“Sitepu 6: Mateuteu kakato ki hano toʻo atu ʻe he ʻOtuá ʻa e ngaahi vaivai kotoa ʻi hotau ʻulungāngá,” Fakamoʻui fakafou ʻi he Fakamoʻuí: Ko e Fakahinohino Sitepu ʻe 12 ki he Polokalama Fakaakeake mei he Maʻunimaá (2023)
“Sitepu 6,” Ko e Fakahinohino Sitepu ʻe 12 ki he Polokalama Fakaakeake mei he Maʻunimaá
Sitepu 6: Mateuteu kakato ki hano toʻo atu ʻe he ʻOtuá ʻa e ngaahi vaivai kotoa ʻi hotau ʻulungāngá.
Tefitoʻi Moʻoni Mahuʻingá: Liliu ʻo e Lotó
Naʻe lavameʻa homau tokolahi pea maʻu ʻa e fakamoʻui ʻi he sitepu hono 5. Naʻa mau ofo mo houngaʻia ʻi he liliu ne hoko kiate kimautolú. Naʻe ʻilo ʻe hamau tokolahi ne siʻisiʻi ange hono fakataueleʻi kimautolu ʻe homau ngaahi maʻunimaá. Naʻe ʻosi kamata mamata hamau niʻihi ki he ngaahi tāpuaki ʻo e fakaakeaké. Naʻa mau ongoʻi ofi ange kotoa ki he Tamai Hēvaní pea maʻu ha nonga lahi ange ʻi heʻemau moʻuí. ʻI he ngaahi fuʻu liliu lahi peheé, naʻe fifili homau niʻihi pe ko e meʻa pē ʻeni naʻe fiemaʻu ke mau fakahokó. Ka naʻa mau kei fiemaʻu pē ha fakamoʻui lahi ange ke hokohoko atu mo pukepuke ʻemau fakaakeaké.
Naʻa mau fakatokangaʻi naʻe hoko ʻemau fakaʻehiʻehí ke toe ʻilonga ange e ngaahi vaivai ʻi homau ʻulungāngá. Naʻe lava ke mau vakai lelei ange ki heʻemau ngaahi palopalemá, koeʻuhí naʻe ʻikai ke mau toe fakaʻaongaʻi e maʻunimaá ke hola mei ai. Naʻa mau feinga ke mapuleʻi ʻemau ngaahi fakakaukau mo e ngaahi ongo ne ʻikai leleí, ka naʻa mau kei maʻu pē ia, ʻo fakailifiaʻi mo fakamanamanaʻi ai ʻemau moʻui foʻou ʻi he fakaakeaké. Naʻe fakataueleʻi kimautolu ke fakaʻaongaʻi ʻemau tōʻonga maʻunimaá mo e loto-fefeká ke feinga ke mapuleʻi homau ngaahi vaivaí mo fepaki mo e loto-mafasiá ʻo hangē ko ia ne mau fakahoko he kuohilí.
Ko kinautolu ne mahino ki ai e ngaahi ola fakalaumālie ʻo e fakaakeaké naʻa nau tapou mai ke mau fakatokangaʻi neongo ʻoku lelei ʻa e ngaahi liliu ʻoku hoʻata ki tuʻa ʻi heʻemau moʻuí, ka ʻoku ʻi ai ha ngaahi tāpuaki lahi ange ʻa Sīsū Kalaisi maʻamautolu. Naʻe tokoni ha niʻihi kehe ke mau vakai kapau ʻoku mau loto ke ʻoua naʻa ngata pē ʻi he fakaʻehiʻehi mei hono maʻunimā kimautolú kae mole mo e holi ke toe foki ki aí, kuo pau ke mau aʻusia ha liliu ʻo e lotó. Ko e holi ko ʻeni ki ha liliu ʻo e lotó ko e taumuʻa ia ʻo e sitepu hono 6.
