Yvoragua oñemonguera haǧua
Ñekytĩ ha ñemoambue ikatu ojerresolve ha avei oñemonguera ñamombaʼeguasúramo Tupãme, ñande Ru ha Jesucristo Itaʼýrape.
Ko époka iporãitéva Páskua Resurrección rehegua, ñande tuicha jajehovasa ko’ã conseho ha dirección oúva Tupã siervo-kuéra rupive.
Ko’ã ñeisambyhy ñande Ru yvagagua mbo’epy ñanepytyvõ jaguata haǧua tekovére ko tiempo ijetu’úva jave. Ojeprofetiza haguéicha, “tata, ha áravai,” “ñorairõ rehegua ñe’ẽ, ha yvyryrýi oparupi,” “ha opáichagua mba’evai,”1 “plaga,”2 “ñembyahýi ha mba’asyvai”3 ojagarra familia komunida ha avei tetãnguérape.
Oĩ ambue oinupãva múndogua ha’éva atáke ñande libertad religiosa-pe. Ko ñeñandu okakuaáva oipe’ase religión ha Tupãre jerovia plaza pública-gui mbo’ehao ha komunidapegua norma ha discurso cívico. Umi ndoipotáiva libertad religiosa oñeha’ã omoĩ restricción ñañemongeta haǧua ñande jerovia añeteguávare. Avei oñe’ẽ vai ha oñembohory tradición religiosare.
Ko’ã actitu ohejarei hentekuérape omomichĩvo principio personal tekove joja, respeto, espiritualida ha ángaguapy.
Mba’e he’íse libertad religiosa?
He’ise sãso jatupaitũ haǧua opaichaite sãso, ñañembyaty, sãso ñañe’ẽ, sãso jajapo haǧua mba’e jagueroviáva ha sãso ambue tapicha ojapo haǧua upéicha avei. Ko libertad religiosa oheja peteĩ teĩ jaiporavo mba’épa jaguerovia, mba’eichapa jaikove ha jajapóta ñande jerovia ha Tupã oha’arõva ñandehegui.
Ko’ã tembiapo ojejoko haǧua liberta religiosa ndaha’éi ipyahúva. Ko historia pukukue jave, yvypóra ojeroviáva heta oiko’asy ambue hapicha póguýpe. Miembrokuéra Jesucristo Tupao Santokuéra Ara Pahapegua-ndi ndaha’éi iñambuéva.
Ñañepyrũ guie heta umi Tupãme ohekáva oñandu ohoséva tupaope umi tekombo’e doctrina divina orekóva Jesucristo expiación, arrepentimiento, vy’apavẽ plan, ha Ñandejára jejujeyrã rehegua.
Oposición, ñemuña ha ñorairõ ohupyty ñande profeta peteĩ ha árapahapegua, José Smith ha iseguidorkuérape.
Confusiõ apytépe en 1842, José opublika 13 principios fundamentales Tupao okakuaáva pegua, kóva ha’e peteĩva: “Rojerure privilegio Tupãme rotupaitũ haǧua ore roikuaaháicha, ha rome’ẽ opavave kuimba’epe upeichagua privilegio, jaheja tojetupaitũ mba’éicha, moõ térã ikatuháicha.”4
Ideclaración ohupyty ha omosãso ha opororrespeta. Kóva ha’e pe libertad religiosa rehegua karaku.
Proféta José Smith avei he’i:
“Che he’i kyhyje’ỹre yvága rovái aimeha dispuesto amano adefendévo peteĩ presbiteriano, peteĩ bautista térã oimeraẽva kuimba’e py’aporã oimeháicha hérava derécho; pe principio opyrũtavare umi Santokuéra Árapahapegua derecho-kuéra … opyrũtare avei umi católicos romanos térã oimeraẽva héraháicha derechos ipopular’ỹva ha imbarete’ỹva oñedefende haǧua.
”[Pe] o’inspiráva che ánga niko ha’e mborayhu libertad-rehe—libertad civil ha religiosa opa raza humana-pe ǧuarã.”5
Upéicha avei, umi miembrokuéra ypykuéra oñemoĩ hikuái, Nueva York guie Ohio ha Misuri-peve, upe gobernador oguenohẽka peteĩ orden umi tupaopegua “ojetratava’erãha enemigo ramo ha ojejuka térã oñemosẽva’erã chupekuéra.”6 Osẽ oho Illinois-pe ha okontinua oiko’asy hikuái. Peteĩ populácho ojuka proféta José-pe, oimo’ã hikuái ojukáramo chupe ombyaíta ko tupao ha omosarambíta umi ogueroviávape. Ha katu umi ojeroviáva ndaipytaryrýi. José ríregua, Brigham Young, oisambyhy miles de personas peteĩ je’ói (éxodo) forzoso 1300 millas (2,100 km) kuarahyreike gotyo, ko’áĝa oñembohérava Utah estado.7 Che ypykuéra oĩkuri umi kolóno pionéro apytépe.
