2017
Lotomamahí mo e ʻAmanaki Leleí: Taimi ʻoku Fakaʻaongaʻi ai Ho Malí e Ponokalafí
February 2017


Loto-mamahí mo e ʻAmanaki Leleí: Taimi ʻoku Fakaʻaongaʻi ai ho Malí e Ponokalafí

Ko e ngaahi founga ʻe fitu ʻe lava ai ha mali ʻo ha taha ponokalafi ʻo ikunaʻi e lotomamahí kae vakai foki ki ha talaʻofa ʻo e ʻamanaki leleí.

ʻĪmisi
Husband and wife

Toʻo mei he That Which Is Lost They Will Find mo e Measurement from Memory, fai ʻe Brian Kershisnik

Naʻe fai ʻe ʻEimi e ngaahi fili ʻoku fakaʻānaua ki ai e mātua kotoa ki ha foha pe ʻofefine. Naʻá ne sila ʻi he temipalé hili hono maʻu ha ongo fakalaumālie mālohi ke mali mo hono husepānití.

Kimuʻa peá na malí, naʻe fakahoko foki ʻe hono husepānití ha fili lototoʻa, ʻo ne fakahā ange kiate ia naʻá ne fakaʻaongaʻi e ponokalafí.

ʻI ha taʻu pē ʻe taha mei ai, naʻe ʻiloʻi ʻe ʻEimi naʻe ʻikai ʻosi ʻa ʻene fefaʻuhi mo e ponokalafí. ʻI ha taʻu pē ʻe tolu ʻena nofo-malí—he taimi naʻe ʻi ai ʻena pēpē mahina valú—naʻe foua ʻe ʻEimi he mamahi taʻe-hano-tatau ʻo e taʻeanganofo ʻa hono husepānití pea iku tuʻusi ai mei he Siasí.

Naʻe ikunaʻi fēfē ʻe ʻEimi e lotomamahí? Ko e hā e founga ʻoku ikunaʻi ʻaki ʻe he kakai fefine mo e tangata tokolahi kehe ʻi he ngaahi tūkunga tatau, ʻa ʻenau mamahí?

Kuo ʻiloʻi ʻe he ngaahi mali mo e kau mēmipa kehe ʻo e fāmili tokolahi ʻo kinautolu ʻoku fakaʻaongaʻi e ponokalafí, ha ngaahi ʻulungaanga ʻaonga mo fakatuʻamelie ʻoku tatau mo kinautolu. Pea kuo nau vahevahe lototoʻa ʻenau ngaahi talanoá.

ʻOku fakalea ʻe he uepisaiti ʻa e Siasí OvercomingPornography.org ʻa e ngaahi ʻulungaanga tatau ʻe fitu ko ʻení ko e “ngaahi ʻulungaanga mahuʻinga.” Kuo hoko e ngaahi ʻulungaanga ko ʻení—naʻe aʻusia ʻi ha tuʻunga fakafoʻituitui—ʻo mahuʻinga ki he tokolahi ki he fakamoʻui fakaelotó, fakaʻatamaí, mo fakalaumālié.

‘Ulungaanga Mahuʻinga 1: Fehangahangai mo e Kafo ʻo e Lavakiʻí

Ako pea fehangahangai mo e mamahí, tukuakiʻi kitá, mo e ngaahi fakafeangai kehe ʻoku maʻu ʻe ha taha ʻi hono ʻiloʻi ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe hono malí e ponokalafí.

Ko e taimi ne ʻilo ai ʻe ʻEva naʻe kau hono husepānití he ponokalafí, naʻá ne ongoʻi “mamahi, ʻita, kafo, loto-mafasia, mo e fakakaukau tōtuʻa.” Ko e fakakaukau kukutá ko ha ongo angamaheni ia ki ha taha ʻokú ne aʻusia e kafo ʻo e lavakiʻí ʻi hono fakaʻaongaʻi ʻe ha mali e ponokalafí, pea ʻoku ʻikai foki ke ngalikehe e ʻulungaanga ʻa ʻEvá ʻi he fakafeangai ki he ngaahi ongo fakaeloto fakalilifu ko ʻení. Naʻe kamata ke ne fakakaukau lahi ʻaupito ki hono huspānití mo ʻene meʻa naʻe faí. Ko e fē feituʻu ʻoku ʻi aí? Ko hai naʻe talanoa ki aí? Ko e hā ʻene meʻa naʻe faí? Naʻe hoko e ponokalafí mo e maʻunimā fakasekisuale ʻa hono husepānití ko e uhouhonga ʻo e moʻui ʻa ʻEvá, pea naʻá ne fie maʻu vivili ke fakaleleiʻi ia, ʻo tui kapau te ne mapuleʻi ʻene palopalemá te na fiefia.