Mahalo te ke fifili pe te ke lava fēfē ʻo aʻusia ha liliu pehē. ʻE lava ke hangē ʻa e sitepu 6, ko e ngaahi sitepu kimuʻa aí, ko ha fuʻu faingataʻa ʻoku taulōfuʻu. ʻOua naʻá ke loto-foʻi ʻi he ngaahi ongo ko ʻení. Neongo ʻene fakamamahí, ʻe ala fiemaʻu ke ke fakahaaʻi, hangē ko ia naʻa mau fakahokó, ʻoku ʻikai ʻuhinga hono fakatokangaʻi mo vete hotau ngaahi vaivaí ʻi he sitepu 4 mo e 5 ʻoku tau mateuteu ke liʻaki ia. Mahalo te tau kei pīkitai pē ki heʻetau ngaahi founga motuʻá ʻi heʻetau feinga ke fepaki mo e loto-mafasiá.
Ko e meʻa ʻoku fakatōkilalo lahi tahá ko e fakahaaʻi ʻoku tau feinga mahalo ke liliu kae ʻikai kau ai e tokoni ʻa e ʻOtuá. ʻOku fiemaʻu ʻi he sitepu 6 ke tau tukulolo ki he ʻOtuá ʻa e toenga kotoa pē ʻo e loto-hīkisiá mo e loto-fefeká. Hangē ko e sitepu 1 mo e 2, ʻoku fiemaʻu e sitepu 6 ke hokohoko atu ʻetau fakatōkilaló mo tala moʻoni ʻetau fiemaʻu e mālohi huhuʻi mo liliu ʻa Kalaisí. He ko hono moʻoní, kuo fakaʻatā ʻe Heʻene feilaulau fakaleleí ke tau ngāueʻi ʻa e sitepu takitaha ʻo aʻu mai ki he tuʻunga ko ʻení. ʻOku ʻikai ha fakaʻatā makehe ki he sitepu 6.
ʻI heʻetau haʻu kia Sīsū Kalaisi pea kole tokoni ʻi he sitepu ko ʻení, he ʻikai ke siva ai ʻetau ʻamanakí. Kapau te tau falala kiate Ia mo faʻa kātaki ʻi he foungá, te tau vakai ki hono fetongi māmālie ʻetau hīkisiá ʻaki ʻa e fakatōkilaló. Te Ne tatali faʻa kātaki mai ke ʻosi ʻetau feinga ke liliu ʻiate kitautolu pē ʻo ʻikai ha tokoní. ʻI heʻetau tafoki pē kiate Iá, te tau toe mātā ʻEne ʻofá mo e mālohí. Te tau lava ʻo maʻu ha fakakaukau tauʻatāina ʻi hono fokotuʻu angavaivai mai ʻe he Laumālié ha tōʻonga moʻui ʻoku lelei angé, kae ʻikai ko e pīkitai ki he ngaahi tōʻonga motuʻá. ʻE hōloa ʻetau ilifia ki he liliú ʻi heʻetau fakatokangaʻi ʻoku mahino kia Sīsū Kalaisi ʻa e mamahi mo e ngāue lahi ʻoku fiemaʻú. ʻOku toe hoko ʻeni ʻi ha vahaʻataimi pea ʻoku kehekehe ia kiate kitautolu takitaha. Ko hano fakahaaʻi ʻeni ʻo e hokohoko atu hono tuku hotau lotó ki he ʻEikí. Ko ha founga ʻoku hokohoko atu, ka ʻoku ʻikai ko ha meʻa ʻoku hoko tuʻo taha pē.
