E Daku ni iLati: Bula ena Veigauna Tawamudu

“[O ira na ivalavala dodonu era sa mate] era na tucake tale me ra na laki bula ena katakata vinaka tawayalani ni lagilagi tawamudu, sega ena rarawa, se vakararawataki, se mate tale, ia era na yaco me ra vaka na Kalou ka itaukei vata kei Jisu Karisito.”

Na Bula nei Josefa Simici

Na cakacaka nei Josefa Simici ena kena vakadewataki na iVolatabu e a vakavuna e dua na raivotu cecere ni bula ki na veigauna tawamudu. Ena ika 16 ni Feperueri,1832, e a cakacaka tiko na Parofita ena vale nei John Johnson e Hiram mai Ohio, vata kei koya na nona vunivola, o Sidney Rigdon. E a vakadewataka tiko o koya na kosipeli i Joni. “Mai na ivakatakila eso ka sa ciqomi rawa,” a qai kaya kina na Parofita, “e a laurai rawa ni vuqa sara na veika bibi me baleta na vakabulai ni tamata sa kau laivi mai na iVolatabu, se sa yali ni se bera ni volai. Sa vakadinadinataki tu kina ena veika dina sa mai vo toka kina, ni kevaka me sa na sauma na Kalou na vinaka e cakava na tamata ena yagona, na vosa ‘Lomalagi,’ ka sa baleti ira na Yalododonu’ na vuvale tawamudu, sa na qai dodonu me levu cake na matanitu ka sega ni dua walega.”¹

E a vakadewataka na Parofita na Joni 5:29, ka vakamacalataka ni tamata kecega “era na yaco” me ra tucaketale—“ko ira sa ivalavala vinaka, era na tucaketale me ra na bula; ia ko ira sa ivalavala ca era na tucaketale me ra na cudruvi.” Ena nodrau a vakasamataka vata tiko kei Sidney na ivolanikalou oqo, e a tadolavi vei rau e dua na raivotu totoka sara. Me vaka a vola na Parofita: “Raica sa rai rawa na matai keirau ena kaukauwa ni Yalo Tabu, ka sa vakararamataki na yaloi keirau; io me keirau raica ka kila na veika vuni ni Kalou—oqori na veika vuni sa tu mai liu sara ni se bera ni buli ko vuravura; io na veika sa lesia ko Tamada ena vuku ni Luvena e Duabau ga; io ko koya sa tiko ena lomaiserei Tamana mai na ivakatekivu” (V&V 76: 12–13).

“Ena raivotu lagilagi oqo, erau a raica kina na Parofita vata kei Sidney Rigdon na Luve ni Kalou ena yasa imatau i Tamana ka “erau sa vakasinaiti kina” (V&V 76:20). Erau a raica kina na matanitu lagilagi e tolu ka sa vakarautaka tu na Kalou baleti ira na Luvena, ka rau kila kina o cei era na laki tawana na veimatanitu lagilagi oqo. Erau a raica talega na nona a cemuri tani mai o Setani mai na itikotiko ni Kalou vata kei na rarawa era na sotava o ira era na soli ira me lewai ira o Setani.

Na raivotu oqo a qai yaco me wase 76 ni Vunau kei na Veiyalayalati. E vakamacalataka vakaoqo na Parofita: “Sa sega tale ni dua na ka taleitaki vei ira na Yalododonu me baleta na ituvatuva ni matanitu ni Turaga, me vakataka na rarama sa serauna yani na vuravura mai na vei vakatakila sa yaco tiko mai. Na veilawa yadua, na vunau yadua, na iyalayala yadua,na dina yadua, kei na veiulutaga yadua e baleta tiko na ivotavota ni tamata, mai Nai Vakatekivu ki na i Vakatakila, ka sa tiko kina na savasava ni ivolanikalou e sega ni vakatanitaki mai na lialia ni tamata, … ka sa vakadinadinataki kina ni veivola oqo sa volai mai na itukutuku ni vuravura tawamudu. Na cecere ni veivakasama oqo; na savasava ni vosa; na inaki ni kena cakacakataki; na toso tikoga ni kena laki vakacavari, me rawa kina vei ira era na taukena na bula tawamudu me ra na vakatusai koya na Turaga ka tekiduru; na isau ni yalodina, kei na itotogi ni ivalavala ca, sa sega kina ni yaco ki na nodra vakasama butobuto na tamata, ka sa yaco kina me ra vakatusa o ira na tamata dina yadudua ena nodra kaya: ‘Sa mai vua na Kalou.’ ”²

