Maʻunimā
Sitepu 2: Fakaʻau ke tui ʻe lava ʻe he mālohi ʻo e ʻOtuá ʻo fakafoki kitautolu ki he moʻui lelei fakalaumālie kakato


“Sitepu 2: Fakaʻau ke tui ʻe lava ʻe he mālohi ʻo e ʻOtuá ʻo fakafoki kitautolu ki he moʻui lelei fakalaumālie kakato,” Fakamoʻui fakafou ʻi he Fakamoʻuí: Ko e Fakahinohino Sitepu ʻe 12 ki he Polokalama Fakaakeake mei he Maʻunimaá (2023)

“Sitepu 2,” Ko e Fakahinohino Sitepu ʻe 12 ki he Polokalama Fakaakeake mei he Maʻunimaá

tangata ʻoku lea ki he kakai ʻi ha siakale

Sitepu 2: Fakaʻau ke tui ʻe lava ʻe he mālohi ʻo e ʻOtuá ʻo fakafoki kitautolu ki he moʻui lelei fakalaumālie kakato.

3:42

Tefitoʻi Moʻoni Mahuʻingá: ʻAmanaki Leleí

ʻI heʻemau ʻiloʻi ʻoku ʻikai haʻamau mālohi ki heʻemau maʻunimaá, ne ongoʻi ʻe homau tokolahi ʻoku mole ʻa e ʻamanaki leleí. Naʻa mau feinga tuʻo lahi ke taʻofi. Naʻe lotu homau tokolahi ki he ʻOtuá ʻi ha ngaahi taimi taʻefaʻalaua. Naʻa mau kole fakamolemole ʻi heʻemau tōʻongá mo palōmesi ke liliu. Ka ʻi he toutou tōnounoú, ne kamata ke mau fakakaukau naʻe loto-mamahi ʻa e ʻOtuá ʻiate kimautolu pea he ʻikai ke Ne tokoniʻi kimautolu. Ko kimautolu ne tupu hake ʻo ʻikai ha fakakaukau ki he ʻOtuá naʻa mau fakapapauʻi kuo mau ʻosi fakaʻaongaʻi e tokoni kotoa pē. Ka neongo ia, naʻe ʻomi ʻe he sitepu 2 ha tali naʻa mau liʻaki pe ʻikai teitei fakakaukau ki ai—ke maʻu e ʻamanaki lelei ʻia Sīsū Kalaisi pea mo e mālohi ʻo ʻEne Fakaleleí.

Ne faifai pea mau loto-fakatōkilalo, ʻo kole tokoni. Hili e meʻa ne hangē ha fōtunga siʻisiʻi taha ʻo e ʻamanaki leleí, naʻe kamata ke mau kau ki he ngaahi fakataha fakaakeaké pea ngāue mo e kau faifakahinohinó. ʻI heʻemau fuofua haʻu ki he ngaahi fakatahá, naʻa mau fonu ʻi he veiveiuá mo e tailiilí. Naʻa mau ilifia, helaʻia, pea mahalo naʻa mau kiʻi fakaanga, ka naʻa mau omi.

ʻI he ngaahi fakataha fakaakeaké, naʻe fakamatalaʻi totonu ʻe he kakaí e anga kuo ʻi ai ʻenau moʻuí, meʻa ne hoko ke nau liliu aí, pea mo e anga ʻo e moʻui fakaakeaké. Ne mau ʻiloʻi ai ko e tokolahi ʻo e kakai naʻa mau fetaulaki ʻi he ngaahi fakataha ko ʻení naʻe tuʻo taha ʻenau ongoʻi tuʻatamaki ʻo hangē ko kimautolú. Ka ʻi he hokohoko atu ʻemau maʻu fakatahá, naʻa mau vakai ki he tokolahi ʻo kinautolu naʻa nau kata moʻoni, talanoa, malimali, mo ongoʻi fakatuʻamelie ki he kahaʻú. Naʻa mau mamata ki he tokolahi naʻa nau aʻusia ha liliu mālohi ʻi heʻenau moʻuí, ko ha liliu ne mau fakaʻamua foki.

