Gamhanang Saksi sa Dios: Ang Basahon ni Mormon
Ang Basahon ni Mormon mao ang gamhanang saksi sa Dios bahin sa kabalaan ni Jesukristo, sa propetikanhong tawag ni Joseph Smith, ug sa hingpit nga kamatuoran niini nga Simbahan.
Ang Basahon ni Mormon dili lamang ang sukaranang bato sa atong relihiyon, apan mahimo usab kining sukaranang bato sa atong mga pagpamatuod aron kon mag-atubang kita og mga pagsulay o wala matubag nga mga pangutana, sigurado kining makapugong sa atong mga pagpamatuod. Kini nga basahon mao ang kabug-aton sa usa ka bahin sa timbangan sa kamatuoran nga labaw pa sa gihiusang kabug-aton sa mga argumento sa mga kritiko. Ngano man? Tungod kay kon kini tinuod, nan si Joseph Smith usa ka propeta ug mao kini ang gipahiuli nga Simbahan ni Jesukristo, dili igsapayan ang bisan unsa pa nga historikal o ubang mga argumento nga sukwahi niini. Tungod niini nga rason, ang mga kritiko nagtinguha sa paghimakak sa Basahon ni Mormon, apan ang mga babag nga ilang giatubang hilabihan ka dako tungod kay kining basahon tinuod.
Una, ang mga kritiko kinahanglan gayud nga mopasabut kon giunsa ni Joseph Smith, usa ka 23 anyos nga mag-uuma nga limitado ang edukasyon, pagmugna og libro gamit ang gatusan ka talagsaong mga pangalan ug mga dapit, ingon man usab ang detalyado nga mga istorya ug mga panghitabo. Sa pagpasabut niini, daghang mga kritiko ang nagpahayag nga usa siya ka mamugnaong henyo kinsa nagsalig sa daghang basahon ug ubang lokal nga mga kapanguhaan aron makamugna sa historikal nga sulod sa Basahon ni Mormon. Apan sukwahi sa ilang pagpangangkon, walay bisan usa lang ka saksi kinsa nangangkon nga nakakita ni Joseph nga duna niining mga kapanguhaan sa wala pa magsugod ang paghubad.
Bisan tinuod pa kini nga argumento, dili gihapon kini igo aron mapasabut ang pagtungha sa Basahon ni Mormon. Kinahanglan usab nga tubagon sa usa ka tawo ang pangutana: giunsa pagbasa ni Joseph kining tanang gipangangkon nga kapanguhaan, pagtangtang sa dili importante, pagpabiling tukma sa mga detalye kalabut kon kinsa ang anaa sa unsang dapit ug kanus-a, ug dayon idiktar kini pinaagi sa hingpit nga panumduman? Kay sa dihang naghubad si Joseph Smith, wala siyay bisan unsa nga gitamdan. Gani, ang iyang asawa nga si Emma nahinumdom: “Wala siyay manuskrito ni basahon nga mabasa. … Kon duna pa siya sa bisan unsa nga matang dili unta niya kini matago nako.”1
Nan giunsa man ni Joseph pagpahigayon kining talagsaong buhat sa pagdiktar sa sobra sa 500 ka pahina nga basahon nga walay bisan unsa nga gitamdan? Sa pagbuhat sa ingon, dili lang kay usa siya ka mamugnaong henyo apan duna usab sa hingpit nga panumduman nga hilabihan ka talagsaon. Apan kon tinuod kana, nganong wala man tutoki sa iyang mga kritiko kining talagsaong talento?
Apan dunay mas labaw pa. Kini nga mga argumento naghisgot lamang sa historikal nga sulod sa basahon. Ang tinuod nga mga isyu nagpabilin: giunsa man paghimo ni Joseph ang usa ka basahon nga makapabati sa Espiritu, ug diin man niya kuhaa ang ingon ka lawom nga doktrina, nga daghan niini miklaro o misupak sa mga gituohan sa mga Kristiyano sa iyang panahon?
Pananglitan, ang Basahon ni Mormon nagtudlo, sukwahi sa kasagaran sa mga gituohan sa mga Kristiyano, nga ang Pagkapukan ni Adan usa ka ang-ang sa pag-uswag. Gipadayag niini ang mga pakigsaad nga gihimo atol sa bunyag, nga wala hisguti diha sa Biblia.
Agig dugang, ang usa ka tawo mahimong mangutana: diin man gikuha ni Joseph ang gamhanang panabut nga tungod sa Pag-ula ni Kristo, dili lamang Siya makalimpyo kanato apan makahingpit usab kanato? Diin man niya gikuha ang makapahingangha nga wali bahin sa pagtuo diha sa Alma 32? O ang wali ni Haring Benjamin bahin sa Pag-ula sa Manluluwas, tingali ang labing talagsaon nga wali bahin niini nga hilisgutan sa tibuok kasulatan? O ang pasumbingay sa kahoy nga oliba uban sa tanang kakomplikado ug doktrinal nga kaabunda niini? Sa dihang nagbasa ko niining pasumbingay, kinahanglan kong magdrowing og diagram aron masundan ang mga detalye niini. Angayan ba kita karong motuo nga si Joseph Smith igo lang midiktar niining mga wali gikan sa iyang hunahuna nga walay bisan unsa nga gitamdan?