iVakavuvuli nei Josefa Simici

Sa vakarautaka tu na Kalou e tolu na ivakatagedegede ni lagilagi me nodra na Luvena.

“Na noqu itukutuku sa baleta tiko na tucaketale, ko na kunea rawa ena ika 14 ni wase ni vola i Joni—’Sa vuqa na tikina ena vale nei tamaqu.’ [Joni 14:2.] E dodonu me vakaoqo—’Ena matanitu nei Tamaqu sa vuqa na kena matanitu,’ me rawa kina me da laki itaukei vata kei na Kalou ka itaukei vata kei au. … E sa tiko na veitikina me nodra na a vakamuria na lawa vakasilesitieli, ka ra sa tiko talega na veitikina me nodra era sega ni yacova na ivakatagedegede ni lawa o ya, na tamata yadua ena nona tikina dodonu.”³

“ ‘Ia,’ e a kaya e dua, ‘Au vakabauta ni sa dua ga na vuravura e tiko kina o lomalgi vata kei eli eda na lako taucoko kina, ka da sa tautauvata ga, sa tautauvata kina na noda rarawa se tautauvata na noda marau.’

“Na cava! Eda na laki veimaliwai vata tu e kea—o ira na dokai, dodonu, kei ira na daulaba, na daudara, ni sa volai tu vakakina ni ra na lewai me vaka na nodra ivalavala sa vakayacora na yagodra? Ia e sa vakatakila vei keda o Paula na Yalododonu na iukuuku e tolu kei na lomalagi e tolu. E a kila o koya e dua na tamata a kau cake ki na ikatolu ni lomalagi [raica 1 Korinica 15:40–41; 2 Korinica 12:2–4]. … e a kaya o Jisu vei iratou na Nona tisaipeli, ‘Sa vuqa na tikina ena vale nei tamaqu; kevaka sa sega, au sa tukuna vei kemudou. Ni kau sa lako meu vakarautaka e dua na tikina me nomudou, au na lako tale mai, ka kauti kemudou vei au, mo dou tiko talega ena vanua au sa tiko kina.’ [Raica Joni 14:2–3.]”⁴

“Mo laki wilika mada na raivotu e tiko ena [Vunau kei na Veiyalayalati 76]. Sa vakamatatataki tu e kea na iukuuku yadua kece sara—na iukuuku ni matanisiga, e dua tale na iukuuku ni vula, kei na iukuuku ni kalokalo; ka sa duidui na iukuuku ni dua na kalokalo mai na iukuuku ni dua tale na kalokalo, ka sa vakakina na kena duidui na matanitu vakatilesitieli na kena iukuuku, kei na tamata yadua sa laki vakalagilagi ena iukuuku vakasilesitieli sa tiko kina e dua na Kalou kei na nona matanitu. …

“E kaya o Paula, ‘sa dua tani na iukuuku ni matanisiga, ka sa dua tani na iukuuku ni vula, ka sa dua tani na iukuuku ni veikalokalo; ni sa uasivi cake na iserau ni kalokalo e dua ena kena iserau na kalokalo e dua tani. Sa vaka talega kina na tucaketale mai na mate.’ [1 Korinica 15:41–42.]”⁵

O ira era sa taukena e dua na ivakadinadina i Jisu Karisito, era sa taukena na cakacaka tabu vakalotu ni kosipeli, ka qaqa ena vakabauta era na taukena na matanitu vakasilesitieli.