Ne faifai pē pea kamata ke ngāue kiate kimautolu ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni naʻa nau vahevahe mo moʻui ʻakí. ʻI heʻemau toutou foki maí, naʻe kamata ke mau ongoʻi ha meʻa naʻe teʻeki ke mau ongoʻi ʻi ha ngaahi taʻu lahi—ʻa e ʻamanaki leleí. Kapau naʻe ʻi ai ha ʻamanaki lelei ki he niʻihi kehe naʻa nau ʻi he ngutungutu moʻoni ʻo e fakaʻauhá, mahalo naʻe ʻi ai foki mo ha ʻamanaki lelei maʻamautolu. Naʻe kamata ke mau tui kapau te mau tafoki kia Sīsū Kalaisi, he “ʻikai ha tōʻonga, maʻunimā, angatuʻu, maumaufono, pe faihala ʻe hao mei he talaʻofa ʻo e fakamolemole kakató” (Boyd K. Packer, “The Brilliant Morning of Forgiveness,” Ensign, Nov. 1995, 19).

ʻI he ʻātakai ko ʻeni ʻo e tuí mo e fakamoʻoní, naʻa mau maʻu ai ʻa e ʻamanaki lelei ne kamata ke ne fakaake kimautolu ki he ʻaloʻofa mo e mālohi ʻo e ʻOtuá. Naʻe kamata ke mau tui te Ne lava ʻo fakahaofi kimautolu mei he haʻiʻo e maʻunimaá. Naʻa mau muimui ki he ngaahi sīpinga homau ngaahi kaungāmeʻa ne fakaakeaké. Ne kamata ke mau ngāueʻi e ngaahi sitepú, ʻo maʻu ha tokoni mei he niʻihi kehé—kau ai ʻemau kau faifakahinohinó—mo kau ki he ngaahi fakataha fakaakeaké. ʻI heʻemau lotu, fakalaulauloto, mo fakaʻaongaʻi e folofolá, ne kamata ke fakafoʻou ʻemau mālohi ʻi he Siasí ʻi he fakalau ʻa e taimí. Naʻe kamata ke hoko ʻemau ngaahi maná, pea mau ʻilo ai kuo tāpuekina kimautolu ʻaki e ʻaloʻofa ʻa Sīsū Kalaisí ke tokoni ke hokohoko atu ʻemau mapuleʻi kimautolú he ʻaho takitaha.

ʻI heʻemau ngāueʻi ʻa e sitepu 2, naʻa mau loto-fiemālie ke fetongi e falala kiate kimautolu pē mo ʻemau maʻunimaá ʻaki e tui ki he ʻofa mo e mālohi ʻa Sīsū Kalaisí. Naʻa mau ngāueʻi e sitepu ko ʻení ʻi homau ʻatamaí mo e lotó ʻaki e tokoni ʻa e niʻihi kehé, pea naʻa mau ako ko e fakavaʻe ʻo e fakaakeake mei he maʻunimaá kuo pau ke fakalaumālie ia. Pea ʻi heʻemau vilitaki atu ki muʻa mo ngāueʻi e sitepu takitaha ne fokotuʻu mai ʻi he fakahinohino ko ʻení, naʻe toutou fakapapauʻi mai kiate kimautolu ʻa e natula fakalaumālie ʻo e fakaakeaké.

ʻOku fakalaumālie ʻa e polokalamá ni, pea ko ha polokalama ngāue ia. Kiate kimautolu mo ha niʻihi kehe taʻefaʻalaua, kuo ʻaonga ʻa e ngāue kotoa pē ki he fakaakeaké. ʻI heʻemau moʻui ʻaki e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení mo fakaʻatā ke nau ngāue ʻi heʻemau moʻuí, ʻoku fakafoki ai kimautolu ki he fakakaukau leleí mo e moʻui lelei fakalaumālie kakató. Naʻa mau maʻu ha vā fetuʻutaki moʻoni mo kimautolu, ko e niʻihi kehé, pea mo e Fakamoʻui ko Sīsū Kalaisí.