Ko e taimi naʻe ʻilo ai ʻe Seimi e fakaʻaongaʻi ponokalafi ʻa hono husepānití, naʻá ne maʻu ha loto holi mahino ke mapuleʻi e meʻa naʻá ne lavá. Naʻá ne fakakaukau te ne lava ʻo fokotuʻutuʻu e moʻui ʻa hono husepāniti ko Soní, ke ʻoua te ne toe fekumi ke fakahōhōʻia hono lotó he ponokalafí, ko ia he ʻikai leva toe ʻi ai haʻane fili kehe ka ke fili e māʻoniʻoní. Naʻá ne hiki ha lisi fakaʻaho maʻana: ko e meʻa te ne lava ʻo fai ke fakafiefiá mo e ngaahi ngāue naʻe fie maʻu ke ne fakakakató.

Naʻe hoko ha momeniti mahuʻinga he fononga ʻa Seimí he taimi naʻe ueʻi ai ʻene pīsopé ke fakamamafaʻi ange, “Seimi, ʻoku ʻikai ko ho foʻui ia ʻoʻou. ʻOku ʻikai ke ke fai ʻe koe ha meʻa ʻe tupu ai ʻene sio ponokalafí. Ko ʻene fili pē ia ʻaʻana.” Pea hangē pē ko e ʻikai ke ne fakatupu ʻene sio ponokalafí, ʻoku ʻikai foki ke ne lava ʻo fakatupu ʻa hono taʻofí. Naʻá ne ʻosi ʻilo e meʻa naʻe talaange ʻe heʻene pīsopé, ka ʻoku pehē ʻe Seimi, hili e fakamanatu mai ʻa e pīsopé, “naʻe taʻofi e ngaahi lisí. Naʻe tuku ʻeku feinga ke mapuleʻi hono ʻulungāngá mo e feinga ke fakamālohiʻi ia ki he māʻoniʻoní—ka u tokanga taha pē kiate au.” Ko hono olá, naʻe fakaʻatā ʻe Seimi ia ke ne ongoʻi lotomamahi peá ne ngāueʻi pē ʻene fakaakeaké.

Hili hono ʻiloʻi ʻe Seimí, naʻe fefaʻuhi ʻa Soni mo ne faʻa foki pē ʻo fakaʻaongaʻi e ponokalafí, ka naʻá ne haʻisia ki heʻene ngaahi ngāué. Pea ʻi heʻena takitaha ngāueʻi hona fakamoʻuí, naʻe ʻiloʻi ʻe Soni mo Seimi te na lava ʻo fakaakeake lelei ange ko ha fakafoʻituitui pea mo ha hoa mali.

‘Ulungaanga Mahuʻinga 2: Vahevahe Lelei

Ko hono maʻu e mahino, poupou, mo e fakangofua ʻi hono vahevahe totonú.

Naʻe hoko ha meʻa mahuʻinga ʻe taha kia Seimi mo Soni he taimi naʻe fie maʻu ai ʻe ha taha ʻo ʻena fānaú ha tāpuakí. Naʻá na fetuʻutaki ki heʻena faiako fakaʻapí, ʻa ia naʻá ne fakamatalaʻi lototoʻa naʻá ne kumi tokoni ke ikunaʻi ʻene fefaʻuhi mo e ponokalafí. Naʻá ne talamai te ne kumi ha taha kehe ke fai e tāpuakí. Naʻe fakasiʻisiʻi ʻe he vahevahe tauʻatāina ko iá ʻa e ongoʻi mā ʻa Soni mo Seimi ʻi hona tūkungá, pea faifai pea ongoʻi malu ʻa Soni ke talanoaʻi ʻene maʻunimaá mo taha kehe meia Seimi.