ʻI he fakamaʻu ʻi hotau lotó ʻa e founga ʻo e haʻu kia Kalaisí, ʻoku fetongi ʻe he moʻoní ʻa ʻetau ngaahi tui hala naʻá ne fakaʻaiʻai ʻetau ngaahi fakakaukau mo e ongo ne ʻikai leleí. Te tau tupulaki ʻi he mālohi ʻi he hokohoko atu ʻetau ako mo fakaʻaongaʻi e folofola ʻa e ʻOtuá. ʻI he ngaahi fakamoʻoni ʻa e niʻihi kehé, ʻe tokoniʻi kitautolu ʻe he ʻEikí ke tau ʻilo ʻoku ʻikai ke tau mamaʻo mei Hono mālohi ke fakamoʻuí. Ko e holi ko ia ke tukuakiʻi e niʻihi kehé pe kumi ʻuhinga ke hao ai mei he founga faingataʻa ko ʻení, ʻe fetongi ia ʻaki ʻa e holi ke haʻisia kiate Ia pea fakavaivai ki Hono finangaló. Naʻe folofola ʻa e ʻEikí ʻo fakafou ʻi he palōfita ko ʻIsikelí, “Te u foaki … ha loto foʻou kiate kimoutolu, pea te u ʻai kiate kimoutolu ha laumālie foʻou; te u toʻo ʻo ʻave ʻa e loto maká mei homou kakanó” (ʻIsikeli 36:26).
ʻOku finangalo e Fakamoʻuí ke tāpuakiʻi kitautolu mo liliu hotau natulá. ʻI heʻetau tuku ke Ne fakahoko iá, te tau faaitaha ange ai mo Ia, ʻo hangē pē ko ʻEne faaitaha mo e Tamai Hēvaní. ʻOku finangalo ʻa e Fakamoʻuí ke tau mālōlō mei he tuenoa mo e tailiili naʻe fakatupunga ʻetau maʻunimaá. ʻOkú Ne finangalo ke tāpuakiʻi kitautolu ʻaki ʻEne ʻaloʻofa mo e mālohi ʻoku malava ke tau maʻu ʻo fakafou ʻi Heʻene feilaulau fakaleleí.
ʻI heʻetau fakavaivai ki he ngaahi ueʻi ʻa e Laumālié pea sio ki he ʻOtuá ke maʻu ha fakamoʻui ʻo ʻikai ngata pē mei he maʻunimaá kae mei he ngaahi vaivai ʻi he ʻulungāngá, te Ne liliu hotau natulá mo e ʻulungāngá ʻo kapau te tau loto ki ai. ʻE hanga ʻe he fakautuutu e holi ke fakamāʻoniʻoniʻi ʻe he ʻOtuá ʻo teuteuʻi kitautolu ki ha liliu ʻi hotau natula moʻoní. Naʻe fakamatalaʻi ʻe Palesiteni ʻEselā Tafu Penisoni ʻa e liliu ko ʻení ʻo peheni:
“ʻOku ngāue ʻa e ʻEikí mei loto ki tuʻa. ʻOku ngāue ʻa e māmaní mei tuʻa ki loto. ʻOku toʻo ʻe he māmaní ʻa e kakaí mei he koví. ʻOku toʻo ʻe Kalaisi ʻa e koví mei he kakaí pea nau toki toʻo ʻa kinautolu mei he koví. ʻE fakafōtunga ʻe māmani ʻa e [kakaí] ʻaki hono liliu honau ʻātakaí. ʻOku liliu ʻe Kalaisi ʻa e [kakaí] pea toki liliu ʻe he [kakaí] honau ʻātakaí. ʻOku fakafōtungaʻi ʻe māmani ʻa e ʻulungaanga ʻo e tangatá, ka ʻe lava ʻe Kalaisi ke liliu e ʻulungaanga ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá. …
“ʻOfa ke fakalotoa kitautolu ko Sīsū ʻa e Kalaisí, fili ke muimui kiate Ia, liliu Maʻana, tataki ʻe Ia, maʻu hake kiate Ia, pea toe fanauʻi foʻou” (“Born of God,” Ensign, Nov. 1985, 6–7).
Ngaahi Sitepu Ngāué
Ko ha polokalama ngāue ʻeni. ʻOku makatuʻunga ʻemau fakalakalaká ʻi hono fakaʻaongaʻi maʻu pē e ngaahi sitepú ʻi heʻemau moʻui fakaʻahó. ʻOku ʻiloa ʻeni ko hono “ngāueʻi ʻo e ngaahi sitepú.” ʻOku tokoni e ngaahi ngāue ko ʻení ke tau haʻu kia Kalaisi pea maʻu e fakahinohino mo e mālohi ʻoku fiemaʻú ke fakahoko e sitepu hono hoko ʻi heʻetau fakaakeaké.
