ni tiko vata kei keda na Yalotabu sa rawa meda ulabaleta rawa na veivorati ka gumatua ena vakabauta ena veisiga dredre kei na vakarau bibi ni cakacaka. Na ivakatakila yadua e vakavuna meda kila vakavinaka kina na veika cava me vakayacori ena veisiga me vakatorocaketaki kina na vakabauta kei na bula dodonu yadua, vaqaqacotaka na matavuvale kei na vuvale, ka vakasaqarai ira era gadreva na noda veivuke. Ena vuku ga ni ivakatakila yadua e ivurevure ni kaukauwa e veivakavoui, sa rawa meda vakavolivoliti tu ena veivuke ena gauna mada ga ni voravora.

E tukuni vei keda meda vakarorogo vua na Yalotabu me na tuberi keda meda “kitaka na veika vinaka, mo yalomalumalumu, ka lewa vakadodonu.”⁵ Sa tukuni talega vei keda ni Yalotabu oqo ena vakararamataka na noda vakasama, vakasinaita na lomada ena reki, ka vukei keda meda kila na ka kecega me da cakava.⁶ Na ivakatakila yadua sa yalataki oqo ena yaco mai ke da kerea, vakavakarau mo ciqoma, ka toso ki liu ena vakabauta, ka nuitaka tiko ni na sovaraki mai vei keda.

iSoqosoqo ni Veivukei—Veivakavulici, Veivakauqeti, ka Veivaqaqacotaki

Me kena ikuri, ena Nona vuku na Turaga sa vakarautaka kina na iSoqosoqo ni Veivukei me vukei ira na luvena yalewa ena iotioti ni gauna oqo. Ni sa cakacaka na iSoqosoqo ni Veivukei ena veivakauqeti vakalou, ena laveti ira cake na marama ka vueti mai na dua na vuravura veivakaleqai ki na dua na ivakarau ni bula me vakarautaki ira ki na veivakalougatataki ni bula tawamudu. E iusutu tiko ni ilesilesi ni isoqosoqo oqo me vukei ira na marama me torocake na nodra vakabauta kei na nodra bula dodonu yadua, vaqaqacotaki ni matavuvale kei na vuvale, ka vakasaqara ka vukei ira era vakaleqai tu. Sa rawa vei ira na marama ni iSoqosoqo ni Veivukei, me ra kila na isau ni nodra vakatataro ka ra vakalougatataki ena nodra kaukauwa cokovata vakayalo na marama taucoko. Era vakadeitaka tiko na iSoqosoqo ni Veivukei na kedra ituvaki dina ka tawamudu na luvena yalewa na Kalou. Oqo e dua na veivakabauti vakalou, e dua na rarama e veidusimaki, ka sa dua na ivakarau ni veikauwaitaki e vakavulica ka vakauqeti ira na marama me ra tudei tiko ka sega ni vakayavalati rawa. Na kena itoko, “Sa sega ni mudu na loloma,”⁷ era sa cokonaki tu kina na marama vinaka kecega.

Ni sa dewa e dua na goneyalewa ki na iSoqosoqo ni Veivukei se ni sa papitaiso e dua na marama ki na Lotu, sa yaco kina me lewena na matamarama ka ra na vaqaqacotaki koya ki na nona vakavakarau ki na bula tawamudu. Na lewena na iSoqosoqo ni Veivukei sa vakaraitaka ni dua na marama sa rawa ni vakabauti ka nuitaki me vakayacora e dua na cakacaka uasivi ena Lotu. Sa na tomana tikoga na nona vinaka ka sega ni malele me ciqoma na veivakacaucautaki se dokai.