Upe ára rire heta oñemuña rire, Ñandejára tupao vokói okakuaa ohupytymáva 17 millones de miembros, la mitad ndoikóiva Estados Unido-pe.8
Abril de 2020, ñande Tupao ocelebra 200 aniversario Evanhélio restauración rehegua omomarandúva yvoraguápe, ombosako’iva’ekue ñande Primera Presidencia ha Cuórum de los Doce Apóstoles-pegua. Oñepyrũ, “Ore solemnemente roproklama Tupã ohayhuha Ita’yrakuérape opa múndo retãme.”9
Ñande profeta jahayhúva Russell M. Nelson omyesakãve:
Ore roguerovia libertad, py’aporã, ha hústisia opa Tupã ra’ykuérape ǧuarã.
“Opavavéicha ha’e ñande hermano ha hermana-kuera ñande ha’e Tupã ñanderayhúva ra’y. Ita’yra, Ñandejára Jesucristo, ojerure opavavépe ou haǧua Hendápe, ‘taha‘e hũva ha morotĩva, ojejokuáva térã isãsóva, kuña térã kuimbaʼe’ (2 Nefi 26:33).”10
Jahechami oñondive irundy mbaʼéichapa hentekuéra ha iñembyatýre ojapoporã ko libertad religiosa.
Primero. Libertad religiosa omombaʼeguasu upe mandamiento peteĩha ha mokõiha, omohendáva Tupãme ñande rekove mbytépe. Mateo-pe jalee:
“Ehayhúta Ñandejára nde Tupãme opa ne korasõ, opa ne ánga, ha opa ne apytu’ũ reheve.”11
“Ha pe mokoĩha péicha avei: Ehayhúta nde prójimo-pe nde rejehayhúháicha.”12
Tahaʼe kapíllape, sinagoga, mezquita térã ógaʼi itecho látava, Cristo discípulokuéra ha opavave creyente iñakãjojáva ikatu ohechauka Tupãre devosiõ otupaitũvo ha oservívo Itaʼyrakuérape.
Jesucristo haʼe ehémplo perfecto ko mborayhu ha servicio reheguápe. Iministerio jave Haʼe oñatende imboriahúvare,13 omonguera hasývape14 ha ohechaʼỹvape.15 Omongaru iñembyahýivape,16 oañuã mitãnguérape,17 operdona umi oñembosaraivaʼekue hese, jepeve umi okrusifikavaʼekue Chupe.18
Escriturape heʼi Jesús “oikohague hembiapoporãvo.”19 Ñande avei péicha jajapovaʼerã.
Mokõiha. Libertad religiosa oipytyvõ jahechuka haĝua ñande jerovia, esperanza ha pyʼaguapy.
Tupao ramo, ñañemoĩ ambue religión ndive ñañangareko haĝua opa yvypóra religión ha ñamokyreʼỹ ojeiporu derécho jahechuka haĝua ñande jeroviaha. Kóva ndeʼiséi jaʼaceptaha ijerovia, ni ñande rehegua, ha katu jareko heta mbaʼe en común jarekoha umi oipotávagui ñakírirĩ.
Ndaʼaréi arrepresenta Tupaópe Foro Interconfesional anual hérava G20 Italia-pe. Che añeñandu porã, avei che pyʼaguapy, añembyaty jave líderes gubernamental ha religioso-kuéra mundopegua ndi. Añandu umi ñekytĩ ha ñemoambue ikatu ojerresolve ha avei oñemonguera ñamombaʼeguasúramo Tupãme, ñande Ru ha Jesucristo Itaʼýrape. Salvador Jesucristo ha’e ñande Gran Sanador ha Ñandejára.
Ahasa peteĩ momento interesante opakuévo che discurso. Umi siete oñeʼẽvaʼekue nombotýi iñeʼẽ tradición religiosa rehegua Tupã rérape. Añeʼẽʼaja, apensa, “Aheja che aguyje ha aguapy térã ‘amboty Jesucristo rérape’?” Che manduʼa mávapa che ha aikuaa Ñandejára oipotáta che haʼe Hérape ambotývo che mensaje. Upéicha ajapo. Amaña jeývo, haʼe che oportunidad ahechuka haĝua che jerovia; ha oreko libertad religión aheja haĝua che testimonio Héra imarangatúvape.
Mbohapyha. Religión omokyreʼỹ hentekuérape opytyvõ haĝua hapichakuérape.
Religión-pe oñemeʼe jave ha oĩramo, creyentekuéra ojapo servicio sencillo ha heta jey heroico-va. Pe frase judía ymaguare heʼi “tikkun olam,” heʼiséva “ñemyatyrõ térã ñemonguera,” koʼãva mbaʼe jahecha ko árape heta tapicha oñehahaʼãpáiteva. Rombaʼapo Catholic Charities, ojeheróva Caritas International; Islamic Relief; ha hetaiterei organizaciones judías, hindúes, budistas, sijs ha cristianas haʼéva Ejército de Salvación ha Fundación Nacional Cristiana. Oñondivepa jaservi millones umi oikotevẽvape, nda’aréi roipytyvõ umi refugiado norairõguapegua óga’i kárpaguigua, vosa jekeha, ha tembi’urã,20 ha vakúna, hérava polio21 ha COVID.22 Ko lista ipuku ñamombe’uvo umi jajpova’ekue, ha katu upéichaite avei umi mba’erekotevẽre.
Upévare, hentekuéra ojeroviáva, ombaʼapóva oñondive, ikatu tuicha oñeipytyvõ. Upéicha, tapicha heta jey oservi saʼimirõ noñemombeʼui ramo jepe, ha katu kirirĩme omoambue heta tekove.
Apensa ko ehémplo jatopáva Lucas kuatiñeʼẽme Jesucristo oúramoguare viuda Naín-gua rendápe. Jesús-ndi, oúva peteĩ grupo osegíva chupe, oĩva pe viuda memby funeral-hápe. Heseʼ ỹ, haʼe ohasa ñembyasy emocional, espiritual ha problema económico. Jesús, ohechávo hováre tesaýre hasẽva, heʼi, “Ani ne rasẽ.”23 Uperire opoko pe bier/féretro rehe hete oĩháme ha la procesión opyta.
“Mitãrusu,” heʼi chupe, “Ndéve haʼe, Epuʼã.
Haʼe oikoivejey omano rire ha oñepyrȗ oñeʼẽjey. Ha [Jesús] omeʼẽ chupe isýpe.”24
Omanovaʼekuépe ñemopuʼã haʼe milagro, ha katu opa tembiapo porã tapichakuéra oñehaʼãvape haʼe pe konvénio rape haʼéva avei “[jaiko] jajapóvo mbaʼeporã,” jaikuaavo “Tupã [oĩha] [ñande] apytepe.”25
Ha irundyha. Libertad religiosa oreko fuerza unificadora ha ñembojoaju omomorã haĝua valores ha moralida.
Nuevo Testamento-pe jaleé umi ojeivaʼekue Jesucristo-gui, oñeʼẽvaíva Idóctrinare, “Koʼãva ijetuʼu; mávapa piko ohenduséta?”26
Koʼã ñeʼẽ oñehendu gueteri ko árape umi oñehaʼãva ojoko religión rehegua discurso ha influencia. Ha katu religión noĩriramo oipytvõ haĝua omoldéa carácter ha orremedia haĝua momento ijetuʼúva, máva oipytvõta? Mávapa omboʼéta tekojerovia, aguyjemeʼẽ, perdón, ha paciencia? Mávapa ohechukáta karida, poriahuvereko, mbaʼeporã umi tesaraipe ha ojejukavaʼekue apytépe opytáva? Mávapa omoĩrũta haʼéva diferente ha katu omereséva, Tupã raʼykueraháicha? Mávapa oñañuãta umi oikotevẽvape ha ndohekamoʼãiva recompensa? Mávapa omombaʼeguasúta pyʼaguapy ha iñeʼẽrenduvéta léikuéra túichavéva umi mbaʼe oĩva de moda ko épokagui? Mávapa ojapóta pe Salvador ojerureʼasývare “Tereho, ha ejapo péicha avei”?27
Ñande jajapota! Heẽ, hermano ha hermanakuéra, ñande jajapóta.
Ajerure peẽme pedefende haĝua ko libertad religiosa. Haʼeva peteĩ expresión principio albedrío rehegua Tupã omeʼẽvaʼekue ñandéve.
Libertad religiosa ombojoja porã filosofía ojepokáva ojuehe. Religión rehegua tembiapo porã, ohupytyka umi mborayhúpe ombaʼapóva ñemokyreʼỹ ojemultiplika haĝua oñemoʼã jave libertad jahechuka ha jaʼactua haĝua umi mbaʼe jagueroviáva rupive.
Che atestifika Russell M. Nelson haʼeha Tupã oikovéva proféta. Che atestifika Jesucristo omboguata ha osambyhy ko Itupao. Haʼe omopoti ñande angaipekuéra, ojekrusifika kurusúre ha oikove jey tercer árape.28 Aguyje Chupe, ikatu rupi jaikovejey opa eternida jave; ha upéicha oipotavápe ikatúta oikove ñande Ru Yvagaguándi. Ko añeteguáva che aproklama opa yvoraguápe. Che aguyje arekóre liberta ajapo haĝua péicha. Jesucristo rérape, Amén.