E a raica o Parofita Josefa Simici na raivotu e tukuni toka oqo, e muri a qai laki volai ena Vunau kei na Veiyalayalati 76:50–59, 62, 68–70: “Ia keirau sa tukuna talega na ka keirau a raica ka rogoca me baleta na nodra tucaketale mai na mate na yalododonu; io me vaka na ka sa tukuni ena itukutuku vinaka i Karisito—io sai ira oqo era sa rogoca na i tukutuku kei Jisu, ka vakabauta na yacana; a ra sa papitaiso me vaka sa bula ko Koya; raica era sa bulu e wai ena yacana me vaka na nona ivakaro— raica kevaka era sa muria na vunau, era na savai ka vakasavasavataki mai na nodra ivalavala ca kecega; io era na rawata na Yalo Tabu e na veitabaki ni liga i koya sa lesi ka soli vua na kaukauwa oqori; io ko ira sa rawa na ka kecega ena vakabauta, ka ra sa vakataudeitaki ena Yalo Tabu sa yalataki tu ka sovaraka ko Tamada vei ira kecega sa dina ka dodonu.

“Raica sai ira oqo na lewe ni nona lotu na Ulumatua. Ia sai ira oqo sa solia ki ligadra ko Tamada na ka kecega—io sai ira era sa tui ka bete; io ko ira era sa rawata na nona lagilagi kei na nona iukuuku; raica era sa bete i koya sa Cecere Sara; io ena matabete i Melikiseteki, io me vaka na ilesilesi i Inoke ena nona ilesilesi na Luvena e Duabau ga.

“Raica sa volai tu, era sa kalou, io era sa luvena na Kalou—ia sa nodra na ka kecega, na bula se mate, na veika sa tu edaidai, se na veika ena qai yaco mai, ia era sa nei Karisito, ia sa nei koya na Kalou na Karisito. …

“Raica era na tiko vata kei na Kalou kei koya na Karisito ka tawamudu. … Ia sai ira oqo sa volai tu na yacadra mai lomalagi, io sa lewa na ka kecega mai kea na Kalou kei na Karisito. Ia sai ira oqo na tamata yalododonu era sa vakasavasavataki ena vuku i Jisu, na dautataro ni veiyalayalati vou, io sa liviraka na nona dra, me sorovaki ira kina; io na isoro sa uasivi sara. Raica sai ira oqo sa yago vakasilesitieli, a sa vaka na iserau ni matanisiga, io na iserau ni Kalou, sa uasivia na ka kecega, io sa volai ni sa vaka na iserau ni matanisiga mai lagi.”⁶

E a vakavulica o Parofita Josefa Simici na veika oqo ena Me ni 1843, e muri a qai laki volai ena Vunau kei na Veiyalayalati 131:1–4: “Raica sa tolu na ivakatagedegede ni lagilagi se lomalagi ena matanitu vakasilesitieli; sa kilikili me vakayacori vua na tamata na cakacaka tabu vakabete [koya na veiyalayalati tawamudu ni vakamau]; me rawata kina na ivakatagedegede e cake sara, ia kevaka sa sega ni muria na sala oqori, ena sega sara ni rawata. Raica sa na rawa beka ni curu ki na dua na ivakatagedegede e ra, ia sa nona iyacoyaco ga oqori; [sa na sega ni rawa me na torocake tale].”⁷

“Sai koya gona oqo, na bula tawamudu—me kilai na Kalou dina ka vuku duadua ga; ka mo vakavulici iko mo na yaco mo kalou vakataki iko, ka yaco mo tui ka bete vua na Kalou, … mai na dua na ka e ivakatagedegede lailai ki na kena e tarava yani, vakakina mai na dua na ivakarau ki na dua na kena e levu cake; mai na loloma ki na loloma, mai na bula vakalou ki na bula vakalou, me yacova na gauna ni tucaketale ni mate, ka rawa mo laki bula ena katakata vinaka tawamudu, ka laki vakatikori ena lagilagi, ka sa vakakina vei ira era na laki vakatikori vakatui ena kaukauwa tawamudu. …