Loto-fiemālie ke liliu ʻo fakafou ʻi he mālohi ʻo e ʻOtuá
ʻI heʻemau fuofua ako ki he sitepu 6, naʻe pehē ʻe homau niʻihi, “ʻIo ʻoku ou mateuteu ke toʻo ʻe he ʻOtuá hoku ngaahi vaivaí!” Naʻa mau ongoʻi foʻi ʻi heʻemau ngaahi feinga lahi ne ʻikai ola lelei ke ikunaʻi homau ngaahi vaivaí ʻiate kimautolu peé. Ka neongo ia, ʻi heʻemau fakalaulauloto mo maʻu e tokoni mei heʻemau kau faifakahinohinó, naʻa mau ʻiloʻi ai ne lahi ange ʻemau momou ke tukuange homau ngaahi vaivaí ʻi he meʻa ne mau fakakaukau ki aí.
Naʻe tokoniʻi kimautolu ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní mo ha niʻihi kehe ke mau vakai naʻa mau faʻa fakaʻaongaʻi homau ngaahi vaivaí ko ha ngaahi meʻa ke mau tuli tonuhia ai pe ngaahi founga ke fakalahi ai ʻemau fakafuofuolahí. Hangē ko ʻení, naʻe tafoki homau niʻihi ki he loto-ʻitá mo ha fakakaukau ʻoku mau lelei ange he niʻihi kehé ʻi he taimi ne mau ongoʻi laveangofua aí. Naʻa mau saiʻia ke mau ongoʻi ʻoku mau tonu neongo naʻa mau faʻa hala.
Ko e niʻihi ʻo kimautolu naʻa mau tukuhifo kimautolu mo holoki homau natula fakalangí ke ʻoua naʻa fakamamahiʻi kimautolu ʻe he niʻihi kehé. Naʻa mau mahalo kapau te mau tomuʻa tukuhifoʻi kimautolu, ʻe maʻu leva ʻe ha taha pē ʻoku angakovi mai ʻa e fakakaukau tatau kuo mau ʻosi maʻú.
Ka naʻe maʻu e ngaahi tali ne ʻikai lelei ko ʻeni ki he ngaahi faingataʻá mei homau ngaahi vaivaí, kae ʻikai ko homau ngaahi mālohingá. Naʻa mau ilifia kapau te mau tukuange homau ngaahi vaivaí, ʻe lahi ange ʻemau tuʻu laveangofuá. Ka ʻi heʻemau tuku ke toʻo ʻe he ʻOtuá homau ngaahi vaivaí pea ngāue mo ʻemau kau faifakahinohinó, naʻa mau ʻiloʻi ai e lahi ʻa e tokanga mai ʻa e ʻOtuá kiate kimautolú.
ʻOku mau fakaafeʻi kimoutolu ke mou maʻu ha mahino ki homou mahuʻinga moʻoní pea falala ki he tauhi ʻa e ʻOtuá kae ʻikai ko hoʻo ngaahi ʻuhingá.
Fakafehokotaki mo e niʻihi kehé ʻi he fakaakeaké pea ʻi he lotú
ʻI he fakaʻau ke mau maheni ange mo e kakai kehe ʻi he fakaakeaké, naʻe kamata ke mau vakai naʻe lahi ange meʻa ne mau faitatau aí ʻi he meʻa ne mau mahalo ki aí. ʻI heʻemau vahevahe ʻemau ngaahi talanoá mo fakafanongo ki he vahevahe ʻa e kakai kehé, naʻe tupulaki ʻemau manavaʻofá. Naʻe kamata ke mau fakatokangaʻi e tuʻunga tatau ʻo e fānau kotoa ʻa e ʻOtuá mo ongoʻi lata ange ʻi heʻemau feohi mo kinautolú. Naʻe fakaafeʻi kimautolu ʻe he fāmilí, ngaahi kaungāmeʻá, mo e kau taki ʻo e Siasí ke mau foki ki he lotú pe fakamālohia ʻemau ngaahi tukupā lolotongá. Naʻe ʻikai ke mau fakafepaki pe kumi ʻuhinga, ka naʻa mau fili ke ʻalu ki he lotú. Ne faifai pea mau ʻiloʻi ko e ngaahi meʻa lahi naʻa mau saiʻia ai ʻi he ngaahi fakataha fakaakeaké ne kau foki ia ʻi he konga ʻo e moihū ʻi he lotú.