Ko e taimi ne fie talanoa ai e uaifi ʻo e faiako fakaʻapí mo Seimí, naʻe ʻikai ʻuhinga ia kia Seimi koeʻuhí he ʻikai fakaleleiʻi ai ʻa Soni ʻi heʻena talanoá—pea ko e taimi ko iá, ko ʻene taumuʻá ia. Ka ʻi he hili ʻene talanoa mo e uaifi ʻo e faiako fakaʻapí, naʻe ongoʻi maʻamaʻa ange ʻa Seimi. Naʻe ʻikai liliu ha meʻa. Naʻe kei faingataʻaʻia pē ʻa Soni, ka naʻá ne ongoʻi fiemālie naʻe ʻiloʻi ʻe ha taha kehe e meʻa naʻá ne feʻao mo iá pea naʻe teʻeki hōloa ʻene moʻuí.

‘Ulungaanga Mahuʻinga 3: Toe Langa e Loto-falala Fakalaumālié

Ongoʻi mo muimui he ngaahi ueʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní mo toe falala ki he ʻOtuá.

Ko e taimi naʻe fehangahangai ai ʻa ʻEimi mo e tuʻusi hono husepānití mei he Siasí, naʻá ne ʻiloʻi ʻe lava ʻe he Fakamoʻuí ʻo ʻomi e tali ki he mafasia naʻá ne ongoʻí. Ka neongo ia, ʻokú ne pehē, naʻe ʻikai ke ne fakapapauʻi e founga “ke fakafehokotaki ai e vā ko ia ʻo e tuʻunga naʻá ne ʻi aí mo e mālohi e faifakamoʻui ʻa Sīsū Kalaisí.” Naʻá ne fifili, ʻe founga fēfē ʻene lava ʻo maʻu—pe langa—ha fakafehokotakí?

Naʻá ne ʻuluaki feinga ke fakasiʻisiʻi ʻene mamahí ʻi hono siofi lototoʻa hono husepānití mo tangi ki he ʻEikí ke fakamoʻui iá. Ka ʻi ha ʻaho ʻe taha naʻe liliu ʻe ha ueʻi fakalaumālie e meʻa kotoa: naʻe ʻiloʻi ʻe ʻEimi ko hono mapuleʻi e ʻulungaanga ʻa ha taha kehé naʻe ʻikai ko ha konga ia ʻo e palani ʻa e Tamai Hēvaní pea naʻe ʻikai tokoni ia ke ne ofi ange ai ki he Fakamoʻuí. Ko ia, ʻokú ne pehē, ko e meʻa lahi taha ne pau ke ne faí ko e kamata ʻene hala fononga ki he fakamoʻuí—pea tuku pē hala fononga ʻa hono husepānití kiate ia. Naʻe fakaʻau ke mahino kiate ia, ʻi he ueʻi mei he Laumālié, naʻe fie maʻu ke taʻofi ʻene moʻui ko ha fakafeangai ki he ponokalafí pea falala ki he mālohi fakaivia ʻo Sīsū Kalaisí mo ʻEne Fakaleleí ke fakamālohia mo tāpuekina ia.

‘I heʻene fakakaukauloto ki aí, ʻoku pehē ʻe ʻEimi naʻe ʻikai teitei maʻu ha ongoʻi nonga ʻi heʻene fekumi pe fakatotoloʻi hono husepānití. ‘Okú ne pehē “naʻe moveuveu maʻu pē” e moʻuí. “Pea ko e nonga pē naʻá ku maʻú ko e taimi ko ia naʻá ku ʻiloʻi ai ʻoku ʻi ai ha palani ʻa e Tamai Hēvaní, maʻana mo hono husepānití. ‘I heʻene fakaʻaongaʻi ʻene tauʻatāina ke filí ke tafoki ki he ʻOtuá mo kumia ʻEne tokoní, “naʻe maʻu e tokoní” pea naʻe ʻikai fuʻu vā mamaʻo ʻene mamahí mei he tokoni ʻa e Fakamoʻuí pe fuʻu mafasia ʻa e mamahí.