“… [O ira na ivalavala dodonu era sa mate] era na tucaketale ka me ra laki tiko bula voli ena katakata vinaka tawamudu ni lagilagi tu ka, sega kina na rarawa, veivakararawataki, se mate tale, ia era na yaco me ra vaka na Kalou ka vakataki Jisu Karisito. Na cava o ya? Me taukeni talega na kaukauwa vata ga o ya, na kena lagilagi kei na bula vakalou vata ga o ya, me yacova sara ni ko sa vakadina e dua na kalou, ka toro cake ki na itutu vakatui ni kaukauwa tawamudu, me vakataki ira ga era sa lako yani ki liu.”⁸

“O ira era sa taukena e dua na lagilagi ni tucaketale mai na mate, era sa laki bula vakalou ena kena e cecere cake mai na veika sa liu, kaukauwa, itutu dokai, na lewa kei ira na agilosi, ka sa macala vinaka tu ni ra na taukena na veika ni Kalou ka itaukei vata kei Jisu Karisito, ka sa nodra kece na kaukauwa sa tawamudu [raica Roma 8:17].”⁹

O ira na “tamata dodonu kei vuravura” ka sa sega ni qaqaco na nodra vakadinadinataki Jisu Karisito, era na taukena na matanitu vakateresitieli.

E a raica o Parofita Josefa Simici ena raivotu na veika oqo, e muri a qai volai ena Vunau kei na Veiyalayalati 76:71–79: “Keirau sa raica talega, na vuravura vakateresitieli, ia keirau sa raica ni ra sa tiko kina ko ira sa vakateresitieli, raica sa duidui na kedra iserau mai vei ira na nona lewe ni lotu na Ulumatua, ko ira sa vakasinaiti ena iserau nei Tamana, ia era sa vaka ga na iserau ni vula, ka sa duidui mai na iserau ni matanisiga mai lagi.

“Raica oqo ko ira sa mate ka ra sega ni kila na vunau; kei ira talega na yalo e na vale ni veivesu, a sa lako kina na Luvena, ka vunautaka vei ira na itukutuku vinaka, io era na qai lewai ena nodra ivalavala me vakataki keda; io era a sega ni vakabauta na i tukutuku kei Jisu ni ra sa bula tiko, ia era a qai vakabauta e muri.

“Sai ira oqo na tamata dokai ka ra a vakamatabokotaki ena nodra ilawaki qaseqase na tamata. Ia sai ira oqo era sa rawata ga na nona iukuuku, ia era sa sega ni vakasinaiti ena nona iserau. Raica ko ira oqo era na dau mai sikovi ira ga na Luvena, ia era na sega ni raica na iserau nei Tamana.

“Ia era sa yago vakateresitieli, ia e sega ni yago vakasilesitieli, io sa duidui talega na nodra iukuuku me vaka sa duidui na iserau ni vula mai na matanisiga. Io sai ira oqo era sa sega ni yalodina tikoga ki na i vakavuvuli i Jisu; ia era sa sega ni rawata na i sala vakaturaga ena nona matanitu na Kalou.”¹⁰

O ira sa ivalavala ca ka ra sa sega ni vinakata na kosipeli se vakadinadinataki Jisu era na taukena na matanitu vakatilesitieli.

E a raica o Parofita Josefa Simici na raivotu oqo, e muri a qai volai ena Vunau kei na Veiyalayalati 76:81–85, 100–106, 110–12: “Ia keirau a raica talega na iukuuku ni vuravura vakatilesitieli, ia sa lailai sobu, raica sa vaka ga na iserau ni kalokalo ka sa duidui mai na iserau ni vula mai lagi.