Ki ha niʻihi ʻo kimautolu, ne hangē naʻe hoko vave mai e mana ʻo e fakaakeaké; ki he niʻihi kehé, kuo hoko māmālie ange ʻa e fakaakeaké. Tatau ai pē pe ko e hā e foungá, ko e meʻa mahuʻingá ko e hokohoko atu ʻemau fakahoko e tui mo e falala ʻe fai ʻe he ʻOtuá maʻamautolu ʻa e meʻa he ʻikai ke mau lava ʻo fai maʻamautolú. ʻI he fakalau ʻa e taimí ne faifai pea mau lava ʻo pehē ʻoku fakafou ʻi he “tui mālohi kia Kalaisí,” kuo fakahaofi ai kimautolu mei he maʻunimaá pea fiefia ʻi ha “ʻamanaki ʻoku mālohi haohaoa” (2 Nīfai 31:20).

ʻOku tau feʻao mo ʻetau Tamai Hēvani ʻofá mo Hono ʻAlo ko Sīsū Kalaisí, ʻi he sitepu kotoa pē ʻo e halá. ʻOkú Na tokoni ke tanumaki mo fakalahi ʻetau ʻamanaki lelei ʻia Kalaisí. Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni M. Lāsolo Pālati:

“Kiate kimoutolu kuo maʻunimā ʻe ha faʻahinga meʻa pē, ʻoku ʻi ai e ʻamanaki lelei koeʻuhí he ʻoku ʻofa ʻa e ʻOtuá ʻi Heʻene fānaú kotoa pea ʻe malava ke hoko e meʻa kotoa pē ʻi he Fakalelei ʻa e ʻEiki ko Sīsū Kalaisí.

“Kuó u mātā e ngaahi tāpuaki fakaofo ʻo e fakaakeaké mo e tauʻatāina mei he ngaahi sēini ʻo e maʻunimaá. Ko hotau Tauhí e ʻEikí pea he ʻikai ke tau masiva ʻi haʻatau falala ki he mālohi ʻo [ʻEne] Fakaleleí. ʻOku ou ʻilo ʻe lava pea ʻe fakatauʻatāinaʻi ʻe he ʻEikí ʻa kinautolu kuo maʻunimaá mei honau pōpulá, pea hangē ko e malanga ʻa e ʻAposetolo ko Paulá, ‘ʻOku ou faʻa fai ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē ʻia Kalaisi ʻokú ne fakamālohiʻi aú’ (Filipai 4:13)” (“ʻOiauē, ʻa e Palani Olopoto ʻa e Tokotaha Angakoví,” Liahona, Nōvema 2010, 110).

Kapau te mau toe foki, te mau mahuʻingaʻia lahi ʻi he tafoki ki he ʻOtuá pea talanoa mo ʻemau kau faifakahinohinó. ʻE ala ʻahiʻahiʻi kitautolu ke siʻaki e ʻamanaki leleí. Ka ʻoku ʻikai hanga ʻe he toe fokí ʻo fakaʻauha e fakalakalaka kuo tau fakahokó, pea ʻoku ʻikai fiemaʻu ke ne fakaʻauha ʻetau ʻamanaki leleí. ʻOku hoko e toe fokí ko ha fakamanatu mālohi ia ʻo e fiemaʻu ke hokohoko atu ʻemau ʻalu ki he ngaahi fakataha fakaakeaké, kumi tokoni ki he kau faifakahinohinó mo e niʻihi kehé, fakavaivai ki he ʻOtuá, pea ngāueʻi e ngaahi sitepu ko ʻení. ʻI heʻemau vilitaki atu ki muʻá, ʻoku kamata ke mau ongoʻi e mālohi ʻo Sīsū Kalaisí ʻi heʻemau moʻuí. ʻOku mau malava lelei ange ke fakamamaʻo, pea tupulaki ʻemau ʻamanaki leleí.

Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo pehē: “ʻE malava ke tau fakakaukau hala ʻoku fakatatali e ngaahi tāpuaki mo e ngaahi meʻaʻofa peheé ki he kakai kehe ʻoku ngali māʻoniʻoni angé pe ʻoku nau fua ha ngaahi fatongia ʻilonga ʻi he Siasí. ʻOku ou fakamoʻoni ʻoku ʻatā ʻa e ʻaloʻofa ongongofua ʻa e ʻEikí ki he taha kotoa pea ʻoku fiefia ʻa e Huhuʻi ʻo ʻIsilelí ke ne foaki ʻa e faʻahinga meʻafoaki peheé kiate kitautolu” (“The Tender Mercies of the Lord,” Liahona, May 2005, 101). ʻE foaki mai ʻe Sīsū Kalaisi ha ngaahi ʻaloʻofa ongongofua lahi ʻi heʻetau fononga ki he fakaakeaké, ko e taha ʻo e meʻa mahuʻinga tahá ko e ʻamanaki lelei ko ia ʻe lava ʻe he mālohi ʻo e ʻOtuá ʻo fakafoki kitautolu ki he moʻui lelei fakalaumālie kakató.

Ngaahi Sitepu Ngāué

Ko ha polokalama ngāue ʻeni. ʻOku makatuʻunga ʻemau fakalakalaká ʻi hono fakaʻaongaʻi maʻu pē e ngaahi sitepú ʻi heʻemau moʻui fakaʻahó. ʻOku ʻiloa ʻeni ko hono “ngāueʻi ʻo e ngaahi sitepú.” ʻOku tokoni e ngaahi ngāue ko ʻení ke mau haʻu kia Kalaisi pea maʻu e fakahinohino mo e mālohi ʻoku fiemaʻú ke fakahoko e sitepu hono hoko ʻi heʻemau fakaakeaké.

Fakatupulaki ha mahino totonu ki he ʻulungaanga ʻo e ʻOtuá

ʻOku faʻa fakafaingataʻaʻiaʻi ʻe heʻemau ongoʻi maá ʻa e mahino ki he ʻulungaanga mo e ʻofa ʻa e ʻOtuá kiate kimautolú. ʻI hono fakakuihi kimautolu ʻe heʻemau mamahí mo e maʻunimaá, ʻoku mau faʻa vakai ai kiate Ia ko ha tokotaha ʻoku loto-sāuni, loto-mamahi, pe ʻita ʻiate kimautolu. Ko e taumuʻa ʻo e ngāué ni ke tuku ki he tafaʻakí e ngaahi fakakaukau hala fekauʻaki mo e ʻOtuá pea fakatupulaki ha mahino lelei ange ki Heʻene ʻofá, ʻaloʻofá, mo e finangalo lelei mo e hōifua ke tāpuekina kimautolú.

ʻUluakí, ʻoku mahuʻinga ke mahino ʻoku ʻi ai ʻa e ʻOtuá neongo kapau ʻoku ʻikai ke mau ongoʻi ʻokú Ne ʻi ai. Ko e feinga ke ʻiloʻi ʻa e ʻOtuá ko ha ngāue faingataʻa ia pea ʻoku fiemaʻu ki ai ʻa e faʻa kātakí. ʻE lava ke faingataʻa ʻi heʻemau anga ki he fiemālie ʻi he taimi pē ko iá, ka ʻi he fakalau ʻa e taimí ʻe lava ke kamata ke mau vakai pea aʻusia ʻEne ngaahi ʻulungaanga fakalangí. ʻOku fakaʻau ke lelei ange ʻemtau ʻiloʻi ʻa e ʻOtuá.

Te mau lava ʻo kole ki he Tamai Hēvaní ke tokoni mai ke mahino lelei ange kiate kimautolu Hono natulá. Te mau lava ʻo fakasio e toʻukupu ʻo e ʻOtuá ʻi heʻemau moʻuí mo e lahi ʻo e meʻa ʻokú Ne fakahoko maʻamautolú. Te mau lava ʻo ako e folofolá fekauʻaki mo e ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí pea aleaʻi leva e ngaahi folofola ko ʻení mo e kau faifakahinohinó pea mo e niʻihi kehe ʻoku nau tokoniʻi kimautolú.