‘Ulungaanga Mahuʻinga 4: Kumi Tokoni

Ko hono kumi e founga ki he fakamoʻuí ʻo fakafou he ngaahi maʻuʻanga tokoni hangē ko e ngaahi tohi laukongá, ko ha taha faifaleʻi fakapalofesinale, faiako, pe polokalama fakaakeake kuo fakamoʻoniʻi.

ʻĪmisi
Woman receiving angelic help

Toʻo mei he She Will Find What Is Lost, fai ʻe Brian Kershisnik

Hili ha taʻu ʻe 25 ʻo e nofo malí, naʻe ʻiloʻi ʻe Sina ne fakaʻaongaʻi ʻe hono husepānití e ponokalafí pea mo ʻene taʻeanganofó. ʻI heʻene ʻohovale mo puputuʻú, naʻe fetuʻutaki ai ʻa Sina ki heʻene pīsopé. Naʻe ʻikai fuoloa peá ne ʻiloʻi ko ha tokotaha fakafanongo mahino ia naʻá ne tuku ke ne tangi he taimi naʻe fie maʻu aí—ko ha tāpuaki ʻokú ne fakahaaʻi ʻoku ʻikai maʻu ʻe he mali kotoa pē ʻi hono tūkungá.

ʻOku manatuʻi ʻe Sina ʻi ha taha ʻo ʻena ngaahi fuofua fakatahá, naʻe faleʻi ia ʻe heʻene pīsopé “ke kumi faleʻi he vave tahá, ʻo ʻikai ki heʻeku nofo malí pe ko hoku husepānití, ka ke u lava foki ʻo maʻu e poupou mālohi ʻi heʻeku fehangahangai mo e ngaahi faingataʻa ʻoku hanganaki maí. Naʻá ne fie maʻu ke u ongoʻi naʻe tokangaʻi au, pea naʻá ne ʻilo naʻe ʻikai ke ne maʻu e taukei naʻe fie maʻú. Naʻá ne mamata ki heʻeku loto mafasiá mo e loto hohaʻá pea faleʻi mai ke u talanoa ki heʻeku toketaá ʻo kau ki ha faʻahinga tokoni fakafaitoʻo te u fie maʻu.”

‘I he ngaahi taʻu siʻi hono hokó, naʻe ʻalu maʻu pē ʻa Sina ki he ngaahi kulupu fetokoniʻakí mo e faifaleʻí pea kumi tokoni mei he fāmilí—ʻo fetuʻutaki kiate kinautolu he taimi ʻe niʻihi pea kole ke nau lotua ia ʻi hono ngaahi ʻaho faingataʻa tahá. ʻOkú ne pehē, kuó ne ako “he ʻikai teitei tuku ia ʻe he Tamai Hēvaní ʻi he fakapoʻulí.”

‘Ulungaanga Mahuʻinga 5: Loto Tauʻatāina pea Faitotonu

Talanoa maʻu pē kiate kinautolu ʻoku mou ʻofa aí ʻo kau ki he hala fononga fakatāutaha ʻo e fakamoʻuí mo e fakaakeaké pea fai ʻi ha founga tauʻatāina mo faitotonu.

Naʻe fakakaukau ʻa Melisa ke toe ʻaliaki ke ne fakahaofi ʻene nofomalí, ʻa ia ne ngali taumamaʻo mo moveuveú. Ko e taimi ia naʻe talanoa faitotonu ange ai hono husepāniti ko Kameloní fekauʻaki mo ʻene fakaʻaongaʻi ponokalafí. Naʻá ne vilitaki pea loto fiemālie hono husepānití ke talanoa ki ai mo e pīsopé, pea iku ʻo na fakatou talanoa ki heʻena mātuʻá. Kae hangē ko ʻene fakamatalá, “naʻe feʻunga mo ha taʻu ʻe ua pea toki ʻiloʻi ko e fakatomalá naʻe ope atu ia ʻi hono talaange pē ki ha kakai tokosiʻi mo hono fai ha lotú.” Naʻe pau ke ne ako naʻe ʻikai feʻunga e ʻikai mamata pē he ponokalafí. Ke ʻi ha tuʻunga moʻoni ʻo e fakaakeaké, naʻe pau ke ne tafoki ki he ʻOtuá mo kumi ha ngaahi founga lelei ke fehangahangai ai mo e mafasiá, ilifiá, fakamāʻiá, mo e loto hohaʻa naʻá ne fakatupu ʻene holi ke sio ponokalafí.