ʻI he taimi homau papitaisó, naʻe mahino ki hamau tokosiʻi ko e ului moʻoní ko ha ngāue ia he kotoa ʻo e moʻuí. Ka naʻe fakamatalaʻi mahino ia ʻe Palesiteni Malioni G. Lomenī ʻo pehē: “Ko e tokotaha kuo ului kakató, ʻoku ʻikai ha toe holi ki ha ngaahi meʻa ʻoku fehangahangai mo e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí. Pea ʻoku fakafetongi ʻaki ia e ʻofa ʻa e ʻOtuá, pea ʻi ai ha fakapapau tuʻuloa mo pau ke tauhi ʻa ʻEne ngaahi fekaú” (ʻi he Conference Report, Guatemala Area Conference 1977, 8).
ʻI heʻetau aʻusia ʻa e mana ʻo e hokohoko atu e fakaakeaké—ʻuluakí mei he ngaahi tōʻonga maʻunimaá pea hoko atu ki ai mo e ngaahi vaivaí—te tau aʻusia ʻa e ului moʻoní. Te tau maʻu ha mahino pea fakakaukau lelei ʻo hangē pē ko e foha maumau koloá ʻi heʻene “potó” (Luke 15:17).
Ako mo Mahino
ʻE lava ke tokoni ʻa e ngaahi potufolofola mo e ngaahi lea ko ʻeni mei he kau taki ʻo e Siasí ʻi heʻetau fakaakeaké. Te tau lava ʻo fakaʻaongaʻi ia ke fakakaukauloto ki ai, ako, mo hiki e tohinoá. Kuo pau ke tau manatuʻi ke faitotonu pea fakamatala pau ʻi heʻetau tohí ke maʻu e meʻa ʻaonga taha mei aí.
Liʻaki kotoa hoʻo ngaahi angahalá
“Naʻe folofola ange ʻe he tuʻí: … [K]o e hā te u fai ke u fanauʻi ʻi he ʻOtuá, pea taʻaki fuʻu ʻa e laumālie fai angahala ko ʻení mei hoku lotó, ʻo maʻu hono Laumālié, koeʻuhí ke u fonu ʻi he fiefia? … Te u tukuange ʻa e meʻa kotoa pē ʻa ia ʻoku ou maʻú, … koeʻuhi ke u lava ʻo maʻu ʻa e fuʻu fiefia lahi ko ʻení. …
“Naʻe punou hifo ʻa e tuʻí ʻi he ʻao ʻo e ʻEikí, ʻi hono ongo tui; ʻio, naʻá ne fakatōmapeʻe hifo ia ki he kelekelé, ʻo ne kaila leʻo-lahi ʻo pehē:
“ʻE ʻOtua, … te u liʻaki kotoa ʻeku ngaahi angahalá koeʻuhi ke u ʻiloʻi koe, pea ke fokotuʻu hake au mei he maté, pea fakamoʻui au ʻi he ʻaho fakaʻosí” (ʻAlamā 22:15, 17–18).
-
Toe lau fakalelei ʻa e ngaahi veesi ko ʻení. Ko e hā ha ngaahi fakafeʻātungia, kau ai ha ngaahi tōʻonga mo e ngaahi ongo, ʻokú ne taʻofi au mei hono liʻaki “kotoa ʻeku ngaahi angahalá” pea maʻu kakato ange ʻa e Laumālié?