ʻI he kamata ke mau maʻu ha mahino lelei ange ki he ʻofa mo e ʻaloʻofa ʻa e ʻOtuá, ʻoku kamata ke mau aʻusia ha loto-falala mo e ʻamanaki lelei lahi ange ki he mālohi ʻo e ʻOtuá ke fakahaofi kimautolú. Naʻe fakamoʻoni ʻa Palesiteni J. Lūpeni Kalake ko e Siʻí ʻo kau ki he ʻaloʻofa ʻa ʻetau Tamai Hēvaní ʻo pehē: “ʻOku ou tui ʻoku finangalo ʻetau Tamai Hēvaní ke fakahaofi kotoa ʻene fānaú. … ʻOku ou tui te ne ʻomi ʻi heʻene fakamaau totonú mo e ʻaloʻofá ʻa e totongi māʻolunga taha ki heʻetau ngaahi ngāué, ʻo ʻomi kiate kitautolu e meʻa kotoa te ne lavá, pea ʻi he tafaʻaki ʻe tahá, ʻoku ou tui te ne tuku mai e tautea siʻisiʻi taha ʻe malava ke ne fakahokó” (ʻi he Conference Report, Oct. 1953, 84).

Lotu mo ako ʻa e folofolá

Naʻe pehē ʻe Palesiteni M. Lāsolo Pālati: “Ka fie tauʻatāina ha taha mei he maʻunimaá, ʻoku ʻi ai e founga ki he tauʻatāina fakalaumālié—ko ha founga ʻe hao ai mei he pōpulá—pea kuo ʻosi fakamoʻoniʻi ia. ʻOku kamata ia ʻaki ʻa e lotú—ʻa e fetuʻutaki fakamātoato maʻu pē mo ʻetau Tamai Hēvaní, ʻa ia naʻá Ne fakatupu hotau laumālié mo e sinó” (“ʻOiauē, ʻa e Palani Olopoto ʻa e Tokotaha Angakoví,” Liahona, Nōvema 2010, 110).

ʻI heʻemau tukuange ʻa e hīkisiá pea fāifeinga ke fakahoko homau lelei tahá he ʻaho takitaha, ʻoku mau loto-holi ai ke lotua ha fakahinohino mo e tataki mei ha Tamai Hēvani ʻofa. Ko e niʻihi ʻo kimautolu naʻe teʻeki ke mau teitei lotua moʻoni pe fakalaulauloto ki he folofolá. Naʻe ʻahiʻahiʻi homau niʻihi ke taʻofi ʻemau lotú pe akó. Naʻa mau fakakaukau hala naʻe ʻikai ngāue ʻa e ngaahi feinga ko ʻení koeʻuhí naʻe ʻikai ke mau ongoʻi ofi ki he ʻOtuá pe koeʻuhí naʻa mau kei fefaʻuhi mo e maʻunimaá.

Naʻa mau ʻiloʻi ko e taha ʻo e ngaahi meʻa mahuʻinga ki he lavameʻá ko e hokohoko atu ke fakaʻaongaʻi e ngaahi meʻangāue fakalaumālie ko ʻení. Naʻe hoko ʻa e lotu leʻolahí, lotu ʻi he fakafetaʻi pē he lolotonga ʻo e ʻahó, mo hono lotua e niʻihi kehé ko ha ngaahi founga maʻongoʻonga foʻou ki homau tokolahi. Ko e taha ʻo e ngaahi founga ke fakatupulaki ai e mālohi ʻo e lotú ko hono fakahaaʻi totonu ange ʻemau ngaahi faingataʻaʻiá ki he ʻOtuá. Naʻa mo ʻemau vahevahe mo e Tamai Hēvaní ʻa e ʻikai ke mau loto-fiemālie ke liliú, naʻe fakamālohia ai ʻemau loto-fiemālié. Naʻa mau aʻusia lahi ange foki, ha ngaahi ueʻi leʻo siʻi iiki mei he Laumālie Māʻoniʻoní. Naʻe kamata ke mau fehuʻi ki he ʻOtuá pe ko e hā ha ngaahi sitepu iiki te mau lava ʻo fakahoko he ʻaho takitaha, kae ʻikai ko hono kole pē ke Ne toʻo he vave tahá ʻa ʻemau ngaahi faingataʻá mo e maʻunimaá.