Hili haʻane toe sio ponokalafi, naʻe loto lelei ʻa Kameloni ke ʻalu ki ha polokalama fakaakeake mei he maʻunimaá pea ʻi he fakalau e taimí, kuo fakaʻau ke mahino kiate ia ʻoku ʻikai vave hono tukuange kitautolu ʻe he Fakamoʻuí ʻi heʻetau fai ha fehalākí.

ʻOku ongoʻi ʻe Melisa kuo faifai pea maʻu ʻe hono fāmilí e meʻangāue ke laka ai kimuʻá, ʻi he kau foki ki ha polokalama sitepu ʻe 12. ‘Okú ne manatuʻi e faingataʻa ʻo e ngaahi fakataha sitepu ʻe 12 he kamataʻangá, ka naʻe fakalotoa ia ʻe ha taha fai fakahinohino naʻá ne fokotuʻu ange kia Melisa ke “ʻahiʻahiʻi ʻi ha ʻaho ʻe 90. Kapau he ʻikai te ke saiʻia ai, ʻe ke kei hokohoko atu pē hoʻo mamahí.” Naʻe faifai pea ʻiloʻi ʻe Melisa hangē pē ko ʻene ongoʻi e ʻamanaki lelei mei he ngaahi talanoa ʻa e niʻihi kehé, mahalo te ne lava ʻo tokoni ke ongoʻi ʻe he niʻihi kehé e ʻamanaki leleí ʻi hono vahevahe ʻene aʻusiá.

Naʻe faʻa tui ʻa Melisa kapau te ne kei nofo mali ai pē, te ne fakangalingali pē ke fiefia. Naʻe liliu ʻene fakakaukaú he taimi naʻá ne ʻiloʻi ai ne ʻafioʻi ʻe he Fakamoʻuí e meʻa te ne malavá, mo Kameloni, pea mo e fānau kotoa ʻa e Tamai Hēvaní. Naʻá Ne foaki kotoa ʻEne moʻuí—ʻa e Maama mo e Moʻui ʻo e Māmaní—ki hono fakahaofi kitautolú mo hono toe ʻomi ha faingamālié. ʻOku pehē ʻe Melisa ʻokú ne lava he taimí ni ʻo malimali moʻoni ʻi ha founga ʻokú ne fiefia ʻoku kei moʻui, tuʻunga pē he Fakamoʻuí.

‘Ulungaanga Mahuʻinga 6: Fokotuʻu e Ngaahi Fakangatangatá

Ko hono fokotuʻu e ngaahi fakangatangata totonu mo e tokotaha fakaʻaongaʻi ponokalafí mo fokotuʻu ha faʻunga ʻokú ne fakaʻatā e ngāué mo e fakaakeaké.

Naʻe ʻiloʻi ʻe Soni mo Seimi ʻi hona hala fononga ke ikunaʻi e ponokalafí, e founga naʻe tokoni ai ke fokotuʻu e ngaahi fakangatangatá, pea ʻokú kei maʻu ia he ʻahó ni—naʻa mo ha taimi lōloa ʻo hono taʻofí—koeʻuhí ko e ʻatamai nonga ʻoku ʻomi ʻe he ngaahi fakangatangata ko iá. ‘Oku pehē ʻe Seimi ko e taimi naʻá ne tuʻu laveangofua taha aí, naʻe hanga ʻe hono fokotuʻu ʻo ha ngaahi fakangatangatá ʻo “maluʻi hoku lotó.”