Sukwahi sa mao nga ideya, ang ebidensya sa impluwensya sa Dios makita sa tibuok Basahon ni Mormon, sama sa gipakita sa halangdong doktrinal nga mga kamatuoran niini, ilabi na ang talagsaong mga wali bahin sa Pag-ula ni Jesukristo.
Kon dili propeta si Joseph, nan aron mapasabut kini ug ang daghang talagsaong doktrinal nga mga ideya, ang mga kritiko kinahanglan gayud nga mohimo sa argumento nga siya usa ka teyolohikanhong henyo. Apan kon mao kana ang sitwasyon, ang usa ka tawo mahimong mangutana: nganong si Joseph ra man sa 1,800 ka tuig human sa pangalagad ni Kristo ang nakahimo sa maong matang sa ekstensibo nga talagsaon ug makapatin-aw nga mga doktrina? Tungod kay pinadayag kini, dili kalantip sa hunahuna, nga maoy tinubdan niining basahon.
Apan bisan kon hunahunaon nato nga si Joseph usa ka mamugnaon ug teyolohikanhong henyo nga dunay hingpit nga panumduman—kon kini lang nga mga talento dili makapahimo niya nga usa ka hanas nga manunulat. Aron mapasabut ang pagtungha sa Basahon ni Mormon, ang mga kritiko kinahanglan usab nga mohimo sa pagpangangkon nga si Joseph usa ka manunulat nga dunay natural nga talento sa edad nga 23. Kondili, giunsa man niya paghiusa sa daghang mga pangalan, mga dapit, ug mga panghitabo ngadto sa kinatibuk-an nga walay problema sa katukma niini? Giunsa man niya pagsulat ang detalyado nga mga estratehiya sa gubat, paghimo og maayo kaayo nga mga wali, ug pag-imbento sa mga pulong nga gi-highlight, gimemorya, gikutlo, ug gibutang sa mga pultahan sa refrigerator sa minilyon ka mga tawo, sa mga pulong sama sa, “Kon kamo anaa sa pag-alagad sa inyong mga isigkatawo kamo anaa lamang sa pag-alagad sa inyong Dios” (Mosiah 2:17) o “Ang mga tawo naingon, nga unta sila makabaton og hingpit nga kalipay” (2 Nephi 2:25). Kini ang mga mensahe nga dunay gahum—mga mensahe nga daw nabuhi ug nagginhawa ug nagdasig. Ang pagsugyot nga si Joseph Smith sa edad nga 23 nakabaton sa mga kahanas nga gikinahanglan sa pagsulat niining talagsaon nga buhat sa usa lamang ka agi sa gibana-bana nga mga 65 ka adlaw sa pagtrabaho sukwahi gayud sa unsay tinuod.
Si Presidente Russell M. Nelson, nga usa ka eksperyensyado ug hanas nga manunulat, mipakigbahin nga duna siyay sobra sa 40 ka pag-usab sa usa ka pakigpulong sa bag-ohay lang nga kinatibuk-ang komperensya. Angayan ba kita karong motuo nga si Joseph Smith, nga siya ra, midiktar sa tibuok Basahon ni Mormon sa usa lang ka agi nga duna ray ginagmay nga kausaban sa grammar nga gihimo human niana?
Ang asawa ni Joseph, nga si Emma, mikumpirmar sa pagka-imposible sa maong paningkamot: “Si Joseph Smith [sa batan-on pa] dili makasulat ni makadiktar og klaro ug maayong pagkahan-ay nga sulat; unsa pa kaha ang pagdiktar sa usa ka libro sama sa Basahon ni Mormon.”2
Ug sa katapusan, bisan kon ang usa ka tawo modawat sa tanang nahisgutan nga mga argumento, bisan kon kadudahan kini, ang mga kritiko nag-atubang gihapon og dako nga babag. Si Joseph miangkon nga ang Basahon ni Mormon gisulat diha sa mga palid nga bulawan. Kini nga pangangkon kanunay nga gitamay sa iyang panahon—kay ang “tanan” nasayud nga ang karaang mga kasaysayan gisulat diha sa papyrus o papel [parchment], hangtud sa mga katuigan ang milabay, sa dihang nadiskubrihan ang mga palid nga metal nga dunay karaang mga sinulat. Agig dugang, ang mga kritiko nangangkon nga ang paggamit sa semento, sama sa gihulagway diha sa Basahon ni Mormon, layo ra kaayo sa teknikal nga kahanas niining nag-unang mga taga-Amerika—hangtud nakit-an ang mga estruktura nga gisemento sa karaang Amerika. Unsaon man pagpasabut sa mga kritiko karon niini ug sa susamang wala damha nga mga nadiskubrihan? Si Joseph, tan-awa ninyo, hilabihan gayud siguro ka swerte nga tigtag-an. Kay, bisan pa man sa tanang pagbatok kaniya, sukwahi sa tanang anaa na nga siyentipikanhon ug akademikanhong kahibalo, natag-anan niya sa sakto samtang ang tanan nasayop.