Fakaʻosí, ʻoku tataki kimautolu ʻe he holi ke fetuʻutaki mo e ʻOtuá ke mau ako e ngaahi lea ʻa e kau palōfita ʻi onopōní pea ʻi he kuonga muʻá. ʻE lava ke ʻaonga ʻa hono ako ʻi he faʻa lotu e folofolá, fekumi ki ha tali ki heʻemau ngaahi fehuʻí, mo hono lekooti e ngaahi ueʻi mei he Laumālié, ʻi he tui ko ia ʻe lava pea ʻe tokoniʻi kimautolu ʻe he ʻOtuá.

Ko ha feituʻu lelei ke kamata ai hono ako e folofola ʻa e ʻOtuá ko e ngaahi folofola mo e konga lea ʻi he fakaʻosinga ʻo e vahe takitaha ʻi he fakahinohino ko ʻení. Naʻe fili ʻa e potufolofola mo e konga lea takitaha ʻi he fakakaukau ki he fakaakeaké, pea ʻoku fakahoko e fehuʻi takitaha mo e fakaʻamu ʻe lava ke tokoni ke tau fakaʻaongaʻi e ngaahi potufolofolá mo e konga leá ki heʻetau moʻuí. Kuo mau ʻiloʻi naʻa mo hono toʻo pē ha ngaahi miniti siʻi he ʻaho kotoa ke fekumi ki he meʻa ʻoku finangalo ʻa e ʻOtuá ke fakahoko mai kiate kimautolú ʻoku ʻomi ai ha ngaahi totongi lahi. ʻOku mau fakamoʻoni ki he moʻoni ko ʻení: “ʻIo, ʻoku tau vakai, ko ia ia ʻe loto ki aí te ne puke ʻa e folofola ʻa e ʻOtuá, ʻa ia ʻoku moʻui mo mālohí, ʻa ia ʻe taʻofi ʻa e kākā olopoto kotoá mo e ngaahi tauhelé mo e fakakaukau kākā kotoa pē ʻa e tēvoló” (Hilamani 3:29).

Ako mo Mahino

ʻE lava ke tokoni ʻa e ngaahi potufolofola mo e ngaahi lea ko ʻeni mei he kau taki ʻo e Siasí ʻi heʻetau fakaakeake mei he maʻunimaá. Te tau lava ʻo fakaʻaongaʻi ia ke fakakaukauloto ki ai, ako, mo hiki e tohinoá. Kuo pau ke tau manatuʻi ke faitotonu pea fakamatala pau ʻi heʻetau tohí ke maʻu e meʻa ʻaonga taha mei aí.

Tui ki he ʻOtuá

“Tui pē ki he ʻOtuá; tui ʻokú ne ʻi ai, pea naʻá ne fakatupu ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē, ʻi he langí pea ʻi he māmaní fakatouʻosi; tui ʻokú ne maʻu ʻa e poto kotoa, mo e māfimafi kotoa, ʻi he langí mo e māmaní fakatouʻosi; tui ʻoku ʻikai ʻiloʻi ʻe he tangatá ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē ʻoku lava ke ʻafioʻi ʻe he ʻEikí” (Mōsaia 4:9).

  • ʻOku tokolahi ha kau fakamoʻoni ʻi he langí mo e māmaní ʻoku nau fakamoʻoniʻi ʻoku ʻi ai ha ʻOtua. Ko e hā ha fakamoʻoni ki he ʻOtuá mo ʻEne ʻofá kuó u aʻusia?

Fakatupulaki ʻa e tui kia Sīsū Kalaisí

Naʻe akonaki ʻa Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni ʻo pehē: “Kamata he ʻahó ni ke fakatupulaki hoʻomou tuí. ʻE fakatupulaki ʻe Sīsū Kalaisi hoʻo malava ke ikunaʻi e ngaahi faingataʻa ʻi hoʻo moʻuí makatuʻunga ʻi hoʻo tuí” (“Kuo Toetuʻu ʻa Kalaisi: ʻE Hiki e Ngaahi Moʻungá ʻi he Tui Kiate Iá,” Liahona, Mē 2021, 101).