Kau ʻi he feohiʻanga ʻa e Siasí
“Pea ko ʻeni, ko e meʻa ʻi he fuakava kuo mou faí ʻe ui ai ʻa kimoutolu ko e fānau ʻa Kalaisi, ko hono ngaahi foha, pea mo hono ngaahi ʻofefine; he vakai, ʻi he ʻahó ni kuó ne fanauʻi fakalaumālie ʻa kimoutolu; he ʻoku mou pehē kuo liliu ʻa homou lotó ʻi he tui ki hono huafá; ko ia, kuo fanauʻi ʻa kimoutolu ʻiate ia ʻo mou hoko ko hono ngaahi foha mo hono ngaahi ʻofefine” (Mōsaia 5:7).
ʻI heʻetau toʻo kiate kitautolu ʻa e huafa ʻo Kalaisí pea fakamālohia ʻe Hono Laumālié, ʻoku kamata ke tau lau kitautolu mo e Kāingalotú—ko e ngaahi tuongaʻane mo e tuofāfine kuo papitaiso pea kau ki Hono fāmili ʻi he māmaní.
-
ʻI he fakaʻau ke u ʻiloʻi lelei ange hoku kaungā Kāingalotú, kuó u hoko fēfē ʻo loto-fiemālie lahi ange ke kau ʻi he feohiʻanga ʻa e Siasí?
Aʻusia ʻa e huhuʻí
“Ko e tangata fakakakanó ko e fili ia ki he ʻOtuá, pea kuo pehē ai pē ia talu mei he hinga ʻa ʻĀtamá, pea ʻe pehē ai pē, ʻo taʻengata pea taʻengata, kae ʻoua kuó ne talangofua ki he ngaahi fakahinohino ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní, pea liʻaki ʻa e tangata fakakakanó kae hoko ko ha tangata māʻoniʻoni ʻi he fakalelei ʻa Kalaisi ko e ʻEikí, pea hoko ʻo anga tatau mo ha tamasiʻi siʻi, angavaivai, angamalū, loto-fakatōkilalo, faʻa kātaki, fonu ʻi he ʻofa” (Mōsaia 3:19).
Ko e tokolahi ʻo kitautolu ʻoku tau kau pē ki he Siasí ʻi he papitaisó pē pea fāinga he toenga ʻo ʻetau moʻuí ke “liʻaki ʻa e tangata [pe fefine] fakakakanó” mo fakatupulaki e ngaahi ʻulungaanga ʻoku ʻomi ʻi he veesi ko ʻení.
-
Kuo teuteuʻi fēfē au ʻe he fefaʻuhi ko ʻení ke u tali ʻoku toki fakafou pē ʻi he Fakalelei ʻa Kalaisí—ʻi he hoko ʻo taha mo Sīsū Kalaisi mo e Tamai Hēvaní—ʻa ʻeku lava ʻo aʻusia ʻa e huhuʻí?
Haʻu kia Kalaisi
Naʻe akonaki ʻa ʻEletā Lisiate G. Sikoti ʻo pehē: “Tatau ai pē pe ko e hā e tupuʻanga ʻo e faingataʻá pea tatau ai pē pe ʻoku founga fēfē hoʻo kamata ke maʻu e fiemālié—fakafou ʻi ha palofesinale faifaleʻi taukei, toketā, taki lakanga fakataulaʻeiki, kaungāmeʻa, mātuʻa tokanga, pe taha ʻokú ke ʻofa ai—tatau ai pē pe ʻoku fēfē hoʻo kamatá, ka he ʻikai teitei ʻoatu ʻe he ngaahi founga ko iá ha tali kakato. ʻOku maʻu ʻa e fakamoʻui fakaʻosí ʻo fakafou ʻi he tui kia Sīsū Kalaisi mo ʻEne ngaahi akonakí, ʻi he loto-mafesifesi mo e laumālie fakatomala pea mo e talangofua ki Heʻene ngaahi fekaú” (“To Be Healed,” Ensign, May 1994, 9).
He ʻikai ha poupou pe fakafeohi—naʻa mo e ngaahi kulupu fakaakeaké pe ngaahi haʻofanga ʻo e Siasí—te ne ʻomi ʻa e fakamoʻuí. ʻE lava ʻa e kakai kehé ʻo poupou mo tāpuekina kitautolu ʻi heʻetau fonongá, ka ʻe faifai pē pea kuo pau ke tau haʻu kia Kalaisi Tonu.
-
Naʻe kamata fēfē ʻeku fononga ki he fakaakeaké?
-
Ko hai naʻe mahuʻinga ʻi hono tokoniʻi au ke u fononga ʻi he hala ki he fakatomalá mo e fakaakeaké? Kuo tataki fēfē au ʻe heʻenau sīpingá ki he Fakamoʻuí?
-
Ko e hā ha meʻa kuó u ako fekauʻaki mo e Fakamoʻuí kuó ne tokoniʻi pe tākiekina ʻeku loto-holi pe malava ke liliu ʻeku tōʻongá?
Faʻa kātaki ʻi he foungá
“Ko e fānau iiki ʻa kimoutolu, pea ʻoku ʻikai te mou malava ke kātakiʻi ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē ʻi he taimí ni; ka kuo pau ke mou tupulaki ʻi he angaʻofa pea ʻi he ʻiloʻi ʻo e moʻoní.
“ʻOua ʻe manavahē, ʻe fānau iiki, he ʻoku ʻaʻaku ʻa kimoutolu, pea kuó u ikunaʻi ʻa e māmaní; …
“Pea ʻe ʻikai mole ha taha ʻo kinautolu kuo foaki kiate au ʻe heʻeku Tamaí” (Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 50:40–42).
Taimi ʻe niʻihi ʻoku ʻikai ke tau faʻa kātaki pe loto-siʻi koeʻuhí ko e fakaakeaké ko ha ngāue hokohoko ia. ʻOku fakahaaʻi mai ʻe he ngaahi veesi ko ʻení ʻa e faʻa kātaki ʻa Sīsū Kalaisi mo e Tamai Hēvaní ʻiate kitautolu ko e “fānau iiki.” Fakaʻaongaʻi e ngaahi veesi ko ʻení kiate koe ʻaki hono tohi ia pea liliu ke ʻuhinga kiate koe fakataautaha.
-
ʻE fakamālohia fēfē nai au ʻe he ngaahi talaʻofa ʻi he potufolofola ko ʻení ʻi he taimi ʻoku ou loto-foʻi aí?
Maʻu ha tokoni meia Sīsū Kalaisi
“ʻE hoku kāinga ʻofeina, ʻo ka hili hoʻomou hū ki he hala fāsiʻi mo lausiʻi ko iá, ʻoku ou fie fehuʻi kiate kimoutolu kuo mou fai ʻa e meʻa kotoa pē? Vakai, ʻoku ou pehē kiate kimoutolu: ʻIkai; he kuo ʻikai te mou aʻusia ki he potu ko iá kā ne taʻeʻoua ʻa e folofola ʻa Kalaisí mo e tui taʻe-fakaʻaloʻalongaua kiate ia, ʻo falala kakato ki he ngaahi lelei ʻaʻana ʻa ia ʻokú ne māfimafi ke fakamoʻuí.
“Ko ia kuo pau ke mou vivili atu ki muʻa ʻi he tui mālohi kia Kalaisi, pea maʻu ʻa e ʻamanaki ʻoku mālohi haohaoa, mo ha ʻofa ki he ʻOtuá mo e kakai fulipē. Ko ia, kapau te mou vilitaki atu, pea keinanga ʻi he folofola ʻa Kalaisí, pea kātaki ki he ngataʻangá, vakai, ʻoku folofola ʻe he Tamaí: Te mou maʻu ʻa e moʻui taʻengatá” (2 Nīfai 31:19–20).
-
ʻOku tokoniʻi fēfē au ʻe Sīsū Kalaisi ʻi he hala fāsiʻi mo lausiʻí?
-
ʻOku founga fēfē hono hanga ʻe he tupulaki ʻeku ʻofa ki he ʻOtuá mo e kakai kehé ʻo ʻomi au mei he maʻunimaá, tokoni ke hokohoko atu ʻeku fakaʻehiʻehí, pea fakafoki mai ʻeku ʻamanaki lelei ki he moʻui taʻengatá?