Human makonsiderar kining tanan, ang usa ka tawo mahimong mangutana kon sa unsang paagi nga makatuo ang tawo niining tanang gipangangkon nga mga hinungdan ug mga pwersa, sama sa gipahayag sa mga kritiko, nga sulagma nga nahiusa sa maong paagi nga nakapahimo ni Joseph sa pagsulat sa Basahon ni Mormon ug sa ingon nakahimo og yawan-ong buhat. Apan sa unsang paagi man kini dunay kahulugan? Sa direktang pagsupak sa maong pagpangangkon, kini nga basahon nakapadasig og minilyon sa pagsalikway ni Satanas ug sa pagpuyo og mas Kristohanong kinabuhi.
Samtang ang usa ka tawo mahimong mopili nga motuo sa pangatarungan sa mga kritiko, para nako, wala na kini padulngan sa intelektwal ug espiritwal nga paagi. Aron motuo sa ingon, kinahanglan kong modawat sa usa ka wala pa mapamatud-i nga pamahayag human sa laing pamahayag. Agig dugang, kinahanglan nakong ibaliwala ang pagpamatuod sa matag usa sa 11 ka mga saksi,3 bisan kon ang matag usa nagpabiling matinud-anon sa iyang pagpamatuod hangtud sa katapusan; kinahanglan nakong isalikway ang balaanong doktrina nga mipuno sa matag pahina niining sagradong basahon uban sa langitnong mga kamatuoran niini; kinahanglan nakong ibaliwala ang kamatuoran nga daghang tawo, lakip na sa akong kaugalingon, ang mas nahiduol sa Dios pinaagi sa pagbasa niining basahon kay sa lain; ug labaw sa tanan, kinahanglan nakong ilimud ang mapanghimatuorong mga paghunghong sa Balaang Espiritu. Sukwahi kini sa tanan nga akong nahibaloan nga tinuod.
Usa sa akong suod ug utokan nga mga higala ang mibiya sa Simbahan sa usa ka panahon. Bag-ohay lang siya nga misulat nako bahin sa iyang pagbalik: “Sa sinugdanan, ganahan ko nga ang Basahon ni Mormon mapamatud-an ngari nako sa historikal, sa heyograpikal, sa pinulongan, ug sa kultural nga paagi. Apan sa dihang giusab nako ang akong pag-focus sa unsay gitudlo niini mahitungod sa ebanghelyo ni Jesukristo ug sa Iyang makaluwas nga misyon, nagsugod ko pagbaton og pagpamatuod sa katinuod niini. Usa ka adlaw samtang nagbasa sa Basahon ni Mormon sa akong kwarto, mihunong ko kadali, miluhod, ug mihatag og kinasingkasing nga pag-ampo ug klarong mibati nga ang Langitnong Amahan mihunghong sa akong espiritu nga ang Simbahan ug ang Basahon ni Mormon tinuod gayud. Ang akong tulo ka tuig og tunga nga pag-imbestigar pag-usab sa Simbahan midala nako pabalik sa hingpit ug sa makapakumbinser nga paagi ngadto sa kamatuoran niini.”
Kon ang usa ka tawo mogahin og panahon nga mapaubsanong mobasa ug mamalandong sa Basahon ni Mormon, sama sa gihimo sa akong higala, ug maminaw sa malumong mga bunga sa Espiritu, nan siya sa katapusan makadawat sa gitinguha nga pagsaksi.
Ang Basahon ni Mormon usa sa bililhong mga gasa sa Dios ngari kanato. Pareho kining espada ug taming—nagpadala kini sa pulong sa Dios ngadto sa gubat aron makig-away alang sa kasingkasing sa mga makiangayon ug magsilbi isip pangulong tigpanalipod sa kamatuoran. Isip mga Santos, dili lang ang pribilehiyo nga manalipod sa Basahon ni Mormon ang anaa kanato apan ang oportunidad usab sa aktibong paggamit niini—sa pagsangyaw uban sa gahum sa balaanong doktrina niini ug sa pagpamatuod bahin sa kinatas-ang pagsaksi bahin ni Jesukristo.
Mohatag ko sa akong tinud-anay nga pagpamatuod nga ang Basahon ni Mormon gihubad pinaagi sa gasa ug gahum sa Dios. Kini ang gamhanang saksi sa Dios bahin sa kabalaan ni Jesukristo, sa propetikanhong tawag ni Joseph Smith, ug sa hingpit nga kamatuoran niini nga Simbahan. Unta mahimo kining sukaranang bato sa atong mga pagpamatuod, aron masulti kini ngari kanato, sama sa unsay nasulti ngadto sa nakabig nga mga Lamanite, sila “wala gayud mobiya” (Alma 23:6). Sa pangalan ni Jesukristo, amen.