Naʻe feinga homau tokolahi ke fakaakeake mei he maʻunimaá ʻo fakafou ʻi he loto-fakapapau pē pe fakafou ʻi he tui ki ha kaungāmeʻa pe toketā faifaleʻi. Ne ʻikai fuoloa mei ai, naʻa mau ʻiloʻi naʻe ʻikai lava ʻe he tui kiate kimautolú pe ko e niʻihi kehé ʻo fakaʻatā ke mau ikunaʻi fakaʻaufuli ʻa e maʻunimaá. Ko e tui kia Sīsū Kalaisí mo ʻEne malava ke fakamoʻui kimautolú, ko e fakavaʻe ia ʻo ʻemau fakaakeaké.

  • ʻOku fēfē ʻeku ongo he ʻahó ni fekauʻaki mo e tafoki ki he Fakamoʻuí ʻi heʻeku ngaahi feinga ke fakaakeaké?

  • Ko e hā ha meʻa kuó ne tokoniʻi au ke u maʻu ʻa e tui kia Sīsū Kalaisí?

  • Ko e hā ʻoku fokotuʻu mai ʻe heʻeku kau faifakahinohinó, kau taki ʻo e Siasí mo e niʻihi kehé ke u fakahoko ke tokoni ke fakatupulaki ʻeku tuí?

Ko e mālohi mo e ivi ʻo e ʻamanaki leleí

ʻI he taimi ʻoku tau maʻu ai ʻa e ʻamanaki leleí ʻi hotau lotó mo e ʻatamaí, ʻe mahino ʻetau tokanga taha ki heʻetau ngaahi angafai ʻi he kahaʻú. ʻOku ʻomi ʻe he ʻamanaki leleí ha ivi mo ha loto-falala kae ʻikai ko ha fakatuʻamelie fakataimi pē. ʻE lava foki ke hoko ʻa e ʻamanaki leleí ko ha maʻuʻanga ʻo e melinó, nongá, mo e tuʻunga lelei fakaeloto ʻi heʻetau fakalakalaka ʻi he fakaakeake mei he maʻunimaá.

Naʻe pehē ʻe Palesiteni Lāsolo M. Nalesoni fekauʻaki mo e tefitoʻi moʻoni ko ʻení, “ʻOku mālohi ange ʻa e ʻamanaki leleí ʻi ha fakaʻamu pē. ʻOku langaki ʻe he ʻamanaki leleí ha mālohi ʻoku fefeka hangē ko e ukameá, ʻi hono fakamālohia ʻe he tuí mo e manavaʻofá. ʻOku hoko ʻa e ʻamanaki leleí ko ha taula ki he laumālié. … Kapau te tau pīkitai ki he taula ʻo e ʻamanaki leleí, ʻe hoko ia ko hotau maluʻanga ʻo taʻengata” (“A More Excellent Hope” [Brigham Young University devotional, Jan. 8, 1995], 3, speeches.byu.edu).

  • Ko e fē ha taimi kuó u ongoʻi ai e mālohí mo e loto-falalá koeʻuhí ko e ʻamanaki lelei ʻia Kalaisí?

  • Ko e hā ha ngaahi ngāue fakalaumālie fakaʻaho mo e ngaahi angafai naʻá ku fakahoko lolotonga e taimi ko iá?

  • Naʻe uesia fēfē ʻe he ʻamanaki leleí hoku ʻatamaí, ongó, mo e laumālié? Naʻá ne uesia fēfē ʻeku ngaahi taumuʻa mo e ngaahi palani ki he kahaʻú?

  • Naʻá ne uesia fēfē hoku ngaahi vā fetuʻutaki mo e fengāueʻaki mo e kakai ʻoku ʻofa mo tokanga mai kiate aú?