“Ia sai ira oqo era a sega ni vakabauta na i tukutuku vinaka kei Karisito, io era sega talega ni vakabauta na i vakavuvuli i Jisu. Io sai ira oqo era sa [sega ni ] cakitaka na Yalo Tabu. Sai ira oqo era sa biu sobu ki eli. Sai ira era na sega ni sereki mai vua na tevoro, me yacova na iotioti ni tucaketale, io me yacova ni sa vakaotia na nona cakacaka na Turaga ko Karisito na Lami …

“Io sai ira oqo era sa kaya era sa nei ka se ko ka—io era sa kaya era sa nei Karisito, eso era sa kaya era nei Jone, eso era sa nei Mosese, eso era sa nei Ilaija, eso era sa nei Isaia, eso era sa nei Aisea ka so sa nei Inoke; ia era sa sega ni vakabauta na itukutuku vinaka, se na i vakavuvuli i Jisu, ia na nodra vakavuvuli talega na parofita, kei na veiyalayalati tawamudu.

“Raica sai ira oqo era na sega ni okati vata kei ira na yalododonu era sa lewe ni nona lotu na Ulumatua, ka ra na kau cake ena o.

“Io sai ira oqo na daulasu, ko ira na daucakaisausau, kei na dautagane kei na dauyalewa kei ira sa taleitaka na lasu. Ia sai ira oqo sa cudruvi ira na Kalou e vuravura. Io sa i ira oqo era sa vakararawataki ka cudruvi ena bukawaqa tawamudu. Sa ira oqo era sa biu sobu ki eli ka vakararawataki ena cudru ni Kalou kaukauwa, io me yacova sara ni sa vakamalumalumutaki ira na meca kecega na Karisito ena ruku ni yavana, ka vakacavara vakavinaka na nona cakacaka…

“Ia keirau sa rogoca na domo ni Turaga ni sa kaya: Raica ko ira kece oqo era na tekiduru, ka vakatusa na yame kecega vei koya sa tiko ena nona itikotiko vakaturaga me tawamudu; ia era na lewai me vaka na nodra ivalavala, io era na rawata na tamata yadua na isau ni nodra cakacaka, ena ivakatagedegede era sa dui yacova ena tikina sa vakarautaki tu; raica era na tamata ga i Koya sa Cecere Sara; ia era na sega ni lako rawa ki na nona itikotiko na Kalou kei na Karisito me tawamudu.”¹¹

Na nodra vakararawataki na tamata ivalavala ca sa ikoya na nodra kila ni ra sa sega ni yacova rawa na veika sa lagilagi e dodonu me a nodra.

“E sa vakalawataka na Kalou ni ko ira kece era sega ni vakarorogo ki na Nona vosa era na sega ni dro bula rawa mai na veivakarusai nei eli. Na cava na veivakarusai nei eli? Na tovata kei ira na mataqali tamata vaka o ya era sa sega ni vakamuria na Nona ivakaro. … Au kila ni ra na vakarusai kece na tamata kevaka era na sega ni lakova mai na sala sa tadolava tu o Koya, ka sa ikoya oqo na salatu sa tuvanaki ena vosa ni Turaga.”¹²

“Na ka vuni cecere me baleta na yalo sa lakova yani na vuravura ni yalo, na vanua era na lakova yani ni ra sa mate, o ya me ra na kila ni ra sa sega ni yacova rawa na lagilagi era sa taukena rawa o ira eso ka a rawa me ra taukena vakataki ira, ia era sa na beitaki ira ga.”¹³

“Sa sega ni dua na mosi me tautauvata kei na nuiqawaqawa. Sa ikoya oqo na kedra itotogi na tamata ivalavala ca; na nodra vakatitiqa, lomaocaoca kei na nuiqawaqawa ena vakavuna me ra na laki dautagi ka vakasequruquru bati.”¹⁴

“Na tamata yadua ga sa vakatotogitaki koya ga ka vakarusai koya ga vakaikoya. Me vaka na ivosavosa o ya, Era na lako yani ki na drano sa caudre kina na buka kei na sulifure [raica Ai Vakatakila 21:8]. Na veivakatotogitaki ni rarawa ena vakasama ni tamata sa na tautauvata sara ga kei na drano sa caudre kina na buka kei na sulifure.