Na ikarua ni peresitedi raraba ni iSoqosoqo ni Veivukei, o Eliza R. Snow, a kaya vakaoqo vei ira na marama: “Eda gadreva meda marama dina ena ivakarau, sega ni vaka na kena e lewa o vuravura, ia meda itokani dodonu kei ira na Kalou kei koya na Yalosavasava. Ni da cokonaki keda vakaituvatuva sa rawa meda veivukei vakaikeda sega walega ena caka vinaka ia ena noda vakasavasavataki keda tiko, se levu se lailai era gole mai me ra mai vukea na vakayacori ni cakacaka vakaitamera oqo, ka yaco kina eso me ra na laki tawana na itutu dokai ena Matanitu ni Kalou… . Na marama era na marama tikoga ka sega ni gone ka vinakata me vakavinavinakataki ka vakadodonutaki tikoga ena veigauna. Au kila ni da gadreva tu meda vakavinavinakataki ia kevaka e sega ni yaco taucoko mai na veivakavinavinakataki e dodonu me noda, sa ka yaga beka? Eda kila ni sa vakataqara tu vei keda na Turaga na ilesilesi cecere, ka sega tale na gagadre se vakanananu sa vakatikora na Turaga ki lomada ena ivalavala dodonu, kei na caka vinaka cecere meda rawa ni cakava vei keda vakaikeda yadudua o ya meda vakasavasavataki ka vakabulabulataki keda ena veika kecega e vinaka ka veilaveti meda rawata rawa kina na veiilesilesi oqori.”⁸

Vakarautaki ni Rawa-Ka

Era na dau gadreva tu na marama vinaka me ra kila se ra sa rawa-ka tiko se sega. Ena vuravura sa dau vakatanitaki tiko kina na vakarautaki ni rawa- ka, sa ka bibi na noda vaqara na vinaka kei na veivakadeitaki mai na ivurevure dina. Meu kuria e dua na lisi e tiko ena Vunautaka na Noqu Kosipeli, eda sa gugumatua tiko ni da vakatorocaketaka tiko na ivakarau i Jisu Karisito ka saga meda talairawarawa ki na Nona kosipeli ena dodonu taucoko. Eda sa gugumatua tiko ni da saga meda vakatorocaketaki keda yadua ka vinaka cake sara. Eda sa gugumatua tiko ni da tara cake tiko na vakabauta kei na ivalavala dodonu yadua, vaqaqacotaki ni matavuvale kei na vuvale, ka vakasaqara ka vukei ira na tani era gadreva tu na veivuke. Eda kila ni da sa rawa ka tiko kevaka meda bula tiko me kilikili kina, meda ciqoma, ka kila na sala meda muria kina na Yalotabu. “Ni da solia na noda vinaka duadua, eda na sotava tiko beka ga na mosi ni yalo, ia eda na sega ni rarawataki keda. E rawa ni da vakadeitaka ni sa marau na Turaga ena noda vakila na cakacaka ni Yalotabu ki lomada.”⁹ Sa vakarautaki tu na vakacegu, reki, kei na inuinui vei ira era vakarautaka vakadodonu na rawa ka.

Ena dua na ivakatakila ena ivola i Joeli a vakaraitaki kina ni iotioti ni gauna oqo, era na parofisai o ira na luvena tagane kei na yalewa na Kalou ka na sovaraka na Turaga na Nona Yalotabu vei ira na Nona italai kei na Nona vada.¹⁰ E a vakavoqataka o Peresitedi Kimball na parofisai oqo ka kaya

“E vuqa na veivakatorocaketaki lelevu sa na yaco tiko mai ki na Lotu ena iotioti ni gauna baleta ni vuqa vei ira na marama vivinaka e vuravura (e titobu na nodra bula vakayalo) era na gole mai vakalewe levu ki na Lotu. Sa na yacova sara na ivakatagedegede me ra vakaraitaka na marama ena Lotu na ivalavala dodonu kei na vosa savasava ena nodra bula ka ra yaco sara na marama ena Lotu me ra kilai ni ra sa cecere ka duatani—ena sala vakasakiti—ka duatani mai vei ira na marama ni vuravura oqo… .

“Sa yaco kina oqo me ra sa yalewa dauniivakaraitaki ena Lotu ka me dua na kaukauwa dina ni torocake vakaiwiliwili ka vakayalo ena loma ni Lotu ena iotioti ni gauna oqo.”¹¹

Au vakadinadinataka ni sa dina na kosipeli i Jisu Karisito. Sa vakararavi tiko na Turaga vei ira na luvena yalewa me ra vakayacora na nodra itavi me vakaqaqacotaki kina na vuvale e Saioni ka tarai cake na Nona matanitu e vuravura. Ni ra vakasaqara ka kilikili kaya ki na ivakatakila yadudua, ena sovaraka kina na Turaga na Yalona vei ira na Nona vada ena iotioti ni gauna oqo. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.