Lisi ʻo e loto-houngaʻiá

Ko e founga ʻe taha ke vakai ai ki he ʻOtuá ʻi heʻetau moʻuí ko e toutou fakalaulauloto mo tohi fekauʻaki mo hotau ngaahi tāpuakí. ʻE lava ke mahino lelei ange kiate kitautolu ʻa e ʻofa ʻa e Tamai Hēvaní ʻiate kitautolú ʻaki haʻatau fekumi ki ha fakamoʻoni ʻo ʻEne ʻofá mo e mālohí ʻi heʻetau moʻuí.

  • Ko e hā e meʻa ʻoku ou houngaʻia aí?

  • Ko e hā ha ngaahi meʻa lelei kuo hoko ʻi heʻeku moʻuí?

  • Kuó u vakai fēfē ki he toʻukupu ʻo e ʻOtuá ʻi heʻeku moʻuí?

Pīkitai ki he ʻamanaki leleí ʻi he uhouhonga ʻo e toe fokí

Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Teili G. Lenilani ʻo pehē: “ʻKo e māʻoniʻoní ko ha tokotaha angahala ʻoku ʻikai tuku ʻene feingá.ʼ … ʻOku tokanga lahi ange ʻa e ʻOtuá ki he tuʻunga ʻoku tau ʻi aí mo e tuʻunga te tau aʻusiá, kae ʻikai ko hotau tuʻunga kimuʻá. ʻOkú Ne finangalo ke ʻoua ʻe tuku ʻetau feingá” (“Kāingalotu ʻOua Naʻa Tuku e Feingá,” Liahona, Mē 2015, 56). ʻOku tau aʻusia kotoa ha ngaahi ongo ʻo e siva e ʻamanakí mei he taimi ki he taimi ʻi heʻetau fāifeinga ke fakaakeaké. ʻOku moʻoni ʻeni tautautefito kapau pe ʻi he taimi ʻoku tau toe foki aí. Ka ʻoku fakatefito lahi ange ʻetau ʻamanaki leleí mo e fakaakeaké ʻi he fakalakalaká kae ʻikai ko e haohaoá. ʻOku ʻikai hanga ʻe toe fokí ʻo fakataʻeʻaongaʻi ai ʻetau feinga kimuʻa pe tupulaki ʻi he tafoki kia Sīsū Kalaisí. Te tau lava ʻo ako ke pukepuke ʻetau ʻamanaki lelei ʻia Kalaisí ʻo aʻu ki he taimi ʻoku tau toe foki aí.

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻoku ou feinga ai ke liliu, ke sai ange, mo fakalakalaka?

  • Ko e hā ha niʻihi ʻo e ngaahi ikuna pe lavameʻa kuó u maʻu ʻi heʻeku moʻuí kimuí ni mai?

  • Ko e hā e lea ʻeku tokotaha fakahinohinó, kau taki ʻo e Siasí, kau mēmipa ʻo e fāmilí, mo e ngaahi kaungāmeʻá ʻo fekauʻaki mo ʻeku ngaahi feingá mo e fakalakalaká?

Te Ne lava ʻo fakahaofi kitautolu mei he pōpulá

“Ka ʻo kapau te mou tafoki ki he ʻEikí ʻi he loto-fakamātoato moʻoni, pea falala kiate ia, mo tauhi kiate ia ʻi he faivelenga kotoa ʻo e ʻatamaí, kapau te mou fai ʻeni, te ne fakahaofi ʻa kimoutolu mei he nofo pōpulá ʻo hangē ko hono finangaló mo ʻene faʻitelihá” (Mōsaia 7:33).

  • Ko e hā ha meʻa ʻokú ne tokoniʻi au ke u tui lahi ange ki he talaʻofa ʻe fakahaofi au ʻe Sīsū Kalaisí?

  • ʻE founga fēfē haʻaku tafoki lelei ange kia Sīsū Kalaisi, falala kiate Ia, pea tauhi kiate Ia ʻi he faivelenga kotoa ʻo e ʻatamaí? Ko e hā ha ngaahi meʻa pau te u lava ʻo fakaleleiʻi?

  • Ko e hā ʻene ʻuhinga kiate au ke tatali kia Sīsū Kalaisi ke fakahaofi au ʻo “hangē ko hono finangaló mo ʻene faʻitelihá?”