Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu
Wase 25: Na Veika Dina Mai na Nona Vosa Vakatautauvata na iVakabula ena Maciu 13


Wase 25

Na Veika Dina Mai na Nona Vosa Vakatautauvata na iVakabula ena Maciu 13

“Na yava ni qiqi ni Matanitu e se qiqi tikoga, ka sa yavalati tiko mai na liga cecere i Jiova; ena loma ni meca kece sara, ena qiqi tikoga, me yacova sara ni sa vakayacori taucoko na Nona vosa.”

Na Bula nei Josefa Simici

Ni sa mai voleka tiko ni tara oti na Valetabu e Kirtland, era sa vakavakarau sara o Josefa Simici kei ira na Yalododonu ki na veivakalougatataki cecere era na laki ciqoma e kea. Ena nodra vukei na veitacini vakalotu ki na vakavakarau ni vakatabui ni valetabu, e a tekivutaki kina e dua na soqoni ni Koronivuli ni iTalatala Qase ena Noveba ni 1835. E a tauyavutaki na koronivuli oqo ena 1834, na isema ni Koronivuli ni Parofita a vakayacori tu e liu.

Ena maliwa ni veiulutaga tale eso, era a vulica talega na vosa vaka-Iperiu o Josefa Simici vata kei ira na veitacini vakalotu tale eso, oqo na vosa ka a vuqa sara na tiki ni Veiyalayalati Makawa a volai taumada kina. Na gauna oqo ka volai tu ena nona ivolaniveisiga na Parofita e vakaraitaka tiko ni voleka ni veisiga kece a vulica tiko o koya na vosa vaka-Iperiu, ka vakavuqa ena vica vata na auwa ena dua na siga. E tu tale ga ena nona volaniveisiga na yatuvosa me vakataka na “Wilika tiko na vosa vaka-Iperiu ena siga taucoko” se “Laki vuli ka wilika na vosa vaka-Iperiu.”1 Ena ika 19 ni Janueri, 1836, a vola kina: “Laki vuli edaidai. A vakalougatataki keimami na Kalou ena neimami vuli. E a tekivu edai na neimami rawata sara vakavinaka na neimami wilika na iVolatabu vaka-Iperiu. E sa vaka me sa dolava na neimami vakasama na Turaga ena kena e totoka sara, me keimami kila vakavinaka kina na Nona vosa ena isevu ni ivosavosa.”2 Ni oti e dua na vula, a vola vakaoqo: “Laki vuli ka wilika ka vakavakadewa vata kei na noqu kalasi me vaka ga na kena ivakarau. Sa taleitaka dina na yaloqu na wilika na vosa ni Turaga mai na kena isevu ni ivosavosa.”3

Na veika ka sotava o Josefa Simici ena Koronivuli ni iTalatala Qase sa dua na ivakadinadina ni nona taleitaka na ivolanikalou. E vulica vagumatua sara na ivolanikalou, ka kunea kina na vakacegu, kila ka, kei na veivakauqeti ena gauna ni nona bula taucoko. Sa ivakaraitaki tiko, ni a dua na tiki ni iVolatabu ka a vakauqeti koya me vakasaqara na vuku mai vua na Kalou ka ciqoma kina na iMatai ni Raivotu ena gauna e se qai yabaki 14 tiko kina (raica Jemesa1:5).

Na nona veivola kei na vunau na Parofita era sa umanaki tu kina na vosa laveti vakaivolanikalou kei na kena ivakamacala, ni sa dau vulica vagumatua sara o koya na ivolanikalou ka sa laki yaco me sa tiki tu ni nona vakasama. Ena nona veivakavulici, e dau wilika sara ga na ivolanikalou, ka dau rai tikoga kina, e dau sema vosa kina, ka dau vakayagataka me yavu ni nona ivunau. “Au sa wilika na ivolanikalou kau sa kila vakavinaka sara,” a tukuna vakaoqo o koya ena Epereli ni 1844.4

Na nona kila vakavinaka tu na ivolanikalou sa vakavuna me dau veivakavulici kina ka vakamacalataka ena kaukauwa cecere kei na savasava, ka vuqa vei ira era a rogoci koya ni a vosa era nanuma tiko na kaukauwa o ya. E a tukuna o Peresitedi Brigham Young ni Parofita e rawa ni “taura na ivolanikalou ka vakamacalataka me na matata sara ka rawarawa me rawa ni ra kila vakavinaka kina na tamata kecega.”5

E nanuma lesu o Wandle Mace: “Au dau rogoci Parofita Josefa Simici e matadra na lewevuqa kei na vanua vakatikitiki, ena draki vinaka kei na draki ca, kei na vuqa tale era a cakava ena nona vakavulici ira mai na itutu ni vunau. Ena loma ni noqu vale, kei na nona vale, au sa bau kilai koya vakavinaka … kau sa kila tu ni sega ni dua na tamata me vakamacalataka rawa na ivolanikalou, ka vakatakilaitaka kece mai ki na rarama ka sa rawarawa sara me sega ni rawa kina vua e dua me na sega ni kila na kedra ibalebale, vakavo ga ni sa vakatavulici mai vua na Kalou.