Naʻá ne felotoi mo Soni naʻe ʻi ai e ngaahi taimi mo e founga totonu ke aleaʻi ai e ngaahi meʻa ʻe hoko ʻi haʻane toe fakavaivai ki he ʻahiʻahí. Naʻá na felotoi ke ʻoua ʻe “kē ʻi he text” ka na fetalanoaʻaki fakatāutaha ki ai. Naʻá na felotoi foki kapau ʻe iku ha fealeaʻaki ki ha fakakikihi, te na lava ʻo kiʻi mālōlō ai pea toki talanoa ʻamui ange.

Ko e konga lahi ʻo e ngaahi fakangatangata ʻa Soni mo Seimí naʻe fekauʻaki ia mo e founga ʻo ʻena fetuʻutakí, ka ko e niʻihi ʻo e ngaahi fakangatangata kehé ko e founga kapau/pea ʻa ia ʻokú na felotoi ai ʻe iku ha ngaahi ngāue pau ki ha ngaahi nunuʻa pau. ʻOku pehē ʻe Seimi, ʻoku fakaʻatā ʻe he meʻa ko iá ke na fakatou ongoʻi ʻoku ʻikai fuʻu moveuveu e moʻuí.

‘Ulungaanga Mahuʻinga 7: Fakahoko e Tokangaʻi Kitá

Kau ʻi he ngaahi ngāue fakaʻaho ʻokú ne fakamoʻui mo langaki e ʻatamaí, sinó, mo e laumālié.

ʻĪmisi
Woman mending a tear

Toʻo mei he Mending, fai ʻe Brian Kershisnik

ʻOku manatuʻi ʻe Sina naʻe hili pē ʻene fuofua talanoa mo ʻene pīsopé, naʻá ne faleʻi ia ke fai ha ngaahi meʻa siʻi ne ngali ko e ngaahi tali angamahení. ʻOkú ne manatu ʻo pehē “Naʻá ne tapou angaʻofa mai kiate au ke ʻalu ki he temipalé, lau ʻeku folofolá, pea hokohoko atu ʻeku lotú.”

‘I he ngaahi faingataʻa ne hoko mai aí, naʻe ʻiloʻi ʻe Sina ko e “ngaahi tali angamahení” ʻa e founga ʻene tokangaʻi iá. Naʻe hoko ʻa e folofolá ko hono hūfangaʻanga. ʻOkú ne fakamatala ʻo pehē, “Te u lau ha veesi, tohiʻi ia, pea feinga ke fakalaulauloto ki hono ʻuhingá ʻi hoku tūkungá, peá u hiki leva leva e ngaahi fakakaukau ko iá.” “Naʻá ku ʻiloʻi naʻe pau ke u fanongo ki he folofola ʻa e ʻEikí pea maʻu ha mahino loloto ange ki ai, ʻo lahi ange ʻi ha toe taimi kimuʻa. Naʻe ʻikai fuʻu mahino kiate au e toenga ʻo ʻeku moʻuí, ka ʻi he taimi naʻá ku ʻi he folofolá aí, naʻe mahino kiate au ha meʻa—ʻi he ngaahi veesi takitaha.”

Naʻe pehē pē ʻa e ʻuhinga foʻou kiate au e lotú mo e ʻalu ki he temipalé. ʻOku manatu ʻa Sina ʻo pehē, “ʻI he ʻosi ʻeku ʻohake hoku lotó, te u pehē leva, ʻTamai Hēvani, ko Koe leva ʻa e hoko atú.’” Pea te ne tatali fakalongolongo pea fakafanongo. ʻOkú ne fakamatalaʻi, “naʻa mo e ngaahi taimi fakapoʻuli tahá,” naʻá ne fakatokangaʻi “naʻe tupulaki hono laumālié.”