“… E so era na tucaketale ki na bukawaqa tawamudu ni Kalou, ni sa dau tiko na Kalou ena bukawaqa tawamudu, ka so ena tucaketale me ra na vakarusai mai na nodra itovo vakasisila, ka sa na vaka na itotogi ni drano sa caudre kina na buka kei na sulifure.“¹⁵

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taurivaka na veivakasama oqo ni ko vulica na wase ni ivola oqo se ni ko vakavakarau mo veivakavulici. Raica na tabana e vii–xii, me ikuri ni veivuke.

Erau a vakasamataka tiko vakatitobu o Josefa Simici kei Sidney Rigdon e dua na tiki ni ivolanikalou ena gauna erau a ciqoma kina na ivakatakila ka sa volai tu oqo ena Vunau kei na Veiyalayalati 76 (tabana e 247–49; raica talega V&V 76:15–19). Na veika cava o sa sotava e sa vukea na nomu kila rawa vakavinaka ni vakasama vakatitobu ena veimuataki ki na kila vakavinaka e cecere cake? Ni ko vulica se veivosakitaki na wase oqo, ka vakakina na veiwase tale eso, mo taurivaka e dua na gauna mo vakasamataka kina vakatitobu na dina o sa wilika rawa.
Wilika na Joni 4:2–3 kei na 1 Korinica 15:40–41. Ena vukei iko vakacava na ivakavuvuli mai na wase oqo mo kila vakavinaka kina na veitikina oqo?
Ena nodra vakamacalataki o ira na laki taukena na matanitu o silesitieli, teresitieli, kei na tilesitieli, na malanivosa “na ivakadinadina i Jisu” e a taurivaki vakalima (tabana e 250–55). Na cava so na ituvaki ni dua na tamata e sa “qaqaco vinaka tu ena ivakadinadina i Jisu”? Na yalayala cava so sa dau soli vei ira era sa qaqaco vinaka tu ena ivakadinadina i Jisu?
Wilika na imatai ni parakaravu ena tabana e 251, ka mo rai vakatabakidua tiko ki na malanivosa “ulabaleti ena vakabauta.” Na cava eso na ka e gadrevi me da gugumatua kina? Ena vukei keda vakacava na noda vakabauti Jisu Karisito me da na ulabaleta kina na noda leqa ena bula oqo?
Wilika na iotioti ni parakaravu ena tabana e 253. Ena loma ni noda torocake tawamudu, na cava o nanuma kina ni sa dodonu me da toro cake “mai na dua na ivakatagedegede lailai ki na kena e tarava”? Na veika cava o sa sotava sa vakaraitaka tiko ni sa dodonu me da na vuli ka tubu cake ena sala vakaoqo?
Raica lesu na ikarua ni parakaravu ena tabana e 254, ka vakamacalataki tiko kina eso na tamata era na laki taukena na matanitu vakateresitieli. Eda na dro tani rawa vakacava mai na “nodra veivakamatabokotaki na tamata”? Na cava e rawa ni da cakava me da vukei ira kina na tamata me ra kakua ni vakamatabokotaki?
Ena tabana e 255, vakaraica na vosa kei na malanivosa e taurivaka o Josefa Simici me vakamacalataka kina na kedra ituvaki na tamata ivalavala ca ena bula e tarava. Na cava e tukuna tiko vei iko na vosa kei na veimalanivosa oqo? Ena yaco vakacava me dua na tamata me sa “vakatotogitaki koya ga ka vakarusai koya vakaikoya”?

iVolanikalou Veisemati: Alama 41:2–8; V&V 14:7; 76:20–49; 88:15–39