Ngaahi Tali mei he Kau Taki ʻo e Siasí
Founga ke Liliu Aí
Fai ʻe ʻEletā Jeffrey R. Holland
ʻO e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá
Mei ha lea ʻi ha fakatahaʻanga lotu naʻe fai ʻi he ʻUnivēsiti Pilikihami ʻIongí ʻi he ʻaho 18 ʻo Māʻasi 1980.
ʻI he taimi kuó ke faiangahala ai peá ke iloʻi e mamafa hoʻo ngaahi fehalākí, ko e faingataʻa lahi kiate koé ko hoʻo tui te ke lava ʻo liliu, pea ʻe lava ke kehe ange hoʻo moʻuí. Ko e taʻetuí, ko ha founga mahino ia ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe Sētane ke fakatupu lotosiʻi pea mo ikunaʻi ʻaki koe. Ko e fakatomalá ʻoku ʻikai ko ha foʻi lea ia ʻokú ne talamai ʻe hoko ha meʻa kovi. Ko e foʻi lea ia ʻoku muimui atu he tuí, pea ko e foʻi lea fakalotolahi taha ia ʻi he ngaahi foʻi lea faka-Kalisitiané. Te ke lava ʻo liliu! Te ke lava ʻo aʻusia ha faʻahinga meʻa pē ʻokú ke fie aʻusia ʻi he angamāʻoniʻoní.
Kapau ʻoku ʻi ai ha faʻahinga tangilāulau ʻoku ʻikai ke u teitei tali, ko e tangi vaivai mo fakaʻofa ko ia ʻoku pehē, “ʻOku ou pehē pē au.” Kapau ʻokú ke fie talanoa ki he ngaahi tōʻonga fakakaukau fakatupu lotosiʻí, ʻoku fakatupu lotosiʻi e lea ko iá kiate au. Kātaki ʻoua te ke talamai ʻe koe kiate au, “ʻOku ou pehē pē au.” Kuo tuʻo lahi ʻeku ongona ia mei ha kakai tokolahi naʻe fie faiangahala pē kinautolu pea nau ui ko ā ia ko e tuʻunga fakaʻatamai. Pea ʻoku ou fakaʻaongaʻi e foʻi lea ko e angahalá ke fakakau ai ha ngaahi tōʻonga moʻui lahi ʻokú ne ʻomi ha fakalotosiʻi mo ha veiveiua pea mo ha lotofoʻi.
Te ke lava ʻo liliu ha faʻahinga meʻa pē ʻokú ke fie liliú pea te ke lava ʻo fakahoko leva ia. ʻOku kau foki he loi ʻa Sētané hono ʻai ke tau tui ʻe laulau taʻu lahi ke fakatomala. ʻOku lōloa tatau pē taimi ke ke fakatomala aí, mo e taimi te ke lea ʻaki ai “Te u liliú”—peá ke ʻuhingaʻi moʻoni iá. Ko e moʻoni ʻe ʻi ai ha ngaahi palopalema ke fakaleleiʻi pea mo ha ngaahi totongi huhuʻi ke fai. Mahalo naʻá ke fakamoleki—ko e moʻoni ʻe lelei ange ke ke fakamoleki— e toenga hoʻo moʻuí ke ke fakamoʻoniʻi ai ʻoku tuʻuloa hoʻo fakatomalá. Ka ʻe lava ke hoko mai kiate koe ʻa e liliú, tupulakí, fakafoʻoú pea mo e fakatomalá, ʻo hangē tofu pē ko ia naʻe hoko kia ʻAlamā mo e ngaahi foha ʻo Mōsaiá.
ʻOua naʻá ke maʻuhala. ʻOku ʻikai faingofua, taʻe ʻi ai ha mamahi pe faingamālie ʻa e fakatomalá. ʻE lava ke hoko ia ko ha meʻa fakamamahi moʻoni. Ka ko Sētane pē te ne ʻai ke ke fakakaukau ʻoku taʻeifo ʻa e mahuʻinga mo e fie maʻu ko ia ke fakahaaʻi ʻoku ʻi ai ʻete angahalá, ka te nofo tuʻuloa pē aí. Ko ia toko taha pē te ne talaatu, “He ʻikai ke ke lava koe ʻo liliu. He ʻikai ke ke liliu koe. ʻOku fuʻu lōloa mo faingataʻa fau ke liliu. Tuku ʻe koe. Tukulolo ki ai. ʻOua te ke fakatomala. ʻOkú ke pehena pē koe.” ʻE hoku ngaahi kaungāmeʻa, ko e foʻi loi ia ne tupu mei he holi valé. ʻOua naʻá ke tō ai.