“Ena so na gauna au dau madualaki au baleta, niu sa vulica vakalevu na ivolanikalou, tekivu sara niu se gone, au se bera mada ni raica na kena me na vakamatatataki ni dau vakayacora o koya. O koya, me vaka o ya, e wirica na idola, ka tadola mai vakalevu na katuba ni kila ka, ka vakatakilai mai na ivakavuvuli talei, na kena ka vou kei na ka makawa.”6

Na nona kila ka vakaivolanikalou na Parofita sa vakadinadinataki tiko ena ivola oqo, ka a vakaraitaka tiko kina o koya e dua na vakavakadewa vakaparofita ni nona vosa vakatautauvata na iVakabula ena Maciu 13. E vakavulica o koya ni vosa vakatautauvata oqo e vakamacalataka tiko na tauyavutaki ni Lotu ena nona gauna na iVakabula kei na kena torocake totoka sara kei na kena icavacava ena iotioti ni veisiga edaidai.

iVakavuvuli nei Josefa Simici

E dau veivakavulici na iVakabula ena vosa vakatautauvata me rawa kina vei ira era vakabauta na Nona ivakavuvuli me ra rawata e dua na rarama e cecere cake, kei ira era besetaka na Nona ivakavuvuli era na vakayalia na rarama sa tiko vei ira.

“ ‘Sa qai lako mai ko ira na tisaipeli ka tarogi koya [na iVakabula], O sa vosa tikoga vei ira ena vosa vakatautauvata ena vuku ni cava? [Au na via tukuna eke, ni vosa “vei ira” e vakayagataki tiko ena taro oqo … e tukuni ira tiko na lewevuqa.] Sa qai vosa ko koya ka kaya vei ira, [o ya vei iratou na tisaipeli,] ni sa soli vei kemudou mo dou kila na veika vuni ni matanitu vakalomalagi, ia ka sa sega ni soli vei ira, [o ya o ira, na tawavakabauta,] ni sa tu vua na tamata e dua na ka, ena qai soli vakalevu vua, ka na levu na nona; ia na tamata sa sega ni tu vua e dua na, ena qai kau tani mai vua na ka sa tu vua.’ [Maciu 13:10–12.]

“Eda sa kila rawa mai na malanivosa oqo, ni o ira kece era a vakasaqara tiko mai na Mesaia me na lako mai me vaka era sa tukuna tu na Parofita, ka ra a vakasaqara tiko na Mesaia ena gauna o ya, ia e a sega ni tiko taucoko vei ira na rarama ena vuku ni nodra vakatitiqa me ra kilai Koya rawa ni sai koya ga na nodra iVakabula, ka sai Koya dina ga na Mesaia, ka sa yaco kina me ra luluqa sara, ka sa yali talega mai vei ira na taucoko ni kila ka, se sa takali tani mai vei ira na rarama kecega, na kila vakavinaka, kei na vakabauta a tiko vei ira me baleta na ulutaga oqo. O koya gona ni o koya ena sega ni ciqoma na rarama levu oqo, ena kau tani dina sara mai vua na rarama kece sa tu vua; ia kevaka sa na yaco me butobuto sara na rarama sa tiko vei iko, raica, sa na ka levu sara na butobuto o ya! ‘O koya oqo,’ a kaya na iVakabula, ‘kau sa vosa kina vei ira ena vosa vakatautauvata, ni ra sa raica ka sega ni kunea, a ra sa rogoca ka sega ni rogoca, ka lecava tu; ia sa vakayacori kina vei ira na parofisai i Aisea ka vaka, Dou na daurogoca tikoga, ka lecava tu; ia dou na dauraica tikoga ka sega ni kunea.’ [Maciu 13:13–14.]

“Ia oqo eda sa qai raica rawa na inaki dina ni nona veilesi na parofita oqo o [Aisea], na vuna era a sega kina ni kila na Mesaia, o ya, ni baleta ni ra a sega se ena sega ni kila rawa; ni ra sa raica ka sega ni kunea; ‘ni sa uro mai na lomadra na tamata oqo, a sa didivara na daligadra, a sa bobo na matadra, de dua na siga ena rai na matadra, ka rogo na daligadra, ka kila na lomadra, a ra saumaki mai, ia kau na vakabulai ira.’ [Maciu 13:15.] Ia na ka cava sa tukuna o Koya vei iratou na Nona tisaipeli? ‘A sa kalougata na matamudou, ni dou sa raica, kei na daligamudou, ni dou sa rogoca, niu sa kaya vakaidina vei kemudou, era lewevuqa na parofita kei na tamata yalododonu era a via raica na ka dou sa qai raica, ka ra a sega ni raica; ka rogoca na ka dou sa qai rogoca, ka ra a sega ni rogoca.’ [Maciu 13:16–17.]