Moʻui ʻi he ʻAmanaki Lelei

ʻOku ʻikai tatau e hala fononga fakafoʻituitui ʻa ha taha ki he fakaakeaké mo ha taha kehe, pea ko e meʻa takitaha ko ha founga ngāue—ʻikai ko ha feituʻu ke aʻu ki ai. Ka neongo iá, hangē ko e ngaahi talanoa lahi ʻoku tau maheni mo ia, ʻoku ʻikai ʻaupito ke SAI hono fakaʻaongaʻi e ponokalafí, ʻo tatau ai pē pe ko e hā hono lahí pe siʻisiʻí. Ko hono olá, ko e taimi ʻoku kau ai ha taha ki hono toutou fakaʻaongaʻi pe kau ki ai ʻi ha faʻahinga tuʻunga pē, ʻe aʻusia ʻe hono malí e loto mamahí, mamahi he lavakiʻí, fakasītuʻaʻí, fakamāʻiá, mo hono fehuʻia e mahuʻinga fakatāutahá. ʻOku maumauʻi ʻe he ponokalafí ʻa e fehokotaki, falala, mo e fetuʻutaki ʻoku mahuʻinga ki ha vā fetuʻutaki leleí—pea mahuʻinga ai ki ha mali ke kumi ki ha ʻamanaki lelei mo ha fakaakeake.

ʻOku angamaheni foki mo e ʻilo fakafiemālie ko ia ʻe lava e ngaahi hoa malí ʻi he aʻusia fakamamahí ni ʻo ʻiloʻi ha nonga, ʻo ʻikai mei he fuoloa fau ʻo honau faingataʻaʻiá ka ʻi he tafoki ʻi he ʻamanaki lelei kia Sīsū Kalaisí.

Kuo ʻosi vetemali ʻa Sina he ʻahó ni, pea tokanga taha pē ki heʻene fakaakeaké mo ʻene fānaú, pea ʻokú ne faʻa tokoni ki he kakai fefine he ngaahi tūkunga tatau ke nau maʻu ha ʻamanaki lelei. ʻOku kei nofo mali pe ʻa Melisa mo Kameloni peá na ngāue fakataha ke fakaakeake. Pehē kia Seimi mo Soni ʻa ia ʻokú na tokoniʻi e ngaahi hoa mali kehé ke maʻu e fakamoʻui kuó na maʻu ʻi he Fakamoʻuí mo ʻEne Fakaleleí.

‘Oku vetemali ʻa ʻEva pea ʻoku ʻalu maʻu pē ki he ngaahi fakataha sitepu 12, ʻokú ne ongoʻi malu mo mahuʻinga ai ʻi heʻene ngāue ke fakaakeaké. Kuo fakaʻau ke mahino kiate ia ko e taimi pē naʻe hoko ai e maʻunimā ʻa hono husepānití ke tokanga taha ki ai ʻene moʻuí, ʻoku hoko mai leva e fakaakeaké ʻi heʻene fakatefito ʻene moʻuí mo e ngāué he Fakamoʻuí.

‘Oku kei mali pē ʻa ʻEimi mo hono husepānití—neongo ʻoku hokohoko atu ʻene toutou foki ki he ponokalafí. Ka neongo ia, ʻoku fakamoʻoni ʻa ʻEimi ʻoku maʻu e nongá ʻi heʻene mamata he konifelenisi lahí mo ne fakakaukau, “Te u fakamoʻui fēfē hoku loto mamahí?” kae ʻikai, “Fakatauange pē ʻoku fanongo hoku husepānití ki heni.” ʻOkú ne ʻiloʻi ʻoku ʻomi ʻe he mālohi fai fakamoʻui ʻa Sīsū Kalaisí mo ʻene tui ki he Fakalelei taʻefakangatangatá, ha ʻamanaki lelei—ʻo ʻikai ngata pē ki hono husepānití ka kiate ia foki.

‘E lava ke fakafofongaʻi ʻe ha fefine naʻe uesia ʻe he ponokalafí, ʻa e tokotaha kotoa pē ʻi heʻene pehē, “ʻOku ʻikai fie maʻu ʻe he Fakamoʻuí ke tau feinga lahi ange; ʻokú Ne finangalo ke tau tafoki kiate Ia he vave tahá.” ‘Oku tokoni e ngaahi ʻulungaanga ʻe fitu ko ʻení ki he kakai fafine mo tangatá, ʻi heʻenau feinga ke fai iá.