“Eda sa mai tukuna talega eke—ni da sa kunea rawa ni ivakavuvuli sara ga era a vakalougatataki kina na tisaipeli, e a baleta ga ni a vakatarai me ratou rai ena matadratou ka rogo ena daligadratou— ni veivakarusai a yaco vei ira na lewevuqa era a sega ni ciqoma na Nona vosa, sa baleta ga ni ra a sega ni vinakata me ra raica ena matadra, ka rogoca ena daligadra; e sega ni baleta ni a sega ni rawa vei ira, se sega na gauna me ra raica ka rogoca kina, ia sa baleta ga ni sa sinai na lomadra ena ivalavala ca kei na veika tawa kilikili; ‘ia koi kemudou dou sa kitaka me vakataki ira na nomudou qase.’ [Cakacaka 7:51.] Ena nona sa raica tu mai na parofita, ni na yaco me ra na vakaukauwataka na lomadra, a vakaraitaka vakamatata sara; ni sai koya oqo na kena vakarusai ko vuravura; ni sa lako mai na rarama ki vuravura, ka ra sa digitaka na butobuto o ira na tamata ka segai na rarama, baleta ni sa ka butobuto na nodra cakacaka. E a vakavulica sara vakamatata na iVakabula na ka oqo, me kakua kina ni sega ni kila na tamata sa dauveilakoyaki voli.

“… Sa ivakarau tu ni tamata me ra dau kaya, ena gauna era dau vakaraitaka mai kina na italai ni Kalou na veika dina, Ni sa ka vakatani kecega; era sa vosa tiko ena vosa vakatautauvata, ia, o koya gona, sa sega ni gadrevi me kilai. Sa dina sara ni sa tu na matadra me ra raica kina, ka ra sega ni kunea rawa, ia sa sega sara ni dua e mataboko sara me vakataki ira era na sega ni raica rawa; ka, dina ga ni a tukuna na iVakabula na ka oqo ki na so na tamata vaka o ya, ia e a vakamacalataka vakavinaka sara vei iratou na Nona tisaipeli; ia sa tu vei keda na inaki kece sara me da na vakamalumalumutaki keda vua na nodra Kalou na tamada, ka ni sa biuta tu mai vakaivola o Koya na veika oqo me noda, ka ra sa matata sara, se cava ga na kaukauwa kei na nodra veivakauqeti cokovata na bete nei Peali, sa sega vei ira na kaukauwa me ra vakamatabokotaka na matada, ka vakabutobutotaka na noda kila vakavinaka, kevaka e rawa ia me da dolava na matada, ka wiliwili ena loma sa vinaka, ena gauna oqo.”7

Na vosa vakatautauvata ni daukakaburaki e vakaraitaka tiko na mana ni vunautaki ni kosipeli; sa vakaraitaka tale tikoga ni a tauyavutaka na iVakabula na Nona matanitu ena gauna cecere duadua.

“Ena gauna a tukuna kina na iVakabula na veivosa totoka kei na vosa vakatautauvata oqo ka ra umanaki tu ena [Maciu 13], eda raici Koya ni dabe toka ena dua na waqa me baleti ira ga na lewevuqa ka ra sa lako yani Vua me ra rogoca na Nona vosa; ka sa tekivu me vakavulici ira, ka kaya:

“ ‘Raica sa dua na dauveikaburaki sa laki kabukaburaki, ia ni sa kabukaburaki tiko, sa lutu eso ena tutu ni sala, a sa lako mai na manumanu vuka ka kania: a sa lutu eso ki na vanua veivatu, sa sega ni levu kina na qele; a sa tubu cake vakatotolo sara ni sa sega ni vavaku na kena qele: ia ni sa cabe na siga sa malai: ia ni sa sega na wakana sa raqosa sara. A sa lutu eso ki na veiwa vakavotona; a sa tubu cake na veiwa vakavotona ka vakaruguta: a sa lutu eso ki na vanua vinaka, a sa vuavua vinaka, sa vuaidrau eso, a sa onosagavulu eso, a sa tolusagavulu eso. O koya sa vakadaligana me rogoca, me mani rogoca sara.’ [Maciu 13:3–9.] …

“Ia mo ni rogoca sara oqo na ivakamacala ni vosa vakatautauvata ni Dauveikaburaki: ‘Ni sa dua e rogoca na vosa ni Matanitu, ka lecava tiko, sa qai lako mai na vu-ni-ca, a sa kovea na ka sa kaburaki ki lomana.’ Ia mo raica toka na malanivosa o ya—na ka sa kaburaki ki lomana. ‘Sai koya oqo e a ciqoma na sorenikau ena tutu ni sala.’ [Maciu 13:19.] O ira na tamata e sega e lomadra na ivakavuvuli ni ivalavala dodonu, ka sa sinai tu na lomadra ena veika tawa kilikili, ka ra sega ni vinakata na ivakavuvuli ni ka dina, era na sega ni kila vakavinaka na vosa ni veika dina ena gauna era na rogoca kina. Sa kauta laivi rawa kina na tevoro mai na lomadra na vosa ni veika dina, baleta ni sa sega ni gadreva na lomadra na ivalavala dodonu.

“ ‘Ia ko koya sa kaburaki ena vanua veivatu, sai koya oqo sa rogoca na vosa, sa vakabauta sara ena reki; ia ni sa sega na wakana e lomana, sa tu dede vakalailai ga: ia ni sa tubu na rarawa se na veivakacacani ena vuku ni vosa, sa tarabe sara. Ia ko koya sa kaburaki ena veiwa vakavotona, sai koya oqo sa rogoca na vosa; ia na lomaocaoca ena vuku ni vuravura oqo, kei na iyau e dau veivakaisini sa vakaruguta na vosa, a sa sega kina ni vua. Ia ko koya sa kaburaki ena vanua vinaka, sai koya oqo sa rogoca na vosa, a sa kila na kena ibalebale, a sa vua, ka vuai drau eso, sa onosagavulu eso, sa tolusagavulu eso.’ [Maciu 13:20–23.]

“O koya gona sa vakamacalataka sara ga kina Vakaikoya na iVakabula vei iratou na Nona tisaipeli na vosa vakatautauvata sa solia yani, ka sega tale ni vakalaiva e dua na ka vunitaki se butobuto me tiko tale ena nodra vakasama o ira era sa vakabauta dina sara na Nona vosa.

“Eda sa qai tinia kina, vakaoqo, ni inaki dina sara ga kei na vuna e a sega kina ni rawa vei ira na lewevuqa, se ko vuravura, me vaka sa vakatakilaitaki ira na iVakabula, me ra ciqoma kina e dua na ivakamacala me baleta na Nona vosa vakatautauvata, ni sa baleta ga na tawa vakabauta. Kivei kemudou, a kaya o Koya, (ni vosa vei iratou na Nona tisaipeli,) ni sa soli vei kemudou mo dou kila na veika vuni ni Matanitu ni Kalou [raica Maciu 13:11]. Na vuna? Baleta ga na nodra vakabauta ka na nuitaki Koya tiko. A tukuni na vosa vakatautauvata oqo me vakaraitaki kina na vua ni kena mana na vunautaki ni vosa; ka da sa vakabauta ni sa isakisaki tiko mai na kena ivakatekivu, se na kena tauyavutaki, ni Matanitu ena itabagauna o ya; o koya gona eda na vakasaqara tikoga kina na Nona vosa me baleta na Matanitu oqo vakatekivu mai na gauna o ya, me yacova sara na ivakataotioti kei vuravura.”8

Na vosa vakatautauvata ni witi kei na sila ca e vakavulica ni ra na tubu cake vata na tamata ivalavala dodonu kei ira na tamata ivalavala ca me yacova na ivakataotioti kei vuravura, era na qai kumuni vata na ivalavala dodonu ka ra kama na ivalavala ca.

“ ‘Sa dua tale na vosa vakatautauvata sa tukuna vei ira ko koya, ka kaya, [na vosa vakatautauvata sa isakisaki ki na kena tauyavutaki na Matanitu, ena tabagauna kei vuravura talega] sa vakatautauvatataki na Matanitu Vakalomalagi kei na dua na tamata sa kaburaka na sila vinaka ena nona were, ia ni ra sa moce ko ira na tamata, sa lako mai na nona meca ka kaburaka vata na sila ca ena maliwa ni witi, a sa qai lako yani. Ia ni sa tubu mai na sila ka vua, sa qai rairai talega na sila ca; sa qai lako mai vua na kena itaukei ko ira na nona tamata ka kaya vua, O a sega saka li ni kaburaka na sila vinaka ena nomu were? Sa qai kau mai vei na sila ca? Sa qai kaya vei ira ko koya, A ka oqo sa kitaka e dua na meca. A ra sa kaya vua ko ira na tamata, O sa vinakata beka me keitou laki kumuna vata oqori? A sa kaya ko koya, tei kakua mada; de dou cavuraka talega na witi ni dou kumuna vata na sila ca. Laiva ga me rau tubu vata ruarua me tei cava mada na yabaki: ia ni sa cava na yabaki kau na kaya vei ira na dautamusuka, Dou kumuna vata mada na sila ca, ka vauca ena veivau me visa, ia dou kumuna vata na witi ki na noqu lololo.’ [Maciu 13:24–30.]

“Eda sa qai vulica ena vosa vakatautauvata oqo, ni sega walega ni vakaibalebaletaki tiko na kena tauyavutaki na Matanitu ena gauna ni iVakabula, mai na sorenikau vinaka o ya, ka a laki vua sara, ia sa baleta talega na veika butobuto ni Lotu, ka sa vakaibalebaletaka tiko na sila ca, ka a kaburaka na meca, ka ra na marautaka sara na Nona tisaipeli me ra na cavuraka laivi, se vakasavasavataka kina na Lotu, ke a vakadonuya beka na nodra vakasama oqo na iVakabula. Ia o Koya, ni sa kila tu na veika kecega, a kaya, Me kakua mada. Sa kaya sara tikoga kina, sa sega ni dodonu na nomudou nanuma, e se qai tauyavu walega na Lotu, kevaka mo dou na cakava vakatotolo na veika oqo, dou na vakarusa kina na witi, se na Lotu, vata kei na sila ca; o koya gona ni sa vinaka cake me rau tubu ruarua vata mada me yacova na gauna ni tatamusuki, se na ivakataotioti kei vuravura, o ya na nodra vakarusai na tamata ivalavala ca ka se bera mada ni yaco. …

“ ‘… A sa lako mai Vua ko ira na nona tisaipeli, ka kaya, Ni vakamacalataka mada vei keitou na vosa vakatautauvata ni sila ca mai na were. A sa vosa ko koya, ka kaya vei ira, O koya sa kaburaka na sila vinaka ko ya na Luve ni Tamata; ia na were ko vuravura; ia na sila vinaka ko ira na gone ni Matanitu; ia na sila ca ko ira na luve ni vu-ni-ca.’ [Maciu 13:36–38.]

“Ia oqo me ra makataka o ira na noda dauwiliwili na ivosavosa—’ ia na were ko vuravura, … ia na sila ca ko ira na luve ni vu-ni-ca, ia na meca sa kaburaka sai koya na tevoro, ia na yabaki na ivakataotioti kei vuravura, [me ra makataka sara vakavinaka na ivosavosa oqo—na ivakataotioti kei vuravura,] ia na dautamusuka ko ira na agilosi.’ [Maciu 13:38–39.]

“Ia oqo sa sega kina ni rawa vei ira na tamata me ra kaya ena dua na kena yavu ni ka oqo sa vakaitalanoa ga, se sega ni dina na veika e tukuna tiko, ni sa vakamacalataka tiko oqo o Koya na veika a tukuna taumada ena vosa vakatautauvata; ia me vaka ga na ivosavosa oqo, na ivakataotioti kei vuravura sai koya na nodra vakarusai na ivalavala ca; na gauna ni tatamusuki kei na ivakataotioti kei vuravura sa semati kina vakadodonu ki na matavuvale ni kawa tamata ena iotioti ni gauna, ka sega ni vuravura, me vaka era nanuma tiko e lewevuqa sara, ka na yaco taumada na ka oqo ni bera ni qai tadu mai na Luve ni Tamata, ka sa na vakadodonutaki kina na veika kecega ka ra dau tukuna tu mai na parofita vakalou mai na ivakatekivu kei vuravura; ka ra na vakaitavi kina na agilosi ena cakacaka cecere oqo, ni sai ira na dautamusuka.

“ ‘Ia, me vaka sa kumuni vata na sila ca ka visa ena buka, ena vakakina ena ivakataotioti kei vuravura oqo’ [Maciu 13:40]; o ya, ena gauna era na lako yani na italai ni Kalou me ra vunauci ira yani na veimatanitu, na bete kei ira na tamata, ia ni ra sa vakaukauwataka na yalodra ka besetaka na rarama ni ka dina, sai ira oqo era na vakararawataki taumada mai vei Setani, ka sogo na ivakadinadina kei na vunau, … era na bula voli ena butobuto, ka ra na kau yani ki na siga ni kama; era na vesuki tu ena nodra kila, ka na vaqaqacotaki na kedra ivau mai vei ira na nodra bete, ka ra sa vakarautaki ki na siga ena vakayacori kina na vosa ni iVakabula—’Ena talai ira yani na nona agilosi na Luve ni Tamata, me ra soqona vata mai na Nona Matanitu na ka kecega sa dauveivakacalai, kei ira sa kitaka tiko na ka ca, ia era na biuti ira ki na lovo ni bukawaqa; era na dautagi kina ka vakasequruquru bati.’ [Maciu 13:41–42.]

“Eda sa kila tiko ni cakacaka ni kumuni vata ni witi ki na kena lololo, se volau, ena yaco vakaidina ena gauna vata ga era na vesuki vata mai na sila ca ka ra vakarautaki ki na siga ni kama; ni qai oti na siga ni kama oqo, ‘era na qai serau na tamata yalododonu me vaka na siga, ena Matanitu nei Tamadra. O koya sa vakadaligana, me mani rogoca sara’ [Maciu 13:43].”9

Na vosa vakatautauvata ni sore ni musita e vakavulica ni Lotu kei na matanitu ni Kalou, ka sa tauyavutaki ena iotioti ni gauna oqo, ena robota yani na vuravura taucoko.

“Sa dua tale na vosa vakatautauvata sa tukuna vei ira ko Koya, ka sa tukuna tiko na Matanitu e dodonu me na tauyavutaki ni bera se ena gauna ni tatamusuki, ka tukuni toka vakaoqo—’sa tautauvata na Matanitu Vakalomalagi kei na dua na sore ni musita, o koya sa kauta e dua na tamata ka tea ena nona were: ia ko ya sa lailai sobu ena sore ni kau kecega: ia, ni sa tubu cake, sa levu cake ena kena mataqali ko ya, a sa yaco me kau dina, a sa laki ro e tabana na manumanu vuka.’ [Maciu 13:31–32.] Ia oqo eda sa qai kila vakamatata sara ni ivakatakilakila oqo sa vakaibalebaletaki tiko ki na Lotu ni na lako mai ena iotioti ni gauna. Raica, oqo na Matanitu Vakalomalagi sa vakatauvatataki kina. Oqo, e sa na qai vakatauvatataki ena cava?

“Me da taura mada na iVola i Momani, ka sa kauta e dua na tamata ka laki vunia ena nona lomanibai, taqomaka ena nona vakabauta, me na cadra cake mai ena iotioti ni gauna, se ena kena gauna; me da na qai raica ni sa tubu mai ena qele, ka sa dua na sore ni kau sa lailai duadua vei ira kecega, ia sa tekivu me tubu cake mai, ia, ka sa levu cake mai na veitabana lelevu ka sa lagilagi me vaka na Kalou, me laki yacova, me vaka ga na sore ni musita, sa yaco me kau levu cake duadua ena kena mataqali o ya. Ka sai koya o ya na dina, ni sa buroro mai ka tubu mai ena qele, ka sa tekivu me rai sobu mai na yalododonu mai lomalagi [raica Same 85:11; Mosese 7:62], ka sa vakauta sobu mai na Kalou na Nona kaukauwa, isolisoli, ka ra sa mai vakaitikotiko na agilosi ena veitabana oqo.

“Na Matanitu Vakalomalagi sa vaka e dua na sore ni musita. Raica, e sega beka ni o koya oqo na Matanitu Vakalomalagi sa lako vakadoudou tiko ena iotioti ni gauna oqo ena lagilagi ni Kalou, sai koya sara ga na Lotu ni Yalododonu Edaidai, ka sa vaka e dua na vatu sa sega ni voroki se vakayavalati rawa ena loma ni sauloa ni wasawasa titobu, ni vorata yani na cava kei na cagilaba nei Setani, ka sa tudei tikoga, kei na gauna oqo, na kena sa kaukauwa tikoga, ka vorata rawa tiko na ua lokaloka ni meca, ka ra sa muataki tu ena cagilaba veivakaluvuci ni veitemaki, ka ra [botolaka] ka ra se veibotolaki tikoga vata kei na vuso vakaitamera ni vacuna; ka vakagugutaki tiko yani ki liu mai vua na meca ni ivalavala dodonu? …

“Na … veio ni butobuto sa ravuta balavu tiko mai me vaka na ua lokaloka na vatu sega ni yavalati rawa ni Lotu ni Yalododonu Edaidai; se cava ga na ka era na yaco, sa levu cake tikoga mai na taba ni sore ni musita, sa cecere ka cecere cake tikoga, ka sa rabailevu tikoga ka sa rabailevu sara; ia na yava ni qiqi ni Matanitu ka sa qiqi tikoga, ka ni sa vakayavalati tiko mai na liga kaukauwa i Jiova; se cava ga na veiroka ni meca kecega, ena qiqi tikoga, me yacova ni sa vakayacori kecega na Nona vosa.”10

Na nodratou itukutuku na iVakadinadina Le Tolu kei na ivolanikalou ka tadu mai ena gauna oqo sa vaka na leveni sa vunitaki ena kakana; na vosa vakatautauvata ni lawa ni yavi sa vakavulica na veika sa baleta na vakasokomuni e vuravura raraba.

“ ‘Sa dua tale na vosa vakatautauvata sa tukuna vei ira ko Koya. Sa tautauvata na Matanitu Vakalomalagi kei na leveni, sa taura e dua na yalewa ka vunia e loma ni madrai droka e tolu nai vakarau, me sa vakalevenitaki kece mada.’ [Maciu 13:33.] Sa na kilai vakavinaka beka kina ni Lotu ni Yalododonu Edaidai sa tubu cake mai na kena leveni lailai o ya ka sa soli yani vei iratou na le tolu na ivakadinadina. Raica mada, ni sa vaka sara ga na vosa vakatautauvata o ya! Sa vakalevenitaka sara vakatotolo na kena tubu, ka sega ni bera ni na vakalevenitaka kece sara. …

“ ‘Sa dua tale, sa tautauvata na Matanitu Vakalomalagi kei na lawa-ni-yavi sa viritaki ki wai, a sa rawa kina eso mai na veimataqali kecega, ia ni sa sinai era sa yavia ki matasawa, a ra sa tiko sobu, ka tugana na kena vinaka ki na kena sova, ka biuta tani na kena ca.’ [Maciu 13:47–48.] Ni cakacaka ena ivakarau vakaoqo, raica na kawa i Josefa, era sa viritaka yani na lawa ni yavi ni Kosipeli ki vuravura taucoko, rawati mai na kena veimataqali kecega, me ra na vakabulai kina o ira na vinaka ki na kena sova sa vakarautaki tu ena kena inaki o ya, sa qai nodra itavi na agilosi o ira na ca. ‘Ena vakakina ena ivakataotioti kei vuravura—era na lako mai na agilosi ka tawasei ira tani na tamata ca mai vei ira na yalododonu, ka biuti ira laivi tu ki na drano bukawaqa, era na dautagi ka vakasequruquru bati. Sa qai kaya vei ira ko Jisu, Dou sa kila na ibalebale ni ka kecega oqo? Era sa kaya Vua, Io, Turaga.’ [Maciu 13:49–51.] Eda sa qai kaya, io, Turaga; ka ra na kaya beka, io,Turaga; ni sa rawarawa sara ka lagilagi na veika kecega oqo, ni Yalododonu yadua kece sara ena iotioti ni gauna era na kaya mai ena Emeni kivei ira ena yalodra dina sara.

“ ‘Sa qai kaya vei ira ko Koya, ia na vunivola kecega sa vakatavulici ena ka ni Matanitu Vakalomalagi, sa tautauvata kei na dua na tamata sa taukena e dua na vale, ko koya sa kauta mai na nona lololo na veika vou kei na veika makawa talega.’ [Maciu 13:52.]

“Ena cakacaka ni ivakaraitaki oqo, raica na kena tadu mai na iVola i Momani mai na iyau talei kecega e vakamareqeti. Sa vakakina na veiyalayalati sa soli vei ira na Yalododonu Edaidai [Vunau kei na Veiyalayalati], vata kei na ivakadewa ni iVolatabu—sa tadu mai kina na veika vakamareqeti ni veika vou kei na ka makawa, sa dolei vakakina na tolu na ivakarau ni kakana sa vakasavasavataki tiko ena liga ni dua na ivakatakila i Jisu Karisito, kei na nodra veiqaravi na agilosi, ka ra sa tekivutaka oti na cakacaka oqo ena iotioti ni gauna, ka sa na dolea tiko na leveni sa vakalevenitaka taucoko tiko na kena tubu. Emeni.”11

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taurivaka na veivakasama oqo ni ko vulica na iwase ni ivola oqo se ni ko vakavakarau mo veivakavulici. Raica na tabana e vii–xii, me ikuri ni veivuke.

  • Raica lesu na tabana e 335–37. Na cava e rawa ni da vulica mai na ivakaraitaki nei Josefa Simici me vukei keda ena noda vulica vakaikeda na ivolanikalou?

  • Raica lesu na ivakamacala nei Josefa Simici na vuna e dau veivakavulici kina ena so na gauna na iVakabula ena vosa vakatautauvata (tabana e 337–39). Ni da sa vulica rawa na dina ni kosipeli, na cava o nanuma ni ibalebale ni noda rai e matada ka da rogo e daligada? Na cava na ibalebale ni kena kau tani mai vei keda na rarama kevaka eda sega ni vinakata me da ciqoma na rarama e ramase cake? Mo vakananuma mada na veika mo na cakava mo ciqoma vakalevu cake kina na rarama ni kosipeli.

  • Vulica na vosa vakatautauvata ni daukakaburaki (tabana e 339–41). Ena vosa vakatautauvata oqo, e vakaraitaka kina na iVakabula ni itukutuku ni kosipeli vata ga oqo ena duidui na ka e vakatubura ka na vakatau tiko ki na nodra ciqoma na tamata. Na cava na vuna e sega kina ni rawa ni tubu na vosa ni Kalou ena “lomadra na tamata sa sinai tu ena ivalavala ca”? Na cava na vuna era kuitaki kina na tamata ena veivakatovolei kei na veivakararawataki ka ra biuta vakatikitiki kina na vosa ni Kalou? Ena sala cava eda na luaraka tani mai kina na vosanikalou mai na “lomaocaoca ni vuravura oqo” kei na “veivakabutobutotaki ni iyau”?

  • Eda na vakadeitaka vakacava ni sa vinaka tu na “lomada” me na teivaki kina na vosanikalou? Na cava e rawa ni ra vakayacora na itubutubu me ra vukei ira kina na luvedra me ra vakarautaka na lomadra me ra ciqoma kina na vosanikalou?

  • Ena vosa vakatautauvata ni witi kei na sila ca (tabana e 341–44), na witi sa vakaibalebaletaki tiko kivei ira na tamata yalododonu, se “ko ira na gone ni Matanitu.” Na sila ca sa vakaibalebaletaki tiko kivei ira na “luve ni vu-ni-ca.” Me da na yalodina tikoga vakacava ena gauna mada ga sa vakatarai tu kina oqo me rau tubu vata tiko na “sila ca” kei na “witi”? Ena vukei iko vakacava na Vunau kei na Veiyalayalati 86:1–7 mo kila vakavinaka kina na vosa vakatautauvata oqo?

  • Ena sala cava sa yaco kina na Lotu edaidai me vaka na vunikau ena vosa vakatautauvata ni sore ni musita? (Eso na kena ivakaraitaki, raica na tabana e 344–45.)

  • Raica lesu na tabana e 345–47. Mo kila tiko ni leveni sa dua na ivakatubu ni madrai droka me na tubu cake kina. Ena sala cava sa yaco kina na ivolanikalou me leveni ni Lotu? Sa yaco vakacava me sa leveni ki na nomu bula? Era sa yaco vakacava na ivolanikalou me ra iyau vakamareqeti “ka vou kei na ka makawa”?

  • Ena vosa vakatautauvata ni lawa ni yavi ni kosipeli (tabana e 346), na cava na vuna o nanuma kina ni sa ka bibi me ra yaviti kece sara ena lawa na veimataqali ika kecega? Sa yaco tiko beka vakacava edaidai na vosa vakatautauvata oqo?

iVolanikalou Veisemati: Luke 8:4–18; Alama 12:9–11; V&V 86:1–11; 101:63–68

iVakamacala

  1. History of the Church, 2:326, 387; mai na dua na itukutuku ena volaniveisiga nei Josefa Simici, 7 ni Tise., 1835, kei na ika 29 ni Janu., 1836, Kirtland, Ohio.

  2. History of the Church, 2:376; mai na dua na itukutuku ena volaniveisiga nei Josefa Simici, 19 ni Janu., 1836, Kirtland, Ohio.

  3. History of the Church, 2:396; mai na dua na itukutuku ena volaniveisiga nei Josefa Simici, 17 ni Fepe., 1836, Kirtland, Ohio.

  4. History of the Church, 6:314; mai na dua na vunau nei Josefa Simici ena ika 7 ni Epe.,1844, e Nauvoo, Illinois; itukutuku nei Wilford Woodruff, Willard Richards, Thomas Bullock, kei William Clayton.

  5. Brigham Young, Deseret News, Tise., 30, 1857, t. 340; vakavoui na sipeli.

  6. Wandle Mace, Autobiography, ca. 1890, t. 45, iYau Maroroi ni Lotu, Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, Salt Lake City, Utah.

  7. History of the Church, 2:265–66; ikarua, ikatolu, kei na ikava ni ituvatuva ni vosa kovuti ena imatai ni parakaravu vakadeitaki; vakavoui na pagitueti kei na qarama; mai na dua na ivola nei Josefa Simici kivei ira na italatala qase ni Lotu, Tise. 1835, Kirtland, Ohio, tabaki ena Messenger and Advocate, Tise. 1835, tt. 225–26.

  8. History of the Church, 2:264–67; vakavoui na pagitueti kei na qarama; sa veisau na iwasewase ni parakaravu; mai na dua na ivola nei Josefa Simici kivei ira na italatala qase ni Lotu, Tise. 1835, Kirtland, Ohio, tabaki ena Messenger and Advocate, Tise. 1835, tt. 225–26.

  9. History of the Church, 2:267, 271; imatai ni ituvatuva ni vosa kovuti ena imatai ni parakaravu, kei na imatai ni ituvatuva ni vosa kovuti ena ikava ni parakaravu vakadeitaki; vakavoui na pagitueti kei na matanivola lelevu, sa veisau na iwasewase ni parakaravu; mai na dua na ivola nei Josefa Simici kivei ira na italatala qase ni Lotu, Tise. 1835, Kirtland, Ohio, tabaki ena Messenger and Advocate, Tise. 1835, tt. 226–29.

  10. History of the Church, 2:268, 270; vosa kovuti ena ikatolu ni parakaravu vakadeitaki, vakavoui na pagitueti, matanivola lelevu, kei na qarama; mai na dua na ivola nei Josefa Simici kivei ira na italatala qase ni Lotu, Tise. 1835, Kirtland, Ohio, tabaki ena Messenger and Advocate, Tise. 1835, tt. 227–28. raica na tabana e xvi me baleta na itukutuku ni kena veisautaki na yaca taurivaki ni Lotu.

  11. History of the Church, 2:270, 272; vakavoui na pagitueti kei na matanivola lelevu; sa veisau na iwasewase ni parakaravu; mai na dua na ivola nei Josefa Simici kivei ira na italatala qase ni Lotu, Tise. 1835, Kirtland, Ohio, tabaki ena Messenger and Advocate, Tise., 1835, tt. 228–29.

iVakatakilakila
Joseph teaching

E veivakavulici tiko o Parofita Josefa Simici ki na dua na ilawalawa veitacini vakalotu, ka oka tiko kina o Brigham Young (imawi). E kaya o Brigham Young ni rawa vua na Parofita me“kauta ka vakamacalataka na ivolanikalou ena kena e matata sara ka rawarawa me ra kila vakavinaka kina na tamata kecega.”

iVakatakilakila
man sowing seeds

“Sa dua na daukakaburaki sa laki kaburaka na nona sore ni sila; ia ni sa kaburaka lako, sa lutu eso ena tutu ni sala. … Ia sa lutu eso ki na vanua vinaka, a sa tubu cake ka vuataka e drau na vuana.”

iVakatakilakila
waves

Na Lotu sa “vaka e dua na vatu e tudei e sega ni tosoi rawa ena loma ni veika butobuto titobu, ni sotava na cava kei na cagilaba i Setani, ka sa tudei